1. Nemene la aja i Iehova koi së?

 ÖNI Iehova: “Ke ajang la ihnim.” (Hos. 6:6) Iehova a ithuecatre kowe la itre hlue i Nyidrë troa hane amamane la thiina cili. Ketre, öni Mika perofeta ka hape, Iehova ajane tro sa “hnine la ihnim.” (Mika 6:8) Ngo qëmekene troa hniine la thiina cili, nyipiewekë tro sa pane atrepengöne ej.

2. Nemene la ihnimi nyipici?

² Ame ngöne la itre xaa Tusi Hmitrötr, hna ujëne la hnaewekë “ihnimi nyipici” ka hape, “utipin” maine “ihnim.” Matre, ame ngöne la tane mekun celë memine la ketre, maine itre xötr a qaja la lue hnaewekë celë, tre, kola qaja la ihnimi nyipici. Ngo nemene la ihnimi nyipici? Kola qaja la aqane hnime Akötresieti la itre atr me aqane ihnimi ne la itre atr.” Eje hi, Iehova la ka amamane hnyawa la ihnimi cili. Ame ngöne la tane mekun celë, tro sa ce wang la aqane amamane Iehova la ihnimi nyipici Nyidrë kowe la itre atr. Nge ame ngöne la ketre tane mekun, tro sa ce wang la aqane tro sa nyitipu Nyidrë me amamane la thiina cili koi itre xan.

3. Nemene la hnei Iehova hna qaja koi Mose?

³ Thupene la angetre Isaraela a fek qa Aigupito, hnei Iehova hna amamane koi Mose la ëje i Nyidrë me itre thiina i Nyidrë. Öni Nyidrë: “Iehova, Iehova Akötesie, ate utipine me ka ihnim, ate xomi hni ahoean, nge ka tru loi me nyipici, ate thupëne la ihnimi thatraqane la nöjei  thausan, me nue tije la menu, me hna shashaith, me ngazo.” (Eso. 34:6, 7) Jëne la itre trengewekë celë, Iehova a amamane koi Mose la ketre igötranene la ihnimi nyipici. Nemene la götrane cili?

4-5. (a) Nemene la hnei Iehova hna qaja göi Nyidrë? (b) Nemene la itre hnying nyine troa sa?

⁴ Tha hnei Iehova hmekuje kö hna qaja ka hape, ka ihnimi nyipici Nyidrë. Öni Nyidrëti fe ka hape, “atraqate la ihnim” Nyidrë. (Num. 14:18; Neh. 9:17; Sal. 86:15; 103:8; Ioela 2:13; Iona 4:2) Ame e celë, kola qaja la ihnimi Iehova, ngo tha itre atr kö. Hnei Iehova hna sipu qaja ka hape, ka ihnimi nyipici Nyidrë. Eje hi, ketre thiina ka sisitria catre lai koi Nyidrë. Öni Dravita joxu: “Iehova fe, ej’ e hnengödrai la ihnimi cilie . . . Akötesingöti fe, nyipi ewekë la ihnimi enëtilai! nge lapaunë hë ite nekö i ate ngöne la ahnuene la lue iape i cilie.” (Sal. 36:5, 7) Tune kaa fe së, ka nyipiewekë kö koi së la ihnimi nyipici Akötresie, tui Dravita?

⁵ Tro sa pane sa la lue hnying celë matre trotrohnine la aliene la ihnimi nyipici: Drei la ka kapa la ihnimi nyipici Iehova? Nge nemene la hne së hna troa kapa qa ngön?

6. Drei la ka kapa la ihnimi nyipici Iehova?

⁶ Drei la ka kapa la ihnimi nyipici Iehova? Tusi Hmitrötr a qaja ka hape, nyimutre la itre ewekë hne së hna hnime maine ajan, tune la “troa pi eëny,” me “waina me wakacu,” maine troa “inin,” me “atrehmekun,” me “inamacan.” (2 A. l. ite jo. 26:10; Ite Edomë 12:1; 21:17; 29:3) Ngo ame la ihnimi nyipici ke, thatraqane hmekuje hi la itre atr, ngo tha kowe kö la itre ewekë. Ame pe, tha Iehova kö a amamane la thiina cili kowe la nöjei atr asë. Nyidrëti hi a amamane kowe la itre ka easenyi koi Nyidrë me hnimi Nyidrë. Eje hi, ka nyipici Iehova kowe la itre sinee i Nyidrë, nge pëkö ka atreine thapa la ihnimi Nyidrëti koi angatr. Tru la itre manathithi hnei angatr hna troa kapa elany.

7. Tune kaa la aqane hnime Iehova la nöjei atr?

⁷ Iehova a hnime la nöjei atr asë. Öni Iesu koi Nikodemo: “Atraqatre la ihnimi Akötresie kowe la fen, matre hnei nyidrëti hna upe la Nekö hnimina i nyidrë ka cas, matre tha tro kö a meci la atre amamane la lapaune i angeic kowe la Nekön, ngo tro pe a hetrenyi la mele ka pë pun.”—Ioane 3:1, 16; Mat. 5:44, 45.

8-9. (a) Pine nemene matre Iehova a hetre ihnimi nyipici kowe la itre hlue i Nyidrë? (b) Nemene la hne së hna troa ce wang enehila?

 ⁸ Iehova a hetre ihnimi nyipici kowe la itre hlue i Nyidrëti hmekuje hi. Celë hi lai hna qaja hnei Dravita joxu me Daniela perofeta. Öni Dravita: “Epi nyi xane ju la tenge ihnimi cilie koi angete ate cilie.” Öni nyidrëti fe: “Qan’ ekö palua uti hë epine palua la ihnimi Iehova koi angete qoue nyidë.” Ketre, öni Daniela: “Ekölö hi ni Joxu Akötesie, ate ihnimi koi angete aja nyidë, me trongëne la ite wathebo i nyidë.” (Sal. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Eje hi, Iehova a hetre ihnimi nyipici kowe la itre hlue i Nyidrë ke, angatr a atre Nyidrë, me xoue Nyidrë, me hnimi Nyidrë me trongëne la itre wathebo i Nyidrë. Iehova a amamane la ihnimi nyipici Nyidrë kowe la nöje i Nyidrë, itre ka nyihlue i Nyidrë.

⁹ Qëmekene tro sa atre Iehova, hnei Nyidrëti hna hnimi së, tune la aqane hnime la nöjei atr. (Sal. 104:14) Ngo ame hë enehila, itre hlue i Nyidrëti hë së, matre easa hane kapa la ihnimi nyipici Iehova. Öni Nyidrë: “Tha trojë kö a pate thei [epun] la ihniming.” (Is. 54:10) Ketre, öni Dravita: “Hnei Iehova hna iëne la ate ka hmitöte thatraqai nyidë.” (Sal. 4:3) Nemene la thangane koi së? Önine la atre cinyihane la Salamo: “Dei la ka inamacane troa öhne la nöjei ewekë cili, me mekune hnyawa la tenge ihnimi Iehova?” (Sal. 107:43) Ame enehila, tro sa ce wang la köni eloine hne së hna kapa qa ngöne la ihnimi nyipici Iehova.

10. Nemene la thangan e tro sa atre ka hape, ka epine palua la ihnimi nyipici Iehova? (Salamo 31:7)

¹⁰ Ka epine palua la ihnimi nyipici Iehova. Traqa koi 26 lao mama la hnaewekë celë ngöne Salamo 136. Kola qaja ngöne la pane xötr ka hape: “Ole Iehova jë, ke jiniati [ka lolo] anganyidë; ke epine palua la ihnimi nyidë.” (Salamo 136:1) Qaane la xötre 2 koi 26, kola mama la hna hape, “epine palua la ihnimi nyidë.” Eje hi, ame la easa e la tusi Salamo 136,  easa haine la aqane amamane Iehova la ihnimi nyipici Nyidrë. Ketre, kolo fe a ahmekunë së ka hape, ka cile huti la ihnimi Akötresie kowe la itre hlue i Nyidrë. Easa madrin ke, tha tro jë kö Iehova a nuaxöji së! Tha nanyi kö Nyidrë qaathe së, nge ce Nyidrëti palahi me easë, ngöne fe la itre ijine jol. Nemene la thangane koi së? Kola hamë madrin me trengecatre së la troa atre ka hape, tha tro kö Iehova a nuaxöji së. Celë hi ka xatua së troa xomihnine la itre jol me catre nyihlue i Nyidrë.—E jë la Salamo 31:7.

11. Thenge la Salamo 86:5, pine nemene matre Iehova a nue la itre ngazo së?

¹¹ Hnene la ihnimi nyipici Iehova matre Nyidrëti a nue la itre ngazo së. Jëne la thiina cili, Iehova nue la ngazo ne la atr ka ietra me saze la aqane ujë i angeic. Öni Dravita göi Iehova: “Tha hnei nyidëti kö hna kuca koi shë cei tune memine la ite ngazo shë; nge tha hna të koi shë cei tune memine la ite menu shë.” (Sal. 103:8-11) Atre hnyawa hi Dravita laka, hace catre la kola huliwa la mekuthetheu së. Ngo xecie fe koi angeic laka, Iehova la “ate sheng” la itre ngazo së. Pine nemene matre Iehova a nue la itre ngazo së? Kola sa la hnying celë ngöne Salamo 86:5. (E jë.) Tune la hnei Dravita hna qaja ngöne la thithi angeic, ihnimi nyipici la ka upi Iehova troa nue la ngazo ne la itre ka ietra.

12-13. Nemene la ka troa xatua së ngöne la easa kucakuca pine la itre ngazo së ekö?

¹² Kola huliwa la mekuthetheu së ngöne la easa kuca la ketre ewekë ka ngazo. Ngo ka loi hi lai ke, celë hi ka troa upi së troa ietra me saze. Ame pe, itre xaa hlue i Akötresie a akötre palaha pine la ngazo hnei angatr hna kuca ekö. Ngacama hnei angatr hna ietra, ngo ame koi angatr, tha tro jë kö Iehova a nue la itre ngazo i angatr. Maine celë fe hi mekuna i epun, the hnehengazo menu kö. The thëthëhmine kö laka, Iehova a amamane la ihnimi nyipici Nyidrë kowe la itre hlue i Nyidrë. Celë hi ka troa xatua epun.

¹³ Nemene la thangane koi së? Ngacama itre atr ka ngazo së, ngo ijije hi tro sa  nyihlue i Iehova cememine la madrin me mekuthetheu ka wië. Eje hi, “madra ne la Neköi Nyidrë, Iesu, a ahmitrötrë së qa ngöne la nöjei ngazo së.” (1 Ioane 1:7) Ame la easa kucakuca pine la itre tria së, tha tro kö sa thëthëhmine laka, aja i Iehova troa nue la ngazo ne la itre ka ietra. Öni Dravita: “Atraqate la ihnimi nyidë koi angete qoue anganyidë, tune la edraië ne la ite hnengödrai hune la fene hnengödrai. Hnei nyidëti hna iananyine me eëshë la ngazo shë tune la enanyine kohië me kuë.” (Sal. 103:11, 12) Eje hi, aja i Iehova troa “nyipi köle tij’ asë” la itre ngazo së. —Is. 55:7.

14. Nemene la hna qaja hnei Dravita göne la aqane thupë së hnene la ihnimi nyipici Iehova?

¹⁴ Kola thupë së hnene la ihnimi nyipici Iehova. Hnei Dravita hna thithi koi Iehova me hape: “Nyipëti la hnë zaeng; tro nyipëti a thupë ni ngöne la akötr; tro nyipëti a ekögölithi ni hnene la itre nyima ne iamele.” (Sal. 32:7, MN) Öni Dravita hmaca jë hi: “Ame la ate lapau Iehova, te, troa ekögölithi angeice hnene la ihnim.“ (Sal. 32:10) Ame ekö, hna ekögölithi me thupëne la itre traon hnei ihag ka draië. Ketre tune fe, kola thupë së hnene la ihnimi nyipici Iehova me xatua së troa mele nyipici. Hnene la ihnimi nyipici Iehova, matre Nyidrëti a eatrongë së koi Nyidrë.—Iere. 31:3.

15. Pine nemene matre kola aceitunëne la ihnimi nyipici Iehova memine la gaa draië me hunapo?

¹⁵ Hnei Dravita hna qaja la ketre ceitun matre amamane la aqane thupëne la itre hlue i Akötresie. Öni angeic: “Akötesieti la ga draiëng, me Akötesieti ate hnimi ni.” “Ate hnimi ni, nge hunapong; ga draiëng, nge ate amele ni; peteng, nge ate hnenge hna lapaune kow.” (Sal. 59:17; 144:2) Pine nemene matre kola aceitunëne la ihnimi nyipici Iehova memine la gaa draië me hunapo? Ngacama isa nöje së kö ngo loi e tro sa catre nyihlue i Iehova. E cili, tro hë Nyidrëti a thupë së me xatua së troa catre mele nyipici. Önine la atre cinyihane la Salamo 91, ka hape: “Tro ni a ulatine koi Iehova, Cilieti la hniteng, me hnapong.” (Sal. 91:1-3, 9, 14) Ketre, hnei Mose hna qaja göi Iehova ka hape, Nyidrëti la hnamunë. (Sal. 90:1) Qëmekene troa meci hnei Mose, hnei angeic hna qaja la ketre mekun ka akeukawane la hni së. Öni angeic: “Hnamunë i ’ö la Akötesie ka epine palua, nge e kuhu fei ’ö la lue ime ka epine palua.” (Deu. 33:27) Nemene la aliene la hna hape, “e kuhu fei ’ö la lue ime ka epine palua”?

16. Nemene la aqane xatua së hnei Iehova? (Salamo 136:23)

¹⁶ Iehova la hnapo së matre lolo me tingeting la mele së. Ngo ame itre xaa ijin, kola traqa la itre jol matre easa hnehengazo me akötr. Nemene la hna kuca hnei Iehova? (E jë la Salamo 136:23.) Iehova a ee së draië hnene la lue ime i Nyidrë me xatua së troa cile kowe la itre jol. (Sal. 28:9; 94:18) Nemene la thangane koi së? Kola akeukawane la hni së me acatrene la mejiune së laka, tro palahi Iehova a ceme easë. Lue aqane xatua së hnei Iehova. Ame la hnapan, tro palahi Nyidrëti a thupë së ngacama isa nöje së kö. Nge ame la hnaaluen, Iehova a nyihnyawane la mele së.

17. Nemene la hne së hna kapa jëne la ihnimi nyipici Iehova? (Salamo 33:18-22)

¹⁷ Xecie koi së laka, tro kö Iehova a xatua së ngöne la easa cile kowe la itre jol,  me hamë trengecatre së matre troa mele nyipici. (2 Kor. 4:7-9) Öni Ieremia perofeta: “Ihnimi Iehova laka tha pate kö shë, ke tha asejë kö la tenge ihnimi nyidë.” (Ite teije 3:22) Haawe, the luelue kö së. Tro kö Iehova a amamane la ihnimi nyipici Nyidrëti koi së. Önine la atre cinyihane la Salamo: “Eje la lue xajawa i Iehova hui angete qoue nyidë, lo angete teqene la ihnimi nyidë.”—E jë la Salamo 33:18-22.

18-19. (a) Nemene la nyine tro sa lapa mekun? (b) Nemene la hne së hna troa ce wang ngöne la ketre tane mekun?

¹⁸ Nemene la nyine tro sa lapa mekun? Qëmekene tro sa atre la nyipici, hnei Iehova hna hnimi së, tune la aqane hnime Nyidrëti la nöjei atr. Ngo pine laka itre hlue i Nyidrëti hë së enehila, easa kepe eloine qa ngöne la ihnimi nyipici Nyidrë. Eje hi, Iehova a thupë së me ekögölithi së hnene la lue ime i Nyidrë. Tro Iehova a eatrëne la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean ke, aja i Nyidrë tro sa mele madrin! (Sal. 46:1, 2, 7) Ketre, tro Iehova a hamë së la trengecatre ka ijij, matre tro sa atreine mele nyipici ngöne la itre jol.

¹⁹ Hne së hna ce wang la aqane amamane Iehova la ihnimi nyipici Nyidrë kowe la itre hlue i Nyidrë. Ngo Nyidrëti fe a ajane tro sa amamane la thiina cili koi itre xan. Tune kaa? Celë hi lai hne së hna troa ce wang ngöne la ketre tane mekun.