1-3. (a) Nemene la aqane mekune ne la itre atr göne la huliwa? (b) Nemene la itre mekun hne së hna troa ce wang ngöne la tane mekun celë?

 AME ngöne la fen, itre atr a huliwa thatraqane la mele i angatr memine la hnepe lapa. Ngo alanyimu la itre ka hacehnine la huliwa. Itre xan a huliwa e nöjei drai ngo pëkö madrin. Maine celë hi la hne së hna melën, nemene la ka xatua së troa hetre madrin ngöne la hna huliwa?

² Iehova a qaja koi së ka hape: ‘E troa xeni la atr me ij, me madrine la loi ngöne la nöjei huliwa i angeic’ asë, celë hi ahnahna i Akötresie.’ (Ate Cainöj 3:13) Hnei Nyidrëti hna xupi së cememine la aja troa huliwa. Aja i Nyidrë tro sa madrin qaa ngöne la nöjei huliwa hne së hna kuca.—E jë la Ate Cainöj 2:24; 5:18.

³ Haawe, nemene la ka xatua së troa hetre madrin ngöne la huliwa së? Nemene la itre huliwa nyine troa thipetrij hnene la itre Keresiano? Nemene la aqane tro sa tulu ewekë ngöne la aqane tro sa huliwa koi maseta, me aqane tro sa hmi koi Iehova? Nge nemene la huliwa ka sisitria koi së?

4, 5. Nemene la aqane goeëne Iehova la huliwa?

⁴ Ka madrine Iehova troa huliwa. Easa e ngöne la tusi Genese 1:1 ka hape: “Hnei Akötesieti hna xupe la hnengödrai memine la fene hnengödrai ngöne la qan.” Nge thupene la hnei Nyidrëti hna xupe la ihnadro memine la nöjei aliene asë, Nyidrëti a qaja jë ka hape, ka “nyipi loi.” (Genese 1:31) Hna amadrinë Iehova hnene la itre hnei Nyidrëti hna kuca.—1 Timoteo 1:11.

⁵ Tha mano kö Iehova huliwa. Öni Iesu: “Hnene pala hi la Kemeng hna huliwa uti hë enehila.” (Ioane 5:17) Mingöming me lolo la itre ewekë hnei Nyidrëti hna xup. Thatre asë kö së la nöjei ewekë hnei Nyidrëti hna kuca, ngo atre hi së la itre xan. Ame la ketre, Nyidrëti a iëne la itre atr ka troa ce mus memine la neköi Nyidrë, Iesu Keriso, ngöne la Baselaia. (2 Korinito 5:17) Nyidrëti fe a eatrongën me wangatrun la itre atr. Jëne la huliwa ne cainöj e cailo fen, itre milio lao atr ka inin troa atrepengöi Iehova. Nge angatr a mejiun kowe la mel ka pë pun elany, ngöne la paradraiso e celë fen.—Ioane 6:44; Roma 6:23.

6, 7. Nemene la ka sisitria ngöne la huliwa i Iesu?

⁶ Ka madrine Iesu troa huliwa, tune la Keme i Nyidrë. Qëmeken tro Iesu a uti kowe la fen, hnei nyidrëti hna nyihlue i Akötresie ceitun me “ate xup” la nöjei ewekë asë, e koho hnengödrai me e celë fen. (Ite Edomë 8:22-31; Kolose 1:15-17) Ame ngöne lo nyidrëti e celë fen, hnei nyidrëti palahi hna catre huliwa. Nyidrëti a thupëtresij, la nyidrëti a inine troa “tratrau sinöe.” Nyidrëti a cai ewekë ne hnalapa me acili itre uma. Lolo catr la aqane huliwa i nyidrë, matre hna hë nyidrë hnene la itre atr ka hape, “atre tratrau sinöe.”—Mareko 6:3.

 ⁷ Ngo, ame la huliwa ka sisitria hnei Iesu hna kuca e celë fen, tre, ene la troa cainöjën la maca ka loi, me inine la itre atr troa atrepengöi Iehova. Köni macatre nge sin ne tro nyidrëti a kuca la huliwa, tha mano kö nyidrë. Nyidrëti a nyiqane e sine hmakany uti hë jidr. (Luka 21:37, 38; Ioane 3:2) Nyidrëti a trongëne la itre kilomet ne la itre gojenyi ka so, troa cainöjën la maca ka loi kowe la ka alanyim.—Luka 8:1.

8, 9. Nemene la kepin matre Iesu a hniine ekö la huliwa i nyidrë?

⁸ Ame koi Iesu, ame la troa huliwa koi Akötresie, tre, kösë nyidrëti a xen. Kola hamë catr me trengecatr koi nyidrë. Ame itre xaa ijin, tru la huliwa i nyidrë matre pëkö ijine tro nyidrëti a xen. (Ioane 4:31-38) Hnei nyidrëti hna huliwane la nöjei ijine ka ijij, matre troa xatuane la itre atr troa atrepengöne la Keme i nyidrë. Celë hi kepin matre hnei nyidrëti hna qaja koi Iehova ka hape: “Hnenge hna atrunyi nyipë e celë fen, me afenesine la huliwa hnei nyipëti hna ahnithe koi ni.”—Ioane 17:4.

⁹ Eje hi, hnei Iehova me Iesu hna catre huliwa, nge atraqatr la madrine i nyidro ngöne la isa huliwa i nyidro. Haawe, aja së troa hane “nyitipu Akötresie,” me “trongëne hnyawa la itre thupa ca i Iesu.” (Efeso 5:1; 1 Peteru 2:21) Celë hi kepin matre easa thel troa catre huliwa, me kuca asë la ka ijij troa huliwa hnyawa.

10, 11. Nemene la ka xatua së troa wangaloine la huliwa së?

¹⁰ Ame easë itre hlue i Iehova, easa catre huliwa thatraqane la mele së memine la hnepe lapa së. Aja së troa madrin ngöne la huliwa së, ngo tha ka hmaloi kö. Nemene la nyine tro sa kuca e tha madrine kö së ngöne la hna huliwa?

 ¹¹ Wangaloine jë la itre ewekë. Maine jë tha tro kö sa saze huliwa, maine huliwa sine hi la drai, ngo ijije hi tro sa saze la aqane waiewekë së. Loi tro sa trotrohnine la aja i Iehova koi së göne la huliwa. Hanawang la ketre ceitun. Aja i Iehova tro la he ne la hnepe lapa, a huliwa kowe la hnepe lapa i angeic. Hna qaja hnene la Tusi Hmitrötr ka hape, ame la atr ka tha thupëne kö la itre atrene la hnalapa i angeic, ke, “tru catre kö la ngazo i angeic hune la atre ka pë lapaun.” (1 Timoteo 5:8) Maine ketre he ne hnepe lapa epun, nyipici, epuni a catre huliwa matre thupën la fami. Ngacama madrin maine tha madrine ju hë epun kowe la huliwa, ngo atre hi epuni laka, ame la epuni a catre huliwa troa thupëne la fami ke, epuni hi lai a amadrinë Iehova.

12. Nemene la itre eloine la troa catre huliwa me nyipici?

¹² Catre jë huliwa me nyipici. Celë hi ka xatua së troa hetre madrin ngöne la huliwa. (Ite Edomë 12:24; 22:29) Ame la hnapan, troa mejiun koi së hnene la maseta. Ka madrine la itre maseta kowe la itre ka huliwa nyipici ke, tha ka atrekënö manie kö angatr maine ketre ewekë, maine traeme ne huliwa pena. (Efeso 4:28) Ame la ka sisitria, tre, pëkö ka sihngödr koi Iehova la aqane catre huliwa nyipici së. Troa “wië la mekuthetheu” së, ke, atre hi së laka, easa amadrinëne la Akötresi së hne së hna hniin.—Heberu 13:18; Kolose 3:22-24.

13. Nemene la itre xaa eloine la troa nyipici ngöne la hna huliwa?

¹³ Tro sa atre laka, easa atrunyi Iehova hnene la aqane huliwa së. Celë hi ketre mekun ka thue madrine së ngöne la hna huliwa. (Tito 2:9, 10) Ame itre xaa ijin, ke, hnene la aqane huliwa nyipici së, matre kola ajan hnene la itre sine huliwa së, troa inine la Tusi Hmitrötr.—E jë la Ite Edomë 27:11; 1 Peteru 2:12.

14-16. Nemene la nyine tro sa mekun ngöne la easa ië huliwa?

¹⁴ Tha Tusi Hmitrötre kö a amë wengëne la itre huliwa nyine troa iën, maine nyine thipetrij hnene la Keresiano. Eje pe a hamën la itre trepene meköt ka xatua së troa axecië mekune hnyawa göi huliwa. (Ite Edomë 2:6) Jëne la itre trepene meköt, loi tro sa hnying.

¹⁵ Tune ka la huliwa celë, ka ihmeku kö memine la aja i Iehova? Atre hë së la itre ewekë hna methinëne  hnei Iehova, tune la atrekënö me thoi. (Esodo 20:4; Itre Huliwa 15:29; Efeso 4:28; Hna Amaman 21:8) Easë pë hë thupën matre, tha tro pi kö sa iën la ketre huliwa ka isazikeu memine la itre trepene meköt, me itre wathebo i Iehova.—E jë la 1 Ioane 5:3.

¹⁶ Tune ka la huliwa celë, tha kolo kö a sajuën maine uku së troa kuca la ketre ewekë hna methinëne hnei Iehova? Pane mekune jë ka hape, kola hë epuni troa cilë biero, ngöne la pital hnë thi upune. Pëkö e ngazone la troa cilë biero. Ngo atre hi epuni lo mekuna i Iehova göi thi upune. Haawe, eje hi laka, tha epuni kö la ka troa thë la upune. Ngo, nemene la aqane mekune i Iehova göi epuni e cili?—Esodo 21:22-24.

17. Nemene la ka xatua së troa axecië mekun thenge la aja i Akötresie?

¹⁷ Maine tro sa tro thenge hnyawa la itre trepene meköti Akötresie, tro hë sa “majemine huliwane la atreine së troa wangatrehmekune la loi me ngazo.” (Heberu 5:14) Loi tro sa hnying ka hape: ‘Hapeu, tha tro jë kö ni a athixötrëne la itre xan hnene la huliwa celë? Nge tha tro jë kö ej a upi ni troa mele iananyi memine la föeng me itre neköng? Nemene la itre thangane elanyi koi ni me hnepe lapang?’

18. Pine nemene matre jole koi së e itre xaa ijin troa amë panë Iehova?

¹⁸ Easa melën enehila la “itre drai ka akötr ne la pun,” matre tha ka hmaloi kö koi së troa amë panë Iehova ngöne la mele së. (2 Timoteo 3:1) Ame itre xaa ijin, jol troa öhnyi huliwa, nge e troa öhn, ke, tha qea ju kö. Ketre, atre hi së laka, tro sa huliwa catr kowe la  hnepe lapa së, ngo atre fe hi së laka, nyipiewekë catre kö troa amë panë Iehova ngöne la mele së. Easë fe a thupën matre, tha tro kö sa hniine la itre mo. (1 Timoteo 6:9, 10) Haawe, nemene la aqane tro sa ce melën la lue götran, “atreine tuluthe la ka nyipiewekë,” me thupëne fe la hnepe lapa?—Filipi 1:10.

19. Nemene la aqane tro la mejiune së koi Iehova a xatua së troa atreine waiewekë göi huliwa?

¹⁹ Lapaune ju koi Iehova memine la hni ka pexej. (E jë la Ite Edomë 3:5, 6.) Atre hnyawa hi së laka, tha sihngödri kö koi Iehova la itre aja së, nge Nyidrëti fe a hnehengazo së. (Salamo 37:25; 1 Peteru 5:7) Tusi Hmitrötr a qaja ka hape: “Ngöne la aqane mele i nyipunie, the tro kö a hni koi mani, ngo tro pe a melëne la ka ijij. Ke öni nyidrë: ‘Tha tro jë kö ni a triji eö, nge tha tro jë kö ni a nuaxöji eö.’ ” (Heberu 13:5) Tha ajane kö Nyidrë tro sa hnehengazo menu, göne la aqane tro sa mel memine la hnepe lapa së. Hnei Nyidrëti palahi hna hamëne la ka ijij kowe la itre hlue i Nyidrë. (Mataio 6:25-32) Ngacama tru ju hë hnei huliwa së, ngo loi tro palahi sa catr inine la Tusi Hmitrötr, me cainöjëne la maca ka loi, me sine lapane la itre icasikeu.—Mataio 24:14; Heberu 10:24, 25.

20. Nemene la nyine tro sa kuca matre troa ahmaloeëne la mele së?

²⁰ Goeëne ju hi la ka nyipiewekë. (E jë la Mataio 6:22, 23.) Kolo lai a hape, nyipiewekë troa ahmaloeëne la mel, matre ijiji së troa huliwa i Iehova hnyawa. Atre hi së laka, tha ka inamacane kö la troa wangatrun catrën la itre mo me aqane mele ka loi, me itre xaa ewekë ka hnyipixe enehila, nge co pë hë la aqane imelekeu së me Akötresie. Haawe, nemene la ka troa xatua së troa amë panëne la itre ewekë ka sisitria kowe la mel? Tro sa  isine matre tha tro kö a hetre gufa së. E hetre gufa së, loi tro sa canga të, maine pena, troa nango lepe trongën. Maine tha ka hmeke kö së, ijije hi troa thapa la traeme së me trenge catre së, hnene la itre ewekë ne fen. Ame cili, pëhë ijine koi së troa thith me ini Tusi Hmitrötr, me cainöj trotro. Tha tro kö sa nue la itre ewekë ne fen troa ahacene la mele së. Tro pe sa inine troa mejihnin la ka nyipiewekë, tune la “xeni me iheetr.” (1 Timoteo 6:8) Nge loi tro palahi sa thel la aqane tro sa catre nyihlue i Iehova.

21. Pine nemene matre loi tro sa atre hnyawa la ewekë hne së hna troa amë panën ngöne la mele së?

 ²¹ Amë panëne jë la ka nyipiewekë. Loi tro sa huliwane inamacanëne la traeme së me trengecatre së, memine la itre mo së. Maine tha hmeke kö së, canga tro hi a thapa la traeme së hnene la itre mekun ka tha nyipiewekë kö, tune la thele mani, me ini aqeany. Öni Iesu: “Thele panëne jë la Baselaia.” (Mataio 6:33) Tro la aqane ië ewekë së, me aja së, me itre hne së hna kuca e nöjei drai, a amamane la ewekë ka sisitria e kuhu hni së.

22, 23. (a) Nemene la huliwa ka sisitria koi së itre Keresiano? (b) Nge nemene la ka troa xatua së troa wangatrun la huliwa?

²² Ame la huliwa ka sisitria koi së, tre, ene la troa nyihlue i Iehova, me cainöjëne la maca ka loi. (Mataio 24:14; 28:19, 20) Tui Iesu, loi e tro sa catr ngöne la huliwa cili. Hnene la itre xaa trejin hna fek kowe la itre götran ka aja ixatua. Nge itre xan a inin la itre qene hlapa matre troa cainöj kowe la nöjei atr. Tro angatre lai a hane qaja koi epun la elolone la mele i angatr enehila, hune ekö.—E jë la Ite Edomë 10:22.

²³ Ala nyimu the së enehila, laka, nyudreni a huliwa ngöne la drai ka pexej, maine nyimu maseta pena, matre troa hetrenyi la ka ijij kowe la hnalapa. Öhne hnyawa hi Iehova lai, nge Nyidrëti a madrin la aqane thupëne së la hnepe lapa së. Haawe, catre jë së xötrethenge la tulu i Iehova me Iesu, troa catre huliwa, ngöne la nöjei pengöne huliwa hne së hna xom. Nge, loi troa eje e kuhu hni së, laka, ame la huliwa ka sisitria tre, ene la troa nyihlue i Iehova, me cainöjën la maca ka loi ne la Baselaia i Akötresie. Celë hi ka troa hamë së la nyipi madrin.