1-3. (a) Pine nemene matre kola ajane hnene la thin troa siëne me saze iheetren me aporopëne la nekö i eahlo? (b) Pine nemene matre Iehova a ajane tro la itre hlue i Nyidrë a thiina ka wië, nge nemene la ka troa upi së troa isa catre thiina ka wië?

HETRE trongene la lue trenekön. Celë hi matre thin a siëne me saze iheetren matre porope la nekö i eahlo. Atre hi eahlo laka, troa tai mec la atre thaa hane nyihnyawane kö la ngönetrei i angeic. Eahlo mina fe a atrehmekune laka, atre qejeqeje keme me thin hnene la thiina ne la nekön.

² Ajane la Tretretro së e koho hnengödrai, tro la itre hlue i Nyidrëti a porop. Wesi Ula i Nyidrëti a qaja ka hape: “Tro cilieti a thina ka wië kowe la ate thina ka wië.” * (Salamo 18:26) Iehova a hnimi së; atre hi  Nyidrëti laka, tru catre la eloine la tro sa thiina ka wië. Nyidrëti fe a ajane troa qaja aloinyi Nyidrë hnene la itre atr, hnene la aqane mele ne la Itretre Anyipicine Nyidrë. Eje hi laka, troa atrunyi Iehova hnene la pengö së memine la aqane ujë së ka lolo, ngo thaa tro pi kö la lue ewekë cili a jele ngazo Iehova memine la ëje i Nyidrë.—Ezekiela 36:22; 1 Peteru 2:12.

³ Atre hnyawa hi së laka Akötresieti a hnime la itre atr ka thiina ka wië, celë hi ewekë lai ka upi së tro pala hi a hane thiina ka wië. Pine laka easa hnimi Nyidrë, haawe, easa ajane troa atrunyi Nyidrë hnene la aqane mele së. Easë mina fe a ajane troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Nyidrë. Haawe, tro sa pane ce wange la kepine memine la aliene la hna hape, nyipi ewekë tro sa thiina ka wië, memine la aqane troa thupë së kö matre tro sa thiina ka wië. Maine tro sa xome hnyawa thatraqa së la itre mekune cili, haawe, tro ha xatua së troa pane cengöne goeëne la itre götrane ne la mele së nyine tro sa pane huliwane me kökötre ngön.

4, 5. (a) Nemene la pane kepin matre nyipi ewekë tro sa catre thiina ka wië? (b) Tune kaa la aqane mama hnyawa la thiina ka pë ethane i Iehova ngöne la itre hnei Nyidrëti hna xup hne së hna öhn hnei lue meke së?

⁴ Ame la ketre aqane eatrongë së hnei Iehova, tre, hnene la tulu i Nyidrë. Qa ngöne lai, Wesi Ula i Nyidrë a upi së troa “nyi tupu Akötesie.” (Efeso 5:1) Drei la pane kepine matre nyipi ewekë tro sa thiina ka wië: Iehova la Akötresieti hne së hna thili kow, ka thiina ka wië Nyidrë, me pë ethan, nge ka hmitrötre Nyidrë ngöne la nöjei götran.—Levitiko 11:44, 45.

⁵ Kola sipu qeje Iehova hnene la itre ewekë hnei Nyidrëti hna xup, itre ej a amamane la itre thiina me itre aqane ujë i Nyidrë, a tune mina fe la thiina i Nyidrë ka wië. (Roma 1:20) Hna xupe ekö la ihnadro matre troa ketre hnalapa ka pë ethan kowe la itre atr. Ame la nöjei ewekë hnei Iehova hna xup, tre, hnei Nyidrëti hna hnëkëne la itre ewekë nyine troa nyihnyawane la ihnadro, memine la enyi hne së hna manon, memine la tim. Hetrenyi la itre nekö i öni ka coconinia catr thaa hna atreine öhne hnei lue meke i atr, kolo hna hape mikorob; itre eje hi la itre hnei Iehova hna xom matre troa nyihnyawane la ihnadro me xuje apaatrene la itre ewekë ka ngazo, lapa ju pe hi la ka loi kowe la mele ne la atr. Hna xome la itre xan hnene la itre ka kuci  Sias matre troa nyihnyawane la karesin hna neng maine itre xaa aqane angazone pena la ihnadro hnene la itre atr ka pi tru me pi aja mo. Eje hi, itre ewekë lai ka amamane la thiina ka wië ne la “ate xupe la fen.” (Ieremia 10:12) Epi tro fe a mama the së la thiina ka wië.

6, 7. Tune kaa la aqane amamane hnyawa hnene la Trenge Wathebo i Mose laka, kola thele thene la itre ka hmi koi Iehova tro angatr a thiina ka wië?

⁶ Ame la ketre kepine matre nyipi ewekë tro sa thiina ka wië, tre, ene laka, Iehova la Atre Musi Cil, nge Nyidrëti a ajane tro la itre hlue i Nyidrëti a thiina ka wië. Ame ngöne la Trenge Wathebo hnei Iehova hna hamëne koi Isaraela, tre, ka ce tro hnyawa la thiina ka wië memine la hmi. Hna amekötine hnene la Trenge Wathebo laka, ame ngöne la Drai Ne Nyithupene Mel, tre, tro lo atre huuje ka sisitria a alua sie. (Levitiko 16:4, 23, 24) Nge hna amekötine fe kowe la itretre huuj troa waasi wanakoim me waca qëmekene troa tro fë la itre huuj koi Iehova. (Esodo 30:17-21; 2 Aqane lapa ite Joxu 4:6) E hnine la Trenge Wathebo la 70 lao qaane matre kola pui ngazo pi la ngönetrei nge dro jë la itre huliwa i hmi. Celë hi matre e thaa ka thiina ka wië hë la atre Isaraela, haawe, thaa ijiji angeice fe hë lai troa hane kuca la itre huliwa i hmi, wanga tro angeic a mec. (Levitiko 15:31) Maine tro la ketre e angatr a nuetrije la itre hna amekötin, ene la troa sie me waasine la itre iheetre i angeic, haawe, tro “ha thupa tije la ate cili qa ngöne la icasikeu.”—Numera 19:17-20.

⁷ Ngacama thaa easë kö fene la Trenge Wathebo i Mose, ngo ej a xatua së troa atrehmekune la aqane waiewekë i Iehova. Hna amamane hnyawa hnene la Trenge Wathebo laka, nyipi ewekë troa thiina ka wië la itre hlue i Akötresie. Thaa ka saze kö Iehova. (Malaki 3:6) Tro Iehova a kepe së e “hmi ka wië, me pë ethan” la aqane nyihlue i Nyidrëti hne së. (Iakobo 1:27) Qa ngöne lai, nyipi ewekë tro sa atre la hnei nyidrëti hna thele the së ngöne la götrane cili.

8. Nemene la itre götrane hnei Iehova hna ajane tro sa thiina ka wië?

⁸ Ame la mekun e hnine la Tusi Hmitrötr ka qaja la thiina ka wië, tre, thaa kolo hmekuje kö a qaja la troa wië ngöne la ngönetrei, ene la troa nyihnyawane la ngönetrei. Ame la troa thiina ka wië xajawa i Akötresie, tre, ej a ketr la nöjei götran ne la mele së. Iehova a thele the së tro sa thiina ka wië ngöne la foa lao götran, ene ngöne la götrane la ua, me ngöne la aqane ujë, me ngöne la mekun, me ngöne la  ngönetrei. Tro sa ce wange la aliene la itre götrane cili, itre ej isa ala caas.

9, 10. Nemene la aliene la hna hape troa catre wië ngöne la götrane la ua, nge nemene la nyine troa neën hnene la itre nyipi Keresiano?

⁹ Thiina ka wië ngöne la götrane la ua. Ame la hna hape troa thiina ka wië ngöne la götrane la ua, tre, kola hape, thaa tro kö a ithuenyiköne la nyipi hmi hnene la hmi ka thoi. Hnei Iehova hna upi Isaia troa cinyihane la ithuecatre celë, hna troa trongën hnei angetre Isaraela, ngöne lo ijine angatr a tro qaa Babulona a tro Ierusalema, kola hape: “Tro pi qa lai; the kete kö la ka sis; . . . wië pi nyipunie.” (Isaia 52:11) Ame la pane kepine matre kola bëeke hnei angetre Isaraela a tro Ierusalema, tre, göne la troa acile hmaca la hmi i Iehova. Ame la hmi celë, tre, tro ej a wië, thaa tro kö a löthe eje hnene la itre ini me itre huliwa, me itre hna majemine kuca e hnine la hmi Babulona, nge itre ewekë lai ka ahmahmanyi Akötresie.

¹⁰ Ame mina fe enehila, tre, tro sa thupën, easë itre nyipi Keresiano, matre thaa tro kö a löthi së hnene la hmi ka thoi. (1 Korinito 10:21) Nyipi ewekë catre troa hmekëne la ewekë cili, pine laka, kola xötreithi së hnene la iajojezi ne la hmi ka thoi. Ame ngöne la itre nöje ka nyimutre, tre, itre qene nöj ka nyimu pengön, me itre huliwa, me itre hna majemine kuca ngöne la hmi, a hna löthe hë hnene la itre ini ne la hmi ka thoi; ame la ketre ceitun, tre, kolo mekune ka qaja laka, hetrenyi la ketre ewekë pe kö e kuhu hni së ka mele pe e meci pi së. (Ate Cainöj 9:5, 6, 10) Celë hi matre itre nyipi Keresiano a neëne la itre hna majemin, hna löthe hnene la itre ini ne la hmi ka thoi. * Wange kö e nue pi së la itre atr troa uku së troa ena la itre trepene meköti qa hnine la Tusi Hmitrötr göi hmi ka wië.—Ite Huliwa 5:29.

11. Kola hapeu la troa wië la aqane ujë, nge pine nemen matre nyipi ewekë troa hetrenyi pala hi la aqane ujë ka wië ngöne la götrane cili?

¹¹ Troa wië la aqane ujë. Ame la troa wië la aqane ujë, tre, ene la troa thipetrije la nöjei aqane kuci ngazo. (Efeso 5:5) Nyipi ewekë catre tro sa catre wië ngöne la aqane ujë. Tune la hne së hna troa wange thupen ngöne la ketre meken ne la itusi celë, maine easa ajane troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Akötresie, nyipi ewekë tro sa “[kötrene] la kuci ngazo.” Ame la itre atr ka thaa ietrane kö la ngazo i angatr, tre, “tha tro kö a hane sine la baselaia i Akötesie.” (1 Korinito  6:9, 10, 18) Ame xajawa i Akötresie, tre, angatre hi lai a mele hnine la “nöjei ka sis.” Maine thaa awiëne kö angatre la aqane ujë i angatr, eje hi lai laka, “edö i angate la . . . meci hnaaluen.”—Hna Amamane 21:8.

12, 13. Nemene la aqane ce trongene la itre mekune memine la itre huliwa, nge tune kaa la aqane troa thupën matre tro pala hi a wië la itre mekuna së?

¹² Troa wië la itre mekuna së. Jë së hi lai itre mekuna së. Kola hape, e tro sa nue la itre mekune ka ngazo troa lapane la mekuna së me hni së, haawe, tro itre eje elanyi lai a tro xomi së troa kuca la itre thiina ka ngazo. (Mataio 5:28; 15:18-20) Ngo maine tro pe sa nyialiene la he së hnene la itre mekune ka wië me ka lolo, tro hë itre ej a uku së troa hetrenyi pala hi la thiina ka wië. (Filipi 4:8) Nemene la aqane tro sa hetrenyi pala hi la itre mekune ka wië? Ame la ketre nyine tro sa nyipiewekën, tre, ene la troa neën la itre nyine iamadrinë ka troa angazone la itre mekuna së. * Ketre, ijije hi tro sa nyialiene la he së hnene la itre mekune ka wië, hnene la hna inine pala hi la Wesi Ula i Akötresie.—Salamo 19:8, 9.

¹³ Maine easa ajane troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Akötresie, nyipi ewekë tro sa thupë së kö matre tro sa wië pala hi ngöne la götrane la ua, me ngöne la aqane ujë së, me ngöne la itre mekuna së. Tro pë hë së a ithanatane atrune la itre götrane celë ngöne la itre xaa mekene la itusi celë. Tro sa pane ce wange la hnaafoane götran, ene la troa thiina ka wië ngöne la ngönetrei.

14. Pine nemen matre thaa tro kö sa sipu meku së kö ngöne la easa mel me thiina ka wië ngöne la ngönetrei?

¹⁴ Ame la troa wië ngöne la ngönetrei, tre, ene la troa nyihnyawane la ngönetrei së memine la itre götrane hne së hna lapaan. Ngo maine isa qanyi së kö mekun ngöne la götrane cili, hapeu, kolo lai a hape, pëkö ka troa hane qeje së? Thaa nyine tro kö së lai a xome ahmalohmaloeën, easë itre hlue i Iehova. Tune lo hne së hna ce wange hë, nyipi ewekë tro sa nyihnyawane la ngönetrei së xajawa i Iehova, thaa hnene hmekuje kö laka nyine loi koi së, ngo jëne tro fe hi së lai a amamane la pengö i Nyidrë. Pane mekune ju së lo ceitun hne së hna hamëne hë ngöne lo qaan. Hapeu, ame la easa öhne la ketre nekönatr  ka dro itrein me ka ngazo pena la hnaheetr, thaa hne së kö hna canga hnyingë pengöne la keme me thine i nyën? Thaa ajane kö së tro la pengö së maine itre aqane mele së, a upe la itre atr troa qeje gele ne la Tretretro së e koho hnengödrai, maine tro pena a nyi eti ne xomi xötr kowe la maca hne së hna tro fë. Kola qaja hnene la Wesi Ula i Akötresie, ka hape: “Pëkö ate hne huni hna athixötëne ngöne la kete ewekë, wanga jele ngazone la huliwa ; ngo ngöne la nöjei ewekë asë eëhuni a amamai huni kö ite hlue i Akötesie.” (2 Korinito 6:3, 4) Qa ngöne lai, tro sa wië tune kaa ngöne la götrane la ngönetrei?

15, 16. Kola hapeu la troa thupëne hnyawa la aqane nyihnyawane së la ngönetrei së, nge troa mama tune kaa fe lai ngöne la aqane heetre së?

¹⁵ Aqane nyihnyawane së la ngönetrei së me pengö së. Ngacama isa pengöne kö la itre aqane mele së thenge la itre nöj hne së hna mele ngön, ngo ame pe, thaa ka jole kö e tro sa öhnyi sine soop me tim matre tro pala hi sa sie o drai, celë hi aqane tro së lai a nyihnyawane la ngönetrei së me itre nekö së. Ame la ketre aqane troa nyihnyawane la ngönetrei së, tre, ene la troa soop me köla im qëmekene troa  xen maine ngöne la kola ketr la itre göxen, me thupene la hna kötrengönë, thupene la hna saze pena la medreng. Maine tro sa waasin me soopën la lue wanakoime së, tre, easë hi lai a ananyine enehila qaathe së la itre xaa sine mec. Aqane tro fe hi lai a thinge gojenyine lo itre nekö i öni hna thaa öhne kö, tune la itre virus me bactérie nge xuje pi la ngönetrei së maine hamë meci pena tune la trohni. Ame ngöne la itre nöj laka ame la itre uma, tre, pëkö kabine me hna waas me hna triji itre salite, haawe, loi e troa hetre hnë keleme itre ej, tune lo aqane kuca ekö e Isaraela.—Deuteronomi 23:12, 13.

¹⁶ Loi mina fe troa waasine pala hi la itre iheetre së, matre pui loi nge loi e troa goeën. Thaa nyipi ewekë kö troa tru thupen la hna heetr, ngo loi e tro pe a heetre hnyawa, me porop me qahmihmi. (1 Timoteo 2:9, 10) Ngacama easë ju hë ngöne la ketre götran, ngo ame la aja së, tre, tro la pengö së a “alolone . . . la ini Akötesie Ate amele shë.”—Tito 2:10.

17. Pine nemene matre loi e troa porop me lolo e troa goeëne la uma së me itre ewekë së?

¹⁷ Itre uma së me itre ewekë së. Thaa tro kö a nyi uma matre troa hain hnene la itre xan, maine nyialiene menune pala ha hnei mo ka tru alameken, ngo loi e troa porop me nyihnyawa thenge la hna isa atrein. Ketre tune mina fe, maine hetre loto së nge easa itrothei ne troa icasikeu me cainöje trootro, ijije hi tro sa kuca la hne së hna atrein matre troa nyihnyawane la trön me e hnine la loto së. Thaa tro kö sa thëthëhmine laka, kola anyipicine la Akötresie hne së hna thili kow, hnene la aqane porop la uma së me itre ewekë së. Nge e hune la itre ewekë cili, easa inine la itre atr laka, Iehova la Akötresie ka pë ethan, nge tro Nyidrëti a “ajifelö [apaatrenyi] angahaetra angete ajifelönëti [angazone] la fewatin,” nge easenyi hë tro la Baselaia cili a saze la fen matre troa Paradraiso. (Hna Amamane 11:18; Luka 23:43) Eje hi lai laka, jëne la aqane nyihnyawane së la uma së memine la itre xaa ewekë së, easa amamane kowe la itre atr laka, ame fe enehila, easa hane akökötrene la itre nyine kuca ka lolo hna troa kapa elanyi ngöne la fene ka hnyipixe laka calemi hë.

18. Tro sa amamane tune kaa la metrötre së kowe la Uma Ne Baselaia së?

¹⁸ Hnë hmi së. Kola upi së hnene la ihnimi së koi Iehova troa amamane la metrötre së kowe la Uma Ne Baselaia, göhnene la nyipi hmi ngöne la nöje së. Ame ngöne la kola xötrei traqa hnene la itre atr kowe la Uma Ne Baselaia, ame la aja së, tre, tro angatr a madrine me qaja aloine la itre hnë icasikeu së. Nyipi ewekë troa nyidrawane me  nyihnyawane pala hi la uma ne icasikeu matre tro pala hi a mingöming. Kola hetre ehmitrötrene la Uma Ne Baselaia së, e hne së hna hane catre nyidrawane ej. Ketre madrine ka tru la troa nue la traeme së troa ixatua troa nyihnyawane me “xupe hmaca me nyidrawane” la hnë tro sa hmi koi Iehova. (2 Aqane lapa ite Joxu 34:10) Easa hane xome mina fe la itre trepene meköti cili ngöne la easa troa hane sine la itre asabele maine itre kovasio.

19. Maine easa ajane troa thiina ka wië ngöne la götrane la ngönetrei, nemene la nyine tro sa thipetrij, nge kola xatua së tune kaa hnei Tusi Hmitrötr?

¹⁹ Maine easa ajane troa aporopëne la ngönetrei së, thipetrije pi la itre hna majemine kuca, tune la troa ufi sixa, me iji kahaitr atruny, me xome la itre ewekë ka adrone me angazone la ngönetrei me he së. Thaa Tusi Hmitrötre kö a hamëne la nöjei ewekë ka sis, me e wengëne la itre hna majemine kuca ka hlemu enehila, ngo ej a qatrenge la itre trepene meköti ka aijijë së troa trotrohnine la aqane mekune i Iehova göne la itre ewekë cili. Pine laka atre hi së la mekuna i Iehova ngöne la itre ewekë cili, haawe, kola upi së hnene la ihnimi së koi Nyidrë troa xötrëne la gojenyi hna kapa hnei Nyidrë. Tro sa pane ce wange la faifi lao trepene meköt qa hnine la Tusi Hmitrötr.

20, 21. Nemene la itre huliwa hne së hna majemine kuca hnei Iehova hna ajane troa thepe së qa ngön, nge nemene la kepine ka tru matre easa tro thenge lai?

²⁰ “Ange hnimina fe, hetenyi hë shë la ite hna qaja hnaeane cili, loi e tro sha nyihnyawa shë kö qa ngöne la nöjei ka sisi asë ne la ngönetei memine la ua, kola apexejene la thina ka hmitöte ngöne la qoue Akötesie.” (2 Korinito 7:1) Iehova a ajane tro sa utretre qa ngöne la itre hna majemine kuca ka adrone la ngönetrei së me angazone la mekuna së, me ka musi pena kowe la itre aja së. Qa ngöne lai, nyipi ewekë tro fe sa thipetrije la itre huliwa hna majemin, e atre hë së ka hape, ka ngazo kowe la ngönetrei me kowe la mekuna së.

²¹ Tusi Hmitrötr a hamëne la ketre kepine ka tru matre nyipi ewekë koi së troa “nyihnyawa shë kö qa ngöne la nöjei ka sisi asë.” Hanawange la hna nyiqaane qaja ngöne 2 Korinito 7:1, kola hape: “Hetrenyi hë shë la ite hna qaja hnaeane cili.” Nemene la hna thingehnaean? Tune la hna qaja ha ngöne lo itre xötre hnapan, öni Iehova: “Tro ni a kepe nyipunie, nge tro ni a Keme i nyipunie.” (2 Korinito 6:17, 18)  Pane mekune jë së la hna thingehnaeane koi së hnei Iehova, ene la tro Nyidrëti a thupë së me hnimi së ceitune me ketre kem kowe la nekön trahmany maine kowe la nekö jajinyi pena. Nge tro Iehova a eatrëne la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean, e hne së hna thipetrije la itre huliwa ka sisi ne la “ngönetrei memine la [“ua,” MN].” Qene hmo lai e troa nue la itre huliwa hna majemine ka sis matre tro itre ej a thapa me thë la elolone memine la ecatrene la aqane imelekeu së me Iehova!

22-25. Nemene la itre trepene meköti qa hnine la Tusi Hmitrötr ka xatua së troa thipetrije la itre huliwa hna majemine kuca ka ngazo?

²² “Tro eö a aja Joxu Akötesi ’ö hnene la hni ’ö ka pexej, me u i ’ö ka pexej, me mekune i ’ö ka pexej.” (Mataio 22:37) Hnei Iesu hna iëne la wathebo celë ceitune me wathebo ka sisitria catr hune la itre xan asë. (Mataio 22:38) Ijije tro Iehova a kapa qaathe së la ihnimi cili. Maine easa ajane troa hnimi Nyidrë hnene la hni së ka pexej, me u së, me mekuna së, haawe, loi tro sa thipetrije la itre huliwa hna majemine kuca ka troa thupatën la mele së memine la atreine atrehmekun hna hamë së hnei Akötresie.

²³ “[Iehova] a hamën la mel, me mano, me nöjei ewekë asë kowe la nöjei ewekë asë.” (Ite Huliwa 17:24, 25) Ame la mel, tre, ahnahna qaathei Akötresie. Easa hnime la Atre Hamë mel, celë hi matre easa amamane ju la metrötre së kowe lai ahnahna cili. Easa thipetrije la itre huliwa hna majemine kuca ka angazone la mele së, ke, atrehmekune hnyawa hi së laka, itre hna majemine lai ka amamane laka, pëkö caa hni ne metrötre së kowe la ahnahna, ene la mel.—Salamo 36:9.

²⁴ “Tro eö a hnime la ate lapa eashenyi ’ö tui eö hi.” (Mataio 22:39) Thaa kolo hmekuje kö a ketri së hmekuj hnene la itre huliwa hna majemine kuca ka ngazo, ngo kolo fe a ketr la itre atr ka mel xötreithi së. Hanawange la ketre ceitun, thaa koi angetre ufi sixa hmekuje kö la ethanyine la so ne sixa ngo koi itre ka thaa ufi sixa fe. Ame la atr ka akötrëne la itre xan ka mele xötreithi angeic, tre angeice hi lai a ena la wathebo hna amekötine hnei Akötresie, ene la troa hnime la atre easenyi së. Ketre angeice hi lai a amamane hnene la aqane ujë i angeic ka hape, trenga thoi la angeic a qaja ka hape, angeic a hnimi Akötresie.—1 Ioane 4:20, 21.

²⁵ “Denge thenge la nöjei joxu, me itete musi, me dei angete amekötin.” (Tito 3:1) Ame ngöne la itre nöj ka nyimutre, e hetre dorog the së nge ka xome së, tre, easë hi lai a eni wathebo. Celë hi matre ame së  itre nyipi Keresiano, tre, pëkö troa hetre dorog the së nge thaa tro kö a hane xome lo itre dorog hna wathebone hnei mus.—Roma 13:1.

26. (a) Nemene la nyine tro sa kuca maine easa ajane troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Akötresie? (b) Pine nemen matre ame la troa catre thiina ka wië xajawa i Akötresie, tre, celë hi aqane mele lai ka sisitria?

²⁶ Maine easa ajane troa lapa qale catre ngöne la ihnimi Akötresie, nyipi ewekë tro sa catre thiina ka wië, thaa ngöne kö la caas maine lue götran, ngo ngöne la nöjei götrane asë ne la mele së. Maine jë thaa ka hmaloi kö troa nuetrije me thipetrije la itre thiina ka sis, ngo ijije hi tro sa hune qa ngöne itre ej. * Eje hi lai laka, pëkö aqane mele ka sisitria hune lai, ke, Iehova pala hi a ini së matre tro sa isa kepe thangane ka loi qa ngön. (Isaia 48:17) Ame la ka nyipi ewekë catr, tre, maine tro sa catre thiina ka wië, ijiji së hë troa kapa la madrin qa ngöne la hna atre laka, easa amamane hnyawa la pengöne la Akötresie hne së hna hnim, ene pe easa lapa catre ngöne la ihnimi Akötresie.