TANE MEKUN 45
Amamane Jë La Ihnimi Nyipici Së Koi Itre Xan
“Amekötine hnyawa ju, ihnimekeuneju, me iutipine keun.”—ZAKA. 7:9.
NYIMA 107 Xome Jë La Aqane Ihnimi Akötresie
MEKUN KA TRU *
1-2. Pine nemene matre nyipiewekë troa amamane la ihnimi nyipici së koi itre xan?
NYIMUTRE la itre kepin matre loi e tro sa amamane la ihnimi nyipici së koi itre xan. Kola qaja ngöne Ite Edomë ka hape: “The tro kö a pate thei ’ö la ihnimi me nyipici. . . . tro [hë] eö a hete ihnimi me manathithi ka loi xajawa i Akötesie me at.” Eje hi, “ame la ate ka ihnim, te, kola thina ka loi koi angeice kö.” Nge “ame la ate xöte thenge la meköti me ihnim, te, tro angeic’ a öhne la mel.”—Ite Edomë 3:3, 4; 11:17; 21:21.
2 Itre xötre celë a amamane la köni kepin matre nyipiewekë tro sa amamane la ihnimi nyipici së koi itre xan. Ame la hnapan ke, tro Iehova a wangatrunyi së. Ame la hnaaluen ke, tro lai a hetre eloine koi së, tune la troa hetre nyipi sinee. Nge ame la hnaakönin ke, tro sa kapa la itre manathith elany, tune la mele ka pë pun. Eje hi, nyipiewekë tro sa trongëne la eamo i Iehova, hna hape: “Amekötine hnyawa ju, ihnimekeuneju, me iutipine keun.”—Zaka. 7:9.
3. Nemene la itre hnying hne së hna troa ce wang?
3 Tro sa ce wang la foa lao hnying: Tro sa amamane koi drei la ihnimi nyipici së? Nemene la ini hne së hna xom qa ngöne la tulu i Rutha, göne la thiina cili? Tro sa amamane tune kaa la ihnimi nyipici së koi itre xan? Nge nemene la itre eloine hne së hna troa kapa qa ngön?
TRO SA AMAMANE KOI DREI LA IHNIMI NYIPICI SË?
4. Tune kaa la aqane tro sa nyitipune la ihnimi nyipici Iehova? (Mareko 10:29, 30)
4 Tune lo hne së hna ce wang, Iehova a amamane la ihnimi nyipici Nyidrë kowe la itre ka hnimi Nyidrë me nyihlue i Nyidrë. (Dan. 9:4) Nge easa ajane troa ‘nyitipu Akötresie tune la itre nekö hnimina’ i Nyidrë. (Efe. 5:1) Celë hi matre, loi e tro palahi sa acatrene la ihnimi së kowe la itre trejin ne la ekalesia.—E jë la Mareko 10:29, 30.
5-6. Nemene la eisapengönene la troa hnime me utipine la ketre atr memine la troa ihnimi nyipici?
5 Maine tro sa trotrohnine la aliene la ihnimi nyipici, tro ha hmaloi koi së troa amamane la thiina cili kowe la itre trejin. Nemene la eisapengönene la troa hnime me utipine la ketre atr memine la ihnimi nyipici? Hane hi la ketre ceitun.
6 Pane mekune jë la ka traqa koi Paulo aposetolo, ngöne lo ijine kola lö la he ngöne la hnapeti e Melita. Pëkö ka musinëne la angetre Melita troa xatua Paulo me itre xan. Hnei angetre Melita hi hna utipi angatr me kepe angatre hnyawa, tune la aqane nyipiine la ketre atr maine trenyiwa. (Itre hu. 28:2, 7) Celë hi ihnimi hna amamane koi nöjei atr, ngo tha ihnimi nyipici kö.
7-8. (a) Nemene la ka upi së troa hetre ihnimi nyipici koi itre xan? (b) Pine nemene matre loi e tro sa ce wang la hna qaja ngöne la tusi Rutha?
7 Ame la eisapengönene la ihnimi nyipici hna qaja ngöne la paragarafe 6, me ihnimi ne la ketre atr, tre, ene la aja ka ej e kuhu hni angeic. Hnauëne laka, ka ihnimi nyipici la itre hlue i Akötresieti ekö? Tha hnene kö laka, hna musinë angatr, ngo hnene pe la itre aliene hni angatr. Hane hi la ka traqa koi Dravita. Ngacama hnei Saulo hna thele troa humuthi angeic, ngo hnei Dravita hna amamane la ihnimi nyipici angeic koi Ionathana. Nge ketre tune fe ngöne la Ionathana a mec. Hnei Dravita hna hnimi Mefiboseth, nekö i Ionathana.—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
8 Nyimutre palakö la itre ini hna hamën ngöne la tusi Rutha göne la ihnimi nyipici. Nemene la itre ini hne së hna troa xom qa ngöne la tulu ne la itre hlue i Akötresieti ekö? Nge tune kaa la aqane tro sa amamane la ihnimi nyipici së e hnine la ekalesia? *
IHNIMI NYIPICI E HNINE LA TUSI RUTHA
9. Pine nemene matre hnei Naomi hna mekun laka, hnei Iehova hna akötrë eahlo?
9 Kola qaja ngöne la tusi Rutha la hna melën hnei Naomi me Rutha, tresi eahlo me Boaza, sinee ne la föi Naomi. Hna traqa la ketre jiin atraqatr e Isaraela, matre hnei Naomi me föi eahlo memine la lue nekö i nyidro hna fek a tro Moaba. Ngo hna meci hnene la föi Naomi. Ketre, hna faipoipo hnene la lue nekö i eahlo trahmany, ngo hnei nyidroti hna meci e thupen. (Rutha 1:3-5; 2:1) Eje hi, hace me hleuhleu la mele i Naomi. Eahlo ha mekun laka, Iehova la ka akötrë eahlo. Öni Naomi: “Hna line la iwanakoime i Iehova hung.” “Haite atraqate la thina i Kapucatinasë koi ni.” “Hnei Iehova hna akötë ni, nge hnei Kapucatinasë hna hnöthi ni.”—Rutha 1:13, 20, 21.
10. Nemene la hna kuca hnei Iehova thupene la Naomi a qaja la itre trengewekë ka akötr?
10 Nemene la hna kuca hnei Iehova thupene la Naomi a qaja la itre trengewekë ka akötr? Atre hi Iehova laka, Naomi a akötr. Celë hi matre, tha hnei Nyidrëti kö hna nuaxöji eahlo. Hnei Iehova pe hna hnimi eahlo. Atre hi Nyidrë laka, “Ame la iangazo, te, kola ahmone la ate ka inamacan.” (Ate cai. 7:7) Hnei Iehova hna amamane koi Naomi laka, ce Nyidrëti palahi me eahlo. Tune kaa? (1 Sam. 2:8) Hnei Iehova hna upi Rutha troa hetre ihnimi nyipici koi Naomi. Hnei Rutha hna akeukawane la hni Naomi ngöne la itre ijine akötr, me amamane laka, Iehova palahi a hnimi eahlo. Nemene la ini koi së?
11. Nemene la ka upe la itre trejin troa xatuane la itre ka akötr?
11 Ihnimi nyipici la ka upi së troa xatuane la itre ka akötr. Hnei Rutha hna xatua Naomi. Ketre tune fe, madrine catr la itre trejin troa xatuane la itre atrene la ekalesia ka hleuhleu me akötr. Hnene la ihnimi angatr matre angatr a ajane troa xatua itre xan. (Ite Edomë 12:25; 24:10) Angatr a trongëne la eamo i Paulo aposetolo hna hape: “Hamëne [pi] la itre trenge ithanata ka keukawa kowe la itre ka hace hni, me xatuane la itre ka kucakuca, me xomihnine la nöjei atr asë.”—1 Thes. 5:14.
Loi e tro sa drenge hnyawa la ketre atr ka akötr matre xatua angeic (Wange ju la paragarafe 12)
12. Tro sa xatuane tune kaa la ketre trejin ka akötr?
12 Maine easa ajane troa xatuane la ketre trejin ka akötr, loi e tro sa pane drei angeice hnyawa me qaja amamane la ihnimi së koi angeic. E cili, tro Iehova a amanathithi së ke, easa xatuane la ketre hlue i Nyidrë. (Sal. 41:1) Kola qaja ngöne Ite Edomë 19:17 ka hape: “Ame la ate hnime la ate pë ewekë, te, kola pane hamëne koi Iehova; nge tro anganyidëti a të la huliwa i angeic.”
Rutha a lapa me Naomi nge Orepa a bëek a tro Moaba. Öni Rutha koi Naomi: “Ame la tro eapo kowe kete tro fe ni kow.” (Wange ju la paragarafe 13)
13. Nemene la aqane axecië mekune i Rutha me Orepa, nge pine nemene matre hatrene ihnimi Rutha la aqane axecië mekune i angeic? (Wange ju la icetrön.)
13 Maine easa ajane troa trotrohnine la aliene la ihnimi nyipici, loi e tro sa ce wang la ka traqa koi Naomi thupene la kola mec hnene la föi eahlo me lue nekö i eahlo trahmany. Ame lo Naomi a atre laka, “hnei Iehova hna xöje la nöje i nyidë mate thu a i angat,” hnei eahlo hna mekun troa bëek e Isaraela. (Rutha 1:6) Hnei Rutha me Orepa hna ce tro me eahlo. Ngo akönia iele nyidro hnei Naomi troa bëek e Moaba. Nemene la ka traqa e cili? “Hnei Orepa hna idemi me tesi angeic; ngo Rutha a fede cate koi [eahlo] pe.” (Rutha 1:7-14) Hnei Orepa hna drei Naomi me bëek kowe la zi angeic. Ngo ame Rutha, hnei angeic hna ce lapa me Naomi. Maine ju, ijije hi tro Rutha a bëek kowe la zi angeic. Ngo hnene la ihnimi nyipici Rutha koi Naomi, matre tha hnei angeice kö hna nue eahlo. (Rutha 1:16, 17) Pëkö ka musinë Rutha troa ce tro me Naomi. Angeice kö la ka iëne troa xötrethenge eahlo. Celë hi ketre hatrene la ihnimi nyipici Rutha koi Naomi. Nemene la ini koi së?
14. (a) Tune kaa la aqane tro la itre trejin a nyitipu Rutha enehila? (b) Thenge la Heberu 13:16, nemene la itre huuj ka amadrinë Akötresie?
14 Ihnimi nyipici a upi së troa kuca la hna atreine matre xatuane la itre xan. Tune ekö, easa amamane la ihnimi nyipici së kowe la itre xaa trejin, ngacama isa nöje së kö. Ame itre xaa trejin, angatr a saen troa ixatua ngöne la ketre nöj hna lepe hnei hulö. Itre xan a ithingë matre troa xatuane la ketre trejin ka hetre jol göi manie. Tune la itre Keresiano ne Makedonia ekö, itre trejin enehila a kuca la hnei angatr hna atrein, matre sajuëne la itre ka aja ixatua, nge “goi sasaithe fe la hnei angatr hna hetreny.” (2 Kor. 8:3) Tru la madrine i Iehova kowe la aqane hame i angatr!—E jë la Heberu 13:16.
AQANE TRO SA AMAMANE LA IHNIMI NYIPICI SË
15-16. Tune kaa la aqane xomihni aqeanyi hnei Rutha?
15 Nyimutre la itre ini hne së hna xom qa ngöne la aqane thupë Naomi hnei Rutha. Hane hi la itre xan.
16 Tro sa xomihni aqeany. Hnei Rutha hna iele Naomi matre ce tro me eahlo e Iudra. Ngo hnei eahlo palahi hna thipën. Ame pe, tha hnei Rutha kö hna nuaxöji eahlo. Nemene la ka traqa e cili? “Öhnë hë [Naomi] laka cate la hni [Rutha] troa ce tro me [eahlo], ame hna tha ewekë hmaca kö [eahlo] koi angeic.”—Rutha 1:15-18.
17. Nemene la ka xatua së troa xomihni aqeany?
17 Ini: Nyipiewekë tro sa atreine xomihni aqeany ngöne la easa xatuane la ketre atr ka akötr. Eje hi, tha tro kö sa hmacahmaca. Maine jë, tro la ketre trejine föe * ka cile kowe la itre jol a thipëne la ixatua së. Ngo tro la ihnimi nyipici a upi së troa xatua angeic. (Gal. 6:2) Maine jë, tro angeic a kapa la ixatua së e ketre ijin.
18. Nemene la itre trengewekë i Naomi ka akötrë Rutha?
18 Tha tro kö a canga dreng akötrëne la hna qaja koi së. Ame lo Naomi me Rutha a bëek e Bethelema, hnei Naomi hna iöhnyi hmaca memine la itre sinee i eahlo. Öni Naomi koi angatr: “Hnenge hna tro nge tiqa ha, ngo ase hë Iehova ahmacanyi ni nge pë hë alien.” (Rutha 1:21) Pane mekune jë la akötre i Rutha! Eje hi, hnei Rutha lo hna kuca la hnei angeic hna atrein matre troa xatua Naomi. Hnei angeic hna ce treije me eahlo me akeukawane la hni eahlo. Nyimutre la itre drai ne trongëne nyidro la itre gojeny. Ame pe, hnei Naomi hna qaja ka hape: “Ase hë Iehova ahmacanyi ni nge pë hë alien.” Tha hnei Naomi kö hna qaja la aqane xatua eahlo hnei Rutha! Ame pe, hnei Rutha palahi hna ce lapa me Naomi.
19. Tro sa xomihni aqeanyi tune kaa e kola thipëne la ixatua së hnene la ketre trejin?
19 Ini: Maine jë, troa ithanata akökötrenyi koi së hnene la ketre trejine föe ka cile kowe la itre jol. Ngo tha tro kö sa dreng akötrëne la hna qaja. Loi e tro pe sa xomihni aqeanyi me sipo Iehova troa xatua së matre atreine akeukawane la hni angeic.—Ite Edomë 17:17.
Tune kaa la aqane tro la itre qatre thup a nyitipu Boaza? (Wange ju la paragarafe 20-21)
20. Nemene la ka xatua Rutha troa catre kuca la loi?
20 Tro sa ithuecatr kowe la ketre atr ka aja ixatua. Hnei Rutha lo hna amamane la ihnimi nyipici angeic koi Naomi. Ngo angeice pena ha la ka aja ixatua. E cili, hnei Iehova hna upi Boaza troa ithuecatr koi angeic. Öni Boaza koi Rutha: “Tro Iehova a nyi june la huliwa i ’ö, nge troa nyipi nyi thupene koi ’ö qa thei Iehova Akötesi angete Isaraela, nge hnei ’ö hna tro e kolemi troa lapaune fene la lue iape i anganyidë.” Celë hi lai ka akeukawane la hni Rutha, matre öni angeic: “Hnei nyipëti hna aupunyi ni, me ewekë hnyawa koi ni hlue i nyipë.” (Rutha 2:12, 13) Hnene la itre trengewekë i Boaza hna qaja ngöne la nyipi ijin, hna hamë trengecatre i Rutha tro palahi a kuca la loi.
21. Thenge la Isaia 32:1, 2, nemene la nyine troa kuca hnene la itre qatre thup?
21 Ini: Ame la itre ka amamane la ihnimi nyipici angatr koi itre xan ke, angatre fe a aja ixatua. Eje hi, hnei Boaza hna qaja koi Rutha ka hape, tha sihngödri kö la ihnim me thiina ka loi i angeic koi Naomi. Ketre tune fe, loi e tro la itre qatre thup a goeëne hnyawa la itre hna kuca hnene la itre trejin, me olene la aqane xatuane angatr la itre xan. Maine tro la itre qatre thup a qaja aloin me hamë ithuecatre i angatr ngöne la nyipi ijin, tro hë lai a thue aja koi angatr tro palahi a catre kuca la loi.—E jë la Isaia 32:1, 2.
ITRE ELOINE HNA KAPA QA NGÖNE LA HNA HETRE IHNIMI NYIPICI
22-23. Tune kaa la aqane saze la mekuna i Naomi, nge pine nemen? (Salamo 136:23, 26)
22 Hnei Boaza hna nue Rutha troa hlem atrune la bali koi angeic me Naomi. (Rutha 2:14-18) Nemene la hna qaja hnei Naomi göne la aqane hame i Boaza? Öni eahlo: “Loi e manathithinyi nyidë hnei Iehova, ate ka tha tije kö la ihnimi nyidë kowe la ite ka mele me ite ka mec.” (Rutha 2:20a) Eje hi, saze hë la aqane mekune i Naomi! Nyipici, hnei Naomi lo hna qaja ka hape: ‘Hnei Iehova . . . hna akötrë ni.’ Ngo eahlo ha madrin me hape: “Iehova, ate ka tha tije kö la ihnimi nyidë.” Pine nemene matre hna saze la aqane mekuna i Naomi?
23 Trotrohnine hë Naomi laka, tha hnei Iehova kö hna nuetriji eahlo. Hnei Iehova hna upi Rutha troa xatua eahlo ngöne lo nyidroti a bëek e Iudra. (Rutha 1:16) Ketre, hnei Iehova fe hna upi Boaza, “sine la itete nyi matra” * i Naomi troa xatua eahlo me Rutha. (Rutha 2:19, 20b) Maine jë, hnei Naomi hna mekun e cili ka hape: ‘Trotrohnine hë ni enehila laka, tha hnei Iehova kö hna nuaxöji ni. Ce Nyidrëti palahi me eni!’ (E jë la Salamo 136:23, 26.) Tru la hni ne ole i Naomi koi Rutha me Boaza ke, tha hnei nyidroti kö hna nue eahlo! Nge drei jë kö la madrine i Naomi, Rutha me Boaza.
24. Pine nemene matre nyipiewekë tro palahi sa amamane la ihnimi nyipici së kowe la itre trejin?
24 Nemene la itre ini hne së hna xom qa ngöne la tusi Rutha? Ihnimi nyipici la ka upi së troa catre xatuane la itre trejin ngöne la itre ijine jol. Eje fe a upi së troa huuj me kuca la hne së hna atreine matre xatua angatr. Ketre, loi e tro la itre qatre thup a goeëne hnyawa la itre trejin, me hamë ithuecatr kowe la itre ka hetre ihnimi nyipici koi itre xan. Eje hi, tru la madrine së ngöne la easa öhne laka, catrecatre hmaca ha la lapaunene la ketre trejin hne së hna xatuan. (Itre hu. 20:35) Ngo pine nemene matre, ka nyipiewekë koi së troa hetre ihnimi nyipici koi itre xan? Pine laka, easa ajane troa nyitipu Iehova me amadrinë Nyidrë, Akötresie “ka ihnim” nyipici.—Eso. 34:6; Sal. 33:22.
NYIMA 130 Loi e Tro Sa Inualoinekeun
^ Aja i Iehova tro sa amamane la ihnimi nyipici së kowe la itre trejin. Maine easa ajane troa trotrohnine la aliene la thiina cili, loi e tro sa pane ce wang la aqane amamane la itre hlue i Akötresieti ekö, la thiina cili, tui Rutha, Naomi, me Boaza.
^ Ame ngöne la epuni a hnëkëne la tane mekun celë, pane e jë fe la mekene 1 me 2 ne la tusi Rutha.
^ Easa qaja la ceitune la ketre trejine föe ke, easa qeje Naomi. Ngo ijije fe troa qaja la ketre trejin trahmany ka aja ixatua.
^ Maine epuni a aja itre xaa ithuemacanyi göne la hnëqa i Boaza ne sine la nyi matra i Naomi, wange ju la mekene 5 ne la itus Imitez leur foi, hna hape, “Une excellente femme.”
