Yaba nanaid daggega

Índice daggega

CAPÍTULO 7

Jehová ibnued anmar dagged, ¿deyob anmar na dagmodibe?

Jehová ibnued anmar dagged, ¿deyob anmar na dagmodibe?

“Be nuggi anmar dula gudiid” (SALMO 36:9TNM).

1, 2. ¿Igi Jehová anmar imasa, geb ibigala deyob anmar imasa?

JEHOVÁ, dula anmar sediidid, nue neg wisi anmar imasbalid, geb nabir eyob dae anmar imasbalid (Génesis 1:27). Weyob Jehová anmar imasadba, nabir anmar eba igar imagmogad. Degsoggu, anmar Jehovábarbi igar imagdaele, anmar nueggwa e igar durdadoed. Degiile anmar binsaed nigga gudi gudoed, geb anmar Jehová sabgudii gudbaloed, ar “dule[mar] nue Bab Dummad igargi nasgumaimalad[di]” nue wismalad “igid igar nuedi, igid igar isganabali” (Hebreos 5:14).

2 Emi ibagi nue abeleged Biblia sogedba igar imagleged. Ar emi ibagi ibmar yosgu nigsoggua, geg unnila igar soggwenna maidbarbii igar imaglesunnad. Inamargi anmar sunmadele, ina unnila soggwenna nigsurbalid, be daggena abar doctormar, abe inaga imagmarbalid. Ar anmardi Jehová sogedba igar imagbisoggua, anmar wisgubied, igi anmar imaggoe, Jehová sogedba igar imaggega. Igi anmar nabir igar nued imasale, mer sorba gwage nunmagdii guega, geb nabir Bab anmar sabgumai gubaliga. Anmar nueggwa mag iddoger gebmogad, igi Bab we ibmargi binsamamoga (Proverbios 2:6-11). Anmar aa igargi sunmaggoena.

BAB DUMMAD DULA ANMAR SEDIID

3, 4. ¿Ingu Jehová sognoniggi, abe ibnuedye, geb ibigala deyob sogsa?

3 Jehová sogmaid dule abebali dula gudiye, aagala Jehová, abe ibnued dagged, geb anba ibnued dulemar dagbalid. Caín, Abel oburgwisgu Jehová ibmar sogsadba mag dagleged, Jehová, dodoaggwa abe dagsuli. Jehová, Caínga sogsad: “Be urba ablis be eosad. Emide, a anga sogeyob an iddoged: Anga be igar naboye” (Génesis 4:10). Jehovága, Abel e abe, Abel sunnadiyob gusad. Degsoggu Abel abe, binnasur gornaiyob gusad, mer be binsa nuu dagmoye (Hebreos 12:24).

4 Dii dummad wisad sorba, Jehová sogsa inigwale, nabir ibmar durgan gullegoye, auggi igar mesisbalid: “San abebiid, melle [...] gunmalo. Ar abegi [...] dula gued daniggid. Ar ibdurgan be[mar] oburgwisale, an we ibdurgan oburgwemogoed. Dule, dule oburgwismogale, anba oburgwilemogoed” (Génesis 9:4, 5). Anmar, Noé mimmiganmosoggu, we igarba anmar igar imagged abelemogad, bad Caínga deyob soglesmoganad. Degsoggu igi Jehová na igar mesisa, bela anmar eba igar imagmogoed. ¿Noéga igar uglesad ibugi anmar odurdagge? Soggwengi, bela dulemala, ibmar durganse baggale abebali dula gudidiye. Sogbogi, Jehová dula anmar sedisoggua, dule yogasaar abe ebusundibe, Jehová we dule nued daggosurye (Salmo 36:9).

5, 6. ¿Igi Jehová, Moisésga sogsadba mag daglege, Jehovága abe ibidar nuedi? (Recuadro “ Mer binsa ibmar durgan oburgo” aagi naid dagbalo.)

5 Moisésga Igar uglesadba mag daglesbalid, Jehovága abe ibnuedi, geb anba dulemar ibnuedbali. Levítico 17:10, 11 gine Jehová sogsad, dule abe guddele, an aa dule oburgoye, ¿ibigala? “Ar ade, bela ibdurgan dula gued, degi, dule dula gued abegi daniggid. Ani an ibdurgan e abe bemarga ugsad, adi, bemar ibmar ogummaggar ugleged aglagi a abe bemar isgued ular anga uggegar. Ar ade, abegi dule isgued elileged” (recuadro “ Abe, isgued osuloged” aagi naid dagbalo).

6 Degsoggu, abe, ibmar ogummaggar ugleged galugi eyolesulile, nabbagi eyolesdaed. Nabbagi eyolesale, abe gannar na Babse nadeyob gusdaed (Deuteronomio 12:16). Israel dorganga sogles inigwale, abe gunned nuedsurye, mag iddosmarbalid soglenasulina, abe bibbisaar sangi naguosurye. Degsoggu, israelitamar, ibmar durgan gammu sigsamale, nueggwa abe eyogega, nabir sorba we san gudsadamalad. Wegi ibmar durgan abe eyosmalale, mag dagledaed ibgwensur Jehová imagsurmala.

7. ¿Igi anmar wisi David dodoaggwa abe dagsasurmoga?

7 David nue mag iddosmogad, ibigala Jehová sogsa mer abe gunmaloye, ar Daviddi, Bab “ibmar abegedyob binsae[nad]” (Gusmalad 13:22). Ibagwengi David bela beladse dii gobbi gualid. E sordagan wisguarmargu, e isdarmalad abarse ega dii weabmalad, geb Davidga dii senonimalad. ¿Igi David guali? Soggalid: “Sordamar anga dii amiedbina, burgwednaga gudi gusmalad e ablis gobeyob an iddoged”. Davidgardi, dii, e sordagan abeyob gusad, aaga anba bela belad dii gobbi gusa inigwale “bur Bab Jehová e nug odummogega nabbagi eosad” (2 Samuel 23:15-17).

8, 9. Siglo I gine, gannar abe igargi sunmaglearbargu, ¿Jehová na e igar maid ogwasdibe?

8 Ebbenne Jerusaléngi Gwenagan Idubuggwa gusmalad, igar iddosmargua sogsamarmogad: “Bab Dummad Burba Isligwaledi, degi, anmarmoga mer bemarga igar duddusur mesed nabir iddosmalad. Unnila we igarmar nue imaglebi abeleged: Bab dummadyob imaglemaladga ibmar uglemalad, melle gunmalo. Melle galagwensuli neg sidsigi ome diggarba, sui diggarba yolemarbalo. Ibmar gammu gaar oburgwilesmalad, melle gunmarbalo, degi, melle ibmar abebii gunmarbalo”. Aa unni bad dos mil cuatrocientos año gusanad Jehová, Noéga sogsad aggar mer abe gunnoye, geb mil quinientos año gwena gusbalinad, Moisésga aa Igar uglesmogad aggar (Gusmalad 15:28, 29).

9 Degsoggu siglo I gi Gwenagan Idubuggwa gusmalad, mag iddosmarmogad, abe binsa dodoaggwa daglegedsuli. Igi Bab abesuli anmar e anar ibmar baidse goledi, geb galagwensur gudi saedi, aayobi Bab abesurbalid, anmar yogsaar abe ebuged. Emi ibagi anmar aabali igar imagmogad. Degsoggu, ibagwengi anmarga sogleardibe, abe be inayobi ebugoye, anmardi wisgubied, igi Jehová dagmoga abe inaga ebuleger.

DOCTORMAR SOGGALIR ABE BALOYE

¿Igi be doctorga sogsale, wegi an fracciones sanguíneas ebugoye, wegidi an abugosurye?

10, 11. a) ¿Jehovági sunmagmalad nabir abe barmardibe, geb abe yaba ibmar sogbage niggad (componentes principales) nabir barmarbardibe? b) ¿Ibu ibmargindi anmar na walagwen sogoe igi anmar imaggoe?

10 Anmar wisid Bibliagi soglenaidi, “melle ibmar abebii gunmarbalo[ye]”, unnila abe gobedginbi sunmagnasuli, aagala anmar, emarga abe wissur ugged, anmar, abe barsurbalid, anmar abe anmar sabosurbalid sorba balega. Abe yabali ibmar sogbagge niggad: glóbulos rojos, glóbulos blancos, plaquetas, geb plasma (componentes principales), anmar we ibmarmar barsurbalid.

11 We ibmarmar sogbaggegwadgi nabir ibmarmar burwi burwi imaglebalid (fracciones sanguíneas). Degi imaglesardi, ¿igi be binsamoga, we anba “abe” sunnaddibe? ¿Nabir anmar we ibmar inaga ebusbalirdibe? Wedi bebi na wissunnad, igi be imaggoe. Anba deyobbalid hemodiálisis imader, hemodilución imaddibe, máquina mer abe milegega ebulederdibe (procedimientos médicos). Auggi anmar nabir we ibmarmar imaggega, anmar abe, baidsig saboledsulir gebed, geb anmar abe sunnadbalir gebed (Apéndicegi “Fracciones sanguíneas geb procedimientos médicos” aagi naid dagbalo.)

12. Bibliagi ibmar soggwen ise sogar masulile, ¿ibu anmar imaggedsuli, geb ibu anmar bendaggoe anmar igar nued imaggega?

12 Anmar ibmar imadele Jehová basur anmar dagmasulid, aagala Jehová wisgubied igi anmar binsadidae, geb ibigala anmar weyob ibmar imaddabali (Proverbios 17:3 geb 24:12 absogo). Degsoggu, anmar soged iduale, we inadi an imaggoye, wedi an imaggosurye (fracciones sanguíneas), weyobdi an abe ebulegosurye, weyob an abe ebulegoye (procedimientos médicos), ¿bin ibu anmar imaggoloe? Bin anmar Jehovás gorgoloed, geb wis anmar Bibliagi amibaloed, igi Jehová we igarsig sogmamoga, geb sorba anmar dagbaloed bule ibmar durdasadba anmar igar imagnadibe (Romanos 14:2, 22, 23). Geg anmar imagbalid dule baid anmarga sogega deyob be imaggoye, geg anmar emarse egisbalid: “¿Beena, bedi igi imaggoena?”. Weyob ibmar gualile “wala walagwen Bab Dummad asabin” anmar na ibmar imaggoed (Gálatas 6:5; Romanos 14:12;recuadro “ ¿Be abe ibnued dagmoga?” aagi naid dagbalo). *

ANMAR SABEDBA BAB ANMARGA IGARMAR MESMAID

13. Jehová na Bibliagi e igarmar mesisadba, ¿Jehová dule igiid daglege?

13 Jehová, anmar Babsoggua, abeged anmar nued gudi gued, aagala nue binsaed niggaa anmarga e Igarmar mesisad, abar e igarmar ise sogar nanaid, abar degisur nanaed (Salmo 19:7-11). Cristo sordaganga igar mesilesgua, “melle ibmar abebii gunmarbaloye” inaga abe ebuged igargi sunmaglenasulinad, auggi we igar mesilesad anmar bendagged, mer anmar abe baledba boni amigega (Gusmalad 15:20). Ar emi ibagi doctormar sogmarmogad dule operar imagnair ega abe balilesulile, bur nuedye. Degsoggu mag dagleged, Jehová nue Bab nuedi, geb nue binsaed niggaa ibmar imagbali (Isaías 55:9 absogo; Juan 14:21, 23).

14, 15. a) Ebbenne Israel dorganga igarmar megwisadba, ¿igi mag daglege Jehová abesuli e sordagan aggar gued? b) ¿Igi anmar ebbenne igarmar megwisadba igar imasmogale?

14 Ebbenne Jehová, Israel dorganga igarmar ugsadba anmar wisid, Jehová abesuli e sordagan aggar gued. Israel dorganga sogsad, dule, neg sobsale, nibali galu emaggar imaggoye, mer dule argwanega (Deuteronomio 22:8; 1 Samuel 9:25, 26; Nehemías 8:16; Gusmalad 10:9). Jehová sogsabalid, moli gadi urwedile, edinmaloye (Éxodo 21:28, 29). Auggi weyob Jehová igarmar mesisadba, dule igar imassulile, aa dulegi addaglegoed, dule wargwen burgwenoniggir.

15 Jehová ise sogar igarmar mesissur inigwale, nabir anmar eba igar imasmogaled. Degsoggu, mer anmar boni amigega, anmar nueggwa carro onanaoed, anmar nueggwa ur onanabaloed, geb anmar neg yagi, geb arbaedgi nueggwa ibmar urbebaloed. Anmar ibmar durgan gadi urwed nigbalile, nue anmar dagbaloed, mer dulemarga boni amigega. Mer binsa boni amigega yogsaar anmar dodogosurbalid. Buggidar neggweburmargi nusganagan burgwemamaid, dagge daggesur dodomaladba. Degsoggu, nusganagan abesundibe, Jehová e sabgumai gued, geb nued gudi gubibalile, yogsaar dodogosurmalad, geb binsaosurmarbalid anmardi geg aggar guye. Yogsaar ibmar imagdisurmalale yeer iddodii gudmaloed (Eclesiastés 11:9, 10).

16. ¿Igi Jehová dagge goe yoo gwaluleged osuloged? (Urba naid daggo.)

16 Jehová ibnued anmar dagged, goegan yoo gwalulemalad, ibnued dagbalid. Moisésga igar uglesgu soglesad, dule wargwen ome bonigwar gudiid nagbi imasale, igi imaglegoe. Ome burgwisale, e mimmi burgwisdibe, soglegoed we dule emar oburgwisye, geb aa “dule oburgwilemogoed” (Éxodo 21:22, 23 absogo). * Weyob Jehová igar mesissoggua, ¿igi Jehová iddoma be binsae, birga irba miliba goemar yoo gwalulemalad osulolemaidba? Buggidar dulemar unnila na eginbi binsaedba, geb unnila binsa galagwensur gudi gubiedba, goe yoo gwalulegele, osuloddamalad.

17. Dule Biblia durdagged idu goe yoo gwaluleged osulosale, ¿nuedirdibe binsaed, Jehová bar an bendaggosurye?

17 Dule Biblia durdagged idu, goe yoo gwaluleged osulosale, ¿nuedirdibe binsaed, Jehová bar an bendaggosurye? Nuedsulid degi binsaer. Ar dule mag na iddosale nue nosa, Jehová, Jesús burgwisad nuggi, ega e isgusad iegoed (Salmo 103:8-14; Efesios 1:7). Jesús sogsad: “Dule inniggii nanadimaladse golega an nonisulid. Dule isgudimaladse golega, an noniggid. Adi, na e isguedga buggib binsamalagar, mer bar isgumalagar” (Lucas 5:32).

MER ISDAR EMAR DAGMALO

18. ¿Ibigala dulemar na oburgwiddamarye Bibliagi soglenai?

18 Unnila Jehová sogmasulid mer aggar emar imaggoye. Jehová abemaid, anmar mer gwagegi isdar emar dagdii gued, ar isdar emar daggedba na oburgwiddamalad. Apóstol Juan sogsad: “Ar dule gwensag e gwenad isdar daggele, we dule, dule gindaggeddo” (1 Juan 3:15). Binsa unnila emar isdar daggedsulid, burgwar mai dagbied obared. Nue sae daggedba sun emar ogaggansadoed, sun sogdagoed we dule ibmar isgana imagdiye (Levítico 19:16; Deuteronomio 19:18-21; Mateo 5:22). Degsoggu nue abeleged, anmar mer gwagegi, isdar emar dagdii gued (Santiago 1:14, 15; 4:1-3).

19. Dule, Biblia sogedba igar imagdiile, ¿igi Salmo 11:5 gine, geb Filipenses 4:8, 9 gi ibmar sognaiba igar imagdii guoe?

19 Jehová anmar sabgumai gued anmar abegele, anmar sabsur emar imaggosurmogad, ar Jehovádi nued dulemar dagged. Salmo 11:5 gine sognaid: “Bab Jehová, dule sabsur emar imagdiidgi wergudiid isdar dagged”. Unnila binsa wegine soglenasulid Jehová igi we ibmar dagge, anmar egi igar soggwen durdagmogad: anmar Jehová sabmogale, televisióngi na sabsur imagnanair anmar daggosurmogad, geb dodolealir na sabsur imaggarmarbalile, anmar dodogosurbalid. Bibliagi soglenaid, Jehová abeye, anmar “bogidig” gudi gued, mer urwed amidii gued, degsoggu anmar ibmar nueganginbi binsadii gued abelemogad, igar nueganginbi, geb mer urwed amidii nanabalid (Filipenses 4:8, 9 absogo).

EMAR OBURGWEDIMALAD

20-22. ¿Ibigala Cristo sordagan dulemar bamaladba aggasurmala?

20 Jehová dagmaid, emi ibagi buggidar dulemar oburgwilemai, ¿doamar dulemar oburgwedidii? Dulemar Niabali aggas gudidiid. Bela gobiernomar Niaba aggasmarsoggua, buggidar dulemar aamarse burgwemamaid, Jehovága arbamaladse baggar wemarse oburgwilemaid, aagala Bibliagi soglenaid, wemar ibmar durganyob damarye (Daniel 8:3, 4, 20-22; Apocalipsis 13:1, 2, 7, 8). Dummagan gingi uggedgi arbamaladi, geb gingi obinyedgi arbabugmaladi, bai dagsurmalad dulemar burgwemaiddi, unnila maniginbi binsabugmalad. Degsoggu mag dagleged, “bela dule[mar] we nabneg naidgi bugmaladi nia sagla sogedba gudidimala” (1 Juan 5:19).

21 Jesús sordagandi ‘dulemar Niaba nanaid sordasurmalad’, aagala política igarba aggasurmalad, guerramar noalile, urwe nanai gusurmarbalid, degsoggu, dulemar oburgwedidisurmalad (Juan 15:19; 17:16). * Geb balegillearmalale, Cristoyobi ibmar imagmarbalid, wissur emar abin imagmalad, agga bur e isdarmalad sabguedgi binsamarbalid, e isdarmalad ular Babse gormarbalid (Mateo 5:44; Romanos 12:17-21).

22 Cristo sordagan sunsogmaladdi, “Babilonia Neggwebur Nue Nug Nigga” siidba aggasurmalad, ar wismalad Babilonia —bela noar Bab igargi emar odurdagdidiid— bur emar oburgwedgi arbasii. Aagala Bibliagi soglenaid wemar ‘Bab gaya berbemalad oburgwismaladi, Jesucristo sordagan oburgwismaladi, geb bela dulemar we nabneggi, aamar nuggi oburgwilemamai’. Degsoggu Jehová anmarga sogmaid: “Babilonia abargi gudiid [...] no[maloye]” (Apocalipsis 17:6; 18:2, 4, 24).

23. Dule sogsundibe an Babilonia neggwebur nue nug niggadgi nooye, ¿ibu ibmar imagbalir gebe?

23 Babilonia neggwebur nue nug niggadi, ibmar isganabi imagsiid, galagwensur daed aggar dagsulid, política igarba aggaed aggar dagsurbalid, geb unnila mani onogedginbi binsasibalid. Degsoggu, dule aagi nobiele, aagi e nug naid eliger gebed, geb mer bar ibmar isgana imagdii gubalir gebed (Salmo 97:10 absogo; Apocalipsis 18:7, 9, 11-17). Babilonia dulemar oisgusiidba, bule dulemar isse burgwemamai.

24, 25. a) ¿Ibu Jehová imasa wile anmar daggedba? b) Ebbenne Israel neggweburgi ibmar imaglesadi ¿ibu ebinsaega anmar imagge?

24 Bab igar sunsogedba nagued iduale, anmar dulemar Niaba nanadimaladba agganamoganad. Aagala soglegenad anmar ibmar isgana imagdimoganye. Anmardi igar nued amisad, anmar bensulid Cristo anmar anar burgwisa, geb anmar Babga sogsabalid, an begarbii arbadii guoye. Aagala emidi Jehová wile anmar dagged, geb mer anmar e igargi banguega anmar bendagmabalid (Gusmalad 3:19). Ebbenne Israel neggweburgi dugguega neggweburmar urbilesad, emi ibagi Bab igar sunsogedba nagued ebinsaega anmar imagged (Números 35:11-15; Deuteronomio 21:1-9).

25 ¿Ibigala ebbenne dugguega neggweburmar urbilesa? Dule wargwen, Israel neggweburgi yamo emar oburgwissulile, aa neggweburse duggunaddaed. Dule emar oburgwisad aa neggwebur owarmasale, ega igar iddollegoed, daglealile aa dule yamo dule oburgwissuli, aa neggweburgi gudi guoed, sumo sacerdote burgwedse, geb sorbardi na ebi wisid bia naoe. Jehová weyob igar mesisadba mag dagleged, Jehová wile nue dulemar dagge. Jehová anmar bendaggega anmarga Jesús barmialid, igi ebbenne neggweburmar buggusa aayobi we ibmar anmarga gumogad. Anmar emar oburgwisayob gudimogansoggua, Jehovádi anmar bendaggega, anmarga e massi barmialid. Weyob Jehová igar amissoggua anmar bendaggega, ¿ibu anmar imagmogoe? Anmar dulemarga sogmogar gebed, Bab igar durdagdamarmoye “duggudamarmogaga”. “Ibagan bulegana” owarmassoggua, gwae Bab igar durdagged abeleged (Mateo 24:21; 2 Corintios 6:1, 2).

BE DULEMAR SABELE, BE, BAB IGARGI EMARGA SUNMAGGOED

26-28. Emi ibagi, ¿igi anmar Ezequielyob ibmar imagnamoga, geb ibu anmar imagbalir gebe Jehová anmar sabgumai guega?

26 Emi ibagi anmar Jehovága arbadimarmogadi, Ezequielyobi anmar ibmar imagdidimogad. Ezequiel ebbenne israel neggweburgi dulemarga Bab igargi sunmagdii gusad. Jehová ega sogsad: “An ibmar soged be iddogoed, geb dulemarga an nuggi ibmar be sogoed”. Ezequiel binsasana dogdar aggarsurye dulemarga Bab igargi sunmagged, Jerusaléngi dulemar Bab igar idossulidba burgwismalana, Ezequielgi addaglegoenad (Ezequiel 33:7-9). Auggi anmar wisid, Ezequiel dobgussulid dulemarga Bab igargi sunmaggega, degsoggu anmar wisid dulemar burgwismaladi, Ezequiel nugginsuli.

27 Dulemar isganagan bergued iba iddagga gusmogad. Aagala, anmar yeer iddomogad, “Bab Dummad buged mai imaggoed e ibagi” emarga sunmagdiidba, geb anmar Bab Reinogi emarga sunmagdibalidba (Isaías 61:2; Mateo 24:14). ¿Bule anmar sulidarbinsa iddodamoga we igargi sunmaggega? Apóstol Pablo yeer iddodi gusad Bab igargi emarga sunmaggedba, aagala sogsad: “Ar bemargi bibbisaale Bab Dummad Igar Nued Maid an gwen oduggussulid. Degisoggu, bemar igi gualile, bemargindo, bar anginsurdo” (Gusmalad 20:26, 27). Anmar, apóstol Pabloyobi Bab igargi sunmagdii gubimogad.

28 Auggi Jehová anmar sabgumai guega, unnila anmar sogosulid abe ibnuedye, Jehováyob an dulemar dagmoye, anmar sunnasur gudi gued abelesurbalid. We igargi anmar baid capítulogi sunmaggoed.

^ parr. 12 ¡Despertad! agosto 2006 gad, página 3, 5, 10 segadgi naid dagbalo, Jehovági sunmagmalad we garda onosad.

^ parr. 16 Bibliagi soglenaid, Jehová nued dagsurye, goe yoo gwaluleged osuloleger.

^ parr. 69 Nabbi be wisgubibalile, apéndicegi “Fracciones sanguíneas geb procedimientos médicos” aagine naid dagbalo.