1. Nemene la itre hne së hna xouen?

 HANE hi la itre xaa hna melën. Aja i Nestor me föi nyidrë María, troa fek kowe la ketre götran ka aja ixatua *. Eje hi, loi e tro nyidroti a pane ahmaloeëne la mele i nyidro. Ngo ame pe, nyidroti a xou, wanga pë ju manie i nyidro, me pë madrin. Ame hë lo Biniam a hane Temoë Iehova ngöne la ketre götrane ka icilekeu, atre hnyawa hi angeic ka hape, tro fe a hane akötrë angeic. Celë hi lai ka axouenyi angeic. Ngo tru catre kö la hnei angeic hna xouene la fami angeic, e traqa ju angatr a atre ka hape, ketre Temoë Iehova fe hë angeic. Hna tithi Valérie hnene la ketre cancer. Nge hnei angeic hna isine troa thele la ketre droketre ka metrötrëne la wathebo i Iehova göi madra. Ke eje hi, angeic a xou troa mec.

2. Hnauëne la tro sa isine troa elë hun la xou së?

² Hnei epun kö hna hane xou? Itre ka xou asë hi së. Matre, e tha isine kö së troa elë hun la xou së, e cili, tro hë sa xome la itre mekun ka troa thë la imelekeu së me Iehova. Nge kolo hi lo aja i Satana lai. Angeic a huliwane la xou, matre tro sa ena la itre wathebo Iehova, me cile troa cainöjëne la maca ka loi. (Hna ama. 12:17) Ka trene mene nge ka pë ihnim lae Satana. Ame pe, ijiji hi tro sa cile koi angeic. Tune kaa?

3. Nemene la ka troa xatua së troa elë hun la xou?

³ E xecie koi së ka hape, Iehova a hnimi së, nge ce  Nyidrëti me easë, ke tro së lai a atreine cile koi Satana. (Sal. 118:6) Hnene la atre cinyihane la Salamo 118, hna hane cile kowe la itre jol ka tru. Nyimutre la itre ithupëjia me angeic. Ame la itre xan ke, itre joxu. (xötre 9, 10). Hna hane fe qanangazo angeic. (xötre 13). Nge hnei Iehova hna haji angeic (xötre 18). Ame pe, öni angeic: “Tha tro kö ni a qou.” Hnauëne laka, tha xou i angeic kö? Atre hnyawa hi angeic ka hape, Iehova a hnimi angeic la Nyidrëti a haji angeic. Ngacama traqa ju hë la nöjei pengöne jol, ngo xecie hnyawa kowe la atre cinyihane la Salamo laka, tro kö Iehova a xatua angeic.—Sal. 118:29.

4. Nemene la itre xou hne së hna elë hun e xecie koi së ka hape, Iehova a hnimi së?

⁴ Loi e troa xecie koi së laka, Iehova a hnimi së isa ala cas. Celë hi ka troa xatua së troa elë hun la, (1) xou troa thatreine thupëne la fami së, (2) xoue atr, nge (3) xoue mec. Ame la ka xatuane la itre trejine hna qaja e caha hun troa elë hun la xou, ke hnene laka, xecie koi angatr ka hape, Iehova a hnimi angatr.

5. Nemene la itre ewekë ka axouene la itre he ne la fami? (Wange ju la foto ngöne la icetrön.)

⁵ Nyipiewekë catre tro la he ne la fami a eatrëne la hnëqa i angeic, ene la troa thupëne hnyawa la itre atrene la fami angeic. (1 Tim. 5:8) Maine ketre he ne fami epun, ma epuni a xou, wanga troa pë huliwa i epun ngöne la ijine Covid-19. Nge ma epuni fe a xouene troa pë nyine nyi thupe i xen me uma. Ma epuni fe a xouen e troa upi epuni elanyi qa ngöne hna huliwa i epun, nge tro hmaca epuni a thele huliwa ka lolo. Nge ketre, tui Nestor me María, lo lue trejine hna qaja e caha hun, xou i epuni fe troa ahmaloeëne la mele i epun, wanga tha mele pi epuni tune ekö. Alanyim la itre atr ka kei kowe la hnö i Satana cili.

6. Nemene la aja i Satana?

⁶ Aja i Satana tro sa mekune ka hape, tha Iehova fe kö a hnehengazo së, nge isa qanyi së kö ketre isine troa thupëne la fami së. Ame la ejolene ke, tro hë së lai a huliwa meci koi maseta, nge uti fe hë la tro sa thëthëhmine la itre trepene meköti Iehova.

7. Nemene la hnei Iesu hna qaja göi Iehova?

⁷ Hnei Iesu, lo ka atre hnyawa la pengöne la Keme i Nyidrë hna qaja ka hape: “Tha ase petre kö [së] sipone kowe la Keme [së], nge atre fe hë nyidrëti la hne [së] hna ajan.” (Mat. 6:8) Atre hnyawa hi Iesu laka, tro kö Iehova hamë së la ka ijije kowe la mele së. Ame së itre keresiano ke, itre atrene la fami Iehova Akötresie. Haawe, pine laka Iehova la he ne la fami së, xecie koi së laka, tro kö Nyidrëti a metrötrëne la trepene meköt ngöne 1 Timoteo 5:8.

8. (a) Nemene la ka troa xatua së ngöne la easa xou troa thupëne la fami së? (Mataio 6:31-33) (b) Tro sa nyitipune tune kaa la lue trefën ka mama ngöne la foto, la kola tro fë xen kowe la ketre trejine föe?

⁸ Maine ka xecie hnyawa koi së ka hape, Iehova hnimi së me fami së, haawe, tro kö Nyidrëti lai a hamë së la ka ijij. (E jë la Mataio 6:31-33.) Aja i Iehova troa xatua së, ke ka ihnim me hame Nyidrë! Ame la Iehova xupe la ihnadro, tha hnei Nyidrëti hmekuje kö hna hamëne la ka ijij thatraqane la mele së. Ngo hnei Nyidrëti fe hna nyialiene la ihnadro, hnene  la itre ewekë ka amadrinë së. (Gen. 2:9) Ngacama, co hi la hne së hna hetrenyi e itre xaa ijin, ngo loi e tro pe sa kapa madrin la hne së hna hetreny. Eje hi, hnei Iehova palahi hna hamë së la ka ijij. (Mat. 6:11) Tha tro pi kö sa thëthëhmine ka hape, ame la itre mo së ke itre ka pë pengöne lai, hune la itre manathith hne së hna kapa enehila me elany. Celë hi hna melëne hnei Nestor me María.—Is. 65:21, 22.

9. Nemene la ini hne së hna xome qa ngöne la hna melëne hnei Nestor me María?

⁹ Lolo catre la mele i Nestor me María e Colombie. Öni nyidro: “Hnei nyio hna mekune ekö troa ahmaloeëne la mele i nyio matre troa catre cainöj. Ngo xou i nyio fe wanga pë ju manie me madrine i nyio.” Nemene la ka xatua nyidro troa elë hune la xou? Hnei nyidro hna lapa mekune lo itre ijine Iehova a xatua nyidro. Matre xecie koi nyidro laka, tro kö Iehova a thupë nyidro. E cili, hnei nyidro hna nue la huliwa i nyidro hna nyithupene hnyawa. Ketre, hnei nyidro hna salemëne la hnalapa i nyidro me feke kowe la ketre götrane ka aja ixatua. Nemene hë la thangane lai? Öni Nestor: “Nyipici catre lo hna qaja ngöne Mataio 6:33. Hetrenyi palahi nyio la ka ijij. Nge tru kö la madrine i nyio enehila, hune ekö.”

10. Hnauëne la easa xouene la itre xaa atr?

¹⁰ Ka ngazo palahi la thiina ne la itre atr. (Ate cai. 8:9) Ame enehila ke, ngazo catre la aqane huliwane la mus hnene la itre atr. Kolo palahi a elë la etrune la itre ka ihumuth, itre nekönatr a iqaqa, me lepe la itre xaa nekönatre ngöne la hna ini, nge goi qanangazone fe itre xan la itre atrene la sipu fami angatr. Celë hi lai itre kepin matre easa xouene la itre xaa atr. Tro Satana a huliwane tune kaa la xoue cili?

11-12. Nemen la aqane kuca i Satana matre tro sa xou?

¹¹ Satana a huliwane la xoue atr matre uku së troa tha mele nyipici koi Iehova, me cile troa cainöjëne la maca ka loi. Celë hi matre angeic a huliwane la itre mus troa wathebone la huliwa së, me akötrë së. (Luka 21:12; Hna ama. 2:10) Ketre, angeice fe a sile la itre ithuemacany ka tria göne la itre Temoë Iehova. Matre  ame la itre atr ka drenge la itre trengathoi cili ke, tro angatre lai a hnyimasai së, maine lepi së pena. (Mat. 10:36) Tro kö sa sesëkötre göne la itre nyinyithiina i Satana? Waea. Pine laka, aqane kuca i angeice hi lai ekö, ngöne lo ijine i itre pane keresiano.—Itre hu 5:27, 28, 40.

¹² Ame la troa xouene la itre mus ke, tha eje hmekuje kö lai hnö i Satana. Ame la itre xan ke, tru catre kö la hnei angatr hna xoue fami hune la troa akötrë angatr. Eje hi, angatr a ajane tro la itre xaa atrene la fami angatr a hane atre Iehova me nyihlue i Nyidrë. Ngo ame la angatre a drenge la kola qajangazo Iehova memine la itre hlue i Nyidrë ke, akötre catr angatr. Ame la itre xaa keme me thiin ka icilekeu ekö, ke, angatre fe hë nyihlue Iehova enehila. Ngo tune kaa e tro la itre atrene la fami së a nuetriji së, pine easë iëne troa Temoë Iehova? Nemene la aqane tro së lai a ujë?

13. E traqa ju nuetriji së hnene la itre atrene la fami së, troa akeukawanyi së tune kaa hnene la tusi Salamo 27:10?

¹³ Kola akeukawanyi së hnene la hna qaja ngöne Salamo 27:10. (E jë.) Ame la easa mekune la aqane hnimi së hnei Iehova, ke tha xou i easë kö troa cile kowe la itre icilekeu. Nge xecie fe koi së laka, tro kö Iehova a amanathithine la hne së hna mele nyipici koi Nyidrë. Eje hi, Iehova hi la ka atreine troa hamë së la ka ijij ngöne la nöjei götrane la mele së. Nge celë hi hna melëne hnei Biniam.

14. Nemene la ini hne së hna xome qa ngöne la hna melëne hnei Biniam?

¹⁴ Hnei Biniam hna iëne troa Temoë Iehova, ngacama atre i angeic laka, troa axösisi angeic. Ame la ka xatua Biniam troa elë hune la xou atr ke hnene laka, xecie hnyawa koi angeic ka hape, Iehova a hnimi angeic. Öni Biniam: “Xounge catr troa axösisi ni elanyi hnei mus. Ngo ame kö la ka axouenyi ni catr ke, ene la troa axösisi ni hnene la sipu faming. Nge xou i eni e tro kaka me itre xaa atrene la faming a atre ka hape, ketre Temoë Iehova ha ni. Nge e cili tro angatr a qajangazo ni.” Ame pe, xecie koi Biniam laka, tro kö Iehova a thupëne la itre ka hnimi Nyidrë. Öni Biniam: “Hnenge hna lapa mekune la aqane xatuane Iehova la itre xaa hlue i Nyidrë ka cile kowe la itre jol göi mani, me ixele ma iwai, me isi. Atre  hi ni laka, e tro ni a mele nyipici koi Iehova, tro kö Nyidrëti a amanathithi ni. Aija othi ni jë kö me qanangazo ni, nge e cili hi la eni a öhne la iwanakoime Iehova a xatua ni troa mele nyipici.” Ame enehila ke, Iehova la Keme i Biniam. Nge hnei Nyidrëti hna hamë angeic la ketre fami, ene la nöje i Nyidrë.

15. Hnauëne la easa xoue mec?

¹⁵ Öni Tusi Hmitrötr, ithupëjia la mec. (1 Kor. 15:25, 26) Eje hi, ame la easa wezipo, ke xou i easë fe troa mec. Ceitu fe memine la itre sinee së hna tithe hnei mec. Hnauëne la easa xoue mec? Ke hnei Iehova hna xupi së memine la aja troa mele madrine uti hë epine palua. (Ate cai. 3:11) Ame la easa xoue mec, ke ka tro fe lai a xatua së troa thupëne hnyawane la mele së. Tro la xoue cili a xatua së fe troa iëne hnyawa la itre hne së hna troa xen, me aqane troa kuci sport, me wai droketre, me itre wenekas nyine tro sa xom, me thupëne matre tha tro kö sa eatre menu.

16. Tune kaa la aqane tro Satana a axouenyi së göi mec?

¹⁶ Atre hnyawa hi Satana ka hape, ka tru koi së la mel. Ame koi angeic ke, ijije hi tro sa nuetriji Iehova hnene la aja së troa mel. (Iobu 2:4, 5) Ngo ka tria la mekuna i Satana! Pine laka “atreine Satana ihumuth,” angeic a huliwane la xoue cili matre ananyi së qaathei Iehova. (Heb. 2:14, 15) Ame itre xaa ijin, Satana a ukune la itre atr troa qanangazone la itre hlue i Iehova, matre tha tro kö angatr a mele nyipici. Ame la easa wezipo, Satana a thele jëne tro sa ena la itre trepene meköti Iehova. Matre ijije hi tro la itre droketre memine la itre fami së ka tha hmi kö, a uku së troa xomi madra. Ngo hna wathebone pe lai hnei Akötresie. Maine pena, tro la itre xan a uku së, troa xome la itre xaa drösinöe ka tha ihmeku kö memine la itre trepene meköti Iehova.

17. Thenge la Roma 8:37-39, hnauëne la tha tro kö sa xouene la mec?

¹⁷ Tha aja së kö troa mec. Ngo e traqa ju së mec, xecie koi së laka, lehova palahi a hnimi së. (E jë la Roma 8:37-39.) Ame la itre sinee i Iehova a mec, ke, ka mele palahi angatr ngöne la mekuna i Nyidrë. (Luka 20:37, 38) Tru la aja i Nyidrë troa amele angatr hmaca. (Iobu 14:15) Celë hi lai matre hnei Iehova hna huujëne la sipu neköi Nyidrëti, matre tro sa “hetrenyi la mele ka pë pun.” (Ioane 3:16) Atre hi së laka, tru catre la ihnimi Iehova koi së, nge Nyidrëti a thupë së. Matre tha tro kö sa nuetriji Nyidrë ngöne la easa wezipo, me ngöne la kola thele troa lepi së. Loi e tro pe sa sipo ixatua, me inamacane, me trengecatre thei Nyidrë. Celë hi lai hna melëne hnei Valérie me föe i angeic.—Sal. 41:3.

18. Nemene la ini hne së hna xome qa ngöne la hna melëne hnei Valérie?

¹⁸ Ame lo kola 35 lao macatre i Valérie, ke hna öhne thei angeic la ketre cancer. Ngo tro sa ce wange la ka xatua angeic troa elë hune la xoue mec. Öni angeic: “Ame la kola öhne la mecing, ke hna aca tro saze la melenge me föeng. Nge loi e troa opéré ni matre tro kö ni a mel. Nyimu droketre hnenge hna wang. Ngo angatr asë hi a upi ni troa xomi madra. Nyipici, eni a xou göne la meleng. Ngo tha hnenge kö hna kapa troa xomi madra, ke eni a metrötrëne la wathebo i Akötresie. Qaane ekö, hnenge  palahi hna öhne la itre hatrene ihnimi Iehova ngöne la meleng. Ijine hi la tro ni a amamane la ihniming koi Nyidrë. Ame la droketre a qaja koi ni la aqane trongene la mecing laka, tha ka loi kö, ame e cili, xecie koi ni troa amadrinë Iehova me sewe Satana troa hun. Ame hë lo thupen ke, hna opéré ni, ngo tha hnenge ju kö hna xomi madra. Ngacama, tha ka loi kö la mecing, ngo hnei nyio palahi hna öhne la iwanakoime i Iehova. Ame lo icasikeu ne lo pune wiik qëmekene troa öhne la mecing, hna thuecatrei nyio hnene la ketre tane mekune hna hape, ‘Cile Catre Jë Së Kowe La Itre Ejolene La Mele Enehila.’ * Aija e jë kö nyio la tane mekune cili. Jëne la itre tane mekun, tune la tane mekune celë, memine la hnei nyio hna e Tusi Hmitrötre lapa, itre eje hi lai ka atingetingëne la hni eni me föi eni, me xatua nyio troa axecië mekune hnyawa.”

19. Nemene la ka troa traqa elany?

¹⁹ Jëne la ixatua i Iehova, hnene la itre keresiano ngöne la fene hnengödrai hna elë hune la itre jol me icilekeu me Diabolo. (1 Pet. 5:8, 9) Ketre tui epuni fe hi. Easenyi catre hë tro Iehova a upi Iesu me itre hna iën, matre troa lepe apatrene “la itre huliwa i Diabolo.” (1 Ioane 3:8) E cili, tha tro hmaca kö a xou hnene la itre hlue i Iehova, nge tro fe a “iananyi me angatr la hmengöhmengön.” (Is. 54:14; Mika 4:4) Ngo ame palakö enehila, loi e tro sa catre huliwa matre atreine jë së elë hune la xou.

20. Nemen la ka troa xatua së troa elë hune la xou?

²⁰ Loi e tro sa catre mejiun laka, Iehova a hnim me thupën la itre hlue i Nyidrë. Ketre, tro fe sa mekune ajuine la aqane xatuane Iehova la itre hlue i Nyidrëti ekö. Nge loi e tro mina fe sa lapa mekune la aqane xatua së isa ala cas hnei Iehova troa cile kowe la itre jol. Jëne la ixatua Iehova, ijije hi tro sa elë hune la xou!—Sal. 34:4.