'Dho -a 'gü -wɔn -ta

'Dho -a 'gü -wɔn -nu 'sëëdhɛ -ta

DHƐƐˈˈ 4

ˈWɔn ˗ya zë n ˗gɔ, ˗mën ˈa ˗dho ˗a kë?

ˈWɔn ˗ya zë n ˗gɔ, ˗mën ˈa ˗dho ˗a kë?

˗MËN ˈÖ ˗KË DHƐƐˈˈ BHË, ˈÖ˗ ˗WƆN ˈDHÖ ˈˈGBƖƖ˗?

ˈWɔn ˗ya zë ü ˗gɔ, ˈbha ˈˈwɩ ˗a ˗bha, ˗yö ü ˗kian, ˈö ü ˗kë ˗zoyö ˗a ˗dhɛ ˗mɛn ˈka.

˗MËN ˈÜ ˗DHO ˗A KË?

Timote waa ö ˈˈtɔŋdë ˗nu ˗wo ˗kë ꞊balɔn ˗zuö ˗ya dhö, ˈyö ꞊balɔn ˗man mɛn ˗nu ˗bha gɔ kaadho ˗bha, ˈö˗ wü.

Ü ˗kë Timote ꞊duɛ ˈgü ˗be, ˗mën ˈü ˗dho ˗a kë?

ˈDUANNU, ˈÜ Ü ˗ZOTA!

ˈˈSLÖ ˗YAAGA ˈNËN Ü ˗GƆ.

  1. ꞊Duësü.

  2. ˗A ˗dɔ mɛn ˈˈwɛɛ ˗bha -sü.

  3. ˗We ˗a ˗bha ˗sü, kö ˈü˗ pö ˗a ˗mɛn ˗dhɛ ꞊dhɛ ˈü ˗dho ˗a baaˈˈ.

ˈˈSlö A kë ˗sü ˗dhɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˗da ü ˗bha. ˈKö ˗kë ꞊dhɛ mɛn ˗nu ˗bha gɔ kaadho ˈnën ˈü˗ wü ɛɛnˈˈ pë ˈˈwɛɛ ˈbha ˈnën ˈü˗ ˗shiö, ˗we ˗a ˗bha ˗sü ˗yö ˗së.

ˈWƆN ꞊YA ZË Ü ˗GƆ, ˗WE ˗A ˗BHA ˗SÜ ˗GƐN ˗YAAGA ꞊NƐN

  1. ˗A ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗yö ˗së.

    Biblö ˗ya ˗pö: “ˈYaa ˈyi ˈˈpiʋ̈ ꞊dhɛ yi ˈˈta ˗kɔ ˗yö ˗siö ˗tongtongdhö.”—Eblö 13:18.

  2. Mɛn ˈö ˈwɔn ˗ya zë ˗a ˗gɔ ˈö ˗we ˗a ˗bha ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wa ˗bhawɔn ˈto.

    Biblö ˗ya ˗pö: “Mɛn ˈö ö ˗bha ˈwɔn yaa ˗nu ˗bin ˗yö ˈti ˈdho yö ˈˈyiëë˗, ˈˈkɛɛ mɛn ˈö ö ˗bha ˗nu ˗wɔn ꞊blɛɛ, ˈö ˗kan ˗an ˗bha, ˗wo ˗dho ˗a ˗bhawɔn ˈto˗.”—Proverbes 28:13.

  3. ˗A ˗kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü ˗yö ˗Zlan ˗dhɛ ˗së ꞊dedewo.

    Biblö ˗ya ˗pö: “Zoova ˗yö ˈkpënŋkëmɛn ˗nu ꞊san ˗zë, ˈˈkɛɛ ˗yö ˈˈtɔŋdëdhɛ ˗kun mɛn kpɛnŋdhö ˗nu ˗bha.”—Proverbes 3:32

ˈSëëdhɛ ˈwo˗ nu Mawa ˗dhɛ kö ˗ya gɔ ˗blü ˗kɔ yaa kë bhë, ˗ya ˗kë ˗be kö ˈö˗ ˗bin ö dë ˗gɔ. ˈˈKɛɛ ˈyii ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗ya ˗bin ˗a ˗gɔ ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gblɛɛn ˈˈpiʋ̈. Mawa ˗ya ˗pö: “˗Dhɛ ˈö˗ ˗kwɛ do ˗ya ʒiö, ˈyö n dë ˗yö ˗kpan ˈsëëdhɛ bhë, ˗a ˗bha man ꞊kwɛɛ˗ ˗nu ˈgü. ˈWɔn bhë, ˗yö ꞊gbɔɔn n ˗ta ꞊dedewo.”

˗Gleŋ ˗mɛɛn ˈö Mawa ˗ya sü ˈwɔn bhë, ˗a ˈgü? ˗Ya ˗pö: “ˈWɔn yaa ˈkwa˗ ˗kë, ˗a ˗bin ˗sü ˈyaa ˗së. ˈKö ˗kë ꞊dhɛ ˈü˗ ˗bin ˗kɔ ˈˈʋʋ ˗kɔ ˗ta, ˗wo ˗dho ü ˈkun yi do ˈka.”

ˈWƆN ˗YA ZË KWA ˗GƆ, KWA ˗DHO ˗GLEŊ ˈSÜ ˗A ˗BHA ˗KƆ ˗KË ꞊DHƐ?

Biblö ˗ya ˗pö: “Mɛ ꞊gban ˈˈpɛpɛ kwa ˗pö ˈwɔn kë ˗sü ˈgü ˗kɔ ˈgbɛ ꞊dede ˈgü.” (Zakö 3:2) Mɛn ˈö ˈwɔn ˗ya zë ˗a ˗gɔ ˈö to ˈˈshia˗ mü ˈö ˗we ˗a ˗bha, kö ˗a ˗mɛn ˗ya ˗zɔn ꞊dhɛ ö ö ˗de ˗sü ˈˈtɩtɩ, ˈö ˗ya ˗kian ꞊dhɛ ˗kɔ ˈö ˈkwa˗ yö ˗a ˈka ˈˈdhiʋ̈ bhë, ˗a ˈdhö.

Pë ˈö ˈkwa ˗dho ˗a kë ꞊taabha ˈyö ˈtɔ˗ ˗gleŋ ˗sü kwa ˗bha ˈwɔn yaa ˗nu ˗bha ˗sü. ˈNëndhiëŋ do ˈwo˗ ˗dhɛ Vanesa ˗ya ˗pö: “꞊Ya kë ˈman ˗pö ˈwɔn yaa ˈbha ˈgü, ˗gleŋ ˈö ˗dho n ˗takun kö ˈa kë mɛn ˗tiaandhö ˈka, kö ˈman ˈdho ˗pö ˈzü ˈwɔn suu ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗a ˈgü, ˈnën ˈa˗ sü ˗a ˗bha.” ˗Kɔ ˈü ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˈü˗ kë ˗a ˈka, ˗kwaa ˗ga.

Ü dë ˗bha ˗piösoo ˈü˗ ˗dhɛ ˗a ˗gɔ, ˈbha˗ shiʋ̈ˈˈ. ˗Mën ˈü ˗dho ˗a kë?

  • A ˗dho ˗a ˗bin ˗a ˗gɔ, ˈa ꞊bhɛɛ kö ˈya ˈdho ˗a ˈsuan bho.

  • A ˗dho pë ꞊dede ˈa˗ ˗kë bhë, ˗a blɛɛˈˈ ˗a ˗dhɛ.

  • A ˗dho ˗a pö ˗a ˗dhɛ ꞊dhɛ ˗yö ˗shiöö mɛn ˈˈwɛɛ ˗gɔ.

Yö ˈbha ˈka˗ ˗kë ꞊klaŋdhiʋ̈ ˈbhii˗ ꞊slɔɔ, ˈyö ˗tɔ ꞊dhɛ ˈbhii ˈsëëdhɛ draanˈˈ, ˗mën ˈü ˗dho ˗a pö?

  • A ˗dho ˗a pö ˗yö ˗kun ˈˈgbɩɩ˗.

  • A ˗dho ˗a pö man ꞊dede ˈnën ˈmiin ˈsëëdhɛ draanˈˈ.

  • A ˗dho ˗a pö ꞊dhɛ man ꞊klaŋgɔmɛn ˗yö n ˗san ˗zë.

ˈWɔn yaa ˗nu ˈü ˗an ˗kë, ˗an ˗wɔn ˗ya ü zuʋ̈ˈˈ ˈˈpiʋ̈ ˗sü ˗kplawo, ˗yö ˗kë ꞊dhɛ mɛn ˈö gɔ ˗blü ˗ni ˈgü ˈˈkɛɛ kö ˗yö ˗dhɛga ˗ni ˈgü ˗gɔ ˗dhuaŋdhe ˈgü kö ˗yö ˗dhɛ yö ö ꞊zlöö, ˗a ˈdhö.

˗Bhö ü ˗zota ˈwɔn ˗nu ˈkwa ˗an yö ˈˈdhiʋ̈ bhë, ˗an ˈgü. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ü ˗kë ˗be (1) ü dë waa (2) ü ˗bha ꞊klaŋgɔmɛn ˗an ꞊duɛ ˈgü. ˈBha gagade pö ˗an ˗dhɛ, ˗wo ˗dho ü yö ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈbha ü ˗bha ˈwɔn yaa ˗nu ˗bin, ˗wo ˗dho ü yö ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

˗Bhö ü ˗zota ˈzü ˈwɔn yaa ˈbha ˈü˗ ˗kë ˗kwɛ ˈö ˗ʒiö yö˗ ˈka, ˗a ˈgü, kö ˈü dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo yö, ˗an ˗yɔ bɔ.

ˈWɔn yaa ˗mɛɛn ˈü˗ ˗kë? Ü˗ ˗baa ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

  • A˗ ˗bin.

  • A˗ ˗dɔ mɛn ˈˈwɛɛ ˗bha.

  • A ˗to ˈˈshia˗ mü ˈa ˗we ˗a ˗bha.

꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈwɔn yaa ˈü˗ ˗kë ˈbha˗ ˗bin, ü ˗kë ü ˗de ˈgü ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ ꞊taabha?

  • A˗ ˗din yö, ˈyö ˈtɔ˗ ꞊dhɛ ˈwii n ˈkun.

  • N zuʋ̈ˈˈ ˗yö ˗za ˗dɔ n ˗bha, ˈyö ˈtɔ˗ ꞊dhɛ n dua ˗mü ˗be kö ˈa gagade pö.

Ü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˗be ˈü ˈwɔn bhë, ˗a ˗baa ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?

˗Gleŋ ˗mɛɛn ˈü˗ sü ˈwɔn bhë, ˗a ˈgü?

Ü˗ ˗PÖ ˗A ˈGÜ ꞊DHƐ?

˗Mën ˈö ˗kë ˈö mɛn ˈbha ˗nu ˈwaa ˈˈwɩ ˈwɔn yaa ˗nu ˈwo ˗an ˗kë, ˗an ˗bha?

꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈbha ü ˗bha ˈwɔn yaa ˗nu ˗bin ˗kplawo mɛn ˗nu ˗gɔ, ˗wo ˗dho ü yö ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ? ˈBha ˈˈwɩ ü ˗bha ˈwɔn yaa ˗nu ˗bha, mɛn ˗nu ˗dho ü yö ˗kɔ ˗kë ꞊dhɛ?—Dhukö 16:10.