Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Itre Hnyinge Ne La Itre Ka e

Itre Hnyinge Ne La Itre Ka e

Tro kö la föe keresiano a amë la DIU maine “dispositif intra-utérin” matre tha tro kö a upune?

Loi e tro la lue trefën a sipu axecië mekun hnyawa matre tha tro kö a ajolëne la mekuthetheu i nyidro. Matre, nyipiewekë tro nyidro a atrepengöne la DIU, memine la itre trepene meköt nyine troa trongën.

Hnei Iehova hna upi Adamu me Eva, me Noa me hnepe lapa i angeic troa atiqane la fen. Öni Nyidrë: “Manapi me hate, me atiqane la fene hnengödrai.” (Genese 1:28; 9:1) Tha hnei Tusi Hmitrötre kö hna qaja ka hape, tro la keresiano a trongëne la hna amekötine celë. Matre, loi e tro la lue trefën a sipu axeciën la ketre jëne matre tha tro kö a upune ngöne la ketre ijin. Nemene la nyine tro la lue trefën a ce wang?

Pine laka, itre keresiano a nyitrepene la itre mekun hnei angatr hna axeciën hnene la Tusi Hmitrötr, haawe, tha ka thi upune kö angatr. Ka ifekethe la thi upune memine la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr göi mel. (Esodo 20:13; 21:22, 23; Salamo 139:16; Ieremia 1:5) Nemene la aqane huliwa la DIU?

Önine la Ita Ne Thup ne 1 Semitrepa 1979 (götrane 30-31) ka hape, ame la DIU tre, ketre plastik hna amë e hnine la trengene hnaho matre tha tro kö a upune. Kola qaja hnene la tane mekune celë ka hape, tha hnyipi trotrohnine kö së la aqane huliwa la DIU. Önine la itre ka inamacan ka hape, tro la DIU a sawa la itre spermatozoïde (trenge zane i trahmany) troa itronyi memine la ovule (wakuja i föe), matre tha traqa ju kö kowe la thithë. E tha itronyi kö itre ej memine la ovule, thatreine kö tro la föe a upune.

Ngo, kola mama laka, ame itre xa ijin, upune pi kö la föe. Kola cia la upune ngöne lo hna hape, trompes de Fallope (grossesse extra-utérine). Maine pena, tro ej a ut kowe la trengene hnaho, ngo ame e cili, tro la DIU a sewe ej. Matre, hna hmaca hi e cili la aqane trongene ej, kösë thi upune hë lai. Önine la tane mekun: “Loi e tro la keresiano a thele troa atre la pengöne la DIU, me mekune la itre hna qaja hnei Tusi Hmitrötr göne lai.”—Salamo 36:9.

Ngo, qaane lo kola fejane la tane mekune celë lo 1979, hnene la itre ka inamacane hna öhne la itre ithuemacanyi ka hnyipixe.

Ame enehila, hetrenyi la lue DIU. Kola qaja la DIU kopa (stérilet au cuivre) hna nyiqaane kuca lo 1988 e Etazini. Nge, ame la ketre, kolo hna hape, DIU hormonal (stérilet hormonal), hna nyiqaane salemëne lo 2001. Nemene la lue pengöne DIU cili?

Kopa: Ej a sawa la itre spermatozoïde troa elë kowe la trengene hnaho, me traqa kowe la ovule. Ketre, ame la kopa, ka apatrene la itre spermatozoïde. * (Wange ju la ithuemacany.) Nge, hnene laka, ka hetre kopa la DIU, tro lai a hetre ethane kowe la trengene hnaho.

Hormonal: Ame ngöne la DIU celë, hetrenyi la ketre hormone ka eje fe ngöne la pilule contraceptive (wenekas göi troa tha hnaho). Ceitune hi la aqane huliwane la DIU celë memine lo hnapan, ngo eje pe a nue la ketre hormone e hnine la trengene hnaho. Matre, celë hi ka sawa la itre ovule troa mama. Haawe, e pëkö ovule, thatreine kö troa upune la fö. Ka hetre ethane fe la DIU celë kowe la trengene hnaho. * (Wange ju la ithuemacany.) Ketre, kola ha fedre lo zan ka neni qa hnine la col de l’utérus (qeqe ne la trengene hnaho), matre hna thingejëne troa elë la itre spermatozoïde kowe la trengene hnaho.

Tune la hne së hna qaja ha, ka hetre ethane la DIU kopa me hormonal kowe la trengene hnaho. Maine troa mama la ovule, me thithë, tro eje lai a ut kowe la trengene hnaho, ngo tha tro pe a lapa hut. Nge, tro lai a uthith la upune. Ngo, ame kowe la itre ka inamacan, xalaithe hi la itre ijin kola traqa kowe lai. Tro fe a hane traqa tun kowe la föe ka xomi pilule.

Thatreine kö troa qaja hnyawan ka hape, ame la DIU kopa me hormonal, lue ej a sawa la ovule troa thithë. Ngo, kola qaja hnene la itre ka inamacan ka hape, ame la aqane huliwa ne la lue pengöne DIU tre, lue ka ie. Lue ej asë hi a sawa la ovule troa thithë.

Loi e tro la lue trefëne keresiano ka ajane la DIU a ce ithanatane lai memine la droketre. Tro la droketre a amamane koi nyidro la itre pengöne DIU hna majemine xom hnene la itre föe, memine fe la itre eloine me ethanyine itre ej kowe la föe. Tha tro kö la lue trefëne a nue la ketre troa axecië mekun koi nyidro, tune mina fe la droketre. (Roma 14:12; Galatia 6:4, 5) Loi e tro nyidro a ketre sipu axecië mekun. Ame la hnei nyidroti hna ajan tre, ene la troa amadrinë Iehova, me troa hetrenyi la mekuthethewe ka loi.—Wange ju fe la 1 Timoteo 1:18, 19; 2 Timoteo 1:3.

^ par. 8 Önine la ketre rapor (England’s National Health Service) ka hape: “Ame la DIU ka tru kopan tre, ka ie catr. Maine ala 100 lao föe ka amë la DIU cili, ala casi hi la ka troa upune ngöne la macatre. Tha hna tro tune kö kowe la DIU ka co kopan.”

^ par. 9 Hetre thangane la DIU hormonal kowe la trengene hnaho. Matre, hnene la itre droketre hna majemine hamëne ej kowe la itre föe ka neni catre la hni, itre ka faipoipo ju hë maine ka lapa cas.