1-2. Hnëqa i drei la troa xatuane la itre ka ini tus?

 ÖNI Amy qa Fiji: “Eni a madrine troa ini tus. Atre hi ni laka, celë hi la nyipici. Ame la eni a nyiqane ce tro memine la itre trejin, eni ha saze aqane mel, uti hë la eni a xomi bapataiso.” Kola amamane hnene la hna melën hnei Amy laka, maine tro la ekalesia a xatuane la itre ka ini tus, tro hë angatr a kökötr ngöne la nyipici me xomi bapataiso.

² Maine tro la itre trejin a caas me ce huliwa, tro ha kökötre lolo la ekalesia. (Efe. 4:16) Öni Leilani, ketre pionie qa Vanuatu: “Hne huni hna majemine qaja ka hape, hnëqa ne la tribu troa hetrune la nekönatr. Ketre tune fe la itre ka ini tus laka, hnëqa ne la ekalesia troa xatua angatr.” Maine tro la itre kem me thin, me itre sinee, me itre porofesör a xatuane la nekönatr, tro hë nyën a ketre atr ka macaj. Nyipiewekë tro angatr a ithuecatre koi nyën me ini nyën. Ketre tune fe, loi e tro la itre trejin ne la ekalesia a xatuane la ka ini tus uti hë la angeic a xomi bapataiso. Nyipiewekë tro angatr a hamë eamo, me ithuecatr, me amamai tulu koi angeic.—Ite Edomë 15:22.

3. Nemene la hna ini së hnene la hna melën hnei Ana, Dorin me Leilani?

³ Pine nemene matre nyipiewekë tro la trejin ka hamë ini a nue koi itre xan troa hane xatuane la ka ini tusi me angeic? Öni Ana, ketre pionie hut e Moldavie: “Tha ijiji  së caasi kö troa xatuane la ka ini tus.” Ketre, öni Dorin, ketre pionie hut e Moldavie: “Ame la eni a ini tus memine la ketre atr, eni a ce tro memine la ketre trejin. Ame itre xaa ijin, itre trejin a qaja la ketre mekun ka ketr la hni ne la atr.” Nge öni Leilani: “Ame la kola öhn hnene la ka ini tus laka, kola hnimi angeic me wangatrunyi angeic hnene la itre trejin, mama ha koi angeic laka, angatre hi la itre nyipi Keresiano.”—Ioane 13:35.

4. Nemene la hne së hna troa ce wang ngöne la tane mekun celë?

⁴ Ngo loi e tro sa isa hnying ka hape: ‘Nemene la nyine tro ni a kuca matre troa xatuane la ka ini tus?’ Ame ngöne la tane mekun celë, kola troa sa la köni hnying hna hape: ‘Nemene la nyine tro ni a kuca ngöne la ketre trejin a sipone troa sine la ini tusi ne la ketre atr? Tro sa xatuane tune kaa la ka ini tus ngöne la angeic a sine la itre icasikeu? Nge nemene la aqane tro la itre qatre thup a xatuane la ka ini tus troa kökötr ngöne la nyipici?

5. Nemene la nyine tro sa kuca ngöne la easa sine la ketre ini tus?

⁵ Nyipici laka, hnëqa ne la ka hamë ini troa xatuane la ka ini tusi me angeic, troa trotrohnine la Tusi Hmitrötr. Maine ketre trejin a sipo së troa sine la ini tus, tha tro kö sa thëthëhmine laka, easa ce huliwa me angeic. (Ate cai. 4:9, 10) Tune kaa la aqane tro sa xatuane lai trejin?

6. Nemene la aqane troa trongëne la hna qaja ngöne Ite Edomë 20:18, ngöne la easa sine la ketre ini tus?

⁶ Loi e troa hnëkë hnyawa. Nyipiewekë tro sa hnyingë pengöne la ka ini tus. (E jë la Ite Edomë 20:18.) Ijije hi tro sa hnying ka hape: ‘Nemene la ini hne së hna troa ce wang? Hetre mekune kö ka tru hnei eö hna ajane troa amamane ngöne la ini tus? Hetre nyine tro kö ni a kuca maine tha kuca pena? Nemene la aqane tro ni a xatuane la ka ini tusi me eö?’ Loi e tro la trejin ka hamë ini a thupën, matre tha tro kö a qaja atrune palaha la mele ne la atr ka ini tus. Celë hi hna majemine kuca hnei Joy, ketre mesinare. Öni angeic: “Kola aijijëne la trejin ka ce tro me eni troa atrepengöne la ka ini tus. Tro hë angeic a xatuane me ithuecatre kowe la ka ini tus.”

7. Pine nemene matre nyipiewekë troa hnëkëne hnyawa la ini tus?

⁷ Qëmekene troa sine la ketre ini tus, loi e troa pane hnëkëne la ini hna troa wang. Öni Dorin: “Eni a madrin ngöne la kola hnëkë hnyawa hnene la trejin ka ce tro me eni. Atre hi ni laka, tro angeic a ithuecatre kowe la ka ini tus.” Ketre, maine troa hnëkë hnyawa hnene la ka hamë ini memine lai ketre trejin, tro hë lai a ithuecatre kowe la ka ini tus troa hane hnëkë hnyawa. Ngo maine tha ijiji së kö troa hnëkë, loi e tro sa pane goeëne la itre mekun ka tru ne la ini.

8. Nemene la nyine tro sa qaja ngöne la thith, matre troa ketr la hni ne la ka ini tus?

 ⁸ Ame la easa ini tus, nyipiewekë troa thith. Celë hi matre, loi e tro sa canga mekun la nyine tro sa qaja, e traqa ju sipo së troa thith. E cili, tro ha ketr la hni ne la ka ini tus. (Sal. 141:2) Celë hi hna melën hnei Hanae qa Zapo. Mekune palahi angeic la thithi ne la ketre trejin ka sine la ini tusi angeic. Öni Hanae: “Öhne hi ni laka, catrecatre la aqane imelekeu i angeic me Iehova, nge celë fe hi hnenge hna ajan. Ketre, kola ketr la hning la angeic a qaja la ëjeng ngöne la thith.”

9. Thenge la Iakobo 1:19, nemene la aqane tro sa ce huliwa memine la ka hamë ini?

⁹ Loi e troa ce huliwa memine la ka hamë ini. Öni Omamuyovbi, ketre pionie hut e Nigéria: “Loi e tro sa drenge hnyawa ngöne la kola ini tus. E cili, tro hë sa qaja la itre mekun ka troa xatuane me ithuecatre kowe la ka ini tus. Ngo tha tro kö sa thëthëhmine laka, hnëqa ne la ka hamë ini troa xomiujine la ini tus.” Ngo eu la ijine tro sa hane qeje mekun? (Ite Edomë 25:11) Loi e tro sa drenge la hna qaja hnene la ka hamë ini memine la ka ini tus. (E jë la Iakobo 1:19.) E cili, tro hë sa atre la ijine troa hane qeje mekun. Ngo loi e tro sa atreine waiewekë hnyawa, matre tha tro kö a isazikeu la itre mekuna së memine la hna qaja hnene la ka hamë ini. Tro pe sa qaja la itre mekun ka tru, me itre ceitun, maine hnying pena. Ame itre xaa ijin, pëkö nyine tro sa qaja. Ngo ijije hi tro sa qaja aloine la ka ini tus. Tro hë angeic a madrin ke, easa wangatrunyi angeic.

10. Nemene la thangan e tro sa hane qaja la pengö së kowe la ka ini tus?

¹⁰ Loi e tro sa qaja la pengö së kowe la ka ini tus. Maine jë, tro sa qaja la ijine easa atre la nyipici, maine aqane cile së kowe la ketre jol, maine aqane xatua së pena hnei Iehova. (Sal. 78:4, 7) Celë hi itre aqane tro sa xatua angeic, me acatrene la lapaune i angeic, me ithuecatre koi angeic. Ketre, tro fe lai a xatua angeic troa cile kowe la ketre jol. (1 Pet. 5:9) Öni Gabriel, ketre pionie  lapa e Brésil: “Hnene la itre trejin ka sine la ini tusing hna qaja la hnei angatr hna melën. Atre hë ni laka, öhne hi Iehova la itre jol hnenge hna cile kow. Nge ijijinge fe troa hane cile catr ngöne la itupath.”

11-12. Pine nemene matre nyipiewekë troa kapa hnyawa la ka ini tus ngöne la hna icasikeu?

¹¹ Loi e tro la itre ka ini tus a sine la itre icasikeu, matre tro angatr a kökötr ngöne la nyipici, me hane xomi bapataiso. (Heb. 10:24, 25) Nyipici laka, hnëqa ne la ka hamë ini troa könë angeic kowe la itre icasikeu. Ngo ijije hi tro sa hane thue aja koi angeic troa traqa kowe la Uma Ne Baselaia. Tune kaa?

¹² Loi e troa kapa hnyawa la ka ini tus. (Rom. 15:7) Tro hë lai a thue aja koi angeic troa sine la itre icasikeu. Loi e tro sa ibozu me angeic, me tro sai angeic kowe la itre xaa trejin. Tha tro kö sa mekun laka, tha hnëqa së kö troa kepe angeic. Maine jë, patre palakö la trejin ka hamë ini koi angeic. Loi e tro sa drenge la angeic a ithanata me wangatrunyi angeic. Nemene la thangane lai? Öni Dmitrii, ketre atre ixatua: “Ame lo eni a xötrei sine la itre icasikeu, hnenge hna lapa e kuhu qëhnelö. Ngo hnene la ketre trejin hna hë ni troa ce lö me nyidrë e hnine la Uma Ne Baselaia. Eni a sesëkötr la kola ibozu me eni hnene la itre trejin. Madrine catre ni kowe la itre ini hnenge hna kapa, matre eni a ajane troa icasikeu e nöjei drai. Eni a haine la aqane kepe ni hnei angatr.”

13. Nemene la thangan e tro sa amamai tulu kowe la itre ka ini tus?

¹³ Loi e troa amamai tulu kowe la ka ini tus. Tro ha mama koi angeic laka, angeic ngöne la nyipici. (Mat. 5:16) Öni Vitalii, ketre pionie e Moldavie: “Hnenge hna öhne la aqane mele ne la itre trejin. Celë hi lai ka anyipicine koi ni laka, angatre hi la nöje i Akötresie.”

14. Nemene la aqane tro sa hamë ithuecatre kowe la ka ini tus?

¹⁴ Maine ketre ka ini tusi a ajane troa xomi bapataiso, loi e tro angeic a trongëne la hnei angeic hna inin e hnine la Tusi Hmitrötr. Nyipici, tha ka hmaloi kö. Ngo maine tro angeic a öhne laka, easa trongëne la itre trepene meköt me kepe thangan qa ngön, tro hë angeic a nyitipu së. (1 Kor. 11:1) Öni Hanae: “Nyimutre la itre ini hnenge hna xom qa ngöne la tulu ne la itre trejin. Hnei  angatr hna ini ni troa hamë ithuecatr, me nue la ngazo i ketre, me ihnim. Hnei angatr palahi hna qaja aloine la itre xan. Eni a ajane troa tui angatr.”

15. Thenge la Ite Edomë 27:17, pine nemene matre nyipiewekë troa nyisineene la itre ka ini tus?

¹⁵ Loi e tro sa nyisineene la itre ka ini tus. Nyipiewekë tro sa wangatrune la itre ka ini tus me ka sine la itre icasikeu. (Fil. 2:4) Loi e tro sa thele troa atrepengöi angatre hnyawa. Maine jë, tro sa qaja aloine la itre trengecatre hnei angatr hna kuca, me hnyingë pengöne la ini tusi angatr, me fami angatr, me huliwa i angatr. Tro hë lai a acatrene la aqane imelekeu së me angatr. Nge maine tro sa nyisinee i angatr, tro hë angatr a kökötr ngöne la nyipici. (E jë la Ite Edomë 27:17.) Ketre pionie lapa hë Hanae enehila. Öni angeic: “Ame lo eni a xötrei sine la itre icasikeu, hnenge hna thele sinee e hnine la ekalesia. Ame itre xaa ijin, eni a kucakuca, ngo xele kö ni troa triane la ketre icasikeu. Eni a madrin troa cememine la itre trejin. Celë hi ka aijijë ni troa nue la itre sineeng ka tha nyihlue i Iehova. Ketre, hnenge hna acatrene la aqane imelekeung me Iehova memine la itre trejin. Nge hnenge hna mekun troa xomi bapataiso.”

16. Nemene la ketre aqane tro sa xatuane la ka ini tus?

¹⁶ Maine ketre ka ini tusi a kökötr ngöne la nyipici, loi e tro sa amamane laka, ka nyipiewekë angeic e hnine la ekalesia. Maine jë, tro sa hë angeic kowe la hnalapa së. (Heb. 13:2) Öni Denis qa Moldavie: “Hnene la itre trejin hna anyimua könë ni me föeng troa ce xeni me angatr. Hnei angatr hna qaja la aqane xatua angatr hnei Iehova. Celë hi ka ithuecatre koi nyio troa catre huliwa i Nyidrë. Xecie koi nyio laka, celë hi la mel ka sisitria.” Ketre, maine kola nyiqane cainöj hnene la ka ini tus, ijije hi tro sa ce cainöj me angeic. Öni Diego qa Brésil: “Alanyimu la itre trejin ka sipone troa ce cainöj me eni. Celë hi ka aijijë ni troa atrepengöi angatre hnyawa me xomi ini qa ngöne la tulu i angatr. Ketre, hna acatrene la aqane imelekeung me Iehova me Iesu.”

17. Nemene la aqane tro la itre qatre thup a xatuane la itre ka ini tus?

¹⁷ Loi e troa xomi ijine kowe la itre ka ini tus. Itre qatre thup, loi e tro epuni a wangatrune la itre ka ini tus, matre tro angatr a kökötr ngöne la nyipici. Loi e troa porotrike me angatr ngöne la hna  icasikeu. Ketre, tro angatr a madrin e tro epuni a qaja la ëje i angatr ngöne la angatr a hane qeje mekun. Loi e tro fe epuni a sine la ini tusi angatr. Tro hë lai a hetre thangane koi angatr. Öni Jackie, ketre pionie qa Nigéria: “Ame la eni a ce traqa memine la ketre qatre thup troa ini tus, kola sesëkötr hnene la atr. Önine la ketre: ‘Tha hane fe kö kuca tune hnene la hnamiatr. Nyidrëti hmekuje hi a wang la itre ka trenamo ke, angatr a nyithupei nyidrë!’ Ame hë enehila, angeice ha sine la itre icasikeu memine la fami angeic.”

18. Thenge la Itre Huliwa 20:28, nemene la hnëqa ne la itre qatre thup?

¹⁸ Loi e troa inine me ithuecatre kowe la itre trejin ka hamë ini. Itre qatre thup, hnëqa i epun troa xatuane la itre trejin troa maca troa inine la itre atr. (E jë la Itre Huliwa 20:28.) Maine ketre trejin a xou troa hamë ini qëmekei epun, sipone jë troa iujine la ini tus. Öni Jackie: “Itre qatre thup palahi a hnyingë pengöne la itre ka ini tus me eni. Ame la eni a qaja la ketre jol hna cile kow hnene la ka ini tus, angatr a hamë eamo koi ni.” Eje hi, hetre eloin e tro la itre qatre thup a ithuecatre kowe la itre trejin. (1 Thes. 5:11) Öni Jackie hmaca jë: “Eni a madrin la kola ithuecatr me qaja aloinyi ni hnene la itre qatre thup, kösë timi ka lepanyi ngöne la kola hedredrei. Ketre, kola akeukawane la hning me xatua ni troa catre hamë ini.”—Ite Edomë 25:25.

19. Nemene la ketre madrin ka tru koi së?

¹⁹ Ngacama pëkö ka ini tusi me easë, ngo ijije hi tro sa xatuane la ketre atr troa kökötr ngöne la nyipici. Qëmekene troa sine la ketre ini tus, loi e tro sa hnëkë hnyawa matre troa ce huliwa memine la ka hamë ini, me hamë ithuecatr. Loi e tro fe sa nyisineene me amamai tulu kowe la ka ini tus me sine la itre icasikeu. Nge ame la itre qatre thup, loi e tro angatr a xomi ijine matre xatuane la itre ka ini tus. Ketre, nyipiewekë tro angatr a inin, me qaja aloin, me ithuecatre kowe la itre trejin ka hamë ini. Drei la ketre madrin ka tru e troa xatuane la ketre atr troa atrepengöi Iehova hnyawa, me hnim, me nyihlue i Nyidrë!