1, 2. (a) Pine nemene matre hane jë fe së hnyinge tune la: “Uti hë eu?” (b)  Pine nemene matre kola thuecatre së enehila hnene la tulu ne la itre perofeta ekö?

“UTI HË eu?” Celë hi hnyinge i Isaia ekö me Habakuka. (Isaia 6:​11; Habakuka 1:2) Ame la Davita Joxu a cinyihane la Salamo 13, afoa lao hnyinge angeic tune lai. (Salamo 13:​1, 2) Ketre, öni Iesu la ketre ijin: “Uti hë eu?,” ke kola mele xötreithi nyidrëti hnene la itre ka tha lapaun. (Mataio 17:17) Tro fe hi lai a hane traqa koi së la mekune cili.

² Pine nemene matre hane jë fe së hnyinge tune la: “Uti hë eu?” Maine jë, hetre ewekë ka tha meköti kö hna kuca koi së. Maine pena, hna tithi së hnei mec, maine easa utipië trootro. Maine jë, easa seseu, ke easa melëne la itre “ijine ka aköte.” (2 Timoteo 3:1) Maine pena, hnene la aqane ujë ne la itre atr ka lapa xötreithi së hna akucakucanyi së. Nyipici laka, hetre kepine ka upi së troa qaja ka hape: “Uti hë eu?” Ngo ame la ka ithuecatre koi së, tre ene la troa atre ka hape, tha hnei Iehova kö hna jelengazone la itre hlue i Nyidrë pine hnyinge tune lai ekö.

3. Nemene la ka xatua së la kola traqa koi së la ketre jol ka tru?

³ Nemene la ka troa xatua së la kola traqa koi së la ketre jol ka tru? Öni Iakobo, trejine me Iesu ka hape: “Ange tejine fe, xomi hnine ju uti hë e traqa la Joxu.” (Iakobo 5:7) Matre nyipiewekë tro asë hi së a xomihni. Ngo nemene la aliene la troa xomihni, nge nemene la aqane tro sa melëne la thiina cili?

4, 5. (a) Nemene la aliene la troa xomihni, nge troa mama tune kaa the së la xomihni? (b)  Nemene la aqane qejepengöne Iakobo la xomihni?

⁴ Öni Tusi Hmitrötr, ka xulu la xomihni qa ngöne la uati hmitrötre i Akötresie. Maine patre ju la ixatua i Akötresie, thatreine jë kö la atr troa xomihnine la itre jole ka tru catr. Ketre ahnahna qaathei Akötresie la thiina cili, nge ame la easa melën, easë lai a amamane la ihnimi së koi Iehova me kowe la itre atr. E tha ka xomihni kö së, ketre tha ka catre kö la ihnimikeu së itre trejin, me koi itre xan. (1 Korinito 13:4; Galatia 5:​22) Kola hapeue la troa xomihni? Kola hape, troa cile hut ngöne la itre jole ka tru me hetrenyi pala hi la aqane waiewekë ka loi. (Kolose 1:​11; Iakobo 1:​3, 4) Ketre, hnene la xomihni hna xatua së troa mele nyipici koi Iehova, ngacama traqa ju hë koi së la nöjei jol. Tro eje lai a sewe së troa itëkeun ngöne la easa akötr. Öni Tusi Hmitrötr, loi e tro sa atrehmekune la enyipiewekëne troa atreine itreqe. Ketre ini lai ka tru ka mama ngöne Iakobo 5:​7, 8. (E jë.)

⁵ Pine nemene matre loi e tro sa treqene hnyawa la ijine tro Iehova a eatrëne la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean? Hnei Iakobo hna aceitunën la pengö së memine la pengöne la atre eëny. Ngacama hnene la atre eëny hna isine troa liin la itre xaji angeic, ngo tha angeice kö la ka mus kowe la drai, maine pena kowe la aqane troa kökötre la itre feja. Loi e tro angeic a treqene hnyawane la troa macaje la koko. Ketre tune mina fe, hetrenyi la itre ewekë laka, tha easë kö la ka troa musinën. Haawe, tro hi së lai a treqene hnyawane la tro Iehova a aeatrëne la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean. (Mareko 13:​32, 33; Ite Huliwa 1:⁠7) Tune la atre eëny, nyipiewekë tro sa xomihni me atreine itreqe.

6. Nemene la hne së hna inin qa ngöne la tulu i Mika perofeta?

⁶ Hnei Mika perofeta hna xomihnine la itre jole ka tru, tu së fe hi enehila. Hnei angeice hna mele ngöne la ijine musi Ahaza joxu. Ketre joxu ka ngazo thiina. Tru la hna huliwa atrekënö ngöne la nöj. Tru catre la ngazo hna kuca, matre öni Tusi Hmitrötr, ‘hna hnëkëne la itre atr thatraqane la ngazo.’ (E jë la Mika 7:​1-3.) Atre hi Mika laka, tha ijiji angeice kö troa sazene la aqane mele ne la nöj. Nemene la hnei angeice hna kuca? Öni angeic: “Ame ni, tro ni a teqe Iehova, tro ni a mejiune la Akötesie ate amele ni, tro Akötesingö a [drei ni].” (Mika 7:⁠7) Tui Mika, nyipiewekë tro fe sa atreine itreqe.

7. Nemene la aqane tro sa itreqe?

⁷ E ka lapaune së tui Mika, troa hetre aja së troa itreqe. Tha ceitu së kö memine la atr hna akalabusin, kola treqene la ijin troa humuthi angeic. Nge tha ajane kö angeic troa traqa kowe la ijine cili. Ngo ame pena së, hetre aja së troa treqe Iehova, ke, xecie hnyawa koi së laka, tro Nyidrëti elany a eatrën la hnei Nyidrëti hna thingehnaean koi së, ene la troa mele epine palua. Nge tro Nyidrëti lai a eatrën ngöne la nyipi ijin. Celë hi matre, easa “cengöne xomi hni me xomi hni ahoeanyi memine la madin.” (Kolose 1:​11, 12) Ame la easa itreqe, tha tro kö sa eetr me hape, tha canga aeatrëne kö Iehova la hnei Nyidrëti hna thingehnaean. Tha easë kö e cili a amadrinë Nyidrë.​—Kolose 3:​12.

8. Nemene la hne së hna atre göne la itre hlue i Iehova ekö?

⁸ Nemene la ka troa xatua së matre tro pala hi sa hetre aja troa itreqe? Loi e tro sa mekune la itre trahmany me föe ka mele nyipici ekö, nge ka treqene hnyawa tro Iehova eatrëne la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean. (Roma 15:⁠4) Ame la easa mekune hnyawa la itre tulu cili, loi e troa mama koi së la itre ijine itreqe angatr, memine la kepine matre hetre aja i angatre troa itreqe, me aqane amanathithi angatr hnei Iehova pine la aqane xomihni angatr.

9, 10. Nemene la etrune la itre macatre ne treqe Iehova hnei Aberahama me Sara?

⁹ Tro sa ce wange la hna melën hnei Aberahama me Sara. Hetrenyi nyidro “la nöjei hna thinge hnaean,” ke hnei nyidroti hna “lapaune me xomi hnin.” Öni Tusi Hmitrötr, “Thupene la hna xomi hnin” hnei Aberahama, hnei Iehova hna thingehnaeane ka hape, tro Nyidrëti a amanathithi angeic, me nyi kemene la nöje ka alanyim. (Heberu 6:​12, 15) Pine nemene matre nyipiewekë tro Aberahama a xomihni? Pine laka, tro lai hetre ijin troa itreqe qëmekene troa eatre la hna thingehnaeane cili. Ame lo 14 Nisan ne lo macatre 1943 qëmeke i Keriso, hnei Aberahama me Sara me nöjei atrene la hnalapa i nyidro hna thupa la hneopegejë ne Euferata, me lö kowe la Nöj Hna Thingehnaean. Ngo, tro pala kö Aberahama a treqene la 25 lao macatre matre hnaho Isaaka pi, nekö i angeic. Nge tro pala kö a treqen la 60 lao macatre matre hnaho Esau pi me Iakobo lue neköi api angeic.​—Heberu 11:⁠9.

¹⁰ Nemene la etrune la itre hnepadro hna kapa hnei Aberahama ngöne la Nöj Hna Thingehnaean? Öni Tusi Hmitrötr, “Tha hnei [Iehova] hna thue zi angeic’ e celë, pëkö hnepe etrune la thupaca ; ngo hnei nyidëti hna thinge hnaeane troa hamë angeice nyine zi angeic, me ite matra i angeice thupe i angeic, lo pë pete kö nekö i angeic.” (Ite Huliwa 7:⁠5) Tro pala kö a treqene la 430 lao macatre thupene la hna thupa la hneopegejë ne Euferata hnei Aberahama matre nöje jë lo itre matra i angeic, angetre troa lapane la nöje cili.​—Esodo 12:​40-​42; Galatia 3:​17.

11. Pine nemene matre hetre aja i Aberahama troa itreqe, nge tro angeic a öhnyi thangane tune kaa elany?

¹¹ Hetre aja i Aberahama troa itreqe, ke, xecie hnyawa koi angeic laka, tro Iehova a aeatrëne la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean. Ka catre la lapaune i angeic koi Iehova. (E jë la Heberu 11:​8-​12.) Ka madrine Aberahama troa itreqe, ngacama tha öhne kö angeic la kola eatre la itre hna thingehnaean hnei Akötresie ngöne la mele i angeic. Ngo pane mekune jë elanyi la madrine i Aberahama la kola amele angeice hmaca ngöne la paradraiso e celë fen. Tro angeic a sesëkötr la troa öhne la hna cinyihane la mele i angeic me hnepe lapa i angeic ngöne la nyimu tus ne la Tusi Hmitrötr. * (Wange ju la pane ithuemacany.) Pane mekune jë la madrine i angeic elany troa atre laka, ka nyipiewekë pi hë la huliwa i angeic matre troa eatrëne la aja i Iehova, göne la Mesia hna thingehnaean! Eje hi laka, ame koi angeic elany, tha ka gufa kö la hna itreqe.

12, 13. Pine nemene matre ka nyipiewekë koi Iosefa troa atreine xomihni, nge nemene la thiina ka lolo hnei angeice hna melën?

¹² Iosefa fe, neköi api Aberahama, la ketre atr ka hetre hni ne ajan troa xomihnine la itre itupath. Hetre itre ewekë ka tha meköti kö hna kuca koi angeic. Ame la hnapan, hnene la itre trejine me angeic hna salemë angeic nyine hlue, nge kola 17 lao macatre i angeic. Ame hë e thupen, hna upezöne menu angeic ka hape, hnei angeic hna thele troa xolouthe la föe ne la maseta i angeic. Nge hna akalabusi angeic pine lai. (Genese 39:​11-​20; Salamo 105:​17, 18) Maine nyipici laka, ketre hlue i Iehova angeic, ngo tru catre kö la akötr thei angeic, nge kösë pëkö manathith. Ngo, thupene la 13 lao macatre, saze pi hi la mele i angeic. Hna nue angeic qa kalabus, nge angeice fe la ketre atre mus, hnaaluene thupe i Farao e Aigupito.⁠—Genese 41:​14, 37-​43; Ite Huliwa 7:​9, 10.

¹³ Eje hi laka, nyimu ewekë pi hë ka tha meköti kö ka traqa koi Iosefa. Ngo hapeu, haitre kö la hni Iosefa hnene la itre ewekë cili? Hnei angeice kö hna mekune ka hape, hna nuetriji angeic hnei Iehova? Ohea. Hnei angeice hna xomihnin me treqene hnyawa. Ame la ka xatua angeic, tre, ene la lapaune i angeic koi Iehova. Mama hnyawa koi angeic la ime i Iehova ngöne la itre ijine cili. Kola mama lai ngöne la aqane ithanata i angeic kowe la itre trejine me angeic, kola hape: “The qou kö ; hape u, hna i Akötesieti ni ? Hnei nyipunie hna mekune troa angazo ni, ngo hnei Akötesieti hna mekune nyine aloine pe, mate troa eate tune la drai celë troa amelene la nöjei ate ka ala nyimu.” (Genese 50:​19, 20) Ka xecie hnyawa koi Iosefa laka, tha ka gufa kö la troa treqe Iehova.

14, 15. (a) Pine nemene matre nyine hain la aqane xomihnine Davita la akötr? (b) Nemene la ka xatua Davita troa treqe Iehova hnyawa?

¹⁴ Nyimu ewekë fe ka tha meköti kö ka traqa koi Davita. Hnei Iehova hna ië angeic troa Joxu i angetre Isaraela lo thöthi petre kö angeic. Ngo, tro pala kö Davita a treqene la 15 lao macatre matre hane jë fe angeice joxu ngöne la sipu tribu i angeic. (2 Samuela 2:​3, 4) Ame ngöne la itre macatre cili, hnei Davita hna kötre mel me zae e Saulo Joxu, lo ka thele troa humuthi angeic. * (Wange ju la pane ithuemacany.) Matre, pëhë sipu hnalapa i Davita. Hnei angeic hna lapa ngöne la nöj trenyiwa, me ngöne la itre ngönemeny. Ame la pune lai, hna humuthi Saulo ngöne la hna isi. Ngo tro pala kö Davita a treqene la 7 lao macatre matre joxu pi angeic kowe la nöje Isaraela asë.​—2 Samuela 5:​4, 5.

¹⁵ Pine nemene matre hetre hni ne ajane i Davita troa xomihnine la akötr? Hanawange la aqane sa i angeic ngöne la tusi Salamo. Ame ngöne la ca Salamo, kola mama la foa lao hnaewekë ka hape: “Uti hë eu?” Öni angeic: “Ngo ini a lapaune kowe la ihnimi cilie ; tro la hning’ a madine la iamele i cilie. Tro ni a nyima koi Iehova ke hnei nyidëti hna kuca la loi koi ni.” (Salamo 13:​5, 6) Tha luelue kö Davita laka, ka tru angeic koi Iehova, nge tro Nyidrëti a nyipici koi angeic. Hnei angeic hna lapa mekune lo aqane xatua angeic hnei Iehova ngöne la itre ijine angeic a akötr, me trengeneune la ijin tro Iehova a apën itre ej. Ame koi Davita, tha ka gufa kö la troa treqe Iehova.

16, 17. Nemene la tulu hna hamën hnei Iehova me Iesu göi troa atreine itreqe hnyawa?

¹⁶ Tro kö Iehova lai a upi së troa xomihni, nge tha ka xomihni pe Nyidrë? Nyidrëti la tulu ka sisitria göi troa xomihni me atreine itreqe hnyawa. (E jë la 2 Peteru 3:⁠9.) Itre thauzane hë lao macatre enehila, hnei Satana hna upezö Iehova ngöne la hlapa e Edena ka hape, tha ka meköti kö Nyidrë. Matre, Iehova a “treqene” hnyawane la ijine troa ahmitrötrene la ëje i Nyidrë. Nge ame hë elany, troa kapa la itre manathith ka nyimutre hnene la itre ka “treqe” Iehova.​—Isaia 30:​18.

¹⁷ Hetre aja i Iesu fe troa itreqe. Ame lo nyidrëti e celë fen, hnei nyidrëti hna mele nyipici uti hë la nyidrëti a mec. Ame lo macatre 33, hnei nyidrëti hna tro fë la huuje i nyidrë koi Iehova e koho hnengödrai, ene la mele i nyidrë hna huujën. Ngo, tro pala kö nyidrëti a itreqe uti hë lo 1914 matre acili nyidrëti jë troa Joxu. (Ite Huliwa 2:​33-​35; Heberu 10:​12, 13) Ame fe e cili, tro pala kö Iesu a treqene uti hë la pune la itre macatre ka ca thauzan matre lep apatren asë pi la itre ithupëjia me nyidrë. (1 Korinito 15:25) Ngacama ketre ijine lai ka qea catr, ngo, tha tro kö a gufa elanyi la hna itreqe hnyawa.

18, 19. Nemene la ka troa xatua së troa atreine itreqe hnyawa?

¹⁸ Eje hi laka, Iehova a ajane tro sa atreine xomihnin, me itreqe hnyawa. Nemene la ka troa xatua së troa ujë tune lai? Nyipiewekë tro sa thith matre troa sipone la uati hmitrötre i Akötresie. Ame la xomihni, tre, thiina lai ka xulu qa ngöne la uati hmitrötre i Akötresie. (Efeso 3:​16; 6:​18; 1 Thesalonika 5:​17-​19) Haawe, sipo iele Iehova jë matre tro Nyidrëti a xatua së troa atreine xomihnin me itreqe hnyawa!

¹⁹ Pane mekune jë la lapaune me mejiune ka ej thei Aberahama, me Iosefa, me Davita. Celë hi ka xatua angatre troa treqene hnyawa la ijine troa eatre la itre hnei Iehova hna thingehnaean. Tha hnei angatre kö hna sipu meku angatre kö, me itre aja i angatr. Ame la easa mekune la aqane trongene la mele i angatr, kolo fe a xatua së troa atreine itreqe hnyawa.

20. Nemene la ka ej e kuhu hni së troa kuca?

²⁰ Maine eje hi laka, easa cile kowe la itre itupath, ngo ka ej e kuhu hni së la troa “treqe” Iehova hnyawa. Ame itre xa ijin, easa hnying ka hape, “Uti hë eu, Iehova fe?” (Isaia 6:​11) Ngo jëne la uati hmitrötre i Iehova, tro së lai a nyitipu Ieremia perofeta, me hape: “Edrönge Iehova, . . . qa ngöne lai tro ni a treqe Nyidrë.”​—Ite Teije i Ieremia 3:​21, 24, MN.