Troa Amë Hnyawa

 Tro Sa Göeëne Tune Kaa La Itre Mutine La Madra Memine La Itre Hna Amekötine Hnei Pital Göi Sipu Madra Së?

Hna amekötine hnei Tusi Hmitrötr kowe la itre Keresiano troa “iananyi me . . . madra.” (Itre hu. 15:20) Celë hi matre thaa kolo kö a xome maine hamën hnene la Itretre Anyipici Iehova la madra, ene la madra ka pexej maine foa lao aliene ka tru ne la madra; hna hëne itre ej ka hape, globules rouges, globules blancs, plaquettes, plasma. Thaa angatre fe kö a hane hamë madra matre nyinyin la ketre atr maine xeen la madra i angatr matre troa xome pena ngöne la ketre ijin.—Lev. 17:13, 14; Ite hu. 15:28, 29.

Nemene la itre mutine la madra, nge pine nemene matre isa qanyine kö la itre Keresiano troa isa axecië mekun ngöne la aqane troa huliwane itre ej?

Ame la itre mutine la madra, tre, celë itre hnepe aliene ka co ne la madra hna aisan. Drei la ketre ceitun, tro sa xome la plasma, ene lo ketre aliene ka tru ne la madra. Atreine hi tro sa aisane nyimutren ej: 91 koi 100 la etrune la tim, 7 koi 100 lao protéines me albumine me globulinogène; nge 1, 5 koi 100 la itre xaa ewekë pë hë, tune la itre hormones me gaz me vitamines me itre xane ju kö.

Hapeue la itre mutine la madra, hna wathebone kö troa hane xome itre ej? Thatreine kö tro sa hamëne hnyawa la mekune ka sa la hnyinge celë. Pëkö hnei Tusi Hmitrötr hna amekötine göi itre mutine la madra. a Eje hi laka, nyimutre la itre mutine hna xome qa hnine la madra matre nyine drösinöe. Loi e tro la itre Keresiano a isa mekune hnyawa la nyine troa axeciën, maine troa kapa maine troa thipetrije pena lai itre mutine la madra nyine nyinyine la meci angeic.

Ame ngöne la easa axeciëne la itre mekune cili, loi e tro sa wanga atrune la itre hnyinge celë: Eni kö a atrehmekune laka, ame la kola thipetrije la nöjei mutine la madra, tre, kolo lai a hape, thaa tro kö ni a kapa la itre xaa drösinöe, tune lo itre nyine isi memine la itre neköi mec, maine troa xatuane la madra tro pala hi ej a neni ngo thaa tro kö ej a catr? Atreine kö ni troa qejepengöne kowe la ketre droketre la kepine matre eni a thipetrije maine kapa pena la ketre mutine ne la madra?

 Pine nemene matre ketre sipu qanyinge kö axeciëne la itre aqane inyë ngöne la kola xome la sipu madrang?

Ngacama thaa itre Keresiano kö a hamë madra nyine nyinyin la meci ne la itre atr maine xeene pena la sipu madra i angatr göi troa huliwane elany, ngo ame pe la itre xaa aqane kuca maine itre analize pena, tre, thaa ka icilekeu menu kö memine la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr. Celë hi matre, loi e tro së isa ala caasi a axeciëne hnyawa la mekun matre easë a troa kapa maine kolo pena a troa thipetrije la itre xaa pengöne aqane nyinyine la meci së, e hape kolo ju a troa xome la sipu madra së.

Ame ngöne la easa isa axecië mekun, tre, isa hnyinge ju së ka hape: Maine hna anenine la madrang e trön nge hetre hnepe traeme ne pane thaa neni, tro kö la mekuthetheweng a nue ni troa xome la madra cili ceitune me ketre igötraneng, matre kösë thaa nyipi ewekë kö e troa ‘neng eje hune la hnadro’? (Deu. 12:23, 24) Tro kö a nango jole la mekuthetheweng hna inine hnene la Tusi Hmitrötr, ngöne la ijine kola troa kuci mekunan la madrang, maine troa xom, me nango saze, me abëekëne me alöne hmaca kowe la ngönetreing? Eni kö a atrehmekune laka maine tro ni a thipëne la nöjei jëne inyië tune la troa xome la sipu madrang, ke hapeu, kolo lai a hape eni a thipëne la itre aqane nyinyine la itre mec, tune la dializ maine troa xome la ketre masin ka kuca la huliwa i wenethëhmi me idrefitr hna kuca hnei atr matre troa nyinyine la mecing? Hnenge kö hna thithi koi Akötresie matre tro Nyidrëti a eatrongëne la mekun hnenge hna troa axeciën? b

Nemene la itre mekune hnenge hna troa ketre sipu axeciën?

Xome jë la lue xötre hnying hna cinyihan ngöne cahu itre xaa götran. Pepa Ne Huliwa 1 cinyihane wengëne jë la itre mutine hna xome qa ngöne la madra, me amamane la aqane lapaa huliwane itre ej hnene la itre droketre. Iëne jë la itre hnei epuni hna troa kapa maine hna troa thipetrije pena. Pepa Ne Huliwa 2 cinyihane wengëne jë la itre aqane nyinyin la itre mec laka, troa huliwan la sipu madra së. Cinyihane jë la itre hnei epuni hna sipu iën, maine epuni a troa kapa maine thipetrije pena la itre aqane inyië cili. Thaa itre pepa kö lai hna kapa hnei mus, ngo ame la itre mekune hnei epuni hna xom ka troa sa la itre hnying, tre, nyine tro hi lai a xatua epuni troa apexejene lo pepa i epun hna hape DPA (pepa Pas de sang).

Isa qanyi së kö axecië mekun, thaa tro kö a nue la ketre troa xomi mekune thatraqai nyipunie. Ketre, thaa tro kö ketre a jele ngazone la ketre Keresiano pine la itre mekune hnei angeic hna axeciën. Ame ngöne la itre ewekë celë, tre, tro kö së a “isa thue ehnefen,” isa easë kö me Akötresie.—Gal. 6:4, 5.

[Ithueamacany]

 [Iatr ne la götran 5]

Pepa Ne Huliwa 1

THAA KA LOI KÖ KOWE LA ITRE KERESIANO

MADRA KA PEXEJ

PLASMA

GLOBULES ROUGES

GLOBULES BLANCS

PLAQUETTES

SIPU TRO KÖ SA ISA AXECIËN ITRE MUTIN Itre Nyine Tro Epuni a Iëne Hnyawa

ALBUMINE—KÖSË 4 KOI 100 QA HNINE LA PLASMA

Ketre ewekë la hna hëne ka hape protéine, nge hna xome qa hnine la plasma. Hetrenyi fe la itre xaa pengöne albumine hnine la itre feja, me ngöne la itre xen tune la melek me wakuja, me hnine mina fe la zane thi ne la itre ifëkuku. Hna xom e itre xaa ijin la albumine qa hnine la madra matre troa nyinyin la itre ka eatr nge tru la madra ka neni, maine itre hna dreuthe pena. Ijije troa traqa kowe la 25 koi 100 la etrune la albumine hna troa xome thatraqane lai. Nango co mina fe la etrune hna xome matre troa kuca la itre drösinöe thatraqane la itre xaa mec, tune la itre xaa aqane inyië hna hape EPO.

IMMUNOGLOBULINE—KÖSË 3 KOI 100 QA HNINE LA PLASMA

Hetrenyi la itre xaa mutine la madra hna hape protéine; hna xome itre ej matre troa kuca la itre drösinöe nyine isi memine la itre virus me nyinyin la itre mec, tune la diphtérie, me tantanoz, me hépatite, me rage. Maine jë tro fe a hane xome itre ej matre troa canga thupëne la mele ne la itre medreng wanga troa tithi nyudren elanyi hnene la itre mec, me troa nyinyine fe la itre hna hej hnei un maine nonya pena.

ITRE NYINE TROA ACATREN LA MADRA—THAA HNA SASAITHE KÖ LA 1 KOI 100 QA HNINE LA PLASMA

Celë hi itre xaa protéine lai ka xatuane la madra troa catr matre thaa tro kö a neni menu ngöne la kola eatr. Hna hamën itre ej kowe la itre xaa ka wezipo, pine laka canga neni hi la madra i angatr. Hna xome mina fe itre ej troa peleth la itre eatr me sawa troa neni la madra thupene la hna xöje la ketre atr. Ame la ketre aqane troa acatrene la madra, tre, ene la hna hape, cryoprécipité. Ithuemacany: Ame hë enehila, kola hnëkëne la itre xaa aqane troa acatrene la madra, thaa jëne hmaca kö la itre xaa mutine la madra ngo jëne pë hë la itre xaa ewekë.

HEMOGLOBINE—33 KOI 100 QA HNINE LA ITRE GLOBULES ROUGES

Celë hi ketre protéine ka xometrongën la oxygène ka nyipi ewekë catr kowe la ngönetrei asë, memine la dioxide de carbone thatraqane la idrefitr. Hetrenyi la itre xaa drösinöe hna kuca hnene la hémoglobine ne la atr maine öni pena, matre troa nyinyin la meci ne la itre ka anemié maine itre atr ka tru catre hë la madra ka luuz.

HÉMINE—THAA HNA SASAITHE KÖ LA 2 KOI 100 QA HNINE LA ITRE GLOBULES ROUGES

Celë hi ketre pengöne enzyme hna xome qa hnine hémoglobine nge nyine troa aloine la itre xaa meci ne madra (ka tune lo porphyrie) laka hetre ethane ngöne la itrengenan, me ngöne la itre none he, me ngöne la itre jëne gojenyi ne la madra.

INTERFÈRONS—ITRE ALIENE KA CO CATR NE LA ITRE GLOBULES BLANCS

Celë hi lo itre hna hape protéine ka troa isi memine la itre mec ka xulu qa thene la itre virus me itre kaaser. Ngacama thaa ka xulu asë kö la itre interférons qa ngöne la madra, ngo ame itre xan, tre, ka xulu itre ej qa ngöne la itre mutine la itre globules blancs.

Ame enehila, tre, pëkö mutin hna xome qa hnine la itre plaquettes matre troa nyinyine la ketre mec.

[Iatr ne la götran 5]

Eni a kapa la albumine

maine

Eni a thipën la albumine

[Iatr ne la götran 5]

Eni a kapa la itre immunoglobulines

maine

Eni a thipëne la itre immunoglobulines

[Iatr ne la götran 5]

Eni a kapa la itre jëne troa acatrene la madra hna xome qa hnine la madra

maine

Eni a thipëne la itre jëne troa acatrene la madra hna xome qa hnine la madra

[Iatr ne la götran 5]

Eni a kapa la hémoglobine

maine

Eni a thipëne la hémoglobine

[Iatr ne la götran 5]

Eni a kapa la hémine

maine

Eni a thipën la hémine

[Iatr ne la götran 5]

Eni kapa la itre interférons ka xulu qa ngöne la madra

maine

Eni a thipëne la itre interférons ka xulu qa ngöne la madra

 [Iatr ne la götran 6]

PEPA NE HULIWA 2 SIPU TRO KÖ SA ISA AXECIËN ITRE AQANE INYIË NGE KOLA TROA XOME LA SIPU MADRA I NYIPUNIE *Ithuemacany: Isa pengöne kö la aqane xome la itre aqane inyië cili hnene la itre droketre. Loi e tro la droketre i epuni a qeje pengöne hnyawa la nöjei aqane inyië, matre troa xecie hnyawa koi epuni laka, ihmeku hnyawa memine la itre trepene meköt, memine la itre mekun hnei epuni hna sipu axeciëne hnyawa thenge la mekuthethewe i epun.

ËJE NE LA DRÖSINÖE

NEMENE LA HNENE EJ HNA KUCA

Itre Nyine Tro Epuni a Iëne Hnyawa

(Maine jë tro epuni a thele troa ithanata memine la droketre i epun, qëmekene troa kapa maine thipëne lai itre aqane inyië cili.)

Kola acone la madra ka luuz. Hna thiane la madra ka neni ngöne la kola xöj la ketre atr ka eatr maine ngöne kola xöje la ngönetrei i angeic. Hna waasin maine nyihnyawan lai madra, nge thupene lai, kola neni me bëeke hmaca kowe la atrekë madran.

Kola acone la madra ka luuz. Ame ngöne la kola xöj la ketre atr, hna nyi jëne la madra i angeic hnine la ketre aparei kowe la ketre trengen e tröne la ngönetrei; nge hna nyihnan ej hnene la itre xaa nyin ka thaa si madra kö. Ame pë hë lo madra ka lapa pe thene la atr, tre, hna nyikön, nge thaa tru pë hë hnei globules rouges. Ame ngöne la ijine kola ixöj maine ngöne la kola afenesine pena, kola abëekëne hmaca lo madra ka lö kowe hmaca lo lai atrekë madran.

Troa neni pala hi la madra. Hna ajeane la madra kowe la ketre masin ka xome la huliwa i wenethëhmi/idrefitr hna kuca hnei atr, matre troa nyi oxygène kowe la madra, qëmekene troa abëekën eje hmaca kowe la atrekë madran.

Ka xome la huliwa ne la ketre götrane la ngönetrei ka wezipo. Ame la kola kuci dializ hnene la ketre atr, tre, madra i angeic a neni hnine la ketre masiin ka troa nyihnyawan me aporopen la madra, qëmekene troa bëeke hmaca kowe la atrekë madran.

Maine kola eatr la june la ju meköti së nge neni pi hi la madra. Atreine hi troa xome la hnepe madra ka coco catr ne la atr ka wezipo, matre troa alöne hmaca xötreithe lai ju meköti angeic. kola kuca tune lai matre troa pelethe lai götrane gaa hmu ne la june la ju meköt.

Troa nyinyin la ketre mec. Hna xome la madra me egömën ej matre lapa ju pe hi la plasma. Thupene lai kola nyiköne lai madra ketre plasma ka inyihnai, nge thupene lai kola abëekëne hmaca lai madra kowe la atr. Ame itre xaa droketre, tre, hnei angatr hna ajane troa xome la plasma ne la ketre atr matre troa nyihnane lo lai hna xome qa ngöne lo madra ne lo lai atr ka trene sine mec. Eje hi lai laka, maine hna kuca tune lai, haawe, thaa ka loi kö kowe la Keresiano.

Troa atrehmekune maine nyinyin la mec. Ame la itre xaa madra, tre, hna xeen me ce lomën memine la itre drösinöe, nge thupene lai kola bëeke hmaca kowe la atrekë madran. Maine jë isa eqeane kö la traeme ne pane lapa la madra e tröne la ngönetrei.

Troa peleth la itre eatr matre thaa tro kö a neni menu la madra. Troa xome la hnepe madra ne la ka wezipo, nge tro hi a thapa hmekuje la lue aliene ka tru, ene la itre plaquettes me itre globules blancs. Hna canga xome la lue aliene ka tru cili matre troa peleth la itre götrane hna xöj maine itre eatre pena. Ithuemacany: Hna xome mina fe matre troa acatrene la madra, la itre mutine la madra ne kau.

[Iatr ne la götran 6]

MADRA KA NENI NGE HNA XOME TRONGËNE HNENE LA KETRE MASIN ME ABËEKËNE HMACA KOWE LA NGÖNETREI NE LAI ATR

[Iatr ne la götran 6]

Eni a kapa

Troa pane ce ithanatan*

Eni a thipën

[Iatr ne la götran 6]

HÉMODILUTION

[Iatr ne la götran 6]

Eni a kapa

Troa pane ce ithanatan*

Eni a thipën

[Iatr ne la götran 6]

MASIN KA XOME LA HULIWA I WENETHËHMI/IDREFITR

[Iatr ne la götran 6]

Eni a kapa

Troa pane ce ithanatan*

Eni a thipën

[Iatr ne la götran 6]

DIALIZ

[Iatr ne la götran 6]

Eni a kapa

Troa pane ce ithanatan*

Eni a thipën

[Iatr ne la götran 6]

BLOOD PATCH (PANSEMENT SANGUIN ) ÉPIDURAL

[Iatr ne la götran 6]

Eni a kapa

Troa pane ce ithanatan*

Eni a thipën

[Iatr ne la götran 6]

PLASMAPHÉRÈSE

[Iatr ne la götran 6]

Eni a kapa

Troa pane ce ithanatan*

Eni a thipën

[Iatr ne la götran 6]

TROA AMI HATREN

[Iatr ne la götran 6]

Eni a kapa

Troa pane ce ithanatan*

Eni a thipën

[Iatr ne la götran 6]

GEL PLAQUETTAIRE AUTOLOGUE

(KOLA HAPE “HNA HNËKËN HNENE LA SIPU MADRA SË”)

[Iatr ne la götran 6]

Eni a kapa

Troa pane ce ithanatan*

Eni a thipën