Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

TANE MEKUN 9

Ihnim Me Thiina Ka Meköt Ekö e Isaraela

Ihnim Me Thiina Ka Meköt Ekö e Isaraela

“Nyidëti a ajane la thina ka meköti memine la hna amekötin; tiqa la fene hnengödrai hnene la ihnimi Iehova.”​—SAL. 33:5.

NYIMA 3 Trenge Catre Hun, Mejiune Hun, Me Hna Troa Qale Kow

MEKUN KA TRU *

1-2. (a) Nemene la hne së hna ajan? (b) Nemene la ka xecie koi së?

EASË asë hi a ajane troa hnimi së hnene la itre xan. Nge troa hnime ceitu së me itre xan. Eje hi laka, maine pëkö ka hnimi së me thiina ka meköti koi së, haawe, tro hë sa mekune ka hape, tha ka nyipiewekë kö së nge pëkö pengö së.

2 Atre hnyawa hi Iehova laka, easa ajane troa hnimi së me thiina ka meköt koi së. (Sal. 33:5) Iehova a hnimi së, nge tha ajane kö Nyidrë troa qanangazo së. Celë hi ka mama ngöne lo Wathebo hna hamën ekö hnei Iehova, kowe la nöje Isaraela jëne Mose. Maine jë, epuni a akötr pine laka, pëkö ka hnimi epun maine pena tha meköti kö la ewekë hna kuca koi epun. Kola mama jëne la Wathebo i Mose * laka, Iehova a hnehengazone la nöje i Nyidrë.

3. (a) Tune la hna qaja ngöne Roma 13:8-10, nemene la hne së hna öhne ngöne la easa inine la Wathebo i Mose? (b) Nemene la itre hnying hne së hna troa ce ithanatane ngöne la tane mekun celë?

3 Ame la easa inine la Wathebo i Mose, tre, easa öhne la ejuine la ihnimi Iehova, Akötresi së. (E jë la Roma 13:8-10.) Ame ngöne la tane mekun celë, tro sa ce wang la itre xaa wathebo hna hamëne koi angetre Isaraela. Troa sa la itre hnying celë, hna hape: Pine nemene matre qaja jë ka hape, hna nyitrepene la wathebo hnei ihnim? Pine nemene matre kola thuecatrene la itre atr hnene la Wathebo troa thiina ka meköt? Pine nemene matre kola trongëne la Wathebo, hnene la itre ka trene hnëqa? Nge drei la itre atr hna thupëne hnene la Wathebo? Maine tro sa thele troa sa la itre hnying celë, tro ha keukawa la itre hni së, me hamë mejiune koi së, me acatrene la aqane imelekeu së me Iehova, Tretretro së.—Itre hu. 17:27; Rom. 15:4.

HNA NYITREPENE LA WATHEBO I MOSE HNEI IHNIM

4. (a) Pine nemene matre qaja jë ka hape, hna nyitrepene la Wathebo i Mose hnei ihnim? (b) Nge nemene la lue wathebo ka tru hna qaja hnei Iesu, ngöne Mataio 22:36-40?

4 Hna nyitrepene la Wathebo i Mose hnei ihnim. Akötresieti ka ihnimi Iehova, matre hnei Nyidrëti hna kuca la nöjei ewekë. (1 Ioane 4:8) Hnei Iehova hna eköthe la Wathebo i Mose, hnene la lue wathebo ka tru. Kola qaja la troa hnimi Akötresie me hnime la atre lapa easenyi së. (Lev. 19:18; Deu. 6:5; e jë la Mataio 22:36-40.) Celë hi matre tha sesëkötre kö së laka, ame la Wathebo i Mose, ene lo 600 lao wathebo nge hetre munën, tre, kola qaja la ihnimi Iehova. Tro sa ce wang la itre xaa ceitun.

5-6. Nemene la hnei Iehova hna ajane troa kuca hnene la itre trefën, nge nemene la hnei Iehova hna atre? Qaja jë la ketre ceitun.

5 Mele nyipici jë kowe la föe i epun, me thupëne hnyawa la itre nekönatr. Iehova a ajane tro la itre trefën a akökötrene la ihnimi angatr ngöne la mele i angatr. (Gen. 2:24; Mat. 19:3-6) Ame la ketre iakötrë ka tru hna kuca hnene la itre atr, tre, ene la troa nyixetë. Celë hi matre, kola qaja hnene lo hna sevenene wathebo ka hape, troa trije la kuci ngazo, tune la nyixetë. (Deu. 5:18) Ame “koi Akötesie,” ka ngazo la huliwa cili, nge kola akötrëne la föe me trahmany ngöne la mele ne trefën. (Gen. 39:7-9) Itre macatre ne pane akötr me hleuhleu la hna nyixetëtrij.

6 Atre hnyawa hi Iehova la aqane troa ujë hnene la itre trefën. Aja i Nyidrëti troa nyihnyawane me metrötrëne la itre föe ne Isaraela. Ame la trahmany ka metrötrëne la wathebo, tre, angeic a hnime la föe i angeic, nge tha tro kö angeic a canga thele troa seihnacil. (Deu. 24:1-4; Mat. 19:3, 8) Ngo maine kola seihnacil, loi e tro la trahmanyi a cinyanyine la tusi ne triji föe me hamëne kowe la föe. Celë hi ka troa qajaqaja laka, tha zö i föe kö. Ketre, qëmekene tro la trahmanyi a hamëne la tusi cili kowe la föe, loi e tro angeic a pane wange la itre qatre thup. Maine jë, hna amekötine lai matre troa aijijë angatr troa xatuane la lue trefën. Nyipici laka, tha tro kö Iehova a kuca la ketre ewekë ngöne la kola seihnacil hnene la ketre atre ne Isaraela, nge pëkö nyipi kepin. Ngo ame pe, atre hnyawa hi Iehova la itre akötr me treije ne la itre föe.—Mal. 2:13-16.

(See paragraphs 7-8) *

7-8. (a) Nemene la hnei Iehova hna qaja kowe la itre kem me thin? (Wange ju la pane iatr.) (b) Nemene la itre ini hne së hna xom?

7 Kolo fe a mama e hnine la Wathebo, la aja i Iehova troa madrin me tingeting la mele ne la itre nekönatr. Hnei Iehova hna upe la itre kem me thin troa hamëne la ka ijij koi nyudren, me xatua nyudren troa acatrene la aqane imelekeu i nyudren me Nyidrë. Loi e tro palahi angatr a xatuane la itre nekönatr, troa wangatrun me hniin la Wathebo i Iehova. (Deu. 6:6-9; 7:13) Hnei Iehova hna hajine la nöje Isaraela, pine laka, hnene la itre xaa keme me thin hna qanangazone la itre nekö i angatr. (Iere. 7:31, 33) Eje hi, tha tro kö la itre kem me thin a wangacon me qanangazo nyudren, me xome ceitu nyudreni me pëkö. Loi pe troa nyihnyawane la mele i nyudren ke, itre edrö lai qaathei Iehova.—Sal. 127:3.

8 Itre Ini: Nyipiewekë koi Iehova la aqane imelekeu ne la itre trefën. Ketre, Nyidrëti a ajane tro la itre kem me thin a hnime la itre nekö i angatr. Maine tro angatr a qanangazo nyudren, tro Nyidrëti a ameköti angatr.

9-11. Pine nemene matre tha ajane kö Iehova tro sa piine la ifekë ewekën?

9 Tha tro kö a piine la ifekë ewekën. Ame ngöne la wathebo tixenuë ne la 10 lao Wathebo, kola qaja laka, tha tro kö a piine la ifekë ewekën. (Deu. 5:21; Rom. 7:7) Hnei Iehova hna cinyihane la wathebo celë, matre troa hamëne koi së la ketre ini ka tru. Loi e tro la nöje i Nyidrë a thupëne la itre hni angatr, ene la itre mekun me itre aliene hni angatr ka ngazo. Atre hnyawa hi Iehova laka, hna nyiqaane la ngazo hnene la itre mekun, nge kolo pë hë a mama pe ngöne la itre huliwa. (Ite edomë 4:23) Maine ketre atre Isaraela a nue troa kökötr e kuhu hni angeic la itre mekune ka ngazo, tha tro hë angeic a thiina ka loi koi itre xan. Celë hi ka traqa koi Davita joxu. Ketre atr ka lolo angeic. Ngo ame la ketre ijin, hnei angeic hna piine la ifekë föen, me kei kowe la ngazo. (Iako. 1:14, 15) Hnei Davita hna nyixetë me thele troa juetrëne la ngazo, me humuthi Uria.—2 Sam. 11:2-4; 12:7-11.

10 Atre hi Iehova la kola tha idrei hnene la atre Isaraela. Atre hi Nyidrëti la itre aliene hni së. (1 A. l. ite jo. 28:9) Wathebo i Iehova a upe la itre hlue i Nyidrë troa neëne la itre mekun ka troa huli angatr kowe la ngazo. Iehova la ketre Keme ka ihnim me ka inamacan!

11 Itre Ini: Tha Iehova hmekuje kö a goeë së. Nyidrëti fe a goeëne la pengö së e kuhu hni së. (1 Sam. 16:7) Öhn asë hi Nyidrëti la itre mekuna së, itre aliene hni së, me itre aqane ujë së. Pëkö ka sihngödri koi Nyidrë. Öhne kö Nyidrëti la ka loi the së. Nyidrëti a upi së tro palahi a kuca la loi. Ngo aja i Nyidrëti fe tro sa canga lepetrije la itre mekun ka ngazo, wanga kei pi së.—2 A. l. ite jo. 16:9; Mat. 5:27-30.

WATHEBO KA MEKÖT

12. Nemene la hna amamane hnene la Wathebo i Mose?

12 Kola amamane hnene la Wathebo i Mose laka, ka meköti Iehova. (Sal. 37:28; Is. 61:8) Hnei Nyidrëti hna amamai tulu göne la aqane tro sa ujë koi itre xan. Iehova a amanathithine la angetre Isaraela, la angatr a drengethenge la itre wathebo i Nyidrë. Ngo ame la angatr a ena la itre wathebo me itre hna amekötin, angatr a akötr. Hanawang la lue Wathebo hna amë e hnine la 10 Lao Wathebo.

13-14. Nemene la lue pane wathebo e hnine lo 10 Lao Wathebo, nge nemene la eloine la lue wathebo cili koi angetre Isaraela?

13 Iehova hmekuje hi la nyine atrun. Ame la pane wathebo, tre, tro angetre Isaraela a atrunyi Iehova hmekuje hi. Nge ame la hnaaluen, troa thupë angatre kö qa ngöne la kuci idrola. (Eso. 20:3-6) Tha thatraqai Iehova kö la itre wathebo cili, ngo thatraqane pe la nöje i Nyidrë. Ame la angatr a mele nyipici koi Iehova, angatr a mele madrin. Ngo ame la angatr a nyihluene la itre xaa haze, angatr a akötr.

14 Pane mekune jë la angetre Kanana. Hnei angatr hna nyihluene la itre idrola, ngo tha nyihluene pe angatr la nyipi Akötresie ka mel. Ame la pune lai, ngazo trootro hë la mele i angatr. (Sal. 115:4-8) Ame la ketre aqane hmi angatr, tre, troa kuci ngazo me huujëne la itre nekö i angatr. Ketre tune fe, ame la angetre Isaraela a tha drei Iehova me thili kowe la itre idrola, angatr a angazone la mele i angatr me akötrëne la itre hnepe lapa i angatr. (2 A. l. ite jo. 28:1-4) Ame la itre ka cilëne la itre hnëqa ka tru, tre, tha xötrethenge hë angatr la itre hna amekötine hnei Iehova. Angatr a huliwane menune la hnëqa i angatr, me akötrëne la itre xan. (Ezek. 34:1-4) Öni Iehova koi angetre Isaraela ka hape, tro Nyidrëti a amekötine la itre ka qanangazone la itre föe me itre nekönatr. (Deu. 10:17, 18; 27:19) Ngo tro pe Iehova a amanathithine la nöje i Nyidrë, e hnei angatr hna mele nyipici koi Nyidrë me thiina ka meköti koi itre xan.—1 Ite jo. 10:4-9.

Iehova a hnimi së nge öhne hi Nyidrëti la kola akötrë së (Wange ju la paragarafe 15)

15. Nemene la itre ini hne së hna xom göi Iehova?

15 Itre Ini: Tha zö i Iehova kö la kola tria la ketre trejin me thipetrije la itre wathebo i Nyidrë. Ame pe, Iehova a hnimi së, nge öhne hi Nyidrëti la kola qanangazo së. Tha sihngödri kö koi Iehova la akötre së, tune la thin a akötr ngöne la kola treije la medreng. (Is. 49:15) Maine jë, tha tro kö Nyidrëti a canga xatua së. Ngo tro kö a traqa la ijine tro Nyidrëti a amekötine la itre atr ka ngazo, itre ka qanangazo së.

AQANE HAMËNE LA WATHEBO

16-18. Ka nyipiewekë kö la Wathebo i Mose kowe la mele i angetre Isaraela, nge nemene la hna ini së?

16 Ka nyipiewekë la Wathebo i Mose kowe la mele i angetre Isaraela. Celë hi matre, nyipiewekë tro palahi a meköti la aqane amekotine la nöje i Iehova hnene la itre qatr. Hnëqa i angatr troa nyinyin la itre jol göne la huliwa i Akötresie, me amekötine la itre jol me ngazo hna kuca. Hanawang la itre xaa ceitun.

17 Maine tro la atre Isaraela a humuthe la ketre atr, tha tro kö a humuthi angeic. Tro la itre qatre ne la traon a pane thele ewekë. (Deu. 19:2-7, 11-13) Itre qatr a amekötine la itre xaa götranene la mel, tune la itre jol ka tru e hnine la nöj, me itre hnepe jol e hnine la itre hnepe lapa. (Eso. 21:35; Deu. 22:13-19) Ame la itre qatr a axecië mekune hnyawa, nge angetre Isaraela a drengethenge la Wathebo, tre, hetre eloine kowe la nöj, nge angatr a atrunyi Iehova.—Lev. 20:7, 8; Is. 48:17, 18.

18 Itre Ini: Ka nyipiewekë së koi Iehova. Nyidrëti a ajane tro sa ihnim me meköti ngöne la aqane ujë së koi itre xan. Ngacama easë caas, ngo atre hi Iehova la itre hne së hna qaja me kuca.—Heb. 4:13.

19-21. (a) Nemene la aqane tro la itre qatr me itretre huuj a ujë kowe la nöje i Akötresie? (b) Nemene la aqane thupëne la itre atr hnene la Wathebo i Mose, nge nemene la hna ini së?

19 Aja i Iehova troa thupëne la nöje i Nyidrë qa ngöne la itre nöje ithupëjia. Celë hi matre, hnei Nyidrëti hna acile la itre qatr me itretre huuj. Angatr la ka troa amekötine la itre atr thenge la Wathebo. Ngo, tha tro kö angatr a qanangazone la nöje i Nyidrë. Loi e tro pe angatr a hniine la meköt.—Deu. 1:13-17; 16:18-20.

20 Iehova a utipine la nöje i Nyidrë. Celë hi matre, Nyidrëti a hamëne la itre wathebo nyine thupë angatr isa ala caas. Drei la ketre ceitun. Ame la Wathebo, tre, ej a thupëne matre tha tro kö a upezön menun la atr. Ketre, kola aijijë angeic troa atre la atre iupezö. (Deu. 19:16-19; 25:1) Nge qëmekene troa upezö angeic, troa pane ithanata memine la lue atr ka öhne la hnei angeic hna kuca. (Deu. 17:6; 19:15) Ngo tune kaa e caasi hi la atr ka öhne la kola kuca la ngazo? Tha tro kö angeic a mekune laka, tha tro jë kö a ameköti angeic. Öhne hi Iehova la hnei angeic hna kuca. Ame ngöne la itre hnepe lapa, itre keme la he, ngo ka hetre ifegone la musi angatr. Ame ngöne la kola traqa la itre jol e hnine la hnepe lapa, hnëqa ne la itre qatre ne la traon troa ithel me axecië mekun.—Deu. 21:18-21.

21 Itre Ini: Iehova a amamai tulu; ka meköti asë hi la itre hnei Nyidrëti hna kuca. (Sal. 9:7) Nyidrëti a amanathithine la itre ka drengethenge la itre hnei Nyidrëti hna amekötin. Ngo Nyidrëti mina fe a amekötin la itre ka huliwane menune la hnëqa, maine göhnë hna cilën. (2 Sam. 22:21-23; Ezek. 9:9, 10) Ame itre xan, angatr a kuca la ngazo, ngo kösë pëkö ethan. Ngo tro kö Iehova a ameköti angatr ngöne la nyipi ijin. (Ite edomë 28:13) Maine tha ietra kö angatr, tro hë angatr a öhn laka, “nyine qouene la troa kei kowe la lue themie i Akötesie ka shewengönie.”—Heb. 10:30, 31.

DREI LA HNA THUPËNE HNENE LA WATHEBO?

Ame la itre qatr a nyinyin la itre jol, loi e tro angatr a nyitipune la aqane hnime Iehova la itre atr, me aqane thele Nyidrëti la meköt (Wange ju la paragarafe 22) *

22-24. (a) Drei la hna thupëne hnene la Wathebo, nge nemene la hna ini së göi Iehova? (b) Nemene la wathebo hna qaja ngöne Esodo 22:22-24?

22 Ame la Wathebo, tre, ej a thupëne la itre ka thatreine thupë angatre kö, tune la neköeng, itre sine föe, me itre trenyiwa. Önine la itretre huuj e Isaraela, ka hape: “The tro kö a aqaline la hna amekötine kowe la tenyiwa memine la neköeng; nge the tro kö eö a xome la ixete ne la sine föe nyine haten.” (Deu. 24:17) Eje hi, Iehova a thiina ka menyik kowe la itre ka kucakuca. Nge Nyidrëti a amekötine la itre ka qanangazo angatr.—E jë la Esodo 22:22-24.

23 Ketre, ame la Wathebo, tre, ej a thupëne la itre atrene la hnepe lapa qa ngöne la öni kuku. (Lev. 18:6-30) Ame la itre nöj xötreithe la nöj e Isaraela, tre, angatr a kuca la huliwa cili ka sis. Ngo nyipiewekë tro la nöje i Iehova a goeëne la huliwa cili tune la aqane goeëne Iehova, ene la ketre huliwa ka sis.

24 Itre ini: Iehova a ajane tro la itre ka trene hnëqa a hnim me wangatrune la itre xan. Methi Nyidrëti la kuci ngazo me iangazo, nge Nyidrëti a ajane troa thupë së qa ngöne lai.

WATHEBO “LA AHNUE NE LA NÖJEI EWEKË KA LOI A TROA TRAQA”

25, 26. (a) Pine nemene matre ka ceitune hi la ihnimi me meköt memine la hnamano me mel? (b) Nemene la hne së hna troa ce wang ngöne la ketre tane mekun?

25 Ceitu hi la ihnimi me meköt memine la hnamano me mel. Lue ewekë lai ka ce tro. Ame la easa öhne laka, Iehova a meköti koi së, kolo fe hi lai a kökötre la ihnimi së koi Nyidrë. Nge maine easa hnimi Akötresie me hniine la itre trepene meköti Nyidrë, kolo lai a upi së troa hnime la itre xan, me meköti koi angatr.

26 Hnene la Wathebo i Mose hna aijijëne la angetre Isaraela troa imelekeu hnyawa me Iehova. Ngo, tha nyipiewekë hmaca kö tro la nöje i Akötresieti a drengethenge la Wathebo. Hnei Iesu hna huujëne la mele i nyidrë me nyihnane la Wathebo hnene la ketre ewekë. (Rom. 10:4) Hnei Paulo aposetolo hna qaja göne la Wathebo ka hape, “ahnue ne la nöjei ewekë ka loi a troa traqa.” (Heb. 10:1) Ame ngöne la tane mekun thupen, tro sa ce wang la enyipiewekëne la troa ihnimi me thiina ka meköti e hnine la ekalesia.

NYIMA 109 Ihnimi Ka Qa Kuhu Hni

^ par. 5 Hetrenyi la foa lao tane mekun hna ce xawan. Tro la pane tane mekun celë a anyipicine laka, Iehova a meku së. Troa mama la köni xan ngöne la Ita Ne Thup ne Mei 2019. Ame la tane itre ej, tre, “Ihnim Me Thiina Ka Meköt Ngöne la Ekalesia,” “Ihnim Me Thiina Ka Meköt Ngöne La Fen Ka Ngazo,” me “Ixatua Kowe La Itre Hna Qanangazon.”

^ par. 2 GÖI TROA TROTROHNIN: Hna sasaithe la 600 lao wathebo hna hamën hnei Iehova koi angetre Isaraela, jëne Mose. Hna hëne ka hape, “Wathebo,” maine “Wathebo i Mose,” maine pena “itre hna amekötin.” Celë hi matre ame lo faifi lao pane tusi ne la Tusi Hmitrötr (Genese koi Deuteronomi), tre, itre eje hi la hna hape, Wathebo. Hna hëne fe e itre xaa ijin, lo Itre Hna Cinyihan Qene Heberu.

^ par. 60 ICETRÖN:Iehova a ajane tro la itre nekönatr a mele tingeting. Hna hia nyudren hnine la ihnim, hnene la itre kem me thin.

GÖTRANE:Ketre föe ne Isaraela a hnëkë xen, me nango porotrik memine la hanekö i eahlo. Ame e hutrö i angatr, kem a inine la nekö i nyidrë trahmany, troa thupëne la itre mamoe.

^ par. 64 GÖTRANE: Itre qatre ne la nöj a xatuane la ketre sine föe memine la nekö i eahlo, hna qanangazone hnene la ketre atre salem.