1. Nemene la itre ewekë ka axouenyi së enehila?

 PË JU pë atr ka tha xou. Nyipici laka, jëne la hne së hna ini Tusi Hmitrötr, tha easë hmaca kö a xouene la itre ka mec, me itre dremoni, me itre ewekë ka troa traqa elany. Ngo easa öhne enehila “la itre ewekë ka iaxouenyi,” tune la itre isi, me ihumuth, me itre sine mec. (Luka 21:11) Ketre, ame la kola icilekeu hnei la mus, maine fami së pena pine la nyipici, ke kola traqa koi së la xoue atr. Ame itre xan, angatr a xou troa thatreine elëhun la itre itupath hnei angatr hna melën, maine itre jol ka troa traqa elany.

2. Nemene la ka traqa koi Dravita e Gatha?

² Hna hane traqa fe koi Dravita la xou. Ame lo angeic a kötre Saulo joxu, hnei angeic hna zae e Gatha, ketre traon i angetre Filisiti. Ngo hnei Akisa, joxu ne Gatha hna dreng ka hape, Dravita hi lo sooc hna silinyiman, lo ka humuth la “ala 10 000” lao Filisiti. ‘Xou ju hi’ Dravita. (1 Sam. 21:10-12) Angeic a xouene la hna troa kuca hnei Akisa. Nemene la ka xatua Dravita troa elëhune la xou?

3. Thenge la Salamo 56:1-3, 11, nemene la ka xatua Dravita troa elëhune la xou?

³ Ame ngöne la Salamo 56, Dravita a qaja la aliene hni angeic lo angeic e Gatha. Ame ngöne lai Salamo cili, Dravita a qaja la kepin matre angeic a xou, memine la hnei angeic hna kuca matre elëhune la xou i angeic. Hnei angeic hna mejiune koi Iehova la angeic a xou. (E jë la Salamo 56:1-3, 11.) Hetre kepine matre angeic a mejiun koi Iehova. Jëne la ixatua i Iehova, hnei Dravita hna mekun troa kuca la ketre ewekë, ene la troa nyi ka menu. Matre tha aja i Akisa hmaca kö troa humuthi Dravita, ngo tro pe a helën. Celë  hi ka aijijë Dravita troa kötr qa cili.—1 Sam. 21:13–22:1.

4. Tro sa acatrene tune kaa la mejiune së koi Iehova? Qaja jë la ketre ceitun.

⁴ Ijiji së fe troa elëhune la xou, e tro sa mejiun koi Iehova. Ngo tro sa acatrene tune kaa la mejiune i easë koi Iehova, nge easë pe a xou? Tro sa xom la ketre ceitun. Pane mekune jë la kola qaja koi epuni ka hape, hetre meci epun. Tro epuni lai a xou lo xötrei. Ngo, e ka mejiun epun kowe la droketre, tro lai a lapakötr la xou i epun. Atre hi epun laka, ase hë nyidrë nyinyine la meci cili thei itre xan. Nyidrëti a drei epuni hnyawa, nge trotrohnine hi nyidrë la hnei epun hna melën. Nge nyidrëti fe a hamën la itre drösinöe ka ie. Ketre tun, tro së lai a acatrene la mejiune së koi Iehova, e tro sa lapa mekun la itre hnei Nyidrë hna kuca ekö, me enehila, me elany. Celë hi ka xatua Dravita. Ame la easa ce wang la hna qaja ngöne Salamo 56, thele jë la aqane tro fe epuni a acatrene la mejiune i epun koi Iehova me elëhune la xou.

ITRE HNEI IEHOVA HNA KUCA EKÖ

5. Nemene la hnei Dravita hna lapa mekun la angeic a xou? (Salamo 56:12, 13)

⁵ Ngacama Dravita a kötremel, ngo angeic palahi a lapa mekun la itre hnei Iehova hna kuca ekö. (E jë la Salamo 56:12, 13.) Celë hi hnei angeic hna majemine kuca, utihë la angeic a mec. Ame itre xaa ijin, angeic a lapa mekun la itre hnei Iehova hna xup, celë hi ka amekunë angeic la men me ihnimi Iehova kowe la itre atr. (Sal. 65:6-9) Angeice fe a lapa mekun la aqane xatuane Iehova la itre xan. (Sal. 31:19; 37:25, 26) Nge tru catre kö la hnei angeic hna lapa mekun lo aqane xatua angeic ekö hnei Nyidrë. Qane lo kola hnaho angeic, hnei Iehova palahi hna thupë angeic. (Sal. 22:9, 10) Celë hi ka acatrene la mejiune i Dravita koi Iehova!

6. Nemene la ka xatua së troa mejiune koi Iehova la easa xou?

⁶ Ame la epuni a xou, isa hnyinge jë ka hape, ‘Nemene la hnei Iehova hna kuca ekö?’ Lapa mekune jë la itre hnei Nyidrë hna xup. Pane “goeëne hnyawane” ju  la aqane thupëne Iehova la itre waco me itre iengen. Tha hna xup itre eje kö hnaiji Nyidrë, nge tha itre eje kö a nyihlue i Nyidrë, ngo Nyidrëti pe a thupë nyudren. Tha kolo kö lai a acatrene la mejiune i epun laka, tro kö Nyidrëti a thupë epun? (Mat. 6:25-32) Lapa mekune jë fe la itre hnei Iehova hna kuca kowe la itre hlue i Nyidrë. Loi e tro epuni a lapa mekun la hna melën hnene la ketre hlue i Iehova e hnine la Tusi Hmitrötr, maine e pena la hna melën hnene la ketre trejin enehila. a Ketre, lapa mekune jë la aqane thupë epun hnei Iehova qaan ekö. Hnei Nyidrë hna xatua epun tune kaa troa atre Nyidrë? (Ioane 6:44) Hnei Nyidrë hna sa tune kaa la itre thithi epun? (1 Ioane 5:14) Nemene la itre manathith hnei epun hna kapa e nöjei drai, jëne la mel hna huujën hnei Iesu?—Efe. 1:7; Heb. 4:14-16.

7. Nemene la aqane xatua Vanessa hnene la hna melëne hnei Daniela perofeta?

⁷ Hnei Vanessa, b ketre trejin qa Haïti, hna cile kowe la ketre jol. Hnene la ketre trahmanyi ka lapa ezi angeic hna lapa iupifë message me hë angeic e nöjei drai. Göi musinë angeice fe troa ce lapa me xapo. Ngo xele kö Vanessa. Elëhni catre lai trahmany, matre hnei xapo hna thel troa axouenyi Vanessa. Öni Vanessa, “Xoueng catr!” Nemene la hnei angeic hna kuca matre elëhune la xou? Hnei angeic hna thele ixatua. Hnene la ketre qatre thup hna ce tro me angeic troa wai polis. Ketre, hnei Vanessa hna lapa mekun la aqane thupëne Iehova la itre hlue i Nyidrëti ekö. Öni angeic, “Ame la hlue i Iehova ka canga mama koi ni, ke Daniela perofeta. Hna kuië nyidrë kowe la hnaope i liona, nge pë pe ngazo hnei nyidrë hna kuca. Ngo, hnei Iehova hna thupë nyidrë. Matre hnenge hna sipo Iehova troa nyinyine la joleng. Nge thupene lai, tha xounge hë.”—Dan. 6:12-22.

ITRE HNEI IEHOVA HNA KUCA ENEHILA

8. Nemene la ka xecie koi Dravita? (Salamo 56:8)

⁸ Ame lo Dravita a cile kowe la ketre jole ka tru e Gatha, tha hnei angeic kö hna cile hnö. Hnei angeic pe hna lapa mekun la itre ewekë hnei Iehova hna kuca koi angeic. Öhne hi Dravita laka, Iehova a xatua angeic me thupë angeic, nge trotrohni angeice hi hnei Nyidrë. (E jë la Salamo 56:8.) Ketre, hnei Dravita hna mejiun kowe la itre sinee i angeic ka mele nyipici, tui Ionathana. Nge hna xatua angeice fe hnei Ahimelek, Atre Huuj Ka Sisitria. (1 Sam. 20:41, 42; 21:6, 8, 9) Ngacama Saulo joxu a thel angeic, ngo tha e angeice kö. Xecie koi angeic laka, atre kö Iehova la hnei angeic hna melën me itre aliene hni angeic.

9. Nemene la hnei Iehova hna atre göi së isa ala cas?

⁹ Ame la epuni a cile kowe la ketre jol me xou, the thëthëhmine kö laka, atre kö Iehova la hnei epun hna melën me itre aliene hni epun. Atre hi Iehova la akötr ne la angetre Isaraela e Aigupito, nge Nyidrëti a ce ‘akötre me angatr.’ (Eso. 3:7) Hnei Dravita hna nyimane ka hape, öhne hi Iehova la ‘akötre’ i angeic me “nöjei iakötrë.” (Sal. 31:7) Nge ame la kola akötre la itre hlue i Nyidrë pine la hna axecië mekune ka ngazo, ke ketre Nyidrëti fe a akötr. (Is. 63:9) Ame la epuni a xou, trotrohni epuni hi hnei Iehova, nge aja i Nyidrë troa xatua epun troa elëhune la xou.

10. Nemene la ka amaman ka hape, Iehova a meku epun me xatua epun ngöne la itre jol?

 ¹⁰ Maine jë, tha öhne kö epun la ixatua i Iehova ngöne la jole hnei epun hna cile kow. Nemene la nyine troa kuca? Sipo Nyidrëti jë troa amamane la aqane xatua epun hnei Nyidrë. (2 Ite jo. 6:15-17) Pane mekune jë la: Hna hane kö akeukawanyi epun hnene la ketre cainöj maine mekun hna hamëne ngöne la ijine icasikeu? Hna hane fe kö ithuecatre koi epun hnene la itre itusi së, maine ketre video maine ketre nyima? Hnene kö la ketre trejin hna xatua epun jëne la ketre xötre ne la Tusi Hmitrötr? Ame itre xaa ijin, easa wangacone la ihnimine la itre trejin me ixatua hne së hna kapa qa hnine la Tusi Hmitrötr. Ngo ame pe, itre ahnahna lai qaathei Iehova. (Isa. 65:13; Mar. 10:29, 30) Itre ej lai a amamane ka hape, Iehova a meku epun, nge aja i Nyidrë tro epuni a mejiune koi Nyidrë.—Isa. 49:14-16.

11. Nemene la ka xatua Aida troa elëhune la xou?

¹¹ Hnei Aida, ka mel e Sénégal, hna öhne la aqane xatua angeic hnei Iehova troa cil kowe la ketre jol. Pine laka, angeic la ka tru, aja i keme me thine i angeic tro angeic a hetre mani matre thupë angatr asë. Ngo ame hë la angeic a ahmaloeën la mele i angeic matre troa pionie, ke hnei angeic hna nyiqane cil kowe la itre jol göi mani. Wesitre catr la fami angeic, nge angatr a upezö angeic. Öni Aida, “Eni a xou troa thatreine thupë kaka me nenë, nge tro angatr a nuetriji ni. Göi upezö Iehova fe ni ke, pëkö hnei Nyidrëti hna kuca.” Ame e cili, hna ketri angeic hnene la ketre cainöj hna cile fë ngöne la ijine icasikeu. Öni angeic, “Hnene la trejin hna amekunë ni laka, atre kö Iehova la akötr ka ej e kuhu hni së. Jëne la eamo ne la itre qatre thup me itre xaa trejin, matre xecie hë koi ni laka, Iehova a hnimi ni. Matre hnenge hna catre thith, me öhne la aqane sa i Iehova, me aqane atingetingëne la hning.” Ame hë e thupen, hnei Aida hna öhne la ketre huliwa ka aijijë angeic troa pionie, me xatuan la keme me thine i angeic me itre xan. Öni angeic, “Hnenge hna inin troa mejiun koi Iehova. Ame enehila, thupene la eni a thith, ke tha seseu hë ni.”

 ITRE HNEI IEHOVA HNA TROA KUCA ELANY

12. Thenge la Salamo 56:9, nemene la ka xecie koi Dravita?

¹² E jë la Salamo 56:9. Ame ngöne la xötre celë, Dravita a qaja la ketre ewekë ka xatua angeic troa elëhune la xou. Ngacama hna anyimua thel troa humuthi angeic, ngo hnei angeic palahi hna lapa mekun la hnei Iehova hna troa kuca elany. Atre hi angeic laka, tro kö Iehova a xatua angeic ngöne la nyipi ijin, ke ase hë Nyidrëti qaja ka hape, angeic la ka troa joxu ne Isaraela. (1 Sam. 16:1, 13) Nge ame koi Dravita, e ase hë Iehova qaja la ketre ewekë, ke kösë eatre hë.

13. Nemene la ka xecie koi epun?

¹³ Nemene la hnei Iehova hna thingehnaeane koi epun? Tha tro kö sa mekun ka hape, pëkö jole hne së hna troa ixelë memin. c Ngo ame la itre jol hne së hna cile kow enehila, ke tro kö Iehova a apatrene itre ej ngöne la fen ka hnyipixe. (Is. 25:7-9) Xecie koi së laka, tro kö la Atre Xup a amelene hmaca la itre ka mec, me aloine la itre sine meci së me apatrene la itre ithupëjia.—1 Ioane 4:4.

14. Nemene la nyine tro epuni a lapa mekun?

¹⁴ Ame la epuni a xou ke, lapa mekune jë la itre hnei Iehova hna troa kuca elany. Mekune jë la pengöi epun elanyi e patre hë Satana memine la itre atre ka ngazo. Nge itre hlue i Iehova pe hi e celë fen, nge easë fe a nyiqane pexeje trootro. Ame lo ijine asabele katru ne 2014, hna kuca la ketre iamacany ka amamane la aqane tro sa lapa mekune la mejiune së. Ketre kem a qaja la aqane troa ujëne la tusi 2 Timoteo 3:1-5, e kolo pe a qejepengöne la mele së elany ngöne la paradraiso. Tro ej a hape: “Ngöne la paradraiso, tro ha traqa la itre ijine madrine atraqatr. Ke tro la itre atr a hnime la itre xan, me hnine la itre ini qaathei Akötresie, me atre la itre ifego i angatr, me ipië, me atrunyi Akötresie, me drei kem me thin, me hetre hni ne ole, me mele nyipici, me hnime la fami, me hnime la itre xan, me qaja aloinyi itre xan, me atreine xomihni, me menyik, me hnime la loi, me itre atr hna mejiune kow, me loi thiina, me tha catre që, me hnimi Akötresie hune la itre nyine iamadrinë, me metrötrë Akötresie. Haawe, ce tro jë memine la itre atre cili.” Hnei epuni kö hna hane ce porotrikëne memine la fami maine itre sinee i epun, la pengöne la mele elany ngöne la fen ka hnyipixe?

15. Nemene la ka xatua Tanja troa mele nyipici?

¹⁵ Ame la ka xatua Tanja ketre trejin föe qa Macédoine du Nord, troa elëhune la xou, ke ene la troa lapa mekune la itre manathith hna troa kapa elany. Ame la angeic a nyiqane ini Tusi Hmitrötr, ke hnene la kem me thine i angeic hna icilekeu. Öni angeic: “Hna traqa la itre ewekë ka akötrë ni catr. Hnei nenë hna lapa lepi ni thupene la itre icasikeu. Nge, hnei nyidro hna axouenyi ni ka hape, e tro ni a Temoë Iehova elany, ke tro nyidroti a humuthi ni.” E thupen, hnei nyidro hna helë Tanja. Nemene la hnei angeic hna kuca? Öni angeic: “Hnenge hna mekune catrëne la madrin ka pë pun hnenge hna troa kapa elany, e tro ni a mele nyipici. Ketre hnenge hna mekune la itre manathith hnenge hna troa kapa elany, ka troa nyihnan la itre ewekëng ka patr. Eni fe a mekune la mel elany, e patre hë la itre akötr.” Hnei Tanja hna mele nyipici koi Iehova. Nge, jëne la ixatua i Nyidrë, hnei angeic hna öhnyi  uma. Ame enehila, faipoipo hë Tanja memine la ketre trejin ka mele nyipici koi Iehova, nge madrine catre nyidro troa ce huliwa i Nyidrë drai ka pexej.

TROA ACATRENE LA MEJIUNE SË KOI IEHOVA

16. Nemene la ka troa xatua së troa cile catr, la kola eatr la hna qaja hnei Luka 21:26-28?

¹⁶ Ame ngöne la ijine akötr atraqatr, tro la itre atr a “menumenu hnei xou.” Ngo ame kö easë, itre hlue i Iehova, ke tro sa catr. (E jë la Luka 21:26-28.) Pine nemen matre tha tro kö sa xou la ijine cili? Pine laka, hnei easë hna inine troa mejiune koi Iehova. Öni Tanja, lo trejine föe hna qaja e kula ka hape, ame la hnei angeic hna melën ekö, ke celë hi ka xatua angeic troa cile catr ngöne la itre xaa jol e thupen. Öni angeic, “Xecie koi ni laka, atreine hi Iehova thepe së qa ngöne la nöjei pengöne jol. Ame itre xaa ijin, easa mekun ka hape, itre xan a xomehnöthe la mele së, ngo tru kö la mene i Iehova hui angatr. Ngacama catrehnine ju hë la jol, ngo tro kö eje lai a patr.”

17. Tro la topik ne la macatre 2024 a xatua së tune kaa? (Wange ju la icetrön.)

¹⁷ Tru la itre ewekë enehila ka axouenyi së. Ngo tui Dravita, the nue pi kö la xou troa musinë së. Öni angeic koi Iehova: “Ame la eni a xou, ke eni a mejiune koi nyipë.” (Sal. 56:3, NWT) Celë hi xötr ka nyitane la macatre 2024. Önine la ketre atr ka qejepengöne la Tusi Hmitrötr göne la xötre cili ka hape, “Tha [Dravita] kö a mekun lapane la itre xou i angeic, maine itre jol ka traqa koi angeic. Angeice pe a goeëne catrën la Atre Iamele, ka troa xatua angeic.” Ame ngöne la itre treu ka troa traqa, ke lapa mekune jë la xötre celë, me ngöne fe la easa cile kowe la ketre jol. Xomi ijine jë troa lapa mekune la hnei Iehova hna kuca ekö, me enehila memine la hnei Nyidrëti hna troa kuca elany. E cili, tro sa qaja tui Dravita: “Göi Akötesie hnenge hna lapaun; tha tro kö ni a qou.”—Sal. 56:4.