Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

¿Yom ba Dios chaʼan mi laj cʌntan lac tat lac ñaʼ cheʼ bʌ tsaʼix ñoxʼayob?

¿Yom ba Dios chaʼan mi laj cʌntan lac tat lac ñaʼ cheʼ bʌ tsaʼix ñoxʼayob?

I jacʼbal muʼ bʌ i yʌcʼ jiñi Biblia

 Jiñi wiñicob yicʼot xʼixicob yom miʼ cʌntañob i tat i ñaʼ, jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñʌch yom bʌ miʼ melob mi woliʼ chʼujutesañob Dios, yom miʼ «cʌñob i pʌs i xucʼtʌlel ti Dios cheʼ bʌ miʼ cʌntañob i familia. Yom miʼ yʌqʼueñob jiñi i tat i ñaʼob [...] jiñi yom bʌ miʼ yʌqʼuentelob, come iliyi utsʼatʌch tiʼ wut Dios» (1 Timoteo 5:4). Cheʼ weñʌch mi laj cʌntañob jiñi lac tat lac ñaʼ woli laj qʼuelob ti ñuc, cheʼʌch bajcheʼ miʼ yʌl jiñi Biblia (Efesios 6:2, 3).

 Jiñi Biblia maʼañic miʼ wen subeñonla bajcheʼ yom mi laj cʌntan jiñi lac tatob ñoxobix bʌ, pero mucʼʌch i chʼʌm tilel ejemplo tac muʼ bʌ i mejlel i coltañonla, cheʼ jaʼel miʼ yʌqʼueñonla ticʼojel tac muʼ bʌ i coltañonla mi woli laj cʌntan juntiquil ñoxix bʌ.

 ¿Bajcheʼ tsiʼ cʌntayob i tat i ñaʼ ti wajali?

 Mach junsujmic chuqui tsiʼ meleyob chaʼan miʼ mejlel i cʌntañob.

  •   José ñajt chumul cheʼ bʌ jiñi i tat, Jacob, tsaʼ ñoxʼa. Pero cheʼ bʌ tsaʼʌch mejli i mel, tsiʼ pʌyʌ ti chumtʌl chaʼan lʌcʼʌl miʼ yajñel yicʼot. Tsiʼ chʼʌmʌ tiʼ wenta chaʼan miʼ yʌqʼuen tiʼ pejtelel chuqui i cʼʌjñibal i chaʼan yicʼot baqui yom miʼ chumtʌl (Génesis 45:9-11; 47:11, 12).

  •   Rut tsaʼ majli ti chumtʌl yicʼot i suegra i tsiʼ wen chaʼle eʼtel chaʼan miʼ cʌntan (Rut 1:16; 2:2, 17, 18, 23).

  •   Jesús tiʼ sʌcla majqui mi caj i cʌntʌben i mamá, María, cheʼ bʌ muqʼuix caj i chʌmel, come tajol ti jimbʌ ora i bajñel jax (Juan 19:26, 27). a

 ¿Chuqui miʼ subeñonla jiñi Biblia?

 Cheʼ mi laj cʌntañob jiñi lac tat lac ñaʼ mucʼʌch i wen lujbʼesañonla i tajol miʼ tilel lac chʼijyemlel, pero jiñi ticʼojel tac am bʌ ti Biblia miʼ mejlel i coltañonla.

  •   Qʼueleyob ti ñuc jiñi a tat a ñaʼ.

     Muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia: Cʼuxbin o qʼuele ti ñuc «a tat a ñaʼ» (Éxodo 20:12).

     ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac mel? Mach lac subeñob pejtelel chuqui yom miʼ melob, mi mucʼʌch i mejlel, laʼ laj cʌy chaʼan miʼ melob chuqui yomob yicʼot chaʼan miʼ yʌlob bajcheʼ yomob miʼ coltʌntelob. Laʼ laj cʌmbeñob i wocol i laʼ laj coltañob, pero yom mi lac mel ti utsʼat yicʼot mi lac chʼʌmob ti ñuc.

  •   Chʼʌmbeñob i sujm i ñusʌbeñob i mul.

     Muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia: «Jini wen bʌ i pusicʼal mach orajic miʼ michʼan. Jiñʌch i ñuclel cheʼ miʼ ñusʌben i mul i contra» (Proverbios 19:11).

     ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac mel? Tajol jiñi lac tat lac ñaʼ an chuqui miʼ yʌlob cʼux bʌ mi la cubin o maʼañic miʼ qʼuelob ti ñuc yilal jiñi muʼ bʌ lac mel tiʼ tojlelob. Mi cheʼ bajcheʼ jiñi, cʼajtiben a bʌ: «¿Bajcheʼ yubil mi caj cubin c bʌ jeʼel cheʼ joñoñiqui?». Mi mucʼʌch a ñaʼtañob i maʼ ñusʌbeñob i mul, maʼañic mi caj i yujtel wocol.

  •   Sʌclan a coltʌntel.

     Muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia: «Machic miʼ temob i tʼan winicob cheʼ jach miʼ toʼol jilel chuqui miʼ ñaʼtañob i mel, pero mucʼʌch i joloñel tiʼ pejtelel cheʼ miʼ temob i tʼan cheʼ cabʌlob» (Proverbios 15:22).

     ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac mel? Mi cʼamobix jiñi a tat a ñaʼ sʌclan chuqui miʼ mejlel a mel chaʼan maʼ coltañob. Qʼuele yaʼ ti a lumal chuqui ti coltʌntel miʼ yʌjqʼuel tiʼ tojlel jiñi ñoxobix bʌ, chaʼlen tʼan a wicʼot jiñi yambʌlob ñoxobix bʌ i tat i ñaʼ jaʼel. Mi an a werañob, ¿muʼ ba i mejlel laʼ tempan laʼ bʌ chaʼan mi laʼ wʌl chuqui miʼ mejlel laʼ mel chaʼan mi laʼ cʌntan jiñi laʼ tat laʼ ñaʼ?

    ¿Muʼ ba i mejlel laʼ tempan laʼ bʌ chaʼan mi laʼ wʌl bajcheʼ yom mi laʼ cʌntan jiñi laʼ tat laʼ ñaʼ?

  •   Ñaʼtan chaʼan mach mejlic a bajñel luʼ mel.

     Muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia: «An wen bʌ i ñaʼtʌbal jini muʼ bʌ i peqʼuesan i bʌ» (Proverbios 11:2).

     ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac mel? Yom mi lac ñaʼtan chaʼan ti lac pejtelel mi lac lujbʼan i maʼañic mi lac tajben i yorajlel chaʼan mi lac luʼ mel pejtelel chuqui la com tiʼ tojlelob jiñi lac tat laʼ ñaʼ. Mi cʌlʌxix chuqui yom bʌ melol, cʼajtiben i coltaya a familiajob, o mi an chuqui yom bʌ melol pero mach bʌ a wujilic, sʌclan a coltʌntel ti doctorob o ñumen yujiloʼ bʌ.

  •   Cʌntan a bʌ.

     Muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia: «Maʼañic majqui tsʼaʼlebil i chaʼan i bʌcʼtal, miʼ weʼsan i miʼ cʌntan yicʼot cʼuxbiya» (Efesios 5:29).

     ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac mel? I sujmʌch, an ti a wenta chaʼan maʼ cʌntan jiñi a tat a ñaʼ, pero yomʌch maʼ cʌntan a bʌ jaʼel, i mi ñujpuñemet yom maʼ cʌntan jiñi a familia. Yom wen maʼ cʼux a waj, maʼ cʼaj a wo yicʼot wen maʼ wʌyel (Eclesiastés 4:6). I an i tajol, yomʌch maʼ jumucʼ cʼaj a wo tiʼ cʌntʌntel jiñi a tat a ñaʼ. Cheʼ bajcheʼ jiñi, mach wen wocolic mi caj a wubin chaʼan maʼ cʌntañob i maʼañic mi caj a wen lujbʼan.

 ¿Muʼ ba i yʌl jiñi Biblia chaʼan jiñi tatʌl ñaʼʌlob yaʼ jach yom miʼ cʌntʌntelob ti otot?

 Jiñi Biblia maʼañic chuqui miʼ yʌl chaʼan jiñi, an familia tac cheʼʌch bʌ miʼ melob, pero an muʼ bʌ i ñaʼtañob chaʼan ñumen wen mi caj i cʌntʌntelob cheʼ bʌ miʼ yotsʌntelob ti jumpʼejl hospital baqui miʼ cʌntʌntelob ñoxobix bʌ. Jujumpʼejl familia yom miʼ ñaʼtan chuqui jiñi ñumen wem bʌ (Gálatas 6:4, 5).

a Juntiquil wiñic i cʼabaʼ Matthew Henry miʼ yʌl chaʼan tajol José añix ora tsaʼ chʌmi i jiñix Jesús woli bʌ i chʼʌm tiʼ wenta jiñi i mamá. Cheʼ bʌ Jesús muqʼuix caj i chʌmel, tsiʼ pʌsbeyonla cʌytʌl chaʼan yom mi lac chʼʌm ti lac wenta chaʼan mi laj cʌntañob yicʼot mi laj coltañob jiñi lac tat lac ñaʼ.