'Dho -a 'gü -wɔn -ta

'Dho -a 'gü -wɔn -nu 'sëëdhɛ -ta

MƐN ˗BHA ˗KWƐZLAN

A Zoova ˗bɔ ˈˈdhiʋ̈ ˈwɔn ˈˈpɛpɛ ˈa ˗da ˗a ˗ʒian ˗ta, ˗a ˈgü

A Zoova ˗bɔ ˈˈdhiʋ̈ ˈwɔn ˈˈpɛpɛ ˈa ˗da ˗a ˗ʒian ˗ta, ˗a ˈgü

A KUN ˈkɔ ˗tiaandhö do ˈbha ˈgü Karakasö, Venezuela ˗sɛ ˈgü. Yi do ˈbha ˈka ˈɲënŋ˗ ˈˈtʋ̈ŋ ˈgü, a kun ˈdho ˗ni ˈgü yö ˈˈdhiʋ̈. ˗Yö ˗kun ˗kwɛ 1984 ˈka. ˗Dhɛ ˈa kun ˈdho ˗ni ˈgü, ˈyö ˈa ˗ya n ˗zota ˗sü ˗bha ˈwɔn ˗gɔ do ˈbha ˈa˗ ˗wo pö kwa ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn ˈgü, ˗a ˈgü. ˗Yö ˗kun ˗gban ˗ni ˈgü ˗kɔ ˈö kwa ˗yayoo ˗nu kwa yö˗ ˈka ˗a ˗bha. ˗A ˗wɔn ˈgü, a ˈkɔ ˗nu ˈwo kun n ˗züzü ˗an ˗ga ˈyö ˈa˗ pö n ˗de ꞊dhɛ: ‹N ˗yayoo ˗nu ˗wo n yö dosɛnŋ ꞊dhɛ ꞊bhɔɔmɛn ˈö yö ˗kë ˈwëëkɔ ˈgü ˗a ˈdhö ɛɛnˈˈ ˗wo n ˗yö ꞊dhɛ ˗Zlan ˗bha yökëmɛn ˈö yö ˗kë ˈwëëkɔ ˈgü kö ˗yö ö ˗zokë ö ˗bha ˈkɔɔmɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈ ꞊nën ˗a ˈdhö ˗ee?› ˗A ˗yɔ ˈa˗ ꞊slɔɔ ꞊taabha, ˈyö ˗tɔ n ˗yayoo ˗nu ˗kun n yö ˗ni ˈgü ꞊dhɛ ꞊bhɔɔmɛn ˈö yö ˗kë ˈwëëkɔ ˈgü, ˗a ˈdhö. ˗A kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˈyii ˗dhi n ˗dhɛ. ˗A ˗wɔn ˈgü ˗a ˗da ˈwɔn ˈˈwɛɛ ˗ʒian ˗ta.

A bhɔ ˗kwɛ 1940 ˈMɛn 19 ˈka Amiunö, Dhiban ˗sɛ ˈgü. ˗Dhɛ ˈa bhɔ ˈö˗ ˗kwɛ ˈnënbha ˗yö ˗ʒiö, yaa n ˗mɛn ˗nu yi ˈdho ˈö ˈyi ˗ya Tripoli. A ˗gla ˈkɔdhi ˗së ˈgü. Yaa n ˗mɛn ˗nu yi kun Zoova dɔ ˗ni ˈgü. ˗A ˗dhɔ ˗kun yi ˈgü. ˈNën ˈˈsoodhu ˈnën kun n ˗mɛn ˗nu ˗gɔ, ˈnëngɔɔn˗ ꞊plɛ waa ˈnëndhoŋ ˗nu ˗yaaga. Man ꞊nën ˈa kun ˈnën ˗totaabhasü ˈka. N ˗mɛn ˗nu ˗bha ˈwëëga ˗wɔn ˈyaa kun ˈˈgbɩɩ˗. Pë ˗nu ˈö ˗an ˗wɔn ˈdhö kun ˗an ˗gɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˈwo ˗tɔ Biblö draansü, ˗dho kletiɛn ˗nu ˗bha ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta ˗sü waa ˗Zlan ˗zɔn mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˗dhɛ ˗sü.

ˈˈƝɔn ˗a ꞊troo ꞊va ˗kun yi ˗bha ˗zlanwokɔdhi ˈgü. ˗Wo ˗kun ˗a mɛn do ˗dhɛ ˗ni ˈgü Michel Aboud. Yö ˈnën kun ˈˈdhiʋ̈sü ˗ni ˈgü yi ˗bha «ˈsëëdhɛ ˗be draansü» ˈka. ꞊Ya ˈgo mü ˈzü yö ꞊nën nu gagade ˈka Dhiban, ˗kwɛ 1920 ꞊naan ˗ta. ˗Yö gagade ˗draan Nu Yɔkö. ˈWɔn ˈbha ˈö n ˗zo ˗yö bö ˗a ˈka, ˈyö ˗tɔ ˗yö kwa ꞊dhegblüdhe ꞊plɛ ˈö ˈwo go Gadhaadö ˗bha ꞊klaŋ ˈˈdhiʋ̈ ˗dɛɛ ˈka, ˗an ˗takun ˈö ˗an ꞊bhlëë ˗ya. Kwa ꞊dhegblüdhe ˗nu bhë ˗wo ˗kun ˗a mɛn do ˗dhɛ ˗ni ˈgü Anne ˈö ˈwo˗ kun˗ mɛn ꞊plɛ ˗naan ˗dhɛ ˗ni ˈgü Gwen Beavor. ˗Wo ˗kë yi ˈˈtɔŋdë ˗së ˗nu ˈka. ˗Dhɛ ˈö˗ ˗kwɛ ꞊va ꞊dede ˗yö ˗ʒiö, ˈyö ˈa ˗kpan kwa ꞊dhegblüdhe Anne ˗bha Zeta zuni. ˗A ˈˈyi ꞊dede ˗yö ˗kan n ˗dhɛ. ˗Dhɛ ˈö ˈgo mü ˈzü ˗yö ˈa ˗kpan kwa ꞊dhegblüdhe Gwen ˗bha. ˗Yö ˗kun gwan ˗bha kwa ꞊dhegblü Wilfred Gooch ˗gɔ. ˗A ˗bha gɔn ˗kun yö kë ˗ni ˈgü Lɔndrö ˗bha Betɛdhö, Angletɛ ˗sɛ ˈgü.

˗ZLANWOPÖSÜ ˈÖ DHIBAN

˗Dhɛ ˈa kun ˈˈtɩtɩ kö Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˗nu ˈwo Dhiban ˈwaa ꞊va. ˈˈKɛɛ pë ˈyi kun ˗a dɔ ˗ni ˈgü Biblö ˈgü, yi ˗an ˗wɔn ˗blɛɛ mɛn ˈˈwɛɛ ˗nu ˗dhɛ zuʋ̈gblüdhidhe ˈka. Yi˗ ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˈkö ꞊dee ˗zlanwo ˈˈwɛɛ ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˗nu ˗kun ˗gban ˗ni ˈgü yi ˗gɔ. ˈWɔn ˈbha ˗nu ˗wo kë ˈˈtʋ̈ŋ ˗nu bhë ˗an ˈka, ˗wo ꞊tun n ˈˈɲaan.

Yi do ˈka kö yaa n dhegban Sana yi kun ˗zlanwopö ˗ni ˈgü ˈkɔ ꞊gblɛɛn ˈbha ˈgu, ˈyö ˈpɛɛ˗ do ˗yö nu ˗dhɛ ˈö ˈyi kun ˗a ˗bha bhë, ˗a ˈgü. ˗Yö ˗kë ꞊dhɛ mɛn ˈbha ˈnën˗ ˗dhɛ. ˗Dhɛ ˈö nu, ˈö ˗ya ˈˈsi bho ˗sü ˗bha n dhegban ˗gɔ. ˗Yö ˗ɲɔɔn Sana ˗bha, ˈö Sana ˗yö ˗pö ˈö ꞊gii. ˗Dhɛ ˈö ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˈö mɛn ˈbha ˗yö ꞊zaŋ ˗nu ˗dhɛ. ꞊Zaŋ ˗nu ˗wo ˗nu, ˈö ˈwo Sana ˗takun. ˗Wo ˈpɛɛ˗ bhë ˗a ˗kun ˈö ˈwo ˈdho˗ ˈka ꞊zaŋplöö. ˗Dhɛ ˈö ˈwo ꞊loo mü, ˈö ˈwo˗ ˈsuan˗ bho ꞊dhɛ buu ˗ya ˗ta. ˗Dhɛ ˈö ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˈyö ꞊zaŋ ˗nu bhë, ˗an ˗gɔmɛn ˗ya dhɛɛˈˈ kpɔ ˈö˗ pö: «Ü˗ ˗pö ˗zlanwogɔdhiʋ̈mɛn ˗mü ü ˈka ˗ee ɛɛnˈˈ ˈwɔnyaakëmɛn ˗nu ˗gɔmɛn ˗mü ü ˈka?»

Yi do ˈbha ˈka ˈzü, yi ˗bha ˗zlanwokɔdhigümɛn ˗nu gɔ ˗sü ˈö ˈyi dho ˈwɔn ˗taɔŋ ˗së pö ˈˈyasa ˈbha ˈö ˗zlanwopömɛn ˗nu ˈwaa mü, ˗a ˗dhɛ ˈgü. ˗Dhɛ ˈyi ˗wo mü, yi kun ˗zlanwopö ˗ni ˈgü yi ˈflëë˗ ˈgü. ˈˈKɛɛ ˗dhɛ ˈö ˗an ˗bha ˈpɛɛ˗ ˗ya ˈwɔn dɔ ˈˈdhʋ̈, ˈö˗ pö mɛn ˗nu ˗dhɛ ˗wo pë ˈˈdhiʋ̈ kë yi ˈka. ˗A ˗wɔn ˈgü wo ˗nu ˈö ˈwo ˈsi bho yi ˗gɔ, ˈyö ˈwo yi ˗zuö ˗gwë ˈka. ˗Gwë ˗nu ˈwo ˗an ˗zuö bhë, ˗a do ˗yö ˗man n dë ˗bha, ˈö˗ ꞊gi. ˗A wëëdhɛ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗kun ꞊ɲɔɔn ˈka. ˗Dhɛ ˈö ˗kë ˈˈdhʋ̈, ˈyö waa n dhe ˗wo wo ˗yee ˗kë gɔ ˈgü. Mɛn ꞊gban ˈˈpɛpɛ yi ˗ʒiö ˗an ꞊keŋ˗ kö yi zuʋ̈ˈˈ ˈˈdhiʋ̈ ˗yö ˈˈtɛ ˗ni ˈgü. ˗Dhɛ ˈö n dhe ˈö kun pë ʒiö ˗ni ˈgü n dë wëëdhö, ˗ya ˗pö: «Zoova ˗bhö ˗a ˗nu ˗mawɔn ˈto, ˗a ˗gɛn ˗mü ꞊dhɛ ˈpë ˈwo˗ kë sië bha ˈwaa˗ dɔ.» ˈWɔn ˈö n dhe ˗ya ꞊blɛɛ bhë, n ˗zo ˈyii bhɔ˗ ˈka toŋtoŋdhö.

˗Dhɛkpɔɔyi ˈˈwɛɛ ˈbha ˈka ˈzü, yi dho yi ˈʒiöö˗ ˗nu ꞊tua bho. ˗Dhɛ ˈö ˈyi ˗wo mü, kö ˗an ˗bha ˗zlanwogɔdhiʋ̈mɛn ˈkpii˗ do ˈbha ˗yö ˗an ˗gɔ ˈkɔɔ˗. ˗A ˈwɔn ˗kun ˗zlanwogɔdhiʋ̈mɛn bhë˗ ˈˈɲaan ꞊dhɛ n ˗mɛn ˗nu ˗kun Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˗nu ˈka. ˗A ˗wɔn ˈgü ˗yö n ˗ga ˈö˗ pö: «Bhi, ˈmën ˗kë ˈö ˈbhii bɔ ˈˈyi ꞊bhaa ꞊köŋ?» ˗A ˈˈtʋ̈ŋ bhë˗ ˈka kö n ˗kwɛ ˗yö ˈˈsɔɔdo ˈˈkpaan. A˗ ˗yɔ ˗bɔ ˗a ˗gɔ ˈa˗ pö: «A ꞊tun ꞊köŋ ˈnën ˈka. ˈˈSanni ˈa bɔ ˈˈyi ꞊bhaa, n dua ˗mü kö pë ˈö Biblö ˗ya pö ˈa˗ dɔ ˗së ˈka, ˈgo mü ˈzü kö ˗zoyödhe ˗yö kë n ˗gɔ.» ˈˈKɛɛ pë ˈa˗ pö bhë, ˈyii ˗dhi ˗a ˗dhɛ. ˗A ˗wɔn ˈgü ˗ya ˗pö n ˈʒiöö˗ ˗dhɛ ꞊dhɛ ˈmiin˗ ꞊bhlëë ˗ya.

ˈWɔn ˈˈgbɩɩ˗ suu ˗nu ˈwo bhë ˈwii kë ꞊va. Dhiban ˗mɛn ˗nu ꞊vadhɛ ˈˈgblü ˗yö ˗së, ˈö ˈwo wo ˗kɔ ˗ya ˗dhɛŋ ˗nu ˗gɔ ˗së ˈka. ˗A ˗wɔn ˈgü yi Biblö ˗wɔn ˗blɛɛ ˗a mɛn ꞊va ˗dhɛ ˈyö ˈwo kë yi ˗bha Biblö ꞊klaŋ ˗nu ˈka.

YI ˗BHA ˗DHO ˗YA ˈˈSƐ ˈˈWƐƐ ˈGÜ ˗SÜ

˗Dhɛ ˈa kun ꞊klaŋ ˈˈdhiʋ̈, ˈyö kwa ꞊dhegblü do ˗yö go Venezuela ˈö nu Dhiban. ˗Yö ˗kun ˗bhɔkwëë kë ˗ni ˈgü yi ˗bha ˗zlanwokɔdhi ˈgü. ˗Dhɛ ˈö ꞊ɲɔɔn mü ˈö waa n dhegban Wafa ˈwo ˗ya wo ˈko ˗ga ˗sü ˗bha. ˗Wo wo ˈko ˗sü ˈö ˈwo dho ˗ya Venezuela. ˈSëëdhɛ ˈˈpɛpɛ ˈö Wafa ˗ya bɔ n ˗mɛn ˗nu ˗dhɛ bhë, ˗yö kun bhɛɛˈˈ ˗ni ˈgü ˗an ˗dhɛ ˗an ˈgü kö ˈyi ˈdho ˗ya ˈpö Venezuela. ˗Yö ˗kun ˗a ˈˈpiʋ̈ ˈˈdhʋ̈, ˈyö ˗tɔ ꞊dhɛ yi ˗dhɔ ˗kun ˗a ˗bha. ˗A ˈˈdhiʋ̈tadhɛ ˈgü, n ˗mɛn ˗nu ˗wo ˗we ˗a ˗bha kö ˈyi ˈdho ˗ya mü.

Yi dho Venezuela ˗kwɛ 1953 ˈka. ˗Dhɛ ˈö ˈyi ꞊loo mü, yi ˗ya Karakasö, ˗an ˗bha ˈˈsɛgɔdhiʋ̈mɛn ˗bha ˈkɔ ˈˈsɔɔ. ˗Dhɛ ˈö ˗kë ꞊dhɛ ˈa kun ˈnën ˈka bhë, ˈˈsɛgɔdhiʋ̈mɛn ˈö ʒiö ˗ni ˈgü ˗a ˗bha gɔ ˗së bhë ˗a ˈgü, a kun ˗a din˗ yö ˗ni ˈgü. ˈˈKɛɛ ˗kë ˗dhɛ ˗dɛɛ ˈö bhë ˗a ˈgü ˗sü ˈyii kë ˈwɔn ˈˈplëëplë ˈka n ˗mɛn ˗nu ˗gɔ. ˗Wo ˗nu, wɔkɔ, ˗bhöpë waa ˈˈtʋ̈ŋ ˗nu ˈwo kun ˈˈsɛ bhë˗ ˈgü, ˗a ꞊gban ˗kun ˗dɛɛ ˗an ˗bhaa ˈka. ˗Wo ˗to ˗tosɛta ˈkun ˗kɔ ˈˈslö mɛɛnˈˈ ˗sü ˗bha ˈˈsɛ bhë˗ ˈgü, ˈö ˈwɔn yaa ˈbha ˗yö yi ꞊slɔɔ.

Ö go ꞊kwaa˗ ˈgü ˈö ˈdhoë ꞊klɔɔ˗ ˈgü: N dë. N dhe. Man ˗mü, ˗kwɛ 1953 ˈka kö yi Venezuela.

ˈWƆN YAA ˈÖ YI ꞊SLƆƆ

ˈˈYua ˗yö ˗ya n dë kë ˗sü ˗bha. ˗A ˗wɔn ˗yö mɛn ꞊gban yi ˗kun, ˈyö tɔ ꞊dhɛ n dë ˈyaa kun ˈˈyua kë ˗ni ˈgü ꞊plɛ ꞊plɛ. ˗Dhɛkpɔɔyi ˗totaabhasü ˈö ˈˈyua ˗ya ˗kë ˗a ˈka, ˈyaa kun mɛn ˈbha yi ˈˈɲaan ˈzü ˗ʒiaanwo. ˗Dhɛ ˈö ꞊dhɔtrɔɔ ˗nu ˈwo˗ ˗ga, ˈyö ˈwo˗ pö ꞊dhɛ bhüöö ˗ya ˗ya ˗a ꞊nënŋgwafaa ˗bha. ˗Wa ˗sü ˈö ˈwo ˈdho˗ ˈka kö ˗wa ˈˈpɛ. ˈˈKɛɛ n dë ˗wɔn ˗yö ˗shiö ˈˈdhoogɔ ˗dhɛ ˈö dɔ˗ ˈˈpiʋ̈, ˗a ˈka.

˗Dhɛ ˈö n dë ˗yö ga, ˗kɔ ˈö yi kun ˗a ˈka yi ˗de ˈgü, ˈmaan ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˈa˗ ˈgü ˈˈpʋ. ˗A ˈˈtʋ̈ŋ bhë˗ ˈka, n ˗kwɛ ˗kun 13. Yi ˈgü ꞊dede ˗yö ˗ga. ˈYaa kun yi ˈgü ꞊dhɛ yi ˗dho ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈyi zuʋ̈gblüdhi ꞊slɔɔ ˈzü ˗dɛɛwo. N dhe ˗yö ˈˈtʋ̈ŋ ꞊va ˗kë kö ˈyaa ˈdhaŋ bho˗ ˈˈdhiʋ̈ ꞊dhɛ ˗a gɔn ꞊ya ga. ˈˈKɛɛ ˗dhɛ ˈö ꞊ɲɔɔn mü Zoova ˗yö yi ˗takun ˈö ˈyi bɔ ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ bhë, ˗a ˈgü. Yi˗ ˗yö ꞊dhɛ yi dua ˗mü kö ˈyi ˈdho ˗tosɛta ˈka ˈˈdhiʋ̈. ˗Dhɛ ˈö n ˗kwɛ ˗yö ˗kë 16, a man ˈsëëdhɛ ˗slɔɔ ꞊klaŋkɔ ˈkpii˗ do ˈbha ˈö kun Karakasö bhë, ˗a ˈgü. ˗Yö ˗kun n ˈˈpiʋ̈ ꞊dedewo kö ˈa n man ˈkɔdhigümɛn ˗nu ˗takun.

N dhegban Sana waa˗ ˗bha gɔn Ruben ˗wo n ˗takun ˈö n ˗gɛn ˗yö dho ˈˈdhiʋ̈.

˗A ˈˈtʋ̈ŋ bhë˗ ˈka Sana ˗yö ˗ya kwa ꞊dhegblü Ruben Araujo ˗gɔ. ˗Dhɛ ˈö go Gadhaadö ˗bha ꞊klaŋ ˈˈdhiʋ̈, ˈyö ˈwo˗ bɔ ˈzü ˗dɛɛwo Venezuela. ˈˈKɛɛ ꞊taabha ˗wo ˗dho ˈö ˈwo ˗ya Nu Yɔkö. ˗Dhɛ ˈö n ˗mɛn ˗nu ˈwo˗ pö ꞊dhɛ ˈa ˈdho nivɛɛsite bhë, a dho ˈa ˗ya ˗an ˈˈpiʋ̈ Nu Yɔkö kö ˈa ꞊klaŋ kë mü. N dhegban Sana waa˗ ˗bha gɔn ˈwo n ˗takun ꞊dedewo kö ˈa ꞊ɲɔɔn Zoova ˗bha. ˗Wo ˗kun yi ˗bha ˗zlanwokɔdhi ˗dhɛ ˗ni ˈgü Bluklinö spaɲɔlö. Kletiɛn ˗zogbansü ꞊va ˗kun ˗a ˈgü. ˗A mɛn ꞊plɛ ˈö ˗an dɔ ˗sü ˈˈyi ꞊dede ˗yö ˗kan n ˗dhɛ, ˈyö ˈwo ˗tɔ Milton Henschel waa Frederick Franz. ˗An ꞊gban ꞊plɛ ˗kun yö kë ˗ni ˈgü Bluklinö ˗bha Betɛdhö ˈgü.

˗Kwɛ 1957 ˈka, kö a bɔ ˗ni ˈgü ˈˈyi ꞊bhaa.

˗Dhɛ ˈö man ˗kwɛ ˗blɛɛsü ˈö kun nivɛɛsite ˈö kun ɲën ˗ni ˈgü, ˈyö ˈa ˗ya n ˗zota ˗sü ˗bha pë ˈa dho ˗a kë man ˗tosɛta ˈgü, ˗a ˈgü. A ˈwɔn ˗gɔ ˗nu ˈö ˈwo yö ˈˈkpɛnŋ kwa ˗bha ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn ˗nu ˈgü, ˈö ˈwo ˗gban kletiɛn ˗nu ˈwo Zoova ˗bha yö bɔ ˈˈdhiʋ̈ ˗an ˗bha, ˗an ˗wo pö ꞊dedewo. A kun ˗a yö ˗ni ˈgü ꞊dhɛ betɛdhömɛn ˗nu waa ˗yödhiʋ̈ ˗nu ˈwo kun yi ˗bha ˗zlanwokɔdhi ˈgü bhë, zuʋ̈niidadhe ꞊dede ˗kun ˗an ˗gɔ. ˗A ˗wɔn ˈgü ˗yö ˗kun n ˈˈpiʋ̈ kö ˈa kë ꞊dhɛ ˗an ˈdhö. ˈˈKɛɛ ˗a ˈˈtʋ̈ŋ bhë˗ ˈka kö ˈmiin bɔ ˈˈyi ꞊bhaa ꞊köŋ. ˗A ˈwɔn ˗kun n ˈˈɲaan ꞊dhɛ n dua ˗mü kö ˈa n ˗de nu Zoova ˗dhɛ, kö ˈa bɔ ˈˈyi ꞊bhaa. ˗A ˗wɔn ˈgü a ˈwɔn ꞊gban ˗kë ˈö ˗kwɛ 1957 Masö 30 ˈka, ˈa bɔ ˈˈyi ꞊bhaa.

ˈWƆN ˈKPII˗ ˗NU ˈA ˗DA ˗AN ˗ƷIAN ˗TA

˗Dhɛ ˈa bo bɔ ˗sü ˈka ˈˈyi ꞊bhaa, ˈyö ˈa ˗ya n ˗zota ˗sü ˗bha ˗kɔ ˈa dho ˗a kë ˗a ˈka kö ˈa kë ˗yödhiʋ̈ ˈka, ˗a ˈgü. ˗Kë ˗yödhiʋ̈ ˈka ˗sü ˗dhɔ ꞊dede ˗kun n ˗bha, ˈˈkɛɛ ˗a ˗wɔn ˗kun n ˈˈɲaan ꞊dhɛ ˗kë ˗a ˈka ˗sü ˈyi ˈdho kë ˈwɔn ˈˈplëëplë ˈka. A ˗dho man ꞊klaŋwɔn waa ˗yödhiʋ̈dhɛ ˗an ˈkun ˈˈkwëë ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? Yaa n ˗mɛn ˗nu ˈyi ˈsëëdhɛ ˗bɔ yi ˈko ˗dhɛ ꞊va ˈwɔn bhë˗ ˈˈgblʋʋ ˈˈpiʋ̈. A˗ ˗pö n dhe waa n ꞊dhegblü ˗nu ˗dhɛ ˗an ˈgü ꞊dhɛ ˗yö n ˈˈpiʋ̈ kö man ꞊klaŋ ˈö nivɛɛsite ˈa˗ ˈduannu, kö ˈa n ˗yee ˗kë Venezuela ˈa kë ˗yödhiʋ̈ ˈka mü.

A n ˗yee ˗kë Karakasö ˗kwɛ 1957 Ʒuɛn ˈˈsu ˈgü. ˈˈKɛɛ ˗dhɛ ˈa ˗wo mü, a˗ ˈsuan˗ ˗bho ꞊dhɛ ˗tosɛta ˗kun ꞊gbɔɔn ˗ni ˈgü ˈnënbhawo n ˗mɛn ˗nu ˗ta. ˗An ˗bhawɔn ˗kun mɛn ˈˈwɛɛ ˈbha ˗bha kö ˗yö ˗an ˗takun ˈwɔn ˈö ˗gban ˈwëëga ˗wɔn ˗bha, ˗a ˈgü. ˗A ˗dho ˗a kë ꞊dhɛ? A yö ˗slɔɔ ˈwëëkɔ ˈgü ,ˈˈkɛɛ ˗kë ˗yödhiʋ̈ ˈka ˗sü ˗dhɔ ꞊dede ˗kun ˗n ˗bha. ˈPë ˗wɔn ˈgü ˈa n ˗yee ˗kë Venezuela, ˈyö kun bhë! ˗Yö ˗kun n ˈˈpiʋ̈ kö ˈa ˗an ꞊gban ꞊plɛ kë. ˗A yö ˗kë ˗kwɛ ꞊va ꞊dede ˈˈpiʋ̈ ˈwëëkɔ ˈgü ˈˈkɛɛ ˈkö ˈa ˗yödhiʋ̈ ˈka. Yö ꞊va ˗kun n ˗kɔ ˈgü ˈˈkɛɛ zuʋ̈niidadhe ꞊va ꞊dede ˗kun n ˗gɔ ˈpö.

˗Dhɛ ˈa ˗kpan Sylvia ˗bha ˈö ˈyi yi ˈko sü, man zuʋ̈gblüdhi ˈbha ˗yö ˗da ˗a ˗ta. ˈNëndhiëŋ ˗së ˈö go ˈˈLüman ˗sɛ ˈgü ˈö Zoova ˗dhɔ ˗ya ˗kë ꞊dedewo, yö ˗mü ˗a ˈka. Waa ö ˗mɛn ˗nu ˗wo ˗nu ˈpö ˈwo ˗ya Venezuela. Yaa yö yi ˈnën ꞊plɛ ˗kpɔ, ˈnëngɔɔn˗ waa ˈnëndhoŋ do. ˗Wo ˗kun ˗a ˈnëngɔɔnsü ˗dhɛ ˗ni ˈgü Michel (Mike), ˈö ˈwo˗ ˈnëndhebɔsü ˗dhɛ Samira. A ˗kun n ˗zo kë ˗ni ˈgü ˈpö n dhe ˈˈpiʋ̈ ˈyö ˗tɔ ꞊dhɛ ˗yö ˗kun yi ˈˈpiʋ̈ ˈkɔɔ˗. ˈKö ˗kë ꞊dhɛ ˈa man ˗yödhiʋ̈dhɛ ˈduannu kö ˈa n ˗zokë man ˈkɔɔmɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈, a kun ˗zlanwopö ˗ni ˈgü n ꞊faan ˈka ˗kpɛɛwo. Yaa man dhebɔ Sylvia yi ˗kun ˗yödhiʋ̈kɔlöödhɛ ˈsü ˗ni ˈgü yi ˈbha ˗nu ˈka yi ˗bha ˈˈtɛɛpa ˈˈtʋ̈ŋ ˗nu ˈka.

ˈWƆN ˈKPII˗ ˈˈWƐƐ ˈBHA ˈA ˗DA ˗A ˗ƷIAN ˗TA

ˈWɔn ˈa˗ ꞊blɛɛ man dhiaŋ züdɔdhɛ ˈgü bhë, ˗yö ˗kë kö yi ˗bha ˈnën ˗nu ˗wo ꞊tun ꞊klaŋ ˈˈdhiʋ̈. ˈYaa ꞊sua ˈka ꞊dhɛ man ˗tosɛta ˗kun ˗së ˗a ˈˈtʋ̈ŋ bhë˗ ˈka. ꞊Ya ˈgo mü ˈzü n yökëyoo ˗nu ˈwo kun ˈwëëkɔ ˈgü, ˗wo ˗kun n ꞊bhlëë ˗ya ˗ni ˈgü. ˈˈKɛɛ ˈwɔn ˈa kun ˗a ˈˈpiʋ̈ ꞊dedewo ˈyö ˗tɔ ꞊dhɛ kö mɛn ˗nu ˗wo n yö ꞊dhɛ Zoova ˗dhɔkëmɛn ˈdhö. ˗A ˗wɔn ˈgü, yi ˈö bhë ˗a ˈka, a n ˗zota ꞊dedewo ˈpë ˈa dho ˗a kë kö mɛn ˗nu ˈwo n yö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈgü. ˗Dhɛ ˈö kë ˈˈdhʋ̈, ˈyaa man dhebɔ yi ˈyaannu ˈö ˈyi yi ˗zota ˗së ˈka yi ˗bha ˈwëëga ˈkun ˗kɔ ˈgü. ꞊Ya kë ꞊dhɛ yö ˈa˗ ˗kë ˗ni ˈgü ˈwëëkɔ ˈgü ˈman˗ ˈduaanu, ˗wo ˗dho n gba man ˈwëëga ˈˈpian ˈkpii˗ ˈbha ˈka. ˗Dhɛ ˈö ˗kë ꞊dhɛ ˈˈpo ˈyaa kun yi ˗bha bhë, yi˗ ˗yö ꞊dhɛ ˈya yi ˗bha ˗tosɛta kë ˗bhaasü, ˈwëëga ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ꞊slɔɔ yi ˗gɔ kö ˈyi ˈdho ˗tosɛta ˈka ˈˈdhiʋ̈ ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gblɛɛn ˈˈpiʋ̈.

˗A kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˈyaa kun ˈwɔn ˈˈplëëplë ˈka. ˈˈKɛɛ man dhebɔ waa n dhe ˗wo wo ˗kɔ ˗ya ꞊dedewo ˈwɔn bhë˗ gɔ. ˗Dhɛ ˈö ˗kë ˈˈdhʋ̈, a ˈdho ˈzü ˈa ˗da ˗yödhiʋ̈ ˗nu kpö ˈgü. N zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗yö ˗da ꞊dedewo. Ʒian ˗kun ˈˈpʋ ˗sü ˈka n ˈwëëdhö. ˗Dhɛ ˈa ˗yödhiʋ̈dhɛ zübho ˈö ˈyi nɔɔn˗ ˗së ˈbha ˈö˗ ˗wɔn yi kun ˗a man.

NƆƆN˗ ˗SË ˈÖ˗ ˗WƆN YI KUN

Yi ˗bha ˈnën ˗yaaga ˗naan Gabriel ˗gu ˗kun nɔɔn˗ ˗së ˈö ˗wɔn yi kun ˗a ˈka.

Yi do ˈka ˈyö ꞊dhɔtrɔɔmi ˗ya pö ꞊dhɛ man dhebɔ Sylvia ˗yö ˈgbiöö˗ ˈka. ˗Dhɛ ˈö˗ pö ˈˈdhʋ̈, ˗a ˈwɔn yi ˗kun ꞊dedewo. N zuʋ̈ˈˈ ꞊nii ˗kun ˗da ˗sü ˈka, ˈˈkɛɛ a ˗ya mü ˈzü ˈyö ˈa n ˗zota man ˗yödhiʋ̈dhɛ ˈgü. A ˗dho ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈa to ˗yödhiʋ̈ ˈka ˗ee? Yi yi ˗de ˗baa ˈö ˈyi yi ˈˈɲan to yi ˗bha ˈkɔdhigümɛn ˗dɛɛ ˈö kun ʒian bhë, ˗a ˗gɔ. ˈˈKɛɛ a kun n ˗de dhɛɛˈˈ ˈkpɔ ˗ni ˈgü ˗kpɛɛwo ˈni a ˗dho ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈa to ˗yödhiʋ̈ ˈka.

˗Dhɛ ˈö yaa man dhebɔ ˈyi yi ˗zota ˗së ˈka ˈpë dho kë ˗së ˗a ˈgü, yi ˗wo ˗to ˗a ˗bha ˗dhɛ ˗yö ˗së kö ˈa ˈto ˗yödhiʋ̈ ˈka. Yi gbö Gabriel ˗yö ˗bhɔ ˗kwɛ 1985 Avlidhö ˈˈsu ˈgü. A man yö ˈa kun ˗a kë ˗ni ˈgü ˈwëëkɔ ˈgü bhë ˗a ˈduannu, ˈyö ˈa ˗kë ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈgü ˗yödhiʋ̈ ˈka ˗kwɛ 1985 Ʒuɛn ˈˈsu ˈgü. ˗Dhɛ ˈö ꞊ɲɔɔn mü, Zoova ˗yö ˈdhuëë˗ ˗kpɔ n ˗bha ˈyö ˈa ˗kë Betɛdhö ˗bha ˈwɔnyëë˗ mi do ˈka. ˈˈKɛɛ yi ˗bha Betɛdhö ˗dhɛ ˈyaa kun Karakasö. ˗A ˗wɔn ˈgü a ˗kun ˈˈkidhʋŋ 80 kë ˗ni ˈgü ˗dhɛkpɔɔyi ꞊plɛ ɛɛnˈˈ ˗yaaga ˈˈpiʋ̈ ˈˈdhoogɔ ꞊gban ˈka kö ˈa ˈdho yö kë Betɛdhö.

YI ˗BHA ˗DHO ˗YA ˗DHƐ ˈˈWƐƐ ˈGÜ ˗SÜ

˗Dhɛ ˈö ˗kë ꞊dhɛ yi ˗bha Betɛdhö ˗kun La Vitoria ˗pö ˈgü bhë, yaa man ˈkɔdhigümɛn ˗nu yi dho ˈyi ˗ya mü kö ˈa kë ˗a ˗dhɛ ˈˈsɔɔ. ˗Tosɛta ˗go ˈˈgblʋʋ ˗sü ꞊dede ˈnën kun˗ ˈka. Man ˈkɔdhigümɛn ˗dhɔ ꞊dede ˗yö n ˗kë. A ˗an ˈˈnuɛ ˗bho ˈpö ꞊dedewo wo ˗kɔ ˗ya n ˗gɔ ˗sü ˗bha. ˗An ˗bha ˈwɔn kë ˗kɔ ˗yö n ˗takun. N dhegban Baha ˗yö ˗we ˗a ˗bha kö ˗yö ö ˗zokë yi dhe ˈˈpiʋ̈. Mike ˗ya dhe ˈsü, ˈˈkɛɛ Samira waa Gabriel ˗wo ꞊tun ꞊köŋ yi ˈˈpiʋ̈ ˈkɔɔ˗. Yi ˗bha ˗dho ˗ya La Victoria ˗sü ˗ya ˗kë ˈö ˈwo ˗kan wo ˈˈtɔŋdë ˗nu ˈwo kun Karakasö, ˗an ˗bha. Man dhebɔ Sylvia ˗yö ˗gwëë ˈˈkwipö ˈkpii˗ ˈgü, ˈˈkɛɛ ˗yö ˗we ˗a ˗bha kö ˗yö nu ˗ya ˗a ˈˈtɩtɩ ˈgü. Mɛn ꞊gban ˈˈpɛpɛ yi ˗kë ˈkɔ ˈˈtɩtɩ ˈgü ˗sü ˗draan ˈpö. ˈWɔn ˈˈgbɩɩ˗ ꞊dede ˈnën ˈyi˗ ˗kë kö ˈyi dho ˗ya La Victoria!

ˈˈKɛɛ ˈwɔn ˗nu ˗wo ˗go ˈˈgblʋʋ ˈzü. Yi gbö Gabriel ˗yö dhe ˗sü, ˈyö Samira ˗yö dho ˗ya ö ˗de ˗ta. ˗Dhɛ ˈö ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˈyö kwa ˈˈdhiʋ̈ʒiöwomɛn ˗nu ˗wo yaa man dhebɔ Sylvia yi ˗dhɛ ˗kwɛ 2007 ˈka kö ˈyi kë Betɛdhö ˗bha ˈkɔdhigümɛn ˗nu ˈka. ˈÖ sü yi ˈö bhë ˗a ˗bha, yi mü ˗kpɛɛwo. Yi gbö ˈkpiisü Mike ˗yö mɛn zii ˈka ˗zlanwokɔdhi ˈbha ˈgü. Waa˗ ˗bha dhebɔ Monica ˗wo ˗yödhiʋ̈ ˈka. Gabriel ꞊de ˈpö ˗yö mɛn zii ˈka. Waa˗ ˗bha dhebɔ Ambra ˗wo Itadhi. Samira ˗zë ˗yö ˗yödhiʋ̈ ˈka. ꞊Ya ˈgo mü ˈzü, ˗yö betɛdhömɛn ˗nu ˗takun.

Ö go ꞊kwaa˗ ˈgü ˈö ˈdhoë ꞊klɔɔ˗ ˈgü: Yaa man dhebɔ Sylvia kö yi Venezuela ˗bha Betɛdhö. Yi gbö ˈkpiisü Mike waa˗ ˗bha dhebɔ Monica. Yi ˈdhu Samira. Yi gbö Gabriel waa˗ ˗bha dhebɔ Ambra.

ˈWƆN ˗NU ˈA ˗DA ˗AN ˗ƷIAN ˗TA, ꞊WAA˗ PÖ ˈA ˗DA ˗AN ˗TA ˈZÜ, ˗A ˗DHO ˈˈWƖ˗ ˗BHA

ˈWɔn ꞊va ꞊dede ˈnën ˈa ˗da ˗an ˗ʒian ˗ta man ˗tosɛta ˈgü. ˈˈKɛɛ ˗da ˗an ˗ʒian ˗ta ˗sü ˈwii n zuʋ̈ˈˈ ˈto ꞊taabha. ꞊Waa˗ pö ˈa ˗da ˗an ˗ʒian ˗ta ˈzü, ˗a ˗dho ˈˈwɩ˗ ˗bha. Yö ˈˈpɛpɛ ˈö n ˗kɔ ˗yö ꞊mɔɔn ˗a ˗kë Zoova ˗dhɛ ˗sü ˗bha bhë, a˗ ˈˈnuɛ ˗bho ˗a ˗bha ꞊dedewo. ˗Kwɛ ˗nu ˈwo ʒiö ˗ni ˈgü, a˗ ˗yö ꞊dhɛ ˗yö ˗së kö mɛn ꞊gban ˈkwa ꞊ɲɔɔn Zoova ˗bha. ˈWɔn ˈˈpɛpɛ ˈkwa˗ ˈˈpiʋ̈ ˈkwa ˗da ˗a ˗ʒian ˗ta, ˗yö ˗kë ˈkpii˗ ɛɛnˈˈ ˗yö ˗kë ˈˈtɩtɩ, Zoova ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö kwa «zuëˈˈ ˈwaanu ˈö ˗ziö mɛbhɩɩdhe ˗zʋgɔngüwɔn ˗zë ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈˈdhiʋ̈todhɛ ˗ta» ˗a ˈgü. (Fdh. 4:6, 7) Zoova ˗bha yö ˈˈslʋ̈ʋ̈slʋ̈ ˈö yaa man dhebɔ Sylvia ˈyi˗ ˗kë ˗ni ˈgü Betɛdhö bhë, ˗a ˗dhɔ ˗yö yi ˗kë ꞊dedewo. Yi˗ ˈwɔn ˗dɔ ˈpö ꞊dhɛ ˈwɔn ˈˈpɛpɛ ˈyi ˗da ˗an ˗ʒian ˗ta bhë, Zoova ˗yö ˈdhuëë˗ ˗kpɔ ˗an ˗bha ˈyö ˗tɔ ꞊dhɛ yö ꞊nën ˈyi˗ bɔ ˈˈdhiʋ̈ ˗be.