1. Nemene la ka saze ngöne la itre nöj, ngöne la itre macatre ka ase hë?

AME ekö, alanyimu la itre atr ka hmi me ka mejiune koi Akötresie. Ngo saze hë enehila. Alanyimu hë la itre ka tha hmi kö. Önine la itre atr ka traqa qa ngöne nyimu nöj ka hape, pëkö hmi angatr. *—Mat. 24:12.

2. Pine nemene matre tha kolo hmaca kö a hmi hnene la itre atr?

² Pine nemene matre nyimutre hë enehila la itre atr ka tha hmi kö? * Ame itre xan, angatr a thel la itre nyine iamadrinë, maine pena kola traqa itrai la itre jol. (Luka 8:14) Ame itre xan, hetre hmi angatr ekö, ngo tha lapaune hë angatr koi Akötresie. Ame pena itre xan, ka mejiune hi angatr koi Akötresie. Ngo ame koi angatr, tha ka nyipiewekë hmaca kö la hmi ke, ka isazikeu memine la sias. Angatre palahi a drenge la itre sinee, me porofesör me dreng ngöne tele ka hape, ka xulu xane la mel. Pëkö ka hane qaja koi angatr la itre kepin, matre loi e troa mejiune koi Akötresie. Ame pena itre xan, tha ka hmi hmaca kö, pine la aqane ujë ka ngazo ne la itre hene ne hmi laka, ka hni koi manie me imusinë. Ame ngöne la itre xaa nöj, hnei musi hna acili wathebo, matre hetre ifegone la itre huliwa i hmi.

3. Nemene la hna troa amamane hnene la tane mekun celë?

³ Hnei Iesu hna upi së troa “inine la itre atr asë ne la nöjei nöj’ asëjëihë.” (Mat. 28:19) Nemene la aqane tro sa thue aja kowe la itre tha ka hmi kö, troa hane atre Akötresie me xötrethenge Iesu Keriso? Pine laka isapengöne kö la itre götrane hne së hna  mele ngön, loi e tro sa pane goeëne la aqane ujë i angatr ngöne la easa cainöj. Maine ceitune hi la aqane cainöje së koi angetre Europe me angetre Asie, tha tro kö a hetre thangan. Pine nemen? Pine laka, ame e Europe, atre hi la itre atr la aliene la Tusi Hmitrötr. Nge ase hë qaja koi angatr ka hape, hnei Akötresieti hna xupe la nöjei ewekë asë. Ngo ame e Asie, alanyimu la itre atr ka thatre la Tusi Hmitrötr, matre tha mejiune kö angatr kowe la Atre Xup. Tro la tane mekun celë a amamane la aqane tro sa ketr la hni ne la itre atr ka mele ngöne la itre xaa nöj.

4. Pine nemene matre troa mekune la itre ewekë ka loi?

⁴ Troa Mekune La Itre Ewekë Ka Loi. Ame e nöjei macatre, kola lö hnine la organizasio i Iehova hnene la itre atr ka tha hmi kö ekö. Ame itre xan, angatr a metrötrëne la Tusi Hmitrötr, ngo tha aja i angatr hmaca kö troa sine la ketre hmi. Ame pena itre xan, tha metrötrëne kö angatr la Tusi Hmitrötr. Nyipiewekë tro angatr a nuetrije la itre xaa hna majemin ka ngazo. Jëne la ixatua i Iehova, ijije hi tro sa öhne la itre ka “hmalahnine troa kapa la mele ka pë pun.”—Itre hu. 13:48; 1 Tim. 2:3, 4.

5. Pine nemene matre kola kapa la maca hnene la itre atr?

⁵ Troa Thiina Ka Menyik Me Metrötr. Ame itre xaa ijin, itre atr a kapa hnyawa la maca. Tha hnene kö la hne së hna qaja, ngo hnene pe la aqane tro fë së la maca. Tro angatr a kepe së, e hne së hna thiina ka menyik me metrötr, me wangatrunyi angatr. Tha easë kö a musinë angatr troa drei së. Easë pe a thele troa trotrohnine la mekuna i angatr göi hmi. Ame itre xan, tha ajane kö angatr troa ithanata hmi me itre trenyiwa. Itre xan a mekun ka hape, hmitrötr troa hnyingë pengöi Akötresie. Nge ame pena itre xan, angatr a hmahma e troa öhnyi angatr kola e Tusi Hmitrötr memine la Itretre Anyipici Iehova. Loi e tro palahi sa thele troa trotrohnine la itre aliene hni ne la itre atr.—2 Tim. 2:24.

6. Nemene la hna kuca hnei Paulo aposetolo ngöne lo nyidrëti a cainöj, nge nemene la aqane tro sa nyitipu nyidrë?

⁶ Nemene la nyine tro sa kuca, e xele kö la atr tro sa qaja la hnaewekë “Tusi Hmitrötr, itre hna xup, Akötresie,” maine “hmi”? Loi e tro sa nyitipu Paulo, me saze la aqane ithanata së. Ame lo Paulo a ithanata koi angetre Iudra, hnei nyidrëti hna xome la Itre Hna Cinyihan. Ngo tha celë kö aqane kuca i nyidrë, ngöne lo nyidrëti a ithanata kowe la itre ka inamacan ne Geres ngöne la Areopago. (Itre hu. 17:2, 3, 22-31) Nemene la aqane tro sa nyitipu Paulo? Maine easa cainöj kowe la ketre atr ka tha kapa kö la Tusi Hmitrötr, tha tro kö sa fe Tusi Hmitrötr koi angeic. Maine ketre atr pena ka hmahma troa ce e Tusi Hmitrötr me easë, loi e tro sa amamane la itre xötr ngöne mobilis.

7. Nemene la aqane tro sa nyitipune la tulu i Paulo hna qaja ngöne 1 Korinito 9:20-23?

⁷ Troa Trotrohnine Me Dreng La Itre Atr. Nyipiewekë tro sa thele troa trotrohnine la itre mekun ne la itre atr. (Ite edomë 20:5) Hanawang la tulu i Paulo. Hnei nyidrëti hna ce tru memine la angetre Iudra. Ngo pine laka, thatre Iehova kö hnei angetre ethen, nge thatre kö angatr la Itre Hna Cinyihan, haawe, hnei nyidrëti hna saze la aqane cainöje i nyidrëti koi angatr. Ketre tu së fe. Loi e tro sa ithel maine ithanata memine la itre trejin ka macaj, matre troa atrepengöne hnyawa la itre mekun me itre aliene hni ne la itre atr.—E jë la 1 Korinito 9:20-23.

8. Nemene la ketre aqane tro sa nyiqane ithanatane la Tusi Hmitrötr?

⁸ Easa thele la itre “ka ijije troa kapa la maca.” (Mat. 10:11) Troa hetre thangane la huliwa së, e hne së hna pane hnying, me drenge hnyawa la mekuna ne la itre atr. Hnene la ketre  trejin ne Agele hna hnyingëne thel la aqane troa mele madrin ngöne la faipoipo, me aqane troa hiane la itre nekönatr, me aqane troa xomihnine la itre jol. Nyidrëti a pane drenge hnyawa la mekuna ne la itre atr. Thupene lai, nyidrëti a qaja ka hape: “Eni a pi atre la mekuna i epun göne la eamo celë hna cinyihan a 2 000 hë lao macatre enehila.” Tha nyidrëti kö a qaja ka hape, “Tusi Hmitrötr.” Nyidrëti a amamane la ketre xötr e hnine la mobilis.

9. Nemene la aqane tro sa kuca matre troa ketr la hni ne la itre ka tha ajane kö troa qeje Akötresie?

⁹ Ijije hi tro sa ketr la hni ne la itre atr ka xele troa qeje Akötresie. Loi e tro sa ithanatane la ketre ewekë hnei angatr hna melën. Drei la ketre ceitun. Nyimutre la itre ka haine la itre hna xup. Maine jë, tro sa qaja ka hape: “Nyimutre la itre ewekë ka hnyipixe hna kuca hnene la itre ka inamacan. Ngo hnei angatr hna goeën me nyitipune la itre ewekë hna xup. Ame la itre ka kuca la itre masin nyine dreng ke, hnei angatr hna goeëne la pengöne la hnangenyë. Ame pena la itre ka kuca la itre caméra, angatr a goeëne la pengöne la lue meke së. Nemene la mekuna i epun, hnene la ketre men ka tru, matre xupe jë la itre ewekë, maine hnei ketre atr, maine pena hnei ketre ewekë?” Thupene la hna drei angatr, qaja jë ka hape: “Hetre ini hna xom hnene la itre ka inamacan, ngöne la angatr a goeëne la aqane kuca la hnangenyë me alamek. Drei la ka ini angatr? Hane hi la hna qaja hnene la ketre atre cinyihan, ka hape: ‘Hapeu la atre xupe la hnangenyë, tha tro kö nyidrëti a dreng? Ame la atre xupe la alamek, tha tro kö nyidrëti a goe? . . . Nyidrëti hi la ka inine la atr matre troa inamacan!’ Itre ka inamacan a kapa la hna qaja e celë. Angatre fe a mejiun laka, hetre Atre Xup la nöjei ewekë asë.” (Sal. 94:9, 10) Loi e tro sa amamane la video ngöne la sit jw.org^® götrane “Interviews et témoignages,” hna hape, “Points de vue sur l’origine de la vie.” (ngöne la götrane PUBLICATIONS > VIDÉOS.) Maine pena hamëne jë la lue boroshür, hna hape, La vie a-t-elle été créée? me Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie.

10. Nemene la aqane tro sa nyiqane ithanata memine la ketre atr ka tha ajane kö troa qeje Akötresie?

¹⁰ Alanyimu la itre atr ka trengeneune la mel ka loi elany. Ngo, angatr a xouene laka, troa paatre la ihnadro, maine pena tha tro hmaca kö sa lapan ej. Hnene la ketre ka iwai trootro e Norvège hna qaja ka hape, tha ajane kö la itre atr troa qeje Akötresie. Ngo angatr a ajane troa qaja la itre ewekë ka traqa e cailo fen. Celë hi matre, thupene la hnei nyidrëti hna ibozu, öni  nyidrë: “Nemene la mekuna i epun göne la mele së elany? Atreine kö troa nyinyine la itre jole së hnene la itre ka kuci politik, maine itre ka kuci sias, maine itre xane ju kö?” Thupene la hna drenge hnyawa, nyidrëti a e la ketre xötr ka qejepengöne la mel elany. Ame itre xan, angatr a madrin la itre hna thingehnaeane hnei Tusi Hmitrötr, ngöne la kola qaja ka hape, troa cile huti la ihnadro, nge tro hmekuje hi la itre ka meköti a lapan ej.—Sal. 37:29; Ate cai. 1:4.

11. Pine nemene matre tha tro kö sa hnëkëne hi la caa pengöne aqane troa nyiqane ithanata, nge tune la hna qaja ngöne Roma 1:14-16, tro sa nyitipu Paulo tune kaa?

¹¹ Tha tro kö sa hnëkëne hi la caa pengöne aqane troa nyiqane ithanata. Pine nemen? Pine laka, isapengöne së, easë isa ala caas. Tha ka ceitune kö la itre mekun hna ajane troa ithanatane hnene la itre atr. Angatr a ajane troa qeje Akötresie me Tusi Hmitrötr. Ngo ame itre xan, angatr a ajane troa pane qaja la itre xaa mekun. Eje hi, ngacama isapengöne catre së, ngo nyipiewekë tro sa thele jëne la aqane troa cainöj kowe la nöjei atr asë. (E jë la Roma 1:14-16.) Ketre, tha tro kö sa thëthëhmin, laka, Iehova la ka akökötren me aciane la nyipici e kuhu hni ne la itre atr ka hniin la nyipici memine la meköt.—1 Kor. 3:6, 7.

12. Nemene la aqane tro sa nyiqane ithanata memine la itre atr ne Asie ka tha hane fe kö semesine Akötresie?

¹² Nyimutre la itre trejin ka cainöj e cailo fen, nge angatr a iöhnyi memine la itre ka traqa qa Asie. Hetrenyi fe la itre ka fek qa ngöne la nöje i angatr ke, kola sewe angatr hnei mus troa kuca la itre huliwa i Akötresie. Ame ngöne la itre xaa nöj e Asie, tha mejiune kö la itre atr ka hape, hetre Atre Xupi së. Ame pe, hetre ka ithel me ka ajane troa inine la Tusi Hmitrötr. Ame itre xan, tha semesinene kö angatr la itre ini cili. Nemene la nyine tro sa kuca, matre troa xatua angatr? Loi e tro sa pane ibozu me amamane laka, easa wangatrunyi angatr. Thupene lai, loi e tro sa qaja la eloine hne së hna kapa, qa ngöne la hna trongëne la itre trepene meköti qa hnine la Tusi Hmitrötr.

13. Nemene la ka troa xatuane la itre atr troa qeje Tusi Hmitrötr? (Wange ju la pane iatr.)

¹³ Nyimutre la itre atr ka haine la itre eamo qa hnine la Tusi Hmitrötr. (Ate cai. 7:12) Ame e Neweyok, hnene la ketre trejine föe hna cainöj kowe la itre atr ka qene Mandarin. Öni angeic: “Eni a amamane kowe la atr laka, ka nyipiewekë angeic koi ni, nge eni a drei angeice hnyawa. Maine ka xötrei traqa angeic e cili, eni a hnying, ka hape: ‘Nemene la ka xatua epun troa saze nöj? Hetre huliwa i epuni hë? Hapeu, ka loi la thiina ne la itre atr e cili?’ ” Ame itre xaa ijin, kola nyiqane ini tusi hnei itre xan. Nge hnene mina fe lai trejin hna qaja ka hape: “Ame koi epun, nemene la nyine troa kuca matre troa imelekeu hnyawa memine la itre xan? Hane hi la eamo hna hamën hnei Tusi Hmitrötr: ‘Ame la qāne la iwatratra, te, kola si jëne la tim; hawe, tijepi la ikelikelë e tha kaca pete kö.’ Hapeu la eamo celë, kolo kö a xatua së troa imelekeu hnyawa me itre xan?” (Ite edomë 17:14) Celë hi itre xaa tulu ne aqane nyiqane ithanata ka troa amamane laka, hetre aja ne la atr troa porotrik.

14. Nemene la aqane cainöj hnene la ketre trejin e Asie, kowe la itre ka tha mejiune kö koi Akötresie?

¹⁴ Nemene la aqane troa cainöj kowe la itre atr ka tha mejiune kö koi Akötresie? Önine la ketre trejin ka cainöj kowe la itre ka tha hmi kö e Asie: “Ame la kola qaja hnene la ketre atr ka hape, ‘Tha ka mejiune kö ni koi Akötresie’ ke, kolo lai a hape, tha angeice kö a mejiune kowe la itre hna majemin kuca, tune la troa thili kowe la itre haze. Nyipici laka, nyimutre la itre hnasaatr hna kuca hnei atr, nge tha ka mele kö, nge ka pë menen. Hnenge hna xome la tusi Ieremia 16:20; kola hape: ‘Hape u, tro la ate a kuca la ite haze thatraqai angeic, nge tha Akötesieti  kö it’ ej?’ Thupene lai, öning: ‘Nemene la ka amamane la eisapengönene la Akötresieti ka mel, memine la itre xaa haze hna kuca hnei atr?’ Eni a drenge hnyawa la aqane sa, me e la Isaia 41:23: ‘Thue macane jë la ite ewekë ka troa cia epine mate ate huni laka ite haze nyipunie.’ Thupene lai, eni a amamane la itre hna thingehnaeane hnei Iehova göne la mel elany.”

15. Nemene la ini hne së hna xom qa ngöne la tulu ne la trejin ne Asie de l’Est?

¹⁵ Hnene la trejin trahmanyi ne Asie de l’Est hna majemine iwai hmaca. Öni nyidrë: “Eni a amamane kowe la itre atr, la itre eamo qa hnine la Tusi Hmitrötr, me itre hna perofetan ka eatre hë, me itre wathebo göne la itre ewekë hna xup. Thupene lai, eni a qaja ka hape, itre ewekë hi lai ka anyipicin, laka, hetre Atre Xupe ka inamacan me ka trene men. Ame hë la kola atrehmekun me qaja hnene la atr, ka hape, ka mel Akötresie, eni hi lai a amamane la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr göi Iehova.”

16. Thenge la hna qaja ngöne Heberu 11:6, pine nemene matre nyipiewekë troa acatrene la lapaune ne la itre atr koi Akötresie me kowe la Tusi Hmitrötr, nge nemene la aqane tro sa kuca?

¹⁶ Ame la easa ini tus memine la itre ka tha mejiune kö ekö koi Akötresie, loi e tro palahi sa acatrene la lapaune i angatr laka, ka mel Akötresie. (E jë la Heberu 11:6.) Loi e tro fe sa xatua angatr troa catre mejiune kowe la itre hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, nge loi e tro sa qaja lapan. Maine jë, tro sa ce wange ngöne la easa ini tus, la itre mekun ka anyipicine laka, Wesi Ula i Akötresie la Tusi Hmitrötr. Maine jë tro sa qaja nyimenyimëne la itre hna perofetan ka eatre hë. Maine pena tro sa ithanatane la itre ithuemacany hna qaja hnei Tusi Hmitrötr hna sajuëne hnei sias, memine la itre hna melën ekö. Ketre tune fe la eloine la itre eamo qa hnine la Tusi Hmitrötr göne la mele së.

17. Nemene la thangane la ihnimi së kowe la itre atr?

¹⁷ Eje hi, loi e tro palahi sa amamane la ihnimi së kowe la itre atr ka hmi me itre ka tha hmi kö, matre tro angatr a hane xötrethenge Keriso. (1 Kor. 13:1) Ame la easa ini tusi me angatr, easa amamane hnyawa laka, ka tru la ihnimi Akötresieti koi së, nge Nyidrëti a ajane tro sa hnimi Nyidrë. Nyimutre la itre atr ekö ka tha mejiune kö koi Akötresie. Ngo pine laka, hnei angatr hna inine troa hnimi Akötresie, matre Itretre Anyipici Iehova hë angatr enehila. Celë hi matre, loi e tro palahi sa mekune la itre ewekë ka loi me hnime la nöjei atr asë. Loi e tro fe sa drei angatr hnyawa, me thele troa trotrohnine la aqane mekun me aqane ujë i angatr. Easa amamane hnene la tulu së, la pengöne la atre drei Iesu.