Yn Ôl Mathew 22:1-46

  • Dameg y wledd briodas (1-14)

  • Duw a Chesar (15-22)

  • Cwestiwn am atgyfodiad (23-33)

  • Y ddau orchymyn pwysicaf (34-40)

  • Ai mab Dafydd ydy’r Crist? (41-46)

22  Unwaith eto siaradodd Iesu â nhw mewn damhegion, gan ddweud: 2  “Mae Teyrnas y nefoedd yn debyg i frenin a wnaeth baratoi gwledd briodas ar gyfer ei fab. 3  Ac anfonodd ei weision i alw’r rhai a oedd wedi cael eu gwahodd i’r wledd briodas, ond doedden nhw ddim yn fodlon dod. 4  Unwaith eto anfonodd ef weision eraill, gan ddweud, ‘Dywedwch wrth y rhai sydd wedi cael eu gwahodd: “Edrychwch! Rydw i wedi paratoi fy nghinio, mae fy nheirw a fy anifeiliaid gorau wedi cael eu lladd, ac mae popeth yn barod. Dewch i’r wledd briodas.”’ 5  Ond anwybyddon nhw hyn a mynd i ffwrdd, un i’w gae ei hun, un arall i’w fusnes; 6  ond gwnaeth y lleill afael yn ei weision, a’u trin nhw’n ddigywilydd a’u lladd. 7  “Gwylltiodd y brenin ac anfon ei fyddinoedd a lladd y llofruddion hynny a llosgi eu dinas. 8  Yna dywedodd wrth ei weision, ‘Mae’r wledd briodas yn barod, ond doedd y rhai a oedd wedi eu gwahodd ddim yn haeddu cael dod. 9  Felly, ewch i’r ffyrdd sy’n arwain allan o’r ddinas, a gwahoddwch unrhyw un rydych chi’n dod ar ei draws i’r wledd briodas.’ 10  Felly, aeth y gweision hynny allan i’r ffyrdd a chasglu pawb oedd yno, y drwg a’r da; ac roedd neuadd y briodas wedi ei llenwi â’r rhai a oedd yn bwyta. 11  “Pan ddaeth y brenin i weld y gwesteion, gwelodd ddyn heb wisg briodas amdano. 12  Felly dywedodd wrtho, ‘Gyfaill, sut dest ti i mewn yma heb wisg briodas?’ Doedd ganddo ddim ateb. 13  Yna dywedodd y brenin wrth ei weision, ‘Rhwymwch ei ddwylo a’i draed a thaflwch ef i’r tywyllwch y tu allan. Yno y bydd yn wylo ac yn crensian ei ddannedd.’ 14  “Oherwydd mae llawer yn cael eu gwahodd, ond ychydig yn cael eu dewis.” 15  Yna aeth y Phariseaid a chynllwynio gyda’i gilydd er mwyn ei dwyllo i ddweud rhywbeth anghywir. 16  Felly dyma nhw’n anfon eu disgyblion ato, ynghyd â chefnogwyr Herod, gan ddweud: “Athro, rydyn ni’n gwybod dy fod ti’n dweud y gwir ac yn dysgu ffordd Duw yn unol â’r hyn sy’n wir, a dwyt ti ddim yn ceisio cymeradwyaeth dynion, oherwydd dwyt ti ddim yn edrych ar bryd a gwedd pobl. 17  Dyweda wrthon ni, felly, beth rwyt ti’n ei feddwl? Ydy hi’n gyfreithlon* i dalu trethi i Gesar neu ddim?” 18  Ond roedd Iesu’n gwybod am eu cynllun drwg, a dywedodd: “Pam rydych chi’n rhoi prawf arna i, ragrithwyr? 19  Dangoswch geiniog y dreth imi.” Daethon nhw â denariws ato. 20  Dywedodd wrthyn nhw: “Llun ac arysgrif pwy sydd yma?” 21  Dywedon nhw: “Cesar.” Yna dywedodd yntau wrthyn nhw: “Felly, talwch bethau Cesar yn ôl i Gesar, ond pethau Duw i Dduw.” 22  Pan glywson nhw hynny, roedden nhw wedi synnu, a gwnaethon nhw ei adael a mynd i ffwrdd. 23  Ar y diwrnod hwnnw daeth y Sadwceaid, sy’n dweud nad oes atgyfodiad, a gofyn iddo: 24  “Athro, dywedodd Moses: ‘Os bu farw unrhyw ddyn heb gael plant, bydd rhaid i’w frawd briodi ei wraig a magu plant ar gyfer ei frawd.’ 25  Roedd ’na saith brawd yn ein plith. Gwnaeth yr un cyntaf briodi a marw, ac oherwydd nad oedd ganddo blant, gadawodd ei wraig i’w frawd. 26  Digwyddodd yr un peth gyda’r ail a’r trydydd, hyd at y seithfed. 27  Yn olaf, bu farw’r ddynes.* 28  Felly yn yr atgyfodiad, gwraig pa un o’r saith fydd hi? Oherwydd roedd hi’n wraig i bob un ohonyn nhw.” 29  Atebodd Iesu drwy ddweud wrthyn nhw: “Rydych chi’n anghywir, oherwydd dydych chi ddim yn adnabod yr Ysgrythurau nac yn deall grym Duw; 30  oherwydd yn yr atgyfodiad nid yw dynion na merched* yn priodi, ond maen nhw fel angylion yn y nef. 31  Ynglŷn ag atgyfodiad y meirw, onid ydych chi wedi darllen yr hyn a ddywedodd Duw wrthoch chi: 32  ‘Fi ydy Duw Abraham a Duw Isaac a Duw Jacob’? Nid Duw’r meirw ydy ef, ond y rhai byw.” 33  Pan glywodd y tyrfaoedd hynny, roedden nhw wedi rhyfeddu at ei ddysgu. 34  Ar ôl i’r Phariseaid glywed ei fod wedi distewi’r Sadwceaid, daethon nhw at ei gilydd mewn un grŵp. 35  A dyma un ohonyn nhw, arbenigwr yn y Gyfraith, yn rhoi prawf arno drwy ofyn: 36  “Athro, beth yw’r gorchymyn pwysicaf yn y Gyfraith?” 37  Dywedodd wrtho: “‘Mae’n rhaid iti garu Jehofa dy Dduw â dy holl galon ac â dy holl enaid* ac â dy holl feddwl.’ 38  Hwn yw’r gorchymyn pwysicaf a’r cyntaf. 39  Yr ail, sy’n debyg iddo, ydy: ‘Mae’n rhaid iti garu dy gymydog fel ti dy hun.’ 40  Ar y ddau orchymyn hyn mae’r holl Gyfraith yn dibynnu, a’r Proffwydi.” 41  Tra oedd y Phariseaid gyda’i gilydd, gofynnodd Iesu iddyn nhw: 42  “Beth rydych chi’n ei feddwl am y Crist? Mab pwy ydy ef?” Dywedon nhw wrtho: “Mab Dafydd.” 43  Gofynnodd iddyn nhw: “Felly, pam mae Dafydd, wedi ei ysbrydoli gan Dduw, yn ei alw’n Arglwydd, gan ddweud, 44  ‘Dywedodd Jehofa wrth fy Arglwydd: “Eistedda ar fy llaw dde nes imi roi dy elynion o dan dy draed”’? 45  Os, felly, mae Dafydd yn ei alw’n Arglwydd, sut mae Crist yn fab iddo?” 46  A doedd neb yn gallu ateb yr un gair iddo, ac o’r diwrnod hwnnw ymlaen, doedd neb yn meiddio ei gwestiynu ymhellach.

Troednodiadau

Neu “iawn.”
Neu “y fenyw.”
Neu “menywod.”
Gweler Geirfa.