Ho Da Baŋɛɛŋ?
Bonso ka noba naŋ da ba yi Izerayɛl paaloŋ da poɔ Naa Deevid dɔbɔ naŋ da e zɔɔzɔɔreba na poɔŋ?
ZIILƐK naŋ da e Amɔn neɛ, Yuraiya a Hiit neɛ, ane Etima naŋ e Mooab neɛ da eɛ dɔbɔ naŋ da ba yi Izerayɛl paaloŋ a kyɛ da poɔ Naa Deevid sogyare na poɔŋ. a (1 Tun. 11:39, 41, 46) Noba na mine naŋ da poɔ Deevid sogyare na poɔŋ da eɛ “a Kyɛrite noba, a Pɛlite noba, ane a Giti noba.” (2 Saa. 15:18) A waa ŋa a Kyɛrite noba neŋ a Filiisitiya noba da laŋɛɛ dɔgree. (Izik. 25:16) Aminekaŋaŋ, a Giti noba meŋ da yi la Filiisitiya teŋɛ na baŋ boɔlɔ Gaat na.—Joos. 13:2, 3; 1 Saa. 6:17, 18.
Bonso ka Deevid da tere sori ka a dɔbɔ ŋa da poɔ o sogyare na poɔŋ? Ananso la ka, Deevid da taaɛ sagediibu ka ba na diree yelmennoŋ koroo. Kyɛ, a yelnimizeɛ meŋɛ la ka ba na diree yelmennoŋ korɔ Jehoova. Aŋa mannoo poɔŋ, The New Interpreter’s Dictionary of the Bible yeleeŋ a kyaare a Kyɛrite neŋ a Pɛlite noba ka: “Saŋa na Deevid naŋ da tuoro yelkpeɛne yaga o naaŋ diibu poɔŋ na, a saŋa la ka a noba ŋa da moɔ̃ niŋe a dire yelmennoŋ korɔ Deevid.” Wala baŋ da e a de wuli ka ba diree yelmennoŋ korɔ Deevid? Saŋa na “a Izerayɛl dɔbɔ zaa” naŋ da zagre Naa Deevid bare na, a kyɛ te tuuro a ‘taawae derɛ na baŋ boɔlɔ Siiba,’ a Kyɛrite neŋ a Pɛlite noba yɛŋ da naŋ diree yelmennoŋ korɔ Deevid. Ba da soŋɛɛŋ a vɛŋ ka taawae na Siiba naŋ da de waneŋ na baare. (2 Saa. 20:1, 2, 7) Saŋa kaŋa meŋ, Naa Deevid bidɔɔ Adonaigya da boɔrɔŋ ka o deɛ a naaloŋ yi Soolomoŋ nuureŋ. Kyɛ a yi a yɛlɛ ŋa meŋ poɔŋ, a Kyɛrite neŋ a Pɛlite noba da naŋ diree yelmennoŋ korɔ Deevid. Jehoova da kaa iree Soolomoŋ ka o are Deevid gbɛbɔgriŋ a e naa, azuŋ a noba ŋa da soŋɛɛŋ ka Soolomoŋ wa leɛ a naa.—1 Nam. 1:24-27, 38, 39.
Iitai naŋ da e Giti neɛ na da eɛ dɔɔ na kaŋa naŋ da dire yelmennoŋ korɔ Deevid yaga zaa. Saŋa na Deevid bidɔɔ Aabisalom naŋ da de taawae, a kyɛ lɛ leɛre a Izerayɛl dɔbɔ sukyie yi a naa zieŋ na, Iitai neŋ dɔɔ gandaare naŋ ta 600 yɛŋ da wa arɛɛ Naa Deevid puoriŋ. A piilee saŋa na, Deevid da yelko la Iitai ka o naŋ ba e Izerayɛl bie na zuŋ, o nu ba poɔ a zɔɔre yɛlɛ poɔŋ. Kyɛ ka Iitai deɛ yelko Deevid ka: “Aŋa Jehoova aŋ naŋ voorɔ yɛŋ, ka N daana naa meŋ naŋ voorɔ yɛŋ, zie zaa N daana naa naŋ na be, ka kũũ kyɛbee nyɔvore la, beŋ la ka ho toŋtonɔ meŋ na be!”—2 Saa. 15:6, 18-21.
Aneazaa ka a Kyɛrite noba, a Pɛlite noba, ane a Giti noba da ba e Izerayɛl biiri, kyɛ ba da taaɛ gyeremɛ naŋ e zuluŋ a ko Jehoova a yelmeŋɛ Naaŋmen, a neŋ neɛ na Jehoova naŋ sɔ naaloŋ kãã na. Deevid niŋe da paalɛɛŋ yaga zaa neŋ lɛ na a dɔbɔ ŋa naŋ da be o zieŋ a dire yelmennoŋ koroo na!
a Naaŋmen bege naŋ be Duturoonomi 23:3-6 na wuleeŋ ka, a ba seŋ ka Amɔn noba ane Mooab noba wa kpeɛrɛ a Izerayɛl lantaapuoruu na poɔŋ. Kyɛ, a waa ŋa a bege da wuloŋ ka, a noba ŋa koŋ baŋ tu bege sori a wa leɛ a Izerayɛl bie kaŋa. Kyɛ, a bege ba wulo ka noba naŋ ba e Izerayɛl biiri koŋ baŋ laŋne ba, kyɛbee a kpeɛrɛ Naaŋmen noba na poɔŋ. Kanne Insight on the Scriptures, Volume 1, gam. 95.