• «˗Yö ˗kë ꞊dhɛ pë ˈö n ꞊gɔɔn ˗yö ꞊niën ˈko ˗ta ꞊va ˗a ˗dhö.»

• «A ˗kë n ˗de ˈgü ˈya˗, ˈö˗ lëë˗ ˗yö n ˗kë.»

• «ˈMaan kun ˗a blɛɛˈˈ ˗ni ˈgü mɛn ˈbha ˗dhɛ. Man do ˈnën ˈa kun ˗a bun ˗ni ˈgü.»

• «˗Yö ˗kë n ˈgü ꞊dhɛ ˈpë Zoova ˈyaa ö ˈˈtʋ̈ŋ kë n ˈgü ˗a ˈdhö.»

Dhiaŋ ˗nu ˈwo bhë ˗wa ˗zɔn ꞊dhɛ gɔɔn˗ ˗ya mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga, ˗yö ˗mën ˗a ˗bha dhebɔ ˈka ꞊dedewo. ˗A ˗bha dhebɔ ꞊yaa˗ ˈwɔn dɔ ꞊dhɛ ˗ya ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˈˈsu ɛɛnˈˈ ˗kwɛ ꞊va ˈˈpiʋ̈, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö˗ pö ö ˈti ˗dho ˈdhaŋ˗ bho ˗a ˈˈdhiʋ̈ ˈzü. Dhebɔ do ˗ya ˗pö: «A˗ ˗pö n ˗de ˗dhɛ ꞊dhɛ ˈmaan n ꞊gɔɔn dɔ. Ɛɛnˈˈ ˗yö pë ˈbha ˗bin ˗ni ˈgü n ˗gɔ ˈzü.»

ˈWɔn ˗gɔ ˈö yö ˗yö ˗gban dhebɔ ˈö˗ ꞊gɔɔn ˗yö mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga, ˗a ˗bha. a Biblö ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗gɛngbandhɛ ˗nu ˈwo dho ˗a zuʋ̈ˈˈ kë ˗saa kö ˗wa ˗zogban ꞊dhɛ ˗a ˗dhɔ ˗yö Zoova ˗kë ˈö˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˈö˗ ˗takun ˗yö ꞊ɲɔɔn ö ˈˈsuee, kwa ˗dho ˗an yö. b

Pë ˗nü ˈö ü ꞊gɔɔn ˗yö ˗an ˗kë ˈbhaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈü ˗an ꞊gban dɔ. ˈˈKɛɛ pë ˈbha ˗nu ˈü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈü ˗an kë kö ü zuʋ̈ˈˈ ˗yö ˈwaannu, ˗wo ˗dhö. ˗Kwaa ˈbha ˈwɔn blɛɛˈˈ.

ˈBha ˗dho ˗a pö bhi ꞊nɛn ˈö sü ü ˗bha. Dhebɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö˗ pö ꞊dhɛ ö ꞊gɔɔn ˗bha mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗yö ˗sü ö ˗bha. ˗A mɛn do ˈwo˗ ˗dhɛ Alisö c ˗ya ˗ga ꞊dhɛ ˈyaa mɛn ˗së ˈö˗ ˗dhɔ ˗ya ꞊gɔɔn ˗kë ˗a ˈka. ˗Ya ˗pö: «ˈMën ˗kë ˈö n ꞊gɔɔn ˗yö dhebɔ ˈˈwɛɛ ˗nu ˗ga, ˈö man ˗zë ˈyaa n ˗ga?» Dhebɔ ˈbha ˗nu ˗wa ˗pö ꞊dhɛ wo ˈwɔn kë ˗kɔ ˈnën ˗wɔn ˈgü ˈö wo ꞊gɔɔn ˗yö mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin. ˗A ˗wɔn ˈgü, ˗a mɛn do ˈwo˗ ˗dhɛ Daniɛdhö ˗ya ˗pö: «N ꞊gɔɔn ˗bha mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˈö ˗kplawo bhë, a˗ ˗pö n ˗de ˗dhɛ ꞊dhɛ ˗yö ˗sü ˈwɔn ˗bha ˗shiö n ˗dhɛ ˗sü ˗bha.»

˗Ya kë ꞊dhɛ ka˗ ˗yö ˈˈdhʋ̈, ˗yö kë ˈka ˈˈɲaan ꞊dhɛ Zoova ˈyaa pö ˈka ˈnën ˈka ka ꞊gɔn ˗blü ˈwɔn ˗nu kë ˗sü ˗bha. Zakö 1:14 ˗ya ˗pö: «ˈWɔn yaa ˗bha ˗da mɛ ˗zʋ ˈˈpiʋ̈ ˗sü bha ˗yö ˗sü ˈmɛ ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a zuëˈˈ ˗bhɔ  ˗bha ˗pë ꞊në˗ ˗bha.» (Wlɔ. 14:12; Fdh. 2:12) Zoova ˈyaa ka yö ꞊dhɛ ˈwɔnyaakëmɛn ˈdhö, ka ˗bha ˗to ˗wo ˗ta ˗sü ˈnën ˗dhɛ ˗së ꞊ʒiaan.—2 Chron. 16:9.

˗Yö ˗dho kë ˗së ˈzü kö ˈkwa˗ ˈwɔn dɔ ꞊dhɛ dhegɔndë ˗bha mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˈö bhë, ˈyaa ˈsü ˗a ˗bha dhebɔ ˗bha ˗kë yaa ˗sü ˗bha. ꞊Klaŋ ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˗wa ˗pö ꞊dhɛ mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗yö ˗wɔ dhe ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˗dhɔ ˈö dhebɔ ˈbha ˈyaa ˗mɔn ˗a ˈˈɲan bhɔ ˗sü ˗bha ˗a ˗da mɛn zuʋ̈ˈˈ ˈgü.

Ka zuʋ̈ ˈˈdhiʋ̈ ˈya ˗dho ˈˈtɛ ꞊gbɔɔnsü. Dhebɔ do ˈwo˗ ˗dhɛ Katerinö ˗ya ˗pö ꞊dhɛ ˈya ö ˗zota ö ꞊gɔɔn ˗bha mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˈgü, ö ˗bha ˗tosɛta ˗kë ˈˈgbɩɩ˗ ꞊dedewo. ˗A mɛn do ˈwo˗ ˗dhɛ Fransɛsö ˗ya ˗pö: «ˈMaan ˗kpan ˗ni ˈgü n ꞊gɔɔn ˗bha kö ˈˈsuʋ̈ ˗yö n kë ˗ni ˈgü. ˈWɔn ˗yö ˗shiö n ˗dhɛ ˗dhɛkpaɔyi do ˗todhʋ̈sü ˈgü.» Kwa ꞊dhegblüdhe ˈbha ˗nu ˗wa ˗pö ꞊dhɛ wo ꞊gɔɔn ˗nu ˗bha mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˈwɔn ˈgü, ˈwa kë wo ꞊dhegblü ˗nu ˈwo˗ ˈwɔn ˗dɔ ˗an ˈˈpiʋ̈ wo ˗kë wo ˗de ˈgü ˈya˗ ꞊dedewo. Mɛn ˈbha ˗nu ˗de ˈpö ˗wa ˗pö ˈwɔn ˗nu ˈwo ˗an ˗bha mɛn ˈbha ˈyaa ˈgüman wo ˗gɔ. ˗A ˗wɔn ˈgü, ˗wo ˗kë ˈwo do ˈka.

ˈWɔn yö ˗kɔ suu ˈö ˈˈdhʋ̈ ˈyaa ˈya˗ ,ˈˈkɛɛ ˗a ˗ya ö ˗zo ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˈö ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈka bhë ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö nu zuʋ̈dhiʋ̈tɛ ꞊gbɔɔnsü ˈka. ˗Ka ka ˈˈtʋ̈ŋ kë ꞊ʒiaan kaa Zoova ka ˗bha ˈˈtɔŋdhɛ ˈgü. ˈKa˗ kë ˈˈdhʋ̈, ka ˈgü ˗dho kë ˈˈgbɩɩ˗, ˈka bɔ ka ˗bha ˗wɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈgü.—Ps. 62:2; Efɛ. 6:10.

Dhebɔ ˗nu ˈwo kun ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˗nu ˈgü, ˈwo ꞊bhɛɛ Zoova ˗dhɛ ˈö ˗an ˗takun bhë, ˗an ˗bha ˗kwɛzlan ˗nu ˈwo Biblö ˈgü ˗an ˗wo pö ˈü ü ˗zota ˗an ˈgü. ˈBha˗ kë ˈˈdhʋ̈, ü zuʋ̈ˈˈ ˗dho ˈwaannu. ˗A ˈwɔnzuan do ˈnën ˗tɔ Anö ˈö kun bɔ ˗ni ˈgü ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ꞊dede ˈgü. ˗A ˗wɔn ˈgü, zuʋ̈dhiʋ̈tɛ ˗kun ˗a ˗bha. ˈˈKɛɛ ˗dhɛ ˈö˗ ꞊bhɛɛ Zoova ˗dhɛ ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gblɛɛn ˈˈpiʋ̈, ˗a zuʋ̈ˈˈ ˗yö ˈwaannu ˈkö ˗kë ˗ʒiaanwo ꞊dhɛ ˈpë dho kë ˗dhɛkpaɔ dhiʋ̈ˈˈ ˈgü ˈyaa kun ˗a dɔ ˗ni ˈgü.—1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Ko. 1:3, 4.

˗Ka ˗takundhe ˗dhɛ mɛn zii ˗nu ˗gɔ. ˗Wo ꞊dhɛ «bindhɛ ˈö ˈˈtɛɛ ˈˈgbɩɩ˗ ˗gɔ ˗a dhö,» ɛɛnˈˈ «꞊dhɛ dha ˈö ban ˈˈtee ˈˈgbɩɩ˗ ˈka, ˈdhɛ ˈyaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ban mɛn ˗bha mü ˗a ˈdhö.» (Is. 32:2, ztw ˗nu.) ˗Wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗ʒianwo ˈwo kwa ꞊dhegblüdhe ˈö ˈka dho ka zuʋ̈ˈˈ ˈˈpʋ ˗a ˗dhɛ, kö ˗yö ka zuʋ̈ˈˈ ˈwaannu ˗a ˗zɔn ka ˗dhɛ.—Prov. 17:17.

Ka ꞊gɔɔn ˗yö mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗ni ˈgü ˗kplawo, ka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka˗ ˗takun ˗ee? ˗A ˈbha ˗ya kë ka ˗dho ꞊mɔɔn˗ ˗bha. Biblö ˗ya ˗pö ˈwɔn  ˈbha ˗nu ˈˈɲan bhɔ ˗sü ˈgü, «mɛn ꞊plɛ ꞊fiëë ˗dhö mɛn do ˗bha.» (Eccl. 4:9-12) ꞊Klaŋ ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˗wa ˗pö ˈpë ˗gban mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha bhë ˈkosümɛn do ꞊yaa˗ kë, ˗an ꞊gban ꞊plɛ ˗wa kpa wo ˈkwëë˗ kö ˈwo˗ ˈˈɲan bhɔ, ˗yö ˗dhi ˗an ˗gɔ ˈwo ˈdhaŋ˗ bho wo ˈko ˈˈdhiʋ̈ ˈzü.

ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ mɛn ˈö mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˈnën dho pë ˈˈpɛpɛ kë kö ˈö ˈˈkan ˗a ˗bha. ˗Yö ꞊faan ˗dhɛ Zoova ˗gɔ, ˗ya ˈgo mü kö ˗yö ˗takundhe ˗dhɛ mɛn zii ˗nu ˗gɔ ˈpö. (2 Ko. 4:7; Zak. 5:14, 15) Pë ˈö dho ˗a ˗takun kö ˗yö ˈˈkan mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha, ˗ya ˗ya ö ˗zo ˈˈpiʋ̈. ˗A ˈwɔnzuan ˈnën ˗tɔ pë ˗nu ˈö˗ dua ˈyaa ˗mü kö ˗ya kë ö ˗bha parɛ ˗nu ˈka, ˗yö ö ˗zota ˗an ˈgü. Pë ˗nu ˈwo dho ˗a ˗kɔ ˗da pë ˈˈbin ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ ˗an ˗ga ˗sü ˈgü, ˗yö ˈˈkan ˗an ˗bha. (Prov. 27:12) ˗Ya ˈˈwɩ ˗takundhe ˗bha, ˗a dua ˗mü kö ˗yö gagade pö ö ˗bha ˗dhebɔ ˗dhɛ. ꞊Yaa˗ kë ˈˈdhʋ̈, kö ˈka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka˗ ˗takun.

˗Kɔ ˗kë ꞊dhɛ? Dhebɔ do ˈwo˗ ˗dhɛ Felisia, ˗kwaa ˗bha ˈwɔnzuan ˗ga. ˗Yö gwan ˗kpɔ ˈnëngɔɔn do ˈwo˗ ˗dhɛ Etanö ˈö to ˈˈtɩtɩ ˈö ˗ya mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha, ˗a ˗gɔ. Felisia ˗ya ˗pö ö ꞊gɔɔn ˗dhɛ mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗dhɔ ˗ya kë ˗ni ˈgü, ˗yö dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˗ya blɛɛˈˈ ö ˗dhɛ. Etanö ˗ya ˗pö: «A n zuʋ̈ˈˈ ˗pʋ n ˗man dhebɔ ˗dhɛ ˈö n ˗takun ˗dhɔ ˈgü, ˈa ˗naan ˗ya n ˗de ˗gɔ. ˗Yö ˗go ˗mü ˈzü ˈö n dhɛɛˈˈ kpɔ zoodhö zoodhö pë ˈa˗ kë ˗ni ˈgü ˗a ˈka. ˗Yö pë ˈˈpɛpɛ ˗kë kö ˈmaan ˗dho kë ɛntɛnɛtö ˗ta ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈka.» ˈYaa za ˈgü ꞊dhɛ Etanö zuʋ̈ˈˈ ˗bha ˗bhɔ mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha ˗sü ˈö bhë, ˗yö ˗kun ˈmën ˗ni ˈgü ˗a ˗bha dhebɔ ˈka. ˈˈKɛɛ Felisia ˗ya ˗pö: «ˈWɔn ˗bha ˗mën n ˈka ˗sü ˈyaa ˈnën ˈö dho n ꞊gɔɔn ˗takun kö ˗yö ˈˈkan ˗a ˗bha. ˈYa yi bo ˗a ˗bha ˈwɔn ˈˈgbɩɩ˗ ˈö bɔ ˗ni ˗a ˈgü ˗a ˗wɔn blɛɛˈˈ ˗sü ˈka, ˗yö ˗wɩ ˗a ˗bha kö ˈö n ˗takun kö ˗wëë ˗yö ˈgo n ˗ta.»

ˈˈDoo suu ˈö bhë ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö dhegɔndë ˗takun ˈö ˗kan mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha, ˈö dhebɔ ˗takun ˈpö ˈö ˈdhaŋ˗ bho ˈö ꞊gɔɔn ˈˈdhiʋ̈ ˈzü. ˗A ˗de ˗ʒiaan kö dhegɔndë ˗yö ˈwɔn ˗nu ˈö ö ˗bha ˗a blɛɛˈˈ, ˗yö ö ˈdho ˗dhɛ waa pë ˈö˗ kë ˗ni ˈgü ˗a pö ö ˗bha dhebɔ ˗dhɛ, ˗yö ˗dho ˈdhaŋ˗ bho ˗a ˈˈdhiʋ̈ ˈzü.

Ka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka ka ꞊gɔɔn ˗takun ˈpö ˗ee? ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗yö ˈˈdhʋ̈, ka ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈka ˈwɔn ˗gɔ ˈö yö ˗a ˗wo pö, ˈka˗ ˗ta ˈˈdoodɔ. ˈPë ka ꞊gɔɔn ˈdhö˗ ˈˈpiʋ̈ ˈyö ˗tɔ kö ˈö ˈˈkan mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha, kë ˈˈdhʋ̈ kö ˈka ˈdhaŋ˗ bho ö ˈˈdhiʋ̈. ˈWɔn ˈö ˈyaa dhi ˗ni ˈgü ka ˗dhɛ, ˈka ˗dho ˗a blɛɛˈˈ ˗naandhe ˈka. Ka˗ ˈˈpiʋ̈ ꞊ʒiaan kö ka ꞊gɔɔn ˗yö ˈwɔn ˈgüman ka ˗gɔ. Ka dua ˗mü kö ˈka˗ ˗takun ˗yö ˈˈkan ˈˈtakɔ yaa ˈö bhë ˗a ˗bha, kö ˈka ˈdhaŋ˗ bho ˗a ˈˈdhiʋ̈ ˈzü. ˗Ya kë ˈˈdhʋ̈, ˗kɔ ˈö ˈka˗ ˗bha ꞊plɛ pë ˈö mɛn ˗kɔ da ˈwɔn bhë ˗a kë ˗sü ˈgü waa pë ˈö dho ˗a ˗mɛn ˗takun kö ˗yö ˈˈkan ˗a ˗bha, ka ˗dho ˗an dɔ. d

 ˈKa˗ yö ꞊dhɛ ka ˈti ˗dho ka ˈko ˗wo ˈgüman, ˗ka mɛn zii do ˈö ka ˗bha ˈwɔn ˗nu ˗blɛɛ ˗a ˗dhɛ ˗sü ˈyaa ka ˗kɔa ˈˈgbɩɩ˗ ˗a ˗dhɛ kö kaa˗ ˗nu ˈka ˈˈdoo ˈö bhë ˗a dɔ. ˈKö ˗kë ˗ʒianwo ꞊dhɛ ka ꞊gɔɔn ɛɛnˈˈ ka ˗bha dhebɔ ˗ya ˈˈkan mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha, ˈˈsanni ka ˈdhaŋ˗ bho ˗a ˈˈdhiʋ̈ kö ˈˈtʋ̈ŋ ꞊va ˗ya ˗ʒiö. ˈˈKɛɛ ka ˈgü ˈya ˗dho ga. ˈWɔn ˗nu ˈö ˗wa kë ˗së ka ˗bha ˈkosüsü ˈgü, ˗kaa mɛɛnˈˈ. ˗Yö kë ka ˈˈɲaan ꞊dhɛ ˈka ka zuʋ̈ˈˈ kë ˗saa, ka ˗bha ˈkosüsü ˗gɛn ˗dho ˗gban ˈzü.—Eccl. 7:8; 1 Ko. 13:4.

Ka ꞊gɔɔn ˗ya ˈˈkan mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗bha ˗a yi ˗ya ꞊gwëë ˗a ˗kɔ ˗ya ˗da ˗a ˈgü ˈzü, ˗a ˗gɛn ˈnën ˗tɔ ꞊dhɛ ˈyaa ˈgo ö ˗bha ꞊sɔnŋ ˈyaa ˈgü ɛɛnˈˈ ˈyaa ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˈˈkan ˗a ˗bha yi do ˈka ˗ee? ˗Abin. ˗A ˗de ˗ʒiaan ꞊yaa˗ ˗kɔ ˈkun ꞊dedewo, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈko zë ˗a ˈka ö ˗bha ˗tosɛta ꞊gban ˈgü. ˈKö ˗kë ꞊dhɛ ˗ya ˈö ꞊kwaa˗ ˗zü ˗a ˗kwɛ ꞊va ˗ya ʒiö, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗puö ˗a ˈgü ˈzü. ˗A ˗wɔn ˈgü, ˗a dua ˗mü kö ˈwɔn ˗nu ˈwo dho ˗a ˗takpa ˗a kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗gɔ, ˗yö ˗an kë. (Prov. 28:14; Mat. 5:29; 1 Ko. 10:12) ˗A dua ˗mü ˈzü kö ˈwɔn yö ˗kɔ ˗së ˗yö kë ˗a ˗gɔ, kö ˈwɔn yaa «˗san ˗ya kë.» ˗A ˈbha ˗nu ˈnën ˗tɔ mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ɛɛnˈˈ trʋʋˈˈ yaa ˗kë ö gɔndhɛ ɛɛnˈˈ ö dhedhɛ ˈka ˗sü. (Efɛ. 4:23; Ps. 97:10; Wlɔ. 12:9) ˗A zuʋ̈ˈˈ ˗yö ˈˈwɩ ˗sü ˈka ˗a ˗bha kö ˗yö ˈö ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ ˗ee? ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗yö ˈˈwɩ ˗sü ka ˗a ˗bha, kö ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈˈkan pë yaa ˗nu ˈwo bhë ˗an ˗bha. e

Ka ꞊gɔɔn ɛɛnˈˈ ka ˗bha dhebɔ ˗ya ˈˈslö mɛɛnˈˈ ˗ni ˈgü kö ˈö ö ꞊kwaa mɛn ˈkpee˗ ˈˈbin ˗ga ˗sü ˗zü, ˈmën ˈka dho ˗a kë? ˗A ˈwɔn ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ka ˈgü ga, ˈö ˗shiö ka ˗dhɛ ˈka˗ pö ꞊dhɛ ˗a ˗mɛn ˗ya ˈˈkpënŋ˗ kë ka ˗gɔ. ˗Kaa blɛɛˈˈ Zoova ˗dhɛ kö ˗yö ka zuʋ̈ˈˈ ˈwaannu. (1 Piɛ. 5:7) Ka ꞊ɲɔɔn Zoova ˈˈsuee ˗kplawo Biblö draansü, ˗zota ˗a ˈgü ˗sü waa bhɛɛsü ˗sü ˈka. ˈKa˗ kë ˈˈdhʋ̈, ˗yö ga ka ˈgü ꞊dhɛ Zoova ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ꞊ɲɔɔn ka ˗bha ˈpö. ꞊Dhɛ ˗kɔ ˈö Isaïe 57:15 ˗ya pö ˗a ˈka bhë ˗a ˈdhö «mɛn ˈö ˈˈse ˈyaa ˗an ˗dhɛ, ˈwo wo ˗de sü ˈˈtɩɩ» bhë, Zoova ˗yö ˗an ˈˈpiʋ̈ ˈö ˗an zuʋ̈ˈˈ ˈˈgblü ˗dhi. ˗Ka ka ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈka kë kletiɛn ˗së ˈka. ˗Ka ˗takundhe ˗dhɛ mɛn zii ˗nu ˗gɔ. ˗Ka ka ˗zoyö ꞊dhɛ yi do ˈka, ka ꞊gɔɔn ˗dho ö ˈˈtakɔ bho ˈˈgblʋʋ.—Wlɔ. 2:4; 2 Piɛ. 3:9.