Ame la kola mama koi së la itre thiina ka loi i ketre, easë hi lai a atrepengöi angeic, nge kolo fe a acatrene la imelekeu së me angeic. Ketre tune mina fe, e troa mama koi së la itre thiina i Iehova, easa atre Nyidrë, nge kola acatrene la imelekeu së me Nyidrë. Nyimutre la itre thiina i Akötresie, ngo foa lao thiina nyine hain: men, inamacan, meköt me ihnimi Nyidrë.

“Joxu Iehova ; hana xajawatin, nöi enëtilai hna xupe la hnengödrai me fene hnengödrai hnene la mene atraqate i enëtilai.”—IEREMIA 32:17.

Ame ngöne la easa mekune la aqane xupe Iehova la itre ewekë, mama pi hi koi së laka, pëkö sane la mene i Nyidrë. Pane mekune jë laka, epuni a pane lö e kuhu qëhnelö, nge kola cicinyi la ijö, nemene la hnei epuni hna dreng? La idreuthine la jö, thangane la mene i Akötresie. Ngo, tune kaa la trengecatre e hnine la jö? Ame e kuhu hnine la jö, traqa koi 15 000 000°C la idreuthine ej. Ame la trengecatr hna nue ngöne la ca seconde tre, kösë ceitune hi memine la kola keciqa la itre miliar lao bombes atomiques.[1]

Ngo, eje hi laka, ka coco catre la jö hune la itre milio lao wëtresij ka ej ngöne la hnengödrai. Önine la itre ka inamacan, maine tro la ketre wëtresij, hna hën ka hape, UY Scuti, a nyihnane la jö, tro eje lai a ulume la ihnadro me Jupiter. Easë hi lai a trotrohnine la hna qaja hnei Ieremia ka hape, hnei Iehova Akötresie hna xupe la hnengödrai memine la ihnadro jëne la mene ka catre i Nyidrë.

Nemene la aqane tro sa kepe thangane la mene i Akötresie? Ka nyipiewekë la itre hna xup, tune la jö memine la itre xa ewekë e celë fen, matre troa hetrenyi la mel. Ketre, hnei Akötresie hna huliwane la mene i Nyidrë thatraqai së, isa ala cas. Nemene la aqane kuca i Nyidrë? Ame ngöne la hneijin ne la itre pane keresiano, hnei Akötresie hna hamëne koi Iesu la men matre troa kuca la itre iamamanyikeu. Öni Tusi Hmitrötr: “Goe hë la ite timek, tro hë la ite geny, jijia ha la ite lepera, dengë hë la ite simihnangenyë, mele hmaca ha la ite ka meci hë.” (Mataio 11:5) Tune kaa fe së enehila? Öni Tusi Hmitrötr: “Nyidëti a thue egöcatene la ka kucakuca, . . . tro angete teqe Iehova a hete xa egöcat.” (Isaia 40:29, 31) Tro Akötresie a hamë së “la etrune la men” matre tro sa cile catr kowe la itre ejolene la mel. (2 Korinito 4:7) Hapeu, aja i epuni kö troa easenyi kowe la Akötresie ka ihnim, nge ka huliwane la mene i Nyidrë matre tro sa atreine cile kowe la itre jol?

“Iehova fe, nyimutepi hë la ite huliwa i cilie ! Ase hë cilieti huliwan’ it’ ej’ asëjëihë hnene la inamacan.” —SALAMO 104:24.

Maine tro sa atrepengöne hnyawa la itre hnei Akötresie hna kuca, tro hë së lai a hain la etrune la inamacane i Nyidrë. Eje hi laka, alanyimu la itre ka inamacan ka ithel ngöne la itre hna xup, me nyitipune la aqane xupi ewekë i Nyidrë. Kola mama lai ngöne la itre hnei angatr hna kuca, tune la itre nyine xomi foto, me itre avio.

Kola mama cile la inamacane i Akötresie ngöne la aqane xupe Nyidrëti la atr. Pane mekune jë la aqane kökötre la medreng e kuhu hni thin. Hna pane itronyi la itre spermatozoïdes memine la ovule. Nge, ame ngöne la cellule cili hna eköth, hetrenyi hë la itre ithuemacanyi ka nyipiewekë. Thupene lai, qa ngöne la cellule cili, kola fetra la itre xa cellules, matre tha casi hmaca kö, ngo tiqa ha la itre cellules ka ceitu. Nge, ame ngöne hë ketre ijin, kola ha isapengöne la itre cellule, matre itre hadredre hë la itre pengöne cellules: hetre cellule göi madra, me göi atuat, me göi ijun, me itre xan ju kö. Kola mama trootro la itre organes, nge itre ej a nyiqaane ce huliwa. Nge, thupene la 9 lao treu, qaane lo cellule ka cas, kola fetra la medreng. Nyine haine la inamacane i Akötresie ngöne la aqane xupi ewekë i Nyidrë. Celë hi matre, alanyimu la itre ka selën tui Davita, ka hape: “Ini a olene koi cilie ke hna akete pengönë ni, nge nyine hain.”—Salamo 139:14.

Nemene la aqane tro sa kepe thangane la inamacane i Akötresie? Atre hnyawa hi Akötresie la aja së, ene la troa madrin. Hnene laka, ka trotrohnin me ka inamacane Nyidrë, haawe, Nyidrëti a eamo së jëne la Tusi Hmitrötr. Öni Nyidrë: “Loi e . . . inuekeune nyipunie.” (Kolose 3:13) Ketre eamo lai ka tru koi së! Önine la itre droketre, e tro sa nue la ngazo i ketre, tro hë së lai a meköle hnyawa, nge troa loi la tasio së. Ketre, lolo la hni së, nge troa trianyi së hnene la itre xa mec. Ka inamacan Akötresie, nge enehmu së. Tha cile kö Nyidrëti troa xatua së, me hamëne la itre eamo ka loi koi së. (2 Timoteo 3:16, 17) Hapeu, aja i epuni kö troa hetre enehmu ka tune lai?

“Iehova a ajane la meköt.”—SALAMO 37:28.

Ka meköt asë hi la hnei Akötresie hna kuca. Eje hi, “loi e iananyi la ngazo me Akötesie, kete tune la thina ka ngazo me Kapucatinasë.” (Iobu 34:10) Ka meköt palahi la aqane ameköti ewekë i Nyidrë. Celë hi hna qaja hnene la ketre atre cinyihan la Salamo, kola hape: “Tro cilieti a hnyingën’ amekötine la nöjei ate.” (Salamo 67:4) Pine laka, ‘Iehova a goeëne la hni,’ thatreine kö troa iaö Nyidrë. Öhne kö Nyidrë la nyipici, nge tro kö Nyidrëti a amekötine la aqane ujë së. (1 Samuela 16:7) Haawe, tha sihngödri kö koi Akötresie la itre huliwa ka ngazo, me ka qene atrekënö e celë fen. Ase hë Nyidrëti qaja ka hape, easenyi hë “troa thupa tije la ite ka ngazo qa ngöne la nöj.”—Ite Edomë 2:22.

Ngo, tha Atre Iameköti kö ka catrehnin me ka iakötrë lae Akötresie. E ka meköt, Nyidrëti a utipine la itre atr. Öni Tusi Hmitrötr: “Ka ihnimi me ka menyike Iehova,” kowe mina fe la itre atr ka ietra. Hapeu, tha eje kö lai la nyipi meköt?—Salamo 103:8; 2 Peteru 3:9.

Nemene la aqane tro sa kepe thangane la meköti Akötresie? Öni Peteru aposetolo: “Tha hnei Akötesieti hna iwangate hmekunyine ite ate, ngo hna kapa hnei anganyidëti la ate qoue nyidë me kuca la thina ka meköt, ngöne la nöjei nöj’ asë.” (Ite Huliwa 10:34, 35) Hetre thangane koi së la meköti Akötresie, ke, tha ka iwangatrehmekunyi atr kö Nyidrë, maine ië hna hnimi pena. Ijiji easë asë hi troa easenyi koi Nyidrë me nyihlue i Nyidrë, ngacama ka isa hane ngönetrei së, me nöj, me itre ka qea hna ini maine tha ini pena, me itre ka isa pengöne aqane mele kö.

Pine laka, aja i Akötresie tro sa trotrohnine la meköti Nyidrë me kepe thangane ej, hnei Nyidrëti hna hamë së la mekuthetheu. Kola qejepengöne hnene la Itre Hna Cinyihan la aqane huliwa la mekuthetheu. Kösë wathebo “hna cinyihane ngöne la ite hni angat,” nge ej a “anyipicine” ka hape, ka loi maine ka ngazo la itre huliwa së. (Roma 2:15) Ej a xatua së tune kaa? Maine hna inine la mekuthetheu së, tro eje lai a thupë së qa ngöne la itre huliwa ka tha meköti kö. Nge, e tro sa tria, ej a upi së troa ietra, me wenë amekötine la itre thiina së. Eje hi laka, e trotrohnine  hë së la meköti Akötresie, tro lai a xatua së, me aeasenyi së koi Nyidrë!

“Akötesieti la ihnim.”—1 IOANE 4:8.

Ka trene mene Akötresie, me ka inamacan, me ka meköt, ngo tha hna qaja kö e hnine la Tusi Hmitrötr ka hape, Akötresie la men, maine inamacan, maine meköt. Kolo pe a qaja ka hape, Nyidrëti la ihnim. Pine nemen? Pine laka, mene i Nyidrë la ka aijijë Nyidrë troa kuca la aja i Nyidrë. Nge, inamacan, me meköti Nyidrë la ka xatua Nyidrë troa axecië mekun. Ngo, ihnimi Nyidrë la ka upi Nyidrë troa kuca la aja i Nyidrë. Ihnim la ka nyitrepene la nöjei huliwa i Nyidrë.

Ngacama hetrenyi Iehova la nöjei ewekë asë, ngo hnene la ihnim matre xupe jë Nyidrëti la itre ka mel e hnengödrai me e celë fen. Aja i Nyidrë tro angatr a kepe thangane la ihnimi Nyidrë, me madrin. Hnei Nyidrëti hna hnëkëne la ihnadro, matre troa ketre göhnë ka lolo thatraqane la atr. Ketre, Nyidrëti palahi a amamane la ihnimi Nyidrë kowe la itre atr asë ngöne la kola “axulune la jö i anganyidë hune la nöjei ka ngazo me ka loi, me upe la manie kowe la nöjei ka meköti me ka tha meköti kö.”—Mataio 5:45.

Nge, “Joxu la ate utipine me hnime atraqat.” (Iakobo 5:11) Nyidrëti a amamane la ihnimi Nyidrë kowe la itre ka thele Nyidrë, me easenyi koi Nyidrë. Akötresie a wangatrune la itre atr, isa ala cas. “Nyidëti a meku nyipunie.”—1 Peteru 5:7.

Nemene la aqane tro sa kepe thangane la ihnimi Akötresie? Easa madrine la emingömingöne la kola lö la jö, memine la easa dreng la kola hnyima la nekönatr. Easë fe a madrin, ke, kola hnimi së hnene la itre atrene la hnepe lapa së. Eje hi laka, tha itre ewekë kö lai ka nyipiewekë kowe la mel, ngo jëne itre ej, hetre aliene la mele së.

Ame la ketre thangane la ihnimi Akötresie, tre, ene la thith. Tusi Hmitrötr a ithuecatre koi së ka hape: “The kuke hnine kö la kete ewekë ; ngo loi e cengöne amamane koi Akötesie la ite aja i nyipunie hnene la thith, me sipo, me ole.” Akötresie la ketre keme ka ihnim, matre e hetre ewekë ka ajolë së, aja i Nyidrë tro sa thele ixatua thei Nyidrë. Nge, pine laka ka ihnimi Iehova, ase hë Nyidrëti qaja ka hape, tro Nyidrëti a hamëne la “tingetinge ka sisitia qa thei Akötesie hune la nöjei mekun’ asë.”—Filipi 4:6, 7.

Hne së hna ce ithanatane la itre thiina ka tru i Akötresie, ene la men, la inamacan, la meköt, memine la ihnim. Hapeu, kolo kö a xatua epuni la troa atrepengöi Akötresie? Thele jë troa atre la itre hnei Nyidrëti hna kuca, me itre hnei Nyidrëti hna troa kuca thatraqai epun. Ame hë e cili, tro ha tru la hni ne ole i epun koi Nyidrë.