Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

JIÑI XCOLELOB MIʼ CʼAJTIÑOB

¿Am ba i wocolel cheʼ mic chaʼlen tsucul tʼan?

¿Am ba i wocolel cheʼ mic chaʼlen tsucul tʼan?

«Ñʌmʌlix cubin jiñi tsucu tʼan tac i mach lecojix mi cubin» (Christopher, 17 bʌ i jabilel).

«Cheʼ bʌ xchʼoconto tsaʼ c wen chaʼle tsucu tʼan, tsaʼ wen ñʌmʼayon j cʌl. I wocol tsaʼ cubi chaʼan mic mejlel j cʌy» (Rebecca, 19 bʌ i jabilel).

 ¿Chuqui maʼ wʌl?

  •   ¿Tsʼaʼ ba maʼ wubin cheʼ yambʌlob miʼ chaʼleñob tsucu tʼan?

    •  Maʼañic, mi muqʼuicto j cʌcʼ ti ñuc, ñʌmʌlix cubin.

    •  Tsʼitaʼ, pero maʼañic chuqui miʼ mejlel c mel.

    •  Mucʼʌch, mach comix cubin.

  •   ¿Am ba a chaʼle tsucu tʼan?

    •  Maʼañic.

    •  Bixetic jach.

    •  Añʌch, mic wen chaʼlen tsucu tʼan.

  •   ¿Tsʌts bʌ mulil cheʼ mi lac chaʼlen tsucu tʼan?

    •  Maʼañic, anto ñumen tsʌts bʌ.

    •  Cheʼʌchi, tsʌtsʌch bʌ mulil.

 ¿Chucoch ñucʌch i cʼʌjñibal?

 ¿Machʌch ba weñic cheʼ mi lac chaʼlen tsucu tʼan? Tajol maʼ ñaʼtan chaʼan mach cʌlʌx lecojic. Pejtelel lac piʼʌlob miʼ yʌlob mach bʌ weñic. Pero ¿i sujmʌch ba?

 Tiʼ sujm, cabʌl lac piʼʌlob miʼ chaʼleñob wersa chaʼan maʼañic miʼ yʌlob mach bʌ weñic. I an tacʌch chuqui miʼ ñaʼtañob. Jumpʼejl ejemplo:

  •  Jiñi muʼ bʌ la cʌl mach toʼol tʼañic jach. Miʼ pʌs chuqui an ti lac pusicʼal yicʼot chuqui miʼ lac ñaʼtan. I chaʼan mach lac wentajic bajcheʼ yubil miʼ yubin i bʌ yambʌlob. Ñaʼtancu: ¿Cheʼetʌch ba bajcheʼ jiñi?

     Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Jiñi muʼ bʌ i loqʼuel ti laʼ wej tilem ti laʼ pusicʼal» (Mateo 15:18).

    Cheʼ maʼ chaʼlen tsucu tʼan miʼ bibʼesan i ñaʼtʌbal yambʌ lac piʼʌlob. ¿Muʼ ba caj i coltañet o i coltan yambʌlob cheʼ maʼ wʌl tsucu tʼan?

  •  Cheʼ mi lac chaʼlen tsucu tʼan miʼ ticʼlañonla. Jiñi libro Cuss Control miʼ yʌl: «Cheʼ bajcheʼ mi lac chaʼlen tʼan mi caj i pʌs majqui jiñi la camigojob, mi mucʼʌch caj i qʼueloñobla ti ñuc jiñi lac familia yicʼot lac piʼʌlob ti eʼtel, bajcheʼ yilal mi caj i qʼueloñobla yambʌ lac piʼʌlob, mi mucʼʌch caj la cʌqʼuentel jumpʼejl eʼtel o maʼañic i chuqui mi caj i ñaʼtañob ti lac tojlel jiñi laj cʌñʌyoʼ bʌ». I miʼ yʌcʼ ili ticʼojel: «Cʼajtiben a bʌ, mi tsaʼ j cʌyʌ j cʌl tsucu tʼan, ¿ñumen wem ba mi caj cajñel yicʼot camigojob?».

     Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Mach a pejcan ti tsʌts bʌ tʼan yicʼot mach a pʼaj yambʌlob» (Efesios 4:31, Traducción en lenguaje actual).

  •  Cheʼ maʼ cʼʌn tsucu tʼan mach yomic i yʌl chaʼan ñumen a wujil, chaʼan mi caj a ñumen qʼuejlel ti ñuc o mi caj a bʌcʼñʌntel. Jiñi doctor Alex Packer miʼ yʌl ti jiñi i libro ¡Qué maleducado! chaʼan jiñi lac piʼʌlob miʼ cʼojyel i yubiñob jiñi muʼ bʌ i wen chaʼleñob tsucu tʼan i chaʼan jiñi muʼ bʌ i wen chaʼleñob tsucu tʼan maʼañic miʼ cʼʌñob ti wen i ñaʼtʌbal, i jin chaʼan maʼañic miʼ tajob chuqui yambʌ yom miʼ yʌlob.

     Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Mach yomic mi laʼ cʼʌn laʼ wej ti jontol bʌ tʼan [o tsucu tʼan]» (Efesios 4:29, I tʼan Dios).

 Muʼ bʌ mejlel a mel

  •  Tsʼijbun chuqui maʼ ñaʼtan a mel. Chaʼlen wersa chaʼan maʼañic maʼ wʌl tsucu tʼan ti jumpʼejl uw i tsʼijbun ti jumpʼejl jun o ti jumpʼejl calendario bajcheʼ yilal woli a majlel. Pero chaʼan maʼ mejlel a mel, añʌch chuqui tac yambʌ yom bʌ maʼ mel. Jumpʼejl ejemplo:

  •  Mach a mel o mach a qʼuel ñusaqʼuin tac baqui miʼ wen ajlel tsucu tʼan tac. Jiñi Biblia miʼ yʌl: «Mi tsaʼ laʼ ñochta jiñi mach bʌ weñobic lac piʼʌlob mi caj laʼ cʌy laʼ mel chuqui tac wen» (1 Corintios 15:33). Jiñi mach bʌ weñobic lac piʼʌlob mi lac tajob jaʼel ti película tac, videojuego yicʼot cʼay tac. Kenneth, 17 bʌ i jabilel, miʼ yʌl: «An i tajol maʼ tech a cʼʌyin jumpʼejl cʼay come utsʼatax i músicajlel, pero maʼañic maʼ wubin chaʼan miʼ yʌl tsucul tʼan tac» .

  •  Pʌsʌ chaʼan añix a ñaʼtʌbal. An muʼ bʌ i yʌlob chaʼan cheʼ miʼ cʼʌñob tsucu tʼan tac miʼ pʌsob chaʼan añobix i ñaʼtʌbal. Pero jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñi añoʼ bʌ i ñaʼtʌbal «miʼ cʌñob chuqui wem bʌ yicʼot chuqui mach bʌ weñic» (Hebreos 5:14). Maʼañic miʼ yʌlob tsucu tʼan chaʼan yomob miʼ qʼuejlelob ti wen.

 Tiʼ sujm cheʼ maʼ chaʼlen tsucu tʼan mucʼ jach i bibʼesan a ñaʼtʌbal yicʼot i ñaʼtʌbal yambʌ lac piʼʌlob. I ¿maxto ba cabʌlic chuqui mach bʌ weñic ila ti pañimil? Jiñi libro Cuss Control miʼ yʌl: «Mach a chaʼlen tsucu tʼan bajcheʼ yambʌlob. Chaʼlen coltaya chaʼan maʼañic miʼ bej pʼojlel jiñi tsucu tʼan, mi cheʼʌch maʼ mel, tijicña mi caj a wubin a bʌ i cheʼʌch mi caj i yubin i bʌ jiñi yambʌlob».