1-2. (a) Wala ka zemmo da waa ko Kristabiiri na naŋ da be Gyudiya saŋa na Pɔɔl naŋ da sɛge a lɛtɛ te ko ba na? (b) Bonso teŋ na baŋ yelka a lɛtɛ ŋa da wa la wagre naŋ seŋ neŋ poɔŋ?

 YEZU naŋ da kpi yuoni 33 puoriŋ, Kristabiiri naŋ da be Gyɛruzɛlɛm ane Gyudiya da tuoree yelkpeɛne yaga zaa ba zemmo poɔŋ. Ana wagre ka a Kristabiiri lantaapuoruu da wa bebe, noba da iri zɔɔ ne baŋ kpeɛŋaa kpeɛŋaa. (Tom. 8:1) Yuomo 20 puoriŋ meŋ, kɔŋ ane naŋ da vɛŋɛɛŋ baŋ di dɔgɛɛ yaga zaa. (Tom. 11:​27-30) Kyɛ yuoni 61 Yezu Waabo Puoriŋ (Y.W.P.), a Kristabiiri ŋa da leɛ taa la emmaaroŋ ka hooŋ de a manne neŋ yɛlɛ na baŋ na tuore nendaarekaŋa naŋ waana na. Ana wagre na neŋ o zu ka Jehoova da de a vooroŋ soŋ soŋ a bitontona Pɔɔl oŋ sɛge lɛtɛ a te ko ba. A lɛtɛ ŋa da wa la wagre naŋ seŋ neŋ poɔŋ, bonso, a lɛtɛ poɔ kawane da na soŋ baŋ ka ba nare ba menne a ko dɔgroŋ na baŋ da waana ka ba tuore na.

² A lɛtɛ na baŋ da sɛge a te ko a Hiburu deme na da wa la wagre soŋ poɔŋ, bonso a da koŋ lɛ kɔɔre kyɛ ka ba emmaaroŋ na baare. Pɔɔl da ko la a Kristabiiri kawaŋ-soŋ naŋ na baŋ soŋ ba ka ba toɔ̃ are yelkpeɛne na aŋ koŋ kɔɔre baŋ da waana ka ba tuore na. A saammo naŋ da waana ka a pɔge a Gyuumine ka Yezu daŋ yel a yɛlɛ na da waanaŋ ka a nyɛ eebo. (Luk. 21:20) Yelmeŋɛ la, Pɔɔl kyɛbee a Kristabiiri na naŋ da be Gyudiya na kaŋa zaa da ba baŋ wagre na a saammo ŋa naŋ na wa. Kyɛ a Kristabiiri na da na baŋ de la wagre naŋ kyɛre na a sɛgre ba menne, a eŋ ba sagediibu ane ba kannyiri diibu faŋa yaga zaa.—Hib. 10:25; 12:​1, 2.

3. Bonso aŋ seŋ ka Kristabiiri de kawane na baŋ da sɛge te ko a Hiburu deme na nimizeɛ yaga zaa zenɛ ŋa?

 ³ Te waanaŋ ka te tuore dɔgroŋ kpoŋ kaŋa naŋ gaŋ dɔgroŋ na a Hiburu Kristabiiri naŋ da tuore na. (Mat. 24:21; Yel. 16:​14, 16) Azuŋ yɛ vɛŋ ka te nyɛ kawaŋ-sonne na Jehoova naŋ da ko a Kristabiiri na aŋ da soŋ ba na, a na baŋ soŋ la te meŋ.

“YƐ E KA TE GƐRƐ NIŊE, A TORO A NAAŊMEN YELBIRI BAMMO POƆ”

4. Bo yelkpeɛne la ka a Gyuumine naŋ da wa leɛ Kristabiiri na da tuoro? (Kaa a foto meŋ.)

⁴ A Gyuumine naŋ da wa leɛ Kristabiiri na da seŋ ka ba e leɛroo yaga zaa ba zemmo poɔŋ. A leɛroo ŋa da ba e mɔlɔ fẽẽ zaa. Wagre mine naŋ pare, a Gyuumine da la noba Jehoova naŋ da kaa iri. Gyɛruzɛlɛm da are ko la Naaŋmen Naaloŋ nakogi a teŋɛzuŋ, ka a ŋmenpuoredie meŋ da e zie baŋ da maŋ derɛ yelmeŋɛ puoruu korɔ Jehoova. A Gyuumine na zaa naŋ da puoro Jehoova yelmennoŋ poɔŋ da maŋ tuuree a Moosis Bege na a ba ŋmenpuore wedeɛreba naŋ da maŋ wulo ba na. Ana wulibo na da maŋ eɛ bege naŋ kyaare bondirii a naŋ seŋ ka ba di, teɛroŋ ba naŋ taa kyaare dɛgre iribo, ane lɛ ba neŋ noba naŋ ba e Gyuumine naŋ na maŋ laŋna yɛlɛ. Yezu kũũ puoriŋ na, Jehoova da ba lɛ sagra a Gyuumine sarekare na baŋ da maŋ iri a ŋmenpuoredieŋ na. Azuŋ a da ba e mɔlɔ ko Kristabiiri naŋ da e Gyuumine na ka ba leɛre ba puoruu yɛlɛ. (Hib. 10:​1, 4, 10) A da eɛ kpeɛŋaa ko Kristabiiri naŋ da taa sagediibu yaga zaa aŋa Piita gba ka ba e ana leɛroo na. (Tom. 10:​9-14; Gal. 2:​11-14) Baŋ da leɛ tuuro a sagediibu paalaa ŋa na zuŋ, a Gyuumine ŋmenpuore wedeɛreba da iri zɔɔrɔ ne baŋ.

5. Bo la aŋ da seŋ ka Kristabiiri kaara ba menne soŋ a yi a eŋɛŋ?

⁵ Neŋ sugu pare ayi la da iri zɔɔrɔ neŋ a Kristabiiri na naŋ da be Gyudiya na. A Gyuumine ŋmenpuore wedeɛreba da wa nyɛɛŋ ka ba barɛɛ a Gyuumine puoruu na. Ka noba mine meŋ naŋ da be a lantaapuoruu poɔŋ a yele ka aseŋ ka Kristabiiri naŋ tuuro a Moosis Bege, bonso ba da ba boɔrɔ ka ba tuoro  dɔgroŋ. (Gal. 6:12) Boŋ da naaŋ baŋ soŋ yelmeŋɛ Kristabiiri ka ba naŋ dire yelmennoŋ korɔ Jehoova?

6. Boŋ ka Pɔɔl da eŋ o taaba Kristabiiri faŋa ka ba e? (Hiburu 5:14–6:1)

⁶ Lɛtɛ na Pɔɔl naŋ da sɛge te ko o taaba Kristabiiri naŋ da be Hiburu na, o da eŋ baŋ faŋa ka ba maŋ kanna a kyɛ teɛrɛ a Naaŋmen Yelbiri poɔ yɛlɛ gɛrɛ tɔɔre. (Kanne Hiburu 5:14–6:1.) Pɔɔl da de la yɛlɛ naŋ be a Hiburu Sɛgre naŋ e a Munpiilee gane a te tɔ a Maalakai gane na toŋ neŋ toma a soŋ a Kristabiiri baŋ nyɛ ka, a Kristabiiri puoruu yɛlɛ la soma a gaŋ a Gyuumine puoruu yɛlɛ. a Pɔɔl da eŋɛɛ a Kristabiiri faŋa ka ba mɔɔ kyɛ baŋ yelmenne naŋ be a Baabole poɔŋ na muni soŋ, ka lɛ soŋ ba ka ba baŋ zirii wulibo zaa, a toɔ̃ zagre a bare.

7. Bo yelkpeɛne teŋ meŋ tuoro zenɛ ŋa?

⁷ Aŋa a Hiburu Kristabiiri na, te meŋ maŋ tuoree noba naŋ maŋ yele yɛlɛ bee a taa teɛroŋ na neŋ Jehoova sowuli naŋ ba kyaare taa. Te naŋ de Baabole sowuli naŋ kyaare gaŋneŋ taa tonɔ neŋ toma na zuŋ, noba mine maŋ yeleŋ ka te yɛlɛ ba soma. Zenɛ ŋa, lɛ na noba naŋ maŋ teɛrɛ yɛlɛ ane lɛ na Jehoova naŋ maŋ teɛrɛ yɛlɛ na ba kyaare taa fẽẽ zaa. (Yeng. 17:15) Azuŋ, a eɛ nimizeɛ ka te baŋ soe na te dɔndɔnne naŋ maŋ tu a kyɛ boɔrɔ ka ba de te eŋ pigrinyɛ poɔŋ, a zagre a bare. A ba seŋ ka te tere sori ka te dɔndɔnne vɛŋ ka te enne kyoɔre ka te bare Jehoova puoruu.—Hib. 13:9.

8. Boŋ na baŋ soŋ te ka te naŋ moɔ̃ nimiri a nyɛrɛ nimitɔɔre gaabo aŋa Kristabiiri?

⁸ Pɔɔl da yelko la a Hiburu deme ka ba mɔɔrɔ ka ba nyɛrɛ nimitɔɔre gaabo aŋa Kristabiiri, lɛ aŋ seŋ ka te meŋ erɛ. Lɛ wuleeŋ ka, aseŋ ka te zanne a Baabole soŋ ka lɛ vɛŋ ka te baŋ Jehoova a neŋ o teɛrɛ soŋ. Te suobu deebo puoriŋ gba, kyɛ aseŋ ka te naŋ erɛ lɛ. Lɛ zaa te naŋ puore Jehoova kɔɔre seŋ, kyɛ aseŋ ka te kaŋa la kaŋa zaa naŋ maŋ kanna a kyɛ zanna Naaŋmen Yelbiri na wagre zaa. (Yiem. 1:2) Ka teneeŋ maŋ kanna a Baabole wagre zaa, a na eŋɛɛ te sagediibu faŋa, lɛ ka Pɔɔl da yelka a Hiburu Kristabiiri na erɛ.—Hib. 11:​1, 6.

“TAA YELDEEBO KA A LƐ E KA [TE] NYƐ FAABO”

9. Bonso aŋ da seŋ ka a Hiburu Kristabiiri na taa sagediibu naŋ e kpeɛŋaa yaga zaa?

⁹ A da seŋ ka a Hiburu Kristabiiri taa sagediibu naŋ e kpeɛŋaa sɛre kyɛ da na baŋ nyɛ faabo saŋa na baŋ da waana ka ba tuore dɔgroŋ Gyudiya poɔŋ na. (Hib. 10:​37-39) Yezu da yelko la o potuuribo ka ana fɛreŋ ka ba zo yi Gyɛruzɛlɛm a gaa a tanne zuri ka ba naŋ wa nyɛ sogyare naŋ ŋmaa gyeere Gyɛruzɛlɛm. O kawane na da kyaarɛɛ Kristabiiri zaa, ka ba da be la Gyɛruzɛlɛm bee Gyudiya teŋ bilii na pooreŋ. (Luk. 21:​20-24) Takoreŋ saŋa na, ka sogyareŋ wa waana ka ba zɔɔ neŋ teŋɛ kaŋa noba, bana naŋ da maŋ kpeɛrɛ a korihi pooreŋ na da maŋ zo kpɛ la a teŋkpɛŋ poɔ, bonso a teŋkpɛŋ da maŋ taa la daŋkyiŋ-bɛrɛ naŋ na ko ba gomeŋɛ aŋa Gyɛruzɛlɛm. Azuŋ a da seŋ ka neɛ taa sagediibu naŋ e kpeɛŋaa sɛre kyɛ na baŋ zo yi Gyɛruzɛlɛm naŋ taa daŋkyiŋ-bɛrɛ naŋ na baŋ go o na poɔŋ a do a tanne zu.

10. Boŋ ka a Kristabiiri naŋ da taa sagediibu na na e? (Hiburu 13:17)

¹⁰ A da seŋ ka a Hiburu Kristabiiri ŋa taa sagediibu bana na Yezu naŋ da tuuro ba zuŋ a kyɛ derɛ a lantaapuoruu weɛ na eŋɛŋ. Aminekaŋaŋ,  bana naŋ da derɛ weɛ na da ko la a Kristabiiri zaa sowuli naŋ pɛle soŋ zaa a kyaare wagre, a neŋ lɛ na aŋ da seŋ ka ba e a zo yi Gyɛruzɛlɛm. (Kanne Hiburu 13:17.) A bitontona Pɔɔl da yelko la a Kristabiiri ka: ‘‘Yɛ sagra yɛ wederebɛ nɔɛ.” O da ba yele ka ba sagra ba wederebɛ nɔɛ a naŋ seŋ ka ba e lɛ zuŋ, kyɛ ba naŋ sage ba di zuŋ. Azuŋ a da seŋ ka a Hiburu Kristabiiri na mɔɔ kyɛ taa sagediibu a nembɛrɛ na naŋ da derɛ ba weɛ na eŋɛŋ, sɛre kyɛ ka a dɔgroŋ kpoŋ na ta. Ka a Kristabiiri ŋaŋ da sagra a nembɛrɛ naŋ derɛ ba weɛ na nɔɛ saŋa na baŋ da be emmaaroŋ poɔŋ na, a da na eɛ mɔlɔ ka ba sagra ba nɔɛ wagre kpeɛne meŋ saŋa.

11. Ananso la wala aŋ e nimizeɛ ka Kristabiiri taa sagediibu naŋ e kpeɛŋaa zenɛ ŋa?

¹¹ Zenɛ ŋa meŋ, aseŋ ka te meŋ taa sagediibu aŋa a Hiburu Kristabiiri na. Te meŋ be la donɛɛ kaŋa poɔŋ noba naŋ ba sagedi ka a donɛɛ waana la o baaroo. Ba gba maŋ erɛ teŋ seɛ te naŋ sage a yɛlɛ ŋa di zuŋ. (2 Pit. 3:​3, 4) Aneazaa ka a Baabole wulee yɛlɛ mine naŋ na e sɛre kyɛ ka a dɔgroŋ kpoŋ ta, kyɛ yɛlɛ yaga bebeŋ teŋ naŋ ba baŋ. Azuŋ aseŋ ka te taa sagediibu ka, a donfaa ŋa na wa la o baaroo wagre naŋ seŋ neŋ poɔŋ, a taa sagediibu meŋ ka Jehoova na kaa la te zu.—Hab. 2:3.

12. Boŋ na baŋ soŋ te ka te nyɛ faabo a dɔgroŋ kpoŋ saŋa?

¹² Zenɛ ŋa, aseŋ ka te mɔɔ kyɛ vɛŋ ka sagediibu na te naŋ taa “a gbaŋgba-bivelaa ane yɛmbaŋna” na eŋɛŋ e kpeɛŋaa, bana la ka Jehoova iri ka ba derɛ te weɛ. (Mat. 24:45) Ka a dɔgroŋ kpoŋ wa piili, aminekaŋaŋ ba na ko teŋ sowuli a kyaare lɛ a naŋ seŋ ka te erɛ te yɛlɛ ka a baŋ faa te nyɔvoɛ, aŋa lɛ na a Hiburu Kristabiiri naŋ da nyɛ sowuli saŋa na a Urom sogyare naŋ da wa ŋmaa gyeere Gyɛruzɛlɛm na. Pampana la saŋa a naŋ seŋ ka te maaleŋ dɛle sowuli na zaa bana na zaa naŋ derɛ Jehoova laŋnoɔre puoruu weɛ naŋ korɔ te na. Zenɛ ŋa, ka teneeŋ ba sagra ba sowuli, a koŋ e mɔlɔ fẽẽ zaa ka te sage ba sowuli a dɔgroŋ kpoŋ saŋa.

13. Bonso ka kpããmo na naŋ be Hiburu 13:5 na e nimizeɛ yaga zaa?

¹³ Saŋa na a Hiburu Kristabiiri naŋ da kyɛnlɛ ka ba nyɛ yɛlɛ naŋ wuli ka aseŋ ka ba zo yi Gyɛruzɛlɛm na, a da ba seŋ ka ba e bombɔ-gaŋne deme, a da seŋ ka ba tage ba menne yi “libi-nɔŋ eŋɛ.” (Kanne Hiburu 13:5.) Ba mine da tuoree kɔŋkpoŋ ane naŋ. (Hib. 10:​32-34) Aneazaa ka ba da mɔɔrɔŋ ka ba naŋ dire kannyiri awonaa zaa poɔŋ baŋ da be a naaloŋ duorisoŋ zuŋ, kyɛ aminekaŋaŋ, ba mine da leɛ piili boɔrɛɛ libie yaga zaa, a teɛrɛ ka lɛŋ na ko ba gomeŋɛ a kyɛ faa ba yi naŋ eŋɛŋ. Kyɛ libie da koŋ baŋ faa ba Gyɛruzɛlɛm saammo na naŋ da waana na poɔŋ. (Gyi. 5:3) Yelmeŋɛ la, a da na eɛ kpeɛŋaa ko bana na zaa naŋ da e bombɔ-gaŋne deme na ka ba zo a kyɛ bare ba yie a neŋ ba bontaree.

14. Ka teneeŋ wa taa sagediibu naŋ e kpeɛŋaa, sobuoŋ aŋ na soŋ te pampana ka te de gbɛre a kyaare bondaaŋ boma?

¹⁴ Ka teneeŋ taa sagediibu naŋ e kpeɛŋaa ka a koŋ lɛ kɔɔre Jehoova na sãã la a donfaa ŋa, a na soŋ teŋ ka te tage te menne yi bombɔ-gaŋne eŋɛŋ. A dɔgroŋ kpoŋ saŋa, libie koŋ la taa tɔnɔ zaa a ko nensaaleba. Bonso a Baabole yeleeŋ ka: noba na “za la ba ware bare sobɛrɛ zuriŋ” bonso ba na wa nyɛŋ ka, “ba ware a neŋ ba salma na koŋ baŋ faa ba Jehoova suuri iribu daare na.” (Izik. 7:19) Azuŋ, teŋ da naaŋ boɔrɔ ka te mɔɔrɔ te mɔɔbo zaa ka te bɔ libie yaga na, aseŋ ka te de gbɛre naŋ na baŋ soŋ te ka te baŋ kaara te menne, te yideme zu, a kyɛ nyɛ a vuo a naŋ puoro Jehoova. Yɛŋ zaa ba kyebe ka te naŋ dire libie a gaŋ lɛ na te naŋ maŋ nyɛ, kyɛbee a de te wagre zaa a kaara te bontaree zu. Aseŋ ka te kaara soŋ meŋ ka  boma te naŋ taa pampana yɛlɛ ta fɛre te yaga zaa a gaŋ bonzaa te zemmo poɔŋ. (Mat. 6:​19, 24) A donɛɛ ŋa baaroo naŋ tagra tara na, a na fɛreŋ ka te de gbɛre ka te na dɛlɛɛ Jehoova bee ka te na dɛlɛɛ te bontaree.

“ASEŊ KA YƐ TAA KANNYIRI”

15. Bonso aŋ da seŋ ka a Hiburu Kristabiiri na maaleŋ taa kannyiri yaga zaa?

¹⁵ Yeltuo kaŋa da waanaŋ ka o pɔge a Kristabiiri na naŋ da be Gyudiya na. Azuŋ, a da fɛrɛŋ ka ba taa kannyiri sɛre kyɛ na baŋ puore Jehoova. (Hib. 10:36) A Hiburu Kristabiiri na mine da tuoree dɔgroŋ naŋ e kpeɛŋaa yaga zaa saŋa kaŋa naŋ pare, kyɛ ba yaga zie zaa meŋ da wa leɛ la Kristabiiri ka ba ba tuore dɔgroŋ. Azuŋ Pɔɔl da teɛre baŋ ka ba nare ba menne ka ba tuore dɔgroŋ yaga, a e siri meŋ ka ba di yelmennoŋ a te ta ba kũũ saŋa aŋa lɛ Yezu naŋ da e na. (Hib. 12:4) A Gyuumine yaga zie zaa suuri da ireeŋ baŋ erɛ kpaŋkpaŋkpeɛ̃o yɛlɛ, a Hiburu deme yaga zie zaa naŋ da wa leɛrɛ Kristabiiri zuŋ. Yuomo awala mine naŋ pare, noba mine da iri zɔɔ neŋ la Pɔɔl saŋa na oŋ da moɔlɔ a duorisoŋ Gyɛruzɛlɛm poɔŋ na. A Gyuumine naŋ pare 40 da yeleeŋ ka “te pɔɛ la ne te poɔ zaa ka te koŋ di bee a nyu bonzaa kyɛ te ta lɛ saŋ [teŋ na] ko a Pɔɔl.” (Tom. 22:22; 23:​12-14) Aneazaa ka ba da kyiiree a Kristabiiri ŋa, a da iri zɔɔrɔ neŋ ba, kyɛ a da naŋ seŋ ka a Kristabiiri ŋa laŋna taa a puoro Jehoova, a moɔlɔ a duorisoŋ, a kyɛ naŋ vɛŋ ka ba sagediibu naŋ erɛ kpeɛŋaa.

16. Sobuoŋ ka lɛtɛ na baŋ sɛge a te ko a Hiburu Kristabiiri na na baŋ soŋ te ka te taa teɛroŋ naŋ soma a kyaare dɔgroŋ? (Hiburu 12:7)

¹⁶ Boŋ da soŋ a Hiburu Kristabiiri ŋa baŋ da naŋ dire kannyiri a are dɔgroŋ noɔreŋ? Pɔɔl da boɔrɔŋ ka o soŋ a Kristabiiri ka ba nyɛ ka, ka banaŋ di kannyiri a are ba yelkpeɛne noɔreŋ, ba na nyɛ la tɔnɔ. O da vɛŋɛɛŋ aŋ pɛle ka, ka Kristabiiriŋ wa tuoro dɔgroŋ, Naaŋmen na baŋ tu la be a kyɛ de wulibo naŋ seŋ neŋ ko ba. (Kanne Hiburu 12:7.) A na soŋ baŋ ka ba taa gyogri mine naŋ da na baŋ soŋ ba ka ba pɛlɛ Jehoova poɔ. Ka a Hiburu Kristabiiri ŋaŋ da  de ba teɛroŋ zaa eŋ yelsonne naŋ na baŋ yi a dɔgroŋ na poɔŋ wa na, a da na soŋ baŋ ka ba naŋ di kannyiri a are kpeɛŋaa kpeɛŋaa.—Hib. 12:11.

17. Boŋ ka Pɔɔl da zanne kyaare kannyiri diibu?

¹⁷ Pɔɔl da eŋɛɛ a Hiburu Kristabiiri faŋa ka ba dire kannyiri ka ba naŋ wa tuoro dɔgroŋ a ta wa vɛnɛ ka ba enne kyoɔrɔ. A bitontona Pɔɔl da na baŋ ko baŋ kawane naŋ soma yaga zaa a kyaare dɔgroŋ. O meŋ da baŋɛɛ lɛ oŋ na baŋ are dɔgroŋ noɔreŋ. Bonso, o da tuoree dɔgroŋ boorɔ zaa saŋa na oŋ da wa leɛ Kristabie na. (2 Kor. 11:​23-25) Azuŋ Pɔɔl da baŋɛɛ yɛlɛ naŋ na baŋ soŋ neɛ ka o taa kannyiri. O da teɛrɛɛ a Kristabiiri ŋa ka, ka banaŋ wa tuoro dɔgroŋ, a ba seŋ ka ba dɛle ba menne, kyɛ aseŋ ka ba dɛle Jehoova. Pɔɔl da la de la nyaa a yelka: “[Jehoova] la N soŋnɔ; N koŋ zoro dabeɛ̃.”—Hib. 13:6.

18. Boŋ aŋ seŋ ka te baŋ a kyaare nendaarekaŋa ka lɛ soŋ te ka te baŋ are te yelkpeɛne noɔreŋ?

¹⁸ Pampana ŋa gba, te yɔɔmine tuoree dɔgroŋ kyɛ naŋ dire kannyiri a poɔŋ. Te na baŋ puoro korɔ baŋ, a de boma mine yɛlɛ naŋ ferɛ ba a ko ba a de wuli ka te nɔnɔ baŋ. (Hib. 10:33) A Baabole yeleeŋ peɛlaaŋ ka: “noba na zaa naŋ boɔrɔ ka ba taa nyɔvo-soŋ a Krista Yezu eŋɛ na nyɛ la dɔgɛɛ.” (2 Tim. 3:12) Azuŋ, aseŋ ka te zaa nare te menne a ko yelkpeɛne na naŋ gaŋ te nimitɔɔreŋ na. Yɛ vɛŋ ka te zaa dɛle Jehoova kpɛlɛŋkpɛlɛŋ ka o na soŋ teŋ ka te toɔ̃ are yelkpeɛne na zaa teŋ na tuore te zemmo poɔŋ na. A koŋ lɛ kɔɔre, o na wa faa la bana na zaa naŋ puoruu yelmennoŋ poɔŋ na.—2 Tɛs. 1:​7, 8.

19. Boŋ teŋ na baŋ e ka lɛ soŋ te ka te nare te menne ko a dɔgroŋ kpoŋ? (Kaa a foto meŋ.)

¹⁹ Nɔkpeɛne zaa kyebe ka, lɛtɛ na Pɔɔl naŋ da sɛge a te ko a dɛndɛŋ Kristabiiri na da soŋ baŋ baŋ da toɔ̃ sɛgre ba menne a ko dɔgroŋ na baŋ da waana ka ba tuore na. Pɔɔl da eŋɛɛ o yɔɔmine na faŋa ka ba zanne a Naaŋmen Yelbiri na a baŋ o poɔ yɛlɛ muni soŋ. Ka ba naŋ da erɛ lɛ, a da na soŋ baŋ ka ba baŋ yelzaa naŋ e zirii wulibo, a tage ba menne yi a eŋɛŋ ka a ta wa erɛ wa sãã ba sagediibu. O da eŋ baŋ faŋa ka ba eŋ ba sagediibu faŋa, ka lɛ soŋ ba ka ba lonne de sowuli na zaa Yezu a neŋ bana na zaa naŋ da derɛ a lantaapuoruu weɛ naŋ na de ko ba na toŋ neŋ toma. O da la soŋ la a Kristabiiri a yelko ba ka ba maaleŋ taa kannyiri a maŋ nyɛ ka dɔgroŋ eɛ sori na kaŋa ba Saa Jehoova naŋ maŋ tu kyɛ de wulibo korɔ ba. Te meŋ mɔɔrɔ te mɔɔbo zaa ka te de a Baabole kawane ŋa tonɔ neŋ toma. Lɛŋ na soŋ te ka te meŋ yi yelmennoŋ poɔŋ a di kannyiri a te ta a baaroo.—Hib. 3:14.