АВАЛХИ Египетра папирус ҫинче ҫырни ҫинчен нумай ҫын пӗлет. Грексемпе римлянсем те папирус ҫинче ҫырнӑ. Анчах та папирусран * кимӗсем туни ҫинчен сахалӑшӗ кӑна пӗлет.

2 700 ҫул ытла каялла Исаия пророк «Эфиопи юханшывӗсен» тӑрӑхӗнче пурӑнакансем «юханшывсем тӑрӑх хӑмӑш кимӗсемпе элчӗсем» ярӗҫ тесе ҫырнӑ (Ис. 18:1, 2). Иеремия пророк вара Мидипе Перси ҫарӗсем Вавилона ҫӗнсе илсен вавилонянсем тарса ан пӗтчӗр тесе вӗсен папирус кимӗсене ҫунтарса ярӗҫ тесе пророкла каланӑ (Иер. 51:32, ҪТ).

Библие Турӑ хавхалантарнипе ҫырнӑ, ҫавӑнпа археологсем ҫынсем ӗлӗк-авал папирус кимӗсемпе усӑ курнине ҫирӗплетсе пани тӗлӗнтермест (2 Тим. 3:16). Археологсем мӗн тупнӑ-ши?

Папирус тунисене урлӑ касас пулсан вӗсем виҫ кӗтеслӗ пулнине курма пулать. Кимӗсене тунӑ чухне папирус тунисене каснӑ та пӗрле туртса ҫыхса хунӑ. Виҫ кӗтеслӗ пулнӑран тунисем пӗр-пӗринпе питӗ тачӑ пулнӑ, ҫыххисем те питӗ ҫирӗп пулнӑ. Авалхи Египет ҫинчен калакан пӗр справочникра ҫырнӑ тӑрӑх, папирус кимӗсен тӑршшӗ 17 метр та пулма пултарнӑ, вара вӗсем ҫинче 10—12 мӑшӑр кӗсмен вырнаҫма пултарнӑ (A Companion to Ancient Egypt).

Нил тӑрӑхӗнче чылай папирус ӳснӗ. Унсӑр пуҫне, папирус кимӗсене тума та ҫӑмӑл пулнӑ. Пысӑк кимӗсене тата карапсене йывӑҫран тунӑ пулсан та, пулӑҫсемпе сунарҫӑсем папирусран тунӑ плотсемпе кимӗсемпех ҫӳренӗ пулас.

Ҫынсем папирус кимӗсемпе чылайччен усӑ курнӑ. Пирӗн эрӑри I—II ӗмӗрсенче пурӑннӑ ҫыравҫӑ тата историк Плутарх ҫырнӑ тӑрӑх, ун вӑхӑтӗнче те ҫынсем папирус кимӗсемпе ҫӳренӗ.