Chaʼan maʼ ñumel ti yambʌ video

JIÑI XCOLELOB MIʼ CʼAJTIÑOB

¿Chuqui yom mic mel mi comix mic chʌmel?

¿Chuqui yom mic mel mi comix mic chʌmel?

 «Añix cheʼ bʌ chaʼpʼej uxpʼejl jab tsiʼ wen aqʼueyon ansiedad. Lajal bajcheʼ tiʼ pejtelel ora an chuqui an tic pusicʼal. An i tajol tsaʼto c ñaʼta c tsʌnsan c bʌ. Anquese tiʼ sujm mach comic chʌmel, com jach miʼ jilel jiñi c wocol» (Jonathan, 17 bʌ i jabilel).

 Ti jumpʼejl encuesta tsaʼ bʌ melbenti 14 mil alumnojob ti secundaria, ti 5 tac an juntiquil tsaʼ bʌ i yʌlʌ chaʼan ñaʼtʌbil i chaʼan i tsʌnsan i bʌ ti jiñi cojix bʌ jumpʼejl jab ñumen bʌ. * ¿Chuqui miʼ mejlel a mel mi maʼañix chuqui yeʼtel cuxulet maʼ wubin?

  •   Pijtanto. Acʼʌ a tʼan chaʼan maʼañic chuqui mi caj a waʼ mel tiʼ caj bajcheʼ yubil maʼ wubin a bʌ. Anquese mach cujchix a chaʼan maʼ wubin jiñi a wocol, añʌch chuqui miʼ mejlel a mel chaʼan maʼ cuch.

 ¿Maʼañix ba a loqʼuib maʼ wubin? An i tajol maʼañic mi lac wen taj laj qʼuel jiñi muʼ bʌ i yujtel tiʼ caj bajcheʼ yubil mi la cubin lac bʌ. An yan tac bʌ muʼ bʌ i mejlel i coltañet a lʌtʼ jiñi woli bʌ a ñusan. Mi caj a qʼuel chaʼan mach wocolic maʼ tajben i loqʼuib jiñi a wocol cheʼ bʌ maʼ coltʌntel.

  •  Texto: «Bajcheʼ jach mi lon c tsʌtsʌ ñejtʼel, pero maʼañic mi lon c ñejtʼel jinto maʼañix miʼ mejlel c ñijcan lon c bʌ, maʼañic mi lon c ñaʼtan chuqui yom mi lon c mel, pero añʌch lon c loqʼuib» (2 Corintios 4:8).

     Muʼ bʌ i mejlel a mel: Mi maʼañic maʼ cʌy a ñaʼtan a tsʌnsan a bʌ i muʼto i ñumen tilel ti a jol jiñi, sʌclan a coltʌntel. Miʼ mejlel a pejcan jumpʼejl organización muʼ bʌ i coltañob jiñi yomoʼ bʌ i tsʌnsañob i bʌ o maʼ majlel ti hospital. Yaʼi mi caj a taj yomoʼ bʌ i coltañet yicʼot mucʼʌch bʌ i mejlel i coltañetob.

  •   An majqui yom maʼ suben. An mucʼʌch bʌ i qʼueletob ti ñuc yicʼot yomob i coltañet, bajcheʼ jiñi a wamigojob yicʼot a familia. Pero maʼañic mi caj i ñaʼtañob chuqui woli a ñusan mi maʼañic maʼ subeñob.

 An yom bʌ miʼ cʼʌñob lente chaʼan miʼ ñumen cʼotelob i wut. Juntiquil amigo miʼ mejlel ti sujtel bajcheʼ jiñi lente: Miʼ mejlel i coltañet a qʼuel chuqui jiñi woli bʌ i yujtel yicʼot chaʼan maʼañix maʼ ñaʼtan chʌmel.

  •  Texto: «Mi isujm miʼ cʼuxbiñonla laj cʌñʌ bʌ [...] junlajalʌch bajcheʼ lac piʼʌl baʼ ora woli la cubin wocol» (Proverbios 17:17).

     Muʼ bʌ i mejlel a mel: Chaʼan maʼ tech a sub bajcheʼ yubil woli a wubin, miʼ mejlel a wʌl: «An i tajol mic ñaʼtan mach tac bʌ weñic tic tojlel, ¿muʼ ba c mejlel c subeñet chuqui woli c ñusan?». O miʼ mejlel a wʌl: «An c wocol tac maʼañic bʌ mi’ mejlel c bajñel tojʼesan, ¿muʼ ba i mejlel a coltañon?».

  •   Cucu ti doctor. An cʼamʌjel tac bajcheʼ jiñi ansiedad o jiñi depresión muʼ bʌ i mejlel i yʌqʼueñonla la cubin chaʼan la comix mi lac chʌmel. Pero añʌch i tsʼʌcal ili cʼamʌjel tac.

 Cheʼ bʌ an lac sijmal mach la comic uchʼel mi la cubin, cheʼ jaʼel jiñi depresión miʼ mejlel i yʌqʼueñonla la cubin chaʼan mach la comix cheʼ cuxulonla. Pero añʌch i tsʼʌcal ili chaʼpʼejl cʼamʌjel.

  •  Texto: «Jiñi cʼocʼoʼ bʌ mach i cʼʌjñibalic i chaʼañob doctor, pero jiñi cʼamoʼ bʌ i cʼʌjñibalʌch i chaʼañob» (Mateo 9:12).

     Muʼ bʌ i mejlel a mel: Yom wen maʼ wʌyel, mele ejercicio yicʼot cʌntan chuqui maʼ cʼux. Mi cʼoqʼuetʌch tijicña mi caj a wubin a bʌ yicʼot wen jach chuqui mi caj a ñaʼtan.

  •   Chaʼlen tʼan a wicʼot Dios. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñi tsaʼ bʌ i meleyonla «ñumen ñuc bajcheʼ jiñi lac pusicʼal i laj i cʌñʌ chuqui an» (1 Juan 3:20). ¿Ixcu cheʼ muqʼuic a melben oración wʌle? Pejcan tiʼ cʼabaʼ, Jehová, i suben bajcheʼ yubil maʼ wubin.

 An wocol tac maʼañic bʌ miʼ mejlel a bajñel tojʼesan. Jehová, jiñi tsaʼ bʌ i meleyet, yomʌch i coltañet.

  •  Texto: «Mach yʌlʌyic chuqui mi laʼ ñusan, aqʼuenla i ñaʼtan Dios ti oración, [...] i jiñi i ñʌchʼtʌlel Dios, maʼañic bʌ miʼ mejlel i chʼʌmben i sujm mi juntiquilic lac piʼʌl, mi caj i cʌntan laʼ pusicʼal yicʼot laʼ ñaʼtʌbal» (Filipenses 4:6, 7).

     Muʼ bʌ i mejlel a mel: Mach yom jach maʼ suben Jehová jiñi a wocol tac, ñaʼtan chucoch a wom a wʌqʼuen wocolix i yʌlʌ ti ili qʼuin (Colosenses 3:15). Cheʼ maʼ wʌqʼuen wocolix i yʌlʌ mi caj i coltañet chaʼan ñumen tijicñayet.

 Sʌclan a coltʌntel mi maʼañix chuqui yeʼtel cuxulet maʼ wubin. Jiñʌch tsaʼ bʌ i mele Jonathan, tsaʼ bʌ lac taja ti tʼan ti ñaxan. Miʼ yʌl: «Mach junsujtelic jach tsaʼ c chaʼle tʼan quicʼotob c papá yicʼot c mamá yicʼot tsajñon ti doctor, i wʌle ñumen tijicñayix mi cubin c bʌ. Muqʼuixto i tilel mach tac bʌ weñic tic jol, pero maʼañix mic ñaʼtan c tsʌnsan c bʌ».

^ Ili encuesta tsiʼ mele jiñi Centros para el Control y la Prevención de Enfermedades de Estados Unidos ti 2019.