Ame lo 2012, hnene la itre archéologues hna öhne la itre sin la ketre ge dro, nge ka 3 000 lao macatre ne eje enehila. Tru la madrinene la itre ka öhn, ke, hetre hna cinyihane fe hun itre ej.

Ame hë la kola iacasinekeune la itre sine ge cili, angatr ha e la hna cinyihane qene Kanana hune lai ge. Kola qaja ka hape: “Eshba’al Ben Beda,” kola hape, “Eshba’al, nekö i Beda.” Itre archéologues petre hi a hane öhne la ëje cili hna cinyihan ngöne la ketre ewekë ka hekö catr.

Hetre atr hna ati ëjen Eshbaal hna qaja e hnine la Tusi Hmitrötr. Ketre nekö i Saulo Joxu. (1 Aqane lapa ite joxu 8:33; 9:39) Öni Yosef Garfinkel, ketre porofesör ka öhne la ge, ka hape: “Kola mama laka, hetrenyi e hnine la Tusi Hmitrötr la ëje i Eshba’al, nge hetrenyi fe hë enehila ngöne la hna öhne hnene la itre archéologues, kolo hi lo hneijine musi Davita Joxu.” Ketre ceitune lai nyine amamane la aqane sajuëne la Tusi Hmitrötr hnene la huliwa ne la itre archéologues!

Ame e hnine la Tusi Hmitrötr, hna hëne fe la nekö i Saulo, ene Eshbaal ka hape, Ish-bosheth. (2 Samuela 2:10) Pine nemene matre nyihnane jë la “baal” hnei “bosheth”? Kola mekune hnene la itre ka ithel ka hape, maine jë, tha hnene kö la atre cinyihane la hnaaluene tusi Samuela hna qaja la ëje Eshbaal wanga tro jë angetre Isaraela a meku Baala, Haze Ne Wene hna thili kow hnene la angetre Kanana. Ngo, easë kö a öhne la ëje Eshbaal ngöne la tusi Waan Aqane Lapa Ite Joxu.