'Dho -a 'gü -wɔn -ta

'Dho -a 'gü -wɔn -nu 'sëëdhɛ -ta

Kwa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ‹ˈˈsɛ ˗yö kë kwa ˗bha ˈkɛnŋpë ˈka› ˗ee?

Kwa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ‹ˈˈsɛ ˗yö kë kwa ˗bha ˈkɛnŋpë ˈka› ˗ee?

Mɛn ˈˈpɛpɛ kwa ˈˈɲan ˗yö pë ˈö Yesu ˗ya ˈˈplüün bho kwa ˗dhɛ bhë, ˗a ˗gɔ. ˗Ya ˗pö: «ˈMɛ ˈö ˈwɔn ˈyaa ˗siö ˗nu ˗dhɛ bha˗ ˗nu ˗bha ˗së, ˗a ˗gɛn ˗mü ꞊dhɛ Atanna ˗dho ˈˈsɛ nu˗ ˗nu ˗dhɛ yi do ˈka.» (Mat. 5:5) ˈˈSɛ ˗dho kë ˈˈɲɔn ˗a ꞊troo ˗nu ˗bha ˈˈkɛnŋpë ˈka, ˈyö sü ꞊dhɛ waa Yesu ˗nu ˗wo ˗dho ˗ya dhaŋ˗ ˈgü kö ˗wo ˗Gblüdëdhɛ ˗kë ˈˈsɛ ˗ta. (˗Dhɛ. 5:10; 20:6) Kletiɛn ꞊dede ˗nu ꞊vadhɛ ˈwo ˗dhö, ˗an ˈˈɲan ˗yö ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˗a kë ˗sü ˗gɔ ˈˈsɛ ˗ta yö. ˗Wo ˗dho kë ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈö ˗an zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗yö ˗dhi, ˈwo ˗ya wo ˗deflëëgü. ꞊Waa˗ pö ˗yö kë ˈˈdhʋ̈, ˗an dua ˗mü kö ˗wo pë ˗wɔngbɩɩsü ˈbha ˗nu kë. ˗Kwaa ˗yaaga ˗ga: ˗Wo ˗dho ˈˈsɛtadhɛ kë ꞊bhɔɔ ˈˈsɛ ˈka, ˈwo mɛn ˗nu ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˗an ˗bhawɔnyëëpë ˗nu ˈˈɲan bhɔ. ˗Ya ˈgo mü, ˗wo ˗dho ˗an ꞊klaŋkë. Pë ˈö ˈkwa ˗dho ˗a kë ꞊dɛɛ kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˈkwa kwa ˗kɔ ˗da yö ˗nu ˈwo ˗dho kë ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗dɛɛ ˈgü ˗an ˈgü, ˗kwa kwa ˗zota ˗a ˈgü.

KWA˗ ˈˈPIƲ̈ ˈKWA ˈˈSƐTADHƐ KË ꞊BHƆƆ ˈˈSƐ ˈKA ˗EE?

Zoova ˗ya ˗pö mɛnbhɩɩdhe ˗nu ˗dhɛ ‹˗wo ˈˈkpɔnŋtaadhɛ bho, ˗wa yë kë.» ˗Yö ˗kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˗wo ˈˈsɛtadhɛ ˗todhʋ̈sü kë ꞊bhɔɔ ˈˈsɛ ˈka. (ˈWun. 1:28) Mɛn ˗nu ˈö ˈˈsɛtadhɛ dho ˈto ˗an ˗bha ˈˈkɛnŋpë ˈka ˗an dua ˗mü kö ˗wo ˈö bhë ˗wa ˗ya ꞊bhlëë ˈgü. ˗Wo ˗dho ˗a züdɔ kö ˈˈsɛtadhɛ ˈyaa ꞊bhɔɔ ˈˈsɛ ˈka ꞊köŋ, ˈyö sü ꞊dhɛ Edɛnö ˈˈdhüdhɛɛdhɛ ˈyaa ˈdhö ˈzü. Aamagedɔn ˗gblü ˗ya ɲën, yö ꞊va ˗dho kë kwa ˗kɔ ˗ta ˈyö sü ꞊dhɛ ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˈˈpian ˗nu ˈö ˗wa shiʋ̈ˈˈ bhë kwa ˗dho ˗an baaˈˈ. ˗Yö ˗dho kë yö ˈkpii˗ ꞊dede ˈka, ˈyaa ˈˈdhʋ̈ ˗ee?

˗Yö kwa ˗zo ˗bo yö ˈö kun Izraɛdhömɛn ˗nu ˗kɔ ˈka kö ˗wa ˈgo ˈˈgan ˈgü Babidhɔnö bhë ˗a ˈka. Mɛn ˈbha ˈyaa kun ˗an ˗gɔ ˈˈsɛ ˈgü ˗kwɛ 70 ˈˈpiʋ̈. ˈˈKɛɛ, Izai ˗ya ˗pö Zoova ˈsaa˗ ˈgü ˗an ˗bha ˈˈsɛ ˗dho kë ˗së ˈzü. ˗Ya ˗pö: «˗Yö ˗dho ˗an ˗bha ˈˈyɛtadhɛ kë ꞊dhɛ Edɛnö ˗dhɛ ˈdhö, ˈö ˗an ˗bha kiaantaadhɛ ˗yö ˗kë ꞊dhɛ Zoova ˗bha ˈˈdhüdhɛɛdhɛ ˈdhö.» (Is. 51:3) Izraɛdhömɛn ˗nu ˗bha yö ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗yö ˗ɲan ˗an ˗gɔ. ˗Kɔ do ˈö bhë ˗a ˈka Zoova ˗bha ˗takundhe ˈsaa˗ ˈgü mɛn ˗nu ˈö ˈˈsɛtadhɛ dho ˈto ˗an ˗gɔ bhë, ˗wo ˗dho ˗a kë ꞊bhɔɔ ˈˈsɛ ˈka. Pë ˈbha ˗nu ˗wo ˗dhö ˈö ˈkwa dho ˗an kë ꞊dɛɛ kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˈkwa kwa ˗kɔ ˗da yö ˈö bhë ˗a ˈgü.

˗Kwa pë ˈˈpɛpɛ kë kö ˈkwa kwa ˗yɛɛbhaadhɛ ˈkun ˗së, ˈkö ˗kë ꞊dhɛ kwa ˗yayɔɔ ˗nu ˗yɛɛbhaadhɛ ˈyaa ˗së. Ɛɛnˈˈ ˈzü ˗kwa kwa ˗kɔ ˗da kwa ˗bha ˗bhɔkwëëkëgükɔ ˗kun ˗së ˗sü ɛɛnˈˈ ˗a baaˈˈ ˗sü ˗nu ˈgü. Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈzü ˈkwa kwa ˈtɔ nu kö ˈkwa kë ˗numɛndhɛmɛn ˈka. ˈKwa˗ kë ˈˈdhʋ̈, kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˈkwa kwa ꞊dhegblü ˗nu ˗takun ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈgü. Kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa yö ˈbha ˗nu kë ˗sü ꞊draan kö yi ˈö Zoova dho ˗tosɛta ˈö ˈyaa ɲën ˗a nu ˗a ˈka kwa ˗dhɛ, ˈkwa ˗an kë mü.

KWA˗ ˈˈPIƲ̈ KÖ MƐN ˗NU ˈWO DHO ˈGO GA ˈGÜ ˈKWA ˗AN ˗TAKUN ˗EE?

ˈDhɛ Yesu ˗yö Zɛdhiusö ˈdhu bho ga ˈgü, ˗yö ˗to mü ˈö˗ pö ˗an ˗dhɛ ˗wo ˗bhöpë nu ˗a ˗dhɛ. (Mak. 5:42, 43) ˈNën ˈö˗ ˗kwɛ ˈdhö 12 ˗bhöpë ˗nu ˗a ˗dhɛ ˗sü ˈyaa kun ˈˈgbɩɩ˗. ˈˈKɛɛ Yesu ˗ya ˈˈplüün ˗bho ꞊dhɛ ‹mɛ ˈˈpɛpɛ ˈö ꞊wa ga ˈwo bun ˈgü, ˗wo ˗dho ö ˗wʋ ma, ˈwo go wo wɔdhɛ ˗nu ˈgü ˈwo ˗wo ˈˈyɛa˗.› ˗Wo ˈö bhë ˗ya yökodhiʋ̈ yi ˈbha ˈka, ˗kwa kwa ˗zota yö ˈkwa ˗dho ˗a kë kö ˈkwa kwa ˗zokë mɛn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˗an ˈˈpiʋ̈, ˗a ˈgü. (Zan 5:28, 29) ˈKö ˗kë ˗ʒianwo ꞊dhɛ Biblö ˈti˗ blɛɛˈˈ, kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha kwa kwa ˗zota ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˈwo dho ˈgo ˈgü ˗an ˗bhawɔn ˗dhö yö ˗bhöpë, ˈkɔ ˗nu waa sɔ ˗nu ˗bha. ꞊Dɛɛ, kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ kwa ˈˈwɩ ˗sü ˈka ˗a ˗bha kö ˈkwa ˗an ˗takun ˗ee? ˈWɔn ˈbha ˗nu ˈwo yö kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗an ˗kë.

꞊Dɛɛ kwa ˗dho ˗a ˗zɔn ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ ꞊dhɛ kwa zuʋ̈ˈˈ ˗yö ˈˈwɩ ˗sü ˈka ˗a ˗bha kö ˈˈsɛtadhɛ ˗yö kë kwa ˗bha ˈˈkɛnŋpë ˈka.

Kwa ˗bha ˈˈpian do ˈˈpiʋ̈ ˗maankëmɛn ˗ya nu ˗wo kwa ˗dhɛ, ˗kwaa ˗dhɛ ˗bhöpë ˈka. Kwa ꞊dhegblü ˈbha ˈö ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈgü ˗yö ˈgü Betɛdhö ꞊waa˗ bɔ kwa ˗bha ˗zlanwopödhɛ ˈgü ɛɛnˈˈ ˈˈpian do ˈˈpiʋ̈ ˗maankëmɛn ˈbha ˗bha yö ˗ya ˈduaannu, kwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗an ˗takun ˗an ˗bha ˈkɔ mɛɛnˈˈ ˗sü ˗bha. ˗Bhɔkwëë ˈkpii˗ ɛɛnˈˈ ˈˈpian do ˈˈpiʋ̈ ˗bhɔkwëë ˈbha ˗ya kë, ˗kwa kwa ˗de nu yö ˗nu ˗dhɛ ˗an ˗ta, ɛɛnˈˈ ˗kwa kwa ˗kɔ ˗ya mɛn ˗nu ˈwo nu ˗an ˗gɔ.

MƐN ˗NU ˈWO DHO ˈGO GA ˈGÜ, KWA˗ ˈˈPIƲ̈ ˈKWA ˗AN ꞊KLAŊKË ˗EE?

ˈKwa ˗dhɛ ˗ga Këwɔn ˗nu 24:15 ˈgü, kwa ˈˈɲan ˗yö mɛn ˈˈmliya ꞊va ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˗an ˗gɔ. ˗A mɛn ꞊vadhɛ ˗dho kë mɛn ˗nu ˈwo ˈti Zoova dɔ ˈwo ga ˗an ˈka. ˗Wo ˗go ga ˈgü ˈˈdhʋ̈ kö ˗wo Zoova dɔ ˗sü draanˈˈ a. ˗Klu ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu ˈö ˗wa ꞊kian ˈnën yö ˈö bhë ˈwo dho ˗a kë. (Is. 11:9) Kwa ꞊dhegblüdhe do ˈwo˗ ˗dhɛ Shaalɔtö ˈö ˗ya ˗zlanwopö Edhɔpö, Amedhikö ˈˈpian ˈö ˈˈshiaŋ ꞊ʒiaan waa Aflikö, ˗a ˈˈɲan ˗yö yö ˈö bhë ˗a kë ˗sü ˗gɔ. ˗Ya ˗pö zuʋ̈gblüdhi ˈka ꞊dhɛ: «Mɛn ˗nu ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˗an ꞊klaŋkë ˗sü ˈö bhë, a˗ ˈˈdhiʋ̈ ˈˈgan ˗ni ˈgü. ˈMan ˈwɔn ˈö ˗gban mɛn ˈbha ˈö kun ꞊kwɛŋzü ˗a ˗bha ˗a ˗wo pö, a˗ ˗pö n ˗de ˗dhɛ: ‹-Ya kë ꞊dhɛ mɛn ˈö yö ˗yö Zoova ˗dɔ ˗be, ˗yö ˗dho ˗tosɛta kë ˗kɔ ˈˈwɛɛ ˈgü. N ˈˈɲan ˗yö ˈˈtʋ̈ŋ ˈa dho Zoova ˗wɔn blɛɛˈˈ ˗a ˈka mɛn ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˗an ˗dhɛ kö ˈa˗ pö ˗an ˗dhɛ ꞊dhɛ ꞊waa˗ ˗dhɔkë, ˗an ˗bha ˗tosɛta ˗dho kë ˗se, ˗a ˗gɔ.»

˗A ˗de ˗ʒiaan ˗klu ˗Zlan ˗bha ˗mɛn ˗nu ˈwo kun ˗dhö kö Yesu ˈti nu ˈˈsɛ ˗ta ꞊köŋ bhë, pë ꞊va ˗yö ˗dhö kö ˗wa draanˈˈ. ˗Kwa kwa ˗zota ˈˈtʋ̈ŋ ˈkwa dho Daniɛdhö ˗takun ˗a ˈka kö ˈwɔn ˈö yö ꞊dede ˈö˗ to ˈˈdhiʋ̈ ˈö˗ ˗bɛnzë bhë, ˗ya ˗yökodhiʋ̈ ˗kɔ dɔ ˗a ˈgü. (Dan. 12:8) Ɛɛnˈˈ ˈˈtʋ̈ŋ ˈkwa dho Dhutö waa Noemi ˗an ˗takun kö ˗kɔ ˈö ˗an ˗bha ˈnën ˗nu ˗wo ˗kë ˗a ˈka Yesu ˈˈbhɛman ˗nu ˈka ˗wa dɔ, ˗kwa kwa ˗zota ˗a ˈgü. Mɛn ˗nu ꞊klaŋkë ˗sü ˗dho kë ˈˈsɛtadhɛ ꞊gban ˈgü. Pë ˈbha ˈti ˗dho ˈˈgbɩɩdhɛ wɔ kwa ˗ta ɛɛnˈˈ kwa ˈˈɲan bho yö ˈö bhë ˗a ˈˈpiʋ̈ ꞊dhɛ ˗kɔ ˈö˗ ˈka ˈˈkpɔnŋtaadhɛ yaa ˈö yö ˗a ˈgü ꞊dɛɛ, ˗a ˈdhö. Kwa zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗dho dhi ꞊dedewo.

˗Mën ˗nu ˈö ˈkwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗an kë ꞊dɛɛ kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ kwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˈkwa mɛn ˗nu ˈwo dho ga ˈgü, ˗an ꞊klaŋkë? Kwa dua ˗mü ˈkwa ˈˈpɛpɛ kë kö ˈkwa kë mɛn ꞊klaŋkëmɛn ˗së ˈka, ˈkwa kwa ˗kɔ ˗da ˗zlanwopösü ˈö ˈˈkpɔnŋtaadhɛ ˗todhʋ̈sü ˈgü ˗a ˗dhɛ zoodhö zoodhö. (Mat. 24:14) ˈKö ˗kë ꞊dhɛ kwa ˗bha ˗kë zii ˗sü ɛɛnˈˈ ˈwɔn ˗nu ˈwo kwa ˗ta ˗an ˗wɔn ˈgü, ˈkwaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗zlanwopö ꞊dhɛ ˗kɔ ˈkwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˗a ˈka ˗a ˈdhö, kwa dua ˗mü ˈkwa kwa ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˗a ˈdhɛ kwa ˗kɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa˗ kë.

˗Yö ˗dho kë ˗së kö dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö ˈkwa kwa ˗zota ˗an ˈgü: Kwa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈˈsɛtadhɛ ˗yö kë kwa ˗bha ˈˈkɛnŋpë ˈka ˗ee? Kwa˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈkwa ˈˈsɛtadhɛ baaˈˈ, ˈkwa kwa ˗kɔ ˗ya mɛn ˗nu ˈwo dho ˈgo ga ˈgü ˗an ˗gɔ kö ˈkwa ˗an ꞊klaŋkë ˗ee? Yö suu ˈˈpɛpɛ ˈwo˗ dɔ kwa ˗kɔ ˈka ꞊dɛɛ, ˈˈkɛɛ ˈwo dho ˗an dɔ kwa ˗kɔ ˈka ˈpö ˗dhɛkpaɔ dhiʋ̈ˈˈ ˈgü bhë, ˈkwa kwa ˗kɔ ˗ya ˗a ˗gɔ kö ˈkwa˗ ˗zɔn ꞊dhɛ kwa zuʋ̈ˈˈ ˗yö ˈˈwɩ ˗sü ˈka ˗a ˗bha kö ˈˈsɛtadhɛ ˗yö kë kwa ˗bha ˈˈkɛnŋpë ˈka.

a Kpɔɔˈˈ ˈwɔn ˗gɔ ˈö ˗kë «˗Wo mɛn ꞊vadhɛ ˗takun kö ˗wo kë kpɛnŋdhö» ˈka ˈö ˗kwɛ 2022 Sɛtanblö ˈˈsu ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn ˈgü bhë, ˗a ˗bha.