MƐN ˗nu ˈö Esther ˗bha ˈsëëdhɛ ˗be ˗yö ˗an ˗wɔn ꞊blɛɛ ˈgbɛ, ˗a mɛn do ˈnën ˗tɔ Maadoshe. Kö Ʒuifö ˗nu ˗wo ˈˈgan ˈgü Pɛɛsö, Maadoshe ˗kun yökë ˗ni ˈgü ˗gblüdë ˗gɔ ˈkɔɔ. ˗Yö ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗kwɛ këŋ ˈˈsoodhu ˗naan ꞊taa K.Y.B., «[˗gblüdë] Asiedhisö ˗bha ˈˈtʋ̈ŋ ˈgü.» ꞊Dɛɛ mɛn ꞊vadhɛ ˗bha ˈgü, ˗gblüdë ˈö ˈˈdhʋ̈ ˈnën ˗tɔ Sɛɛsɛsö ˗blɛɛsü. Maadoshe ˗ya ˗kë ˈö mɛn ˗nu ˈwo kun ˗a ˈˈpiʋ̈ kö ˗wo ˗gblüdë ˈö bhë ˗a zë, ˈö ˗an ˗kɔ ˈyii ˗mɔn ˗a ˗bha. ˗Yö ˗kë ˗gblüdë ˗dhɛ ˗së, ˈö ꞊bhlëë ˗ya Maadoshe ˗bha mɛn ꞊va ˈˈɲan ˈˈdhiʋ̈. ꞊Taabha, ˈdhɛ Aman ˈö kun Maadoshe waa Zuifö ˗nu ˈwo to ˗an ˈyɔɔ˗ ˈka ˈwo˗ zë, ˗gblüdë ˗yö Maadoshe ˗kë ö ˗bha yökëmɛn ˗nu ˈˈpɛpɛ ˗gɔmɛn ˈka. Maadoshe ˗bɔ ˗wogbinŋdhɛ ˈö bhë ˗a ˗ta ˈö ˈtɔŋ˗ ˈö dho Zuifö ˗nu dha ˗a dɔ Pɛɛsö ˗nu ˗bha ˈˈsɛ ˈgü.—Est. 1:1; 2:5, 21-23; 8:1, 2; 9:16.

꞊Kwɛŋzü ˗wɔn ˗gɛnbhomɛn ˗nu ˗kun ˗a pö ˗ni ˈgü ꞊dhɛ ˗kwɛzlan ˈö Esther ˗bha ˈsëëdhɛ ˗be ˈgü bhë ˈwɔn ꞊dede ˈö ˗kë ˈyaa ˗mü, Maadoshe ˈyaa kun ˗dhö toŋtoŋdhö. ˈˈKɛɛ ˗kwɛ 1941 ˈgü, pëziimɛɛnmɛn ˗nu ˗wo ˗kpan pë ˗nu ˈwo˗ ˗zɔn ꞊dhɛ ˈwɔn ˈö Biblö ˗ya ꞊blɛɛ ˈö ˗gban Maadoshe ˗bha bhë gagade ˗mü, ˗an ˗bha. ˗Mën ˗nu ˗mü?

꞊Klaŋ ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˗wo ˗kpan Pɛɛsömɛn ˗nu ˗bha pë ˗bɛnzë ˗a ˗ta ˗pë do ˗bha kö ˈtɔ ˈö ˗kë Maaduka ˈka ˗yö ˗ya ˗sü ˈka˗ ˗ta. (ˈˈKwi ˗wo ˈgü ˈyö ˗tɔ Mardochée.) ˗Yö ˗kun ˗gblüdë ˗kɔlöömɛn do, ˈö˗ ˈbha ˗ya kë kö ˗yö ˗kun ˗a ˗bha ˈwëëkɔdhiʋ̈mɛn ˈka Suzö. Gɔndënën do ˈwo˗ ˗dhɛ Aatii Unadö ˈö ˗kë ꞊kwɛŋzü ˗wɔn ˗nu ˈwo kun ˈɲënŋ˗ ˗wo ˗ʒian ˈka ˗a ˗gɛnbhomɛn ˈka, ˗ya ˗pö ꞊dhɛ «˗ya ˈˈkan Biblö ˗bha, pë ˗bɛnzë ˗a ˗ta ˗pë dosɛnŋ ˈö bhë, ˈnën Maadoshe ˈtɔ kun ˗a ˗ta.»

ˈÖ go ˈˈtʋ̈ŋ ˈö bhë ˗a ˗bha, ꞊klaŋ ˈˈgblʋ̈gblʋ̈ ˗nu ˗wa pë ˗nu ˈwo ˗ya ˗sü ˈka Pɛɛsömɛn ˗nu ˗bha pë ˗bɛnzë ˗a ˗ta ˗pë ˗ta, ˗a ˈˈgblü ꞊va ꞊dhiëëta. ˗A do ˈnën ˗tɔ gbɔ ˈˈsɛ ˈˈpɛn ˗nu, ˈö mɛn ˗nu ˗kpan ˗an ˗bha Pɛɛsepolisö ˈˈkwipö ˈˈkpaandhɛ ˈgü. ˗Wo ˗kun ˗an ˗bha ꞊nɔɔnpë ˗nu ˗lodhɛ zii ˈgü, ˈˈkwipö ˈˈkplʋʋ ˗nu ˈˈsuee. Gbɔ ˈˈsɛ ˈˈpɛn ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈, ˗kwɛ ˈö ꞊waa˗ kë ˗wo ˗bɛ ˈˈtʋ̈ŋ ˈö Sɛɛsɛsö kun ˗gblüdë ˈka, ˗a ˗bha. ˗Wo pë ˗bɛnzë ˗an ˗ta Elamitö ˗wo ˈgü, ˈö ˈtɔ ˗nu ˈwo kun ˗an ˗ta ˗a ꞊vadhɛ ˈdhö Esther ˗bha ˈsëëdhɛ ˗be ˈgü ˈpö. a

Pɛɛsepolisö gbɔ ˈˈsɛ ˈˈpɛn ꞊vadhɛ ˗ta, mɛn do ˈwo˗ ˗dhɛ Maaduka ˗yö ˗kun ˗gblüdë ˗bha ˈsëëdhɛ ˗bɛnzëmɛn ˈka ˗a ˗gɔ ˈkɔɔ Suzö, Sɛɛsɛsö ˗blɛɛsü ˗bha ˈˈtʋ̈ŋ ˈgü. Gbɔ ˈˈsɛ ˈˈpɛn ˈbha ˗ya ˗pö ˈzü Maaduka ˗yö ˗kun ˗wodhiëëtamɛn ˈka. ˗Yö ˗bɛ ꞊dedewo Maadoshe ˈö Biblö ˗ya ˗wɔn ꞊blɛɛ ˗a ˗bha. ˗Yö ˗kun yökëmɛn ˈka ˗gblüdë Asiedhisö ɛɛnˈˈ Sɛɛsɛsö ˗blɛɛsü ˗gɔ ˈkɔɔ, ˈö ˗wo ˈö ˗mɔn ꞊plɛ ˗bha ˗an pö. ꞊Ya kë ꞊shiöŋ, Maadoshe ˗yö ˗ya ˗gblüdë ˗bha ˈkɔ ˈˈkpan ˈˈdhiʋ̈ Suzö. (Est. 2:19, 21; 3:3) ˗Yö ˗kun ˈkɔ ˈkpii˗ do ˈö ˗gblüdë ˗kɔlöömɛn ˗nu yökë mü ˗a ˈka.

Maaduka ˈwo˗ ˗bha ˗kwɛzlan ˗bɛnzë gbɔ ˈˈsɛ ˈˈpɛn ˗nu ˗ta ˈˈdhʋ̈ bhë waa˗ ˈmɛn Biblö ˗ya ˗wɔn ꞊blɛɛ ˗an ˗bhɔkwëëdhɛ ˗yö ꞊va. ˗Wo ˗tosɛta ˗kë ˈˈtʋ̈ŋ do ˈgü, ˗dhɛ do ˗bha, ˈwo kun yökë ˗ni ˈgü ˗gblüdë do ˈˈpiʋ̈ ˈkɔɔdhɛ do ˗bha. ˈWɔn ˗nu ˈwo bhë ˗wa ˗zɔn ꞊dhɛ mɛn ˈwo˗ ˗dhɛ Maaduka bhë, ˈnën ˗tɔ Maadoshe.