1, 2. Nemene la aliene la kola hape, troa thele Iehova?

EASA mel ngöne la “nöjei ijine ka akötr.” (2 Timoteo 3:1) Qëmekene tro Iehova a apatrene la fene celë me haöthe hmaca hnene la tingeting, tro palakö a jole catr la mel. Celë hi kepine matre, loi e tro sa hnying ka hape, ‘Tro ni a thele ixatua thei drei?’ Maine jë, tro hi sa canga sa ka hape, “Thei Iehova.” Pëkö ketre aqane troa sa.

² Nemene la aliene la kola hape, troa thele Iehova? Nge nemene la ka xatua së troa goeë Nyidrëti ngöne la easa cile kowe la itre jol? Ame petre kö ekö, hnene la ketre atre cinyihane la Tusi Hmitrötr hna qaja la enyipiewekëne la troa thele Iehova ngöne la easa aja ixatua. (E jë la Salamo 123:1-4.) Öni angeic ka hape, ame la easa thele Iehova, easa tune la ketre hlue ka goeëne la maseta i angeic. Angeic a mejiune laka, tro la maseta a ithua i angeic me thupë angeic. Ngo eje  hi laka, loi e tro palahi angeic a thele troa trotrohnine me kuca la aja ne la maseta. Ketre tu së fe, loi e tro sa catre inine la Tusi Hmitrötr o drai, matre tro sa trotrohnine me kuca la aja i Iehova. E cili, tro Iehova a xatua së troa cile kowe la itre jol.—Efeso 5:17.

3. Nemene la ka troa sewe së troa goeë Iehova?

³ Atre hnyawa hi së laka, loi e tro palahi sa goeë Iehova, ke canga tro hi a ajojezi së. Celë hi hna melëne hnei Maretha, ketre sinee i Iesu. Hnei nyidroti hna “ngazo hnëhene la ite huliwa ka kösau.” (Luka 10:40-42) Ngacama ka lapaune Maretha nge ce nyidroti me Iesu, ngo hna ajojezi nyidro. Haawe, tro fe lai a hane traqa tune koi së. Nemene la itre ewekë ka troa sewe së troa goeë Iehova? Ame ngöne la tane mekun celë, tro sa ce ithanatane la aqane troa ajojezi së hnene la itre xan. Nge tro fe sa inine la aqane troa goeë Iehova.

4. Pine nemene matre, jole koi së troa mekune laka, tha tro ju kö Mose kowe la Nöje Hna Thingehnaean?

⁴ Hnei Mose palahi hna catre thele ixatua thei Iehova. Tusi Hmitrötr a qaja ka hape, “hna cate [Mose], kösë kola goeëne la ka tha mama kö.” (E jë la Heberu 11:24-27.) Kolo fe a qaja ka hape, “tha xulu hmaca kö la kete perofeta e Isaraela tui Mose, lo hnei Iehova hna iöhnyi qëmekë memin.” (Deuteronomi 34:10) Ngacama sinee i Iehova Mose, ngo ame pe hna aluzine la ketre manathithi ka tru, ene la troa tro kowe la Nöje Hna Thingehnaean. (Numera 20:12) Nemene la hnei angeice hna kuca?

5-7. Nemene la ka traqa koi angetre Isaraela thupene lo kola thepe angatr qa Aigupito? Nge nemene la hna kuca hnei Mose?

⁵ Hetre ewekë ka traqa, lue treu thupene la angetre Isaraela a tro qa Aigupito, nge qëmekene tro angatr a troa traqa kowe la Wetre Sinai. Kola nyiqane eetr hnene la nöj ke, pëhë tim. Angatr a nyiulil me elëhni koi Mose. E cili, “hnei Mose hna teije koi Iehova me hape, Nemene la hnenge hna troa kuca kowe la nöje celë? Angatre hë la a troa tranyi ni hnei etë.” (Esodo 17:4) Hnei Iehova hna qaja koi Mose la nyine tro angeic a kuca. Hnei Nyidrëti hna upi Mose troa xome la sine tö i angeic me lepe la giti e Oreba. Öni Tusi Hmitrötr: “Ame hnei Mose hna kuca lai qëmeke ne la ite qate i Isaraela.” Ame hna neni pi la tim.—Esodo 17:5, 6.

⁶ Öni Tusi Hmitrötr, hnei Mose hna hëne la götrane cili ka hape, Masa, kola hape, “Hna Tupath.” Hna hëne fe ka hape, Meriba, kola hape, “Wesitr.” Pine nemene matre kola hëne tune lai la götrane cili? “Pine la wesite la ite nekö i Isaraela, me pine la hnei angate hna tupathi Iehova, me hape, Hape u, Iehova kö the shë, maine pëkö?”—Esodo 17:7.

⁷ Nemene la hna mekun hnei Iehova, göne la ewekë ka traqa e Meriba? Ame koi Iehova, hnei angetre Isaraela hna icilekeu me Nyidrë, me kowe la itre hnei Nyidrëti hna amekötin, ngo tha Mose kö. (E jë la Salamo 95:8, 9.) Ka ngazo catre la hna kuca hnei angetre Isaraela. Ngo lolo la aqane ujë i Mose, ke hnei angeice hna thele Iehova me trongëne la itre hnei Nyidrëti hna amekötin.

8. Nemene la ka traqa ngöne lo kola easenyi hnei angetre Isaraela kowe la Nöje Hna Thingehnaean?

 ⁸ Nemene la ewekë ka traqa hmaca, thupene la 40 lao macatre? Kolo ha troa mejë hnei angetre Isaraela qa ngöne la hnapapa. Angatre hë ngöne la ketre götrane ka tha nanyi kö qa cili e Kadesi, nge ezine la Nöje Hna Thingehnaean. Hna hëne fe la götrane cili ka hape, Meriba. * (Wange ju la ithuemacany.) Pine nemen? Pine laka, hnei angatr hna eetr ke, pë hmaca ha tim. (Numera 20:1-5) Nge e cili hi la kola tria hnei Mose.

9. Nemene la itre hna amekötin hnei Iehova nge hna tha xötrethenge kö hnei Mose? (Wange ju la pane iatr.)

⁹ Nemene la hna kuca hnei Mose ngöne la kola icilekeu hnene la nöj? Hnei angeice hna thele ixatua hmaca thei Iehova. Ame pena ngöne la ijine cili, tha hnei Iehova kö hna upi Mose troa lepe la etë. Hnei Nyidrëti pe hna upi Mose troa xome la sine tö i angeic, me icasinekeune la nöj ezine la git, me ewekë kowe la git. (Numera 20:6-8) Hapeu, celë kö lai hna kuca hnei Mose? Ohea. Hleuhleu catre Mose me elëhni, ame hnei angeice hna sue me hape: “Dengeju nyupun, xötete ena; tro nyiho a axulune la timi thatraqai nyipunie qa ngöne la giti celë?” Thupene lai, hnei Mose hna lepe lai git maine etë, ngo tha hna aca lepe kö ngo hna alua lep.—Numera 20:10, 11.

10. Nemene la aqane ujë i Iehova kowe la hna kuca hnei Mose?

¹⁰ Atraqatr la elëhni Iehova koi Mose. (Deuteronomi 1:37; 3:26) Pine nemene matre elëhni jë Iehova? Ame la pane kepin, tre, tha hnei Mose kö hna trongëne hnyawa la itre hna amekötin hnei Iehova ka hnyipixe.

11. Pine nemene matre, tha tro kö a mekun hnei angetre Isaraela ka hape, ketre iamamanyikeu i Iehova lo Mose a lepe lai git?

¹¹ Maine jë, hetre ketre kepin matre Iehova a elëhni. Ame la etë ne lo pane git hna hën ka hape, Meriba tre, ka catr. Celë hi matre, maine troa lepe la giti cili, pë pi kö timi lai ka troa neni qa ngön. Ngo ame pe lo hnaaluene git hna hën ka hape, Meriba, tre, ka isapengöne catr. Hna hëne la etë ne ej ka hape, xaca. Ketre etë lai ka jijia me ka menyik, matre ame la kola lö la tim hnine la dro, ke kola iji la tim hnene la xaca. Haawe, ijije hi tro la itre atr a thë lai etë, matre troa neni la tim. Celë hi matre, hnei Mose hna lepe lai etë, ngo pë pe hnei angeice hna qaja. Hapeu, hnei angetre Isaraela hna mekun ka hape, ka neni xan la tim, maine ketre iamamanyikeu i Iehova pena? * (Wange ju la ithuemacany.) Thatreine kö së troa sa lai hnying.

12. Nemene la ketre kepin matre Iehova a elëhni koi Mose me Arona?

¹² Maine jë, hetre ketre kepin matre Iehova a elëhni koi Mose me Arona. Öni Mose kowe la nöj: “Tro nyiho a axulune la timi thatraqai nyipunie qa ngöne la giti celë?” Haawe, ame la Mose a qaja ka hape, “nyiho,” ke Mose a qeje angeice me Arona. Pëkö metrötre i Mose ngöne la aqane ujë i angeic. Tha hnei angeice kö hna atrunyi Iehova, ngöne lo angeic a kuca la iamamanyikeu. Kola qaja ngöne Salamo 106:32, 33 ka hape: “Ame hnei angate hna aelëhni anganyidë ngöne la ite timi ne Meriba, nge hulö hë Mose pi angat; ke hnei angate hna akötëne la u i angeic, ame hnei angeice hna qaja nyimenyimëne hnene la ukeineqe i angeic.” * (Wange ju la ithuemacany.) (Numera 27:14) Eje hi, tha hnei Mose kö hna atrunyi Iehova hmekuje hi. Celë hi matre, öni Iehova jë hi koi Mose me Arona: “Hnei nyipoti hna ena la tenge ewekënge.” (Numera 20:24) Ka ngazo catre la hnei nyidroti hna kuca!

13. Pine nemene matre meköti tro Iehova a haji Mose?

¹³ Hnei Iehova hna mejiune koi Mose me Arona, ke nyidroti la ka elemekene la nöje i Nyidrë. (Luka 12:48) Ame ekö, tha hnei Iehova kö hna nue kowe la ketre xötre ne la nöje Isaraela troa lö hnine la Nöje Hna Thingehnaean pine laka, hnei angatre hna icilekeu me Nyidrë. (Numera 14:26-30, 34) Celë hi matre, ame la kola tha idrei hnei Mose, tre, meköti tro Iehova a haji angeice fe. Eje hi, ceitui Mose memine lo itre ka icilekeu, tha hnei Iehova kö hna nue angeice troa tro kowe la Nöje Hna Thingehnaean.

14, 15. Pine nemene matre hnei Mose hna icilekeu me Iehova?

¹⁴ Pine nemene matre hnei Mose hna icilekeu me Iehova? Hane hi la hna qaja ngöne Salamo 106:32, 33: “Ame hnei angate hna aelëhni anganyidë ngöne la ite timi ne Meriba, nge hulö hë Mose pi angat; ke hnei angate hna akötëne la u i angeic, ame hnei angeice hna qaja nyimenyimëne hnene la ukeineqe i angeic.” Eje hi, ngacama itretre Isaraela la ka icilekeu me Iehova, ngo Mose la ka akötr me elëhni. Tha hnei angeice kö hna xomihni ahoean me pane mekune la ethanyine la troa tha idrei.

¹⁵ Eje hi laka, tha hnei Mose hmaca kö hna thele Iehova. Hnei angeice pe hna nue la aqane ujë itre xan, troa athixötrë angeic. Ame lo pane ijine kola eetr hnene la nöj pine pë tim ke, hnei Mose hna trongëne hnyawa la itre hna amekötin. (Esodo 7:6) Ngo maine jë, angeic a kucakuca me hnehengazo pine laka, itre macatre ne icilekeu hë la nöje Isaraela me Iehova. Maine jë, hnei Mose hna mekun menune la jol ka eje thei angeic, matre thëthëhmine pë hë angeice troa atrunyi Iehova.

16. Pine nemene matre nyipiewekë tro sa mekune hnyawa la hna kuca hnei Mose?

 ¹⁶ Maine hna ajojezine me tria hnene la ketre perofeta tui Mose, haawe tro fe lai a hane traqa koi së. Kolo ha troa traqa hnei Mose kowe la Nöje Hna Thingehnaean. Ketre tu së fe, easenyi hë tro sa traqa kowe la fene ka hnyipixe. (2 Peteru 3:13) Eje hi laka, tha ajane kö së troa thapa qa the së la manathithi cili. Maine easa ajane troa traqa kowe la fene ka hnyipixe, loi e tro sa catre thele Iehova me kuca la aja i Nyidrë. (1 Ioane 2:17) Nemene la itre ini hne së hna xom qa ngöne la tria i Mose?

17. Nemene la aqane tro sa xomehnöthe la elëhni së ngöne la kola ajojezi së?

¹⁷ Troa xomehnöthe la elëhni së ngöne la kola ajojezi së. Ame itre xa ijin, caasi palahi la itre jol ka traqa koi së. Ngo ame pe, Tusi Hmitrötr a ithuecatre koi së ka hape: “The kucakuca kö shë ngöne la huliwa ka loi; ke tro ha sha menuëne ngöne la nyipi ijin, e tha kucakuca kö shë.” (Galatia 6:9; 2 Thesalonika 3:13) Maine kolo palahi a ajolë së hnene la ketre ewekë maine ajojezi së pena hnene la ketre atr, hapeu, easë kö a xomehnöthe la ukeineqë së me pane mekun? Easë kö a xomehnöthe la  elëhni së? (Ite Edomë 10:19; 17:27; Mataio 5:22) Maine itre xan a thele troa aelëhni së, loi e tro sa nue koi Iehova “la tene elëhni.” (E jë la Roma 12:17-21.) Nemene la aliene la hna qaja e celë? Tha tro pi kö sa elëhni menu. Loi e tro pe sa nue koi Iehova la itre jole së. Tro kö Nyidrëti a nyinyine itre ej ngöne la nyipi ijin. Maine tro sa thele troa të la ngazo hna kuca koi së ngo tha thele Iehova pe, haawe kösë tha easë kö lai a metrötrë Nyidrë.

18. Nemene la nyine tro sa mekun göne la itre hna amekötin hnei Iehova?

¹⁸ Troa trongëne hnyawa la itre hna amekötin. Hapeu, easë kö a trongëne hnyawa la itre hna amekötin hnei Iehova? Tha tro kö sa kuca hmekuje hi la itre ewekë hne së hna majemine kuca qaane ekö. Loi e tro fe sa canga trongëne la itre hna amekötine ka hnyipixe, hna hamën hnei Iehova jëne la organizasio i Nyidrë. (Heberu 13:17) Ketre, loi e tro sa thupën matre tha tro pi kö sa ‘mekune koi ate hune la hna cinyihan.’ (1 Korinito 4:6) Eje hi, ame la easa trongëne hnyawa la itre hna amekötin hnei Iehova, easë hi lai a amamane laka, easa thele Nyidrë.

19. Nemene la nyine tro sa kuca, matre tha tro kö sa nue la itre xan troa thë la aqane imelekeu së me Iehova?

¹⁹ The nue kö la itre xan troa thë la aqane imelekeu së me Iehova. Maine tro palahi sa thele Iehova, tha tro jë kö sa thë la aqane imelekeu së me Nyidrë, me elëhni pine la hna kuca hnei itre xan. Ka nyipiewekë catre lai, e hetre hnëqa së ngöne la organizasio i Iehova, tui Mose ekö. Haawe, maine easa ajane troa mel, nyipiewekë tro sa catre drengethenge Iehova. (Filipi 2:12) Ngo eje hi laka, maine nyimutre la itre hnëqa së, ke, tro ha tru la hnei Iehova hna thele the së. (Luka 12:48) Ame pe, maine tru la ihnimi së koi Iehova, tha tro jë kö sa nue la ketre ewekë maine ketre atr, troa athixötrë së maine ananyi së pena qa ngöne la ihnimi Nyidrë.—Salamo 119:165; Roma 8:37-39.

20. Nemene la nyine tro sa catre kuca?

²⁰ Easa mel e hnine la fene ka ngazo. Celë hi matre, nyipiewekë tro sa catre thele Iehova, Akötresieti ‘ka mel e koho hnengödrai,’ matre troa trotrohnine la aja i Nyidrë. Tha tro pi kö sa nue la itre hna kuca hnei itre xan troa thë la aqane imelekeu së me Iehova. Celë hi hna amaman hnene la tulu i Mose. Tha tro pi kö sa canga elëhni ngöne la kola tria hnei itre xan, ngo loi e tro pe sa catre thele Iehova “uti hë la tro nyidëti a hnimi shë.”—Salamo 123:1, 2.