Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Iehova—“Atre Iamele” Ngöne La Itre Hneijine Ekö

Iehova—“Atre Iamele” Ngöne La Itre Hneijine Ekö

Ita Ne Thup göi 09 Nofeba

Nyima 01 me 05 Qene Drehu

Iehova—“Atre Iamele” Ngöne La Itre Hneijine Ekö

“Akötesieti fe, saqejë koi ni; cilieti hi la ate xatua ni me amele ni.”—SAL. 70:5.

1, 2. (a) Eue la tro la itre hlue i Akötresie a sipo ixatua koi Nyidrë? (b) Nemene la hnyinge hna amejën, nge ekaa la hne së hna troa öhne la mekune ka sa la hnying?

 AME ngöne lo itre ijine mano, hnene la keme me thin ne la ketre föe ka faipoipo hë nge ka 23 lao macatre, hna atre laka hna paatre xan la nekö i nyidroti jajiny. Kola mekune laka maine jë hna humuthi angeic. Thupene la hna sa la trengetreng, nyidroti a bëeke hmaca kowe la hnalapa nge ame ngöne la gojeny, nyidroti a xëwe trootro koi Iehova troa xatua nyidro. Ame la ketre Atre Anyipicine i Iehova ka 20 lao macatre, tre, hna öhne thei angeice la ketre mec ka troa agenyine asë la ngönetrei i angeic. Canga thithi jë hi angeice koi Iehova. Jole catre fe kowe la ketre thine ka lapa caas troa öhnyi huliwa, ene pe thaa tru kö hnei manie i eahlo troa itö xen thatraqai eahlo memine la nekö i eahlo jajinyi ka 12 lao macatre. Celë hi matre, eahlo a thithi koi Iehova hnene la hni ka pexej. Nyipici, ame ngöne la kola qëmeke kowe la itre itupath me itre jol, tre, kola canga sipo ixatua thei Iehova hnene la itretre thili koi Nyidrë. Hapeu, hane kö epuni sipo ixatua thei Iehova ngöne lo ijine epuni a akötr?

2 Kola amejëne la ketre hnyinge ka sisitria catr: Ijije jë kö tro Iehova a sa la itre thithi së? Eje ngöne la tusi Salamo 70 la ketre mekune ka acatrene la lapaune së nge ka sa la hnyinge celë. Ame la Salamo celë, tre, hna cinyihane hnei Davita, ketre atr ka hmi koi Iehova me mele nyipici, nge ketre ame ngöne la mele i nyidrë, tre, nyimutre la itre itupath me jol hnei nyidrëti hna qëmeke kow. Celë hi matre kola upe la atre cinyihane la salamo celë troa qeje Iehova, ka hape: “Akötesieti fe, . . . cilieti la ate xatua ni me amele ni.” (Sal. 70:5) Ame la troa ce wange hnyawa la Salamo 70, tre, celë hi ka troa xatua së troa öhne la itre kepine matre ijije tro sa sipo ixatua thei Iehova ngöne la itre ijine akötre së, nge atraqatre la mejiune së laka, Iehova “hi la ate amele” së.

“Cilieti Hi La Ate . . . Amele Ni”

3. (a) Ame ngöne la Salamo 70, tre, nemene la ixatua hna sipone ielen? (b) Nemene la hnei Davita hna mejiune kow nge ka mama ngöne la Salamo 70?

3 Kola nyiqaane me afenesine la Salamo 70 hnene la aqane sipone ielen la ixatua qaathei Akötresie. (E jë la Salamo 70:1-5.) Davita a sipone ielen koi Iehova troa “lolo” me “saqe” troa amele nyidrë. Ame ngöne la qaane la itre xötre 2-4, tre, afaifi lao amexeje Davita la hnaewekë hna hape, “tro ha,” nyine amamane e celë la ketre aja maine ketre ewekë hne së hna piin. Ame lo lai köni pane sipo i Davita, tre, kola qaja lo itre ka thele troa humuthi nyidrë. Davita a sipone qa kuhu hni angeic laka tro Iehova a ngaane la itre ithupëjia cili, me ahmahmanyi angatr pine la iangazo i angatr. Ame lo lue xaa sipo ngöne la xötre 4, tre, kola qaja la nöje i Akötresie. Davita mina fe a thithi thatraqane la itre ka thele Iehova laka, epi tro angatr a madrine me thele troa atrunyi Nyidrë. Nge ame ngöne la pune la Salamo i nyidrë, tre, Davita a qaja koi Iehova, ka hape: “Cilieti hi la ate xatua ni me amele ni.” Thaa hnei Davita kö hna qaja, ka hape, “Ijiji cilieti kö?,” kösë nyidrëti a hnaaluene hnying. Ngo öni nyidrë, “Cilieti hi,” nyine amamane la mejiune i nyidrë. Mejiune hnyawa hi Davita laka tro nyidrëti a kapa la ixatua qaathei Akötresie.

4, 5. Nemene la hne së hna atre göi Davita qa ngöne la Salamo 70, nge nemene lapaune ka ijije tro sa hetreny?

4 Nemene la hna qaja amamane hnene la Salamo 70 göi Davita? Ame ngöne lo nyidrëti a qëmeke kowe la itre ithupëjia ka ajane troa humuthi nyidrë, tre, thaa hnei Davita kö hna iëne troa nyi nyine caasine la itre jole cili. Ngo hnei nyidrëti pe hna mejiune laka, tro kö Iehova a wange la aqane troa nyi thupene kowe la itre ka icilekeu, ngöne la ijine hnei Nyidrëti hna sa. (1 Sam. 26:10) Ka xecie hnyawa pala hi koi Davita laka, Iehova a xatuane me amelene la itre ka thele Nyidrë. (Heb. 11:6) Hnei Davita mina fe hna mejiune laka, ame la itre nyipi hlu, tre, hetrenyi angatre la itre kepine troa madrine me atrunyi Iehova, jëne la kola qaja la edraië i Nyidrë koi itre xan.—Sal. 5:11; 35:27.

5 Tui Davita, loi e tro sa lapaune hnyawa koi Iehova, pine laka Nyidrëti hi la Atre Xatua së me Atre “amele” së. Qa ngöne lai, ame ngöne la easa qëmeke kowe la itre itupath maine easë pena a aja ixatua, haawe, meköti troa sipo Iehova matre saqe troa xatua së. (Sal. 71:12) Ngo tune kaa la aqane tro Iehova a sa la itre thithi së ne sipo ixatua? Qëmekene tro sa ce ithanatane la aqane tro Iehova a xatua së, loi e tro sa pane ce wange la köni götran, ngöne laka hnei Iehova hna amele Davita, me xatua nyidrë ngöne la itre ijine aja ixatua nyidrë.

Hna Thapa Qaathene La Itre Ka Icilekeu

6. Nemene la ka xatua Davita troa atrepengöne laka, Iehova a amelene la itre ka meköt?

6 Qa ngöne la itre hnepe xötre ne la Tusi Hmitrötr hnei nyidrëti hna hetreny, hnei Davita hna atrepengöne laka, ame la itre ka meköt, tre, ijije tro angatr a mejiune ka hape, tro Iehova a xatua angatr. Ame ngöne lo Iehova a traqa fë la Iwë hune la ketre fen ka thaa lapaune kö koi Nyidrë, tre, hnei Nyidrëti hna thupëne la mele i Noa memine la hnepe lapa i angeice ka xoue Nyidrë. (Gen. 7:23) Ketre, ame ngöne lo Iehova a maniëne lo itre atr ka ngazo nge ka lapa e Sodoma me Gomora hnei eë me teio, tre, hnei Nyidrëti hna xatua Lota, ketre atr ka meköt, memine la lue nekö i angeice jajinyi matre tro angatr a mel. (Gen. 19:12-26) Ame ngöne mina fe lo Iehova a lepe apaatrenyi Farao, ketre ka pi tru, memine la itre trongene isi angeic ngöne lo Hnagejë ka Palulu, tre, hnei Nyidrëti hna thupëne la mele ne la nöje i Nyidrë, me xatua angatre mina fe troa neëne la ketre pune ka ngazo. (Eso. 14:19-28) Hapeu, tro kö sa sesëkötre laka, ame ngöne la ketre salamo, tre, hnei Davita hna atrunyi Iehova kösë “Akötesieti ne iamele”?—Sal. 68:20.

7-9. (a) Pine nemene matre hnei Davita hna amë la mejiune i angeice kowe la mene ne iamele i Akötresie? (b) Drei la hnei Davita hna atrune ngöne la kola amele angeic?

7 Hetrenyi mina fe e kuhu hni Davita la ketre kepin matre ka atraqatre hnyawa la mejiune i angeic, laka atreine hi Iehova troa amele angeic. Hnei Davita hna sipu melëne laka, ijije tro “la lue ime ka epine palua” i Iehova a thapa la itre ka nyihlue i Nyidrë. (Deu. 33:27) Nyimutre la itre ijine ngöne laka, hnei Iehova pala hi hna amele Davita qaathene la “ite ithupëjia.” (Sal. 18:17-19, 48) Pane ce wange jë së la ketre ceitun.

8 Ame ngöne lo kola nyiqaane atrunyi Davita hnene la itre föe ne Isaraela pine la ecatrene la isi angeic, ene pe zalu pi hi hnei Saulo, celë hi matre alua hna nyidrëti la jo koi Davita. (1 Sam. 18:6-9) Ketre alua neëne hnei Davita la troa jaqa angeice hnene la jo. Hapeu hnei Davita kö hna neëne lai hnene hmekuje hi laka, hetrenyi angeice la atreine memine la trengecatr, kösë ketre sooce ka macaj? Ohea. Kola qeje pengöne hnei Tusi Hmitrötr, ka hape “eje kö Iehova thei angeic.” (E jë la 1 Samuel 18:11-14.) Ame hë e thupen, ngöne laka thaa hna eatrëne ju kö lo hna mekune hnei Saulo laka troa lepi Davita hnei angetre Filisiti, tre, Saulo hi lai a “öhne [ . . . ] me wangate hmekune laka eje kö Iehova thei Davita.”—1 Sam. 18:17-28.

9 Hnei Davita hna qaja amamane laka, hetre atre amele nyidrë; drei lai hnei nyidrëti hna qaja? Kola qaja hnene la mekene xötre ne la Salamo 18, ka hape, hnei Davita hna “qaja koi Iehova la ite ngöne nyima celë, ngöne la drai hnei Iehova hna amele angeice ene . . . la ime i Saulo.” Hnei Davita hna qaja amamane la itre aliene hni angeice ngöne la nyima, kola hape: “Iehova la giting, me hunapong, me ate amele ni. Akötesingö, nge etë huting, lo hnenge hna lapaune kow.” (Sal. 18:2) Hapeu thaa kolo kö a acatrene la lapaune së ngöne la easa atre laka atreine hi Iehova troa amelene la nöje i Nyidrë?—Sal. 35:10.

Hna Kepe Angeice Ngöne La Göhnë Ne Inyi

10, 11. Nemene la ka troa xatua së troa wanga atrehmekune la ijine kola traqa la meci koi Davita, ene lo hna amexeje ngöne la Salamo 41?

10 Hna amexeje ngöne la tusi Salamo 41 laka, hna tithi Davita ngöne la ketre ijine hnene la ketre meci ka ngazo catr. Hna pane inyië Davita ngöne la ketre ijin, ene pe, mekune jë hi hnene la itre ithupëjia me nyidrë ka hape, ka thaa tro hmaca kö nyidrëti “a cil.” (Xötre 7, 8) Eue la kola traqa la meci cili koi Davita? Ame la itre ewekë hna amexeje ngöne la tusi Salamo celë, tre, maine jë kola qeje pengöne lo itre ijine akötre Davita, ngöne la kola thele hnei Abasaloma nekö i nyidrë troa ithepe mus.—2 Sam. 15:6, 13, 14.

11 Drei la ketre ceitun, Davita a qaja la ketre sinee i nyidrë, lo hnei nyidrëti hna qale kow me ce xeni memin, nge ka wanaxoeë nyidrë. (Xötre 9) Celë jë hi la ka amekunë së la ketre ewekë ka traqa ngöne la mele i Davita. Ame ngöne lo kola icilekeu hnei Abasaloma, tre, hnei Ahitofela, ketre atresi hna mejiune kowe hnei Davita, hna wanaxoeë nyidrë me ce me Abasaloma ngöne la icilekeu. (2 Sam. 15:31; 16:15) Pane mekune jë së la joxu ka wezipo, a kola meköle ngöne la göhnë ne inyië; pë hnyawa caa trenge catre i nyidrë troa mejë, nge atre hi nyidrëti laka, kola mele xötreithi nyidrë hnene la itre ithupëjia me nyidrë ka ajane tro nyidrëti a mec matre eatrëne jë pe angatr la aja i angatr ka ngazo.—Xötre 5.

12, 13. (a) Nemene mejiune la hnei Davita hna qaja amaman? (b) Tune kaa la aqane ithuecatre koi Davita hnei Iehova?

12 Hnei Davita pala hi hna amë la mejiune i angeic kowe la “ate iamele”. Ame göne la ketre atre nyihlue i Iehova ka mele nyipici nge ka wezipo, tre, hnei Davita hna qaja, ka hape: “Tro Iehova a amele angeic ngöne la drai ne ngazo. . . . Tro Iehova a kepe angeice ngöne la göhnë ne inyi; hnei cilieti hna nyihnyawan’ asë la göhnë i angeice ngöne la meci angeic.” (Sal. 41:1, 3) Ame e celë mina fe, tre, easa goeëne la mejiune i Davita, hna amamane jëne la itre hnaewekë hna hape, “Tro Iehova.” Ka xecie hnyawa koi Davita laka, tro Iehova a amele angeic. Tune kaa?

13 Thaa Davita kö a treqene laka, tro Iehova a kuca la ketre iamamanyikeu me ameune la meci angeic. Ngo atraqatre la mejiune i Davita laka, tro Iehova a “kepe angeic;” kolo lai a hape, tro Nyidrëti a xatua angeic me hamë trenge catre ngöne la göhnë ne inyi. Ka nyipi ewekë catre la ixatua cili koi Davita. Tru catre la itre itupathe ka traqa koi Davita, ke, ka wezipo hë nyidrë nge kolo fe a qaja angazo nyidrë hnene la itre ithupëjia me nyidrë. (Xötre 5, 6) Maine jë hna ithuecatre koi Davita hnei Iehova jëne la hna amekunë angeice la itre mekune ka akeukawane la hni angeic. Drei la hnei Davita hna qaja, kola hape: “Hnei cilieti hna sajuë ni ngöne la meköti ni.” (Xötre 12) Ketre, maine jë hnei Davita mina fe hna öhnyi trenge catre qa ngöne la nyidrëti a mekune hnyawa laka, ngacama ka wezipo nyidrë nge kola qaja angazo nyidrë hnene la itre ithupëjia me nyidrë, ngo Iehova pala hi a goeë nyidrë kösë ketre atr ka meköt. Thupene lai, loi hmaca pi hi Davita. Hapeu, thaa ketre ewekë kö ka akeukawane la itre hni së troa atre laka, Iehova a xatuane la itre atr ka wezipo?—2 Kor. 1:3.

Kola Hamë Xen

14, 15. Eue la Davita memine la itre atre i nyidrëti a aja ixatua ngöne la götrane la troa xen me ij, nge nemene ixatua la hnei angatre hna kapa?

14 Ame ngöne la nyidrëti a joxu ne Isaraela, tre, hnei Davita ekö hna madrine laka, lolo catre la nyine xen me nyine ij nge ketre, hnei nyidrëti mina fe hna könëne la itre xan matre troa ce xeni me nyidrë. (2 Sam. 9:10) Ngo ketre atre fe Davita la pengöne mel ngöne la itre ijine thaa mana catre kö la xen. Ame ngöne la kola eköthe hnei Abasaloma la ketre icilekeu me thele troa thapa la mus, tre, hnei Davita memine la itre xaa atr ka nyipici hnyawa koi nyidrë, hna kötre qa Ierusalema. Hnei angatre hna kötr a tro Gileada, ngöne la götrane la Hneopegejë Ne Ioridrano. (2 Sam. 17:22, 24) Pine laka angatre a kötrene lo itre ka huzu angatr, mama ha ngöne la ketre ijin laka, meci hë Davita memine la itre atre i nyidrë hnei mecijin me pi ij, nge kucakuca ha angatr. Ngo tro hë angatre a öhnyi xeni ekaa, nge angatre pena ngöne la hnapapa?

15 Traqa pi hi Davita memine la itre atre i nyidrë ngöne la traone ne Mahanaima. Ame e cili, tre, hnei angatre hna iöhnyi memine la köni thupëtresiji ka catr, ene Sobi, Makiri, me Bazilai. Hnei angatre hna ajane troa nue la mele i angatre matre troa xatuane la joxu hna iëne hnei Iehova, pine laka, maine tro Abasaloma a thapa fë la mus, eje hi lai laka, tro angeic a nyithupene angazone kowe la itre atr ka hane sajuë Davita. Pine laka angatr a goeëne me trotrohnine la akötre i Davita memine la itre atre i nyidrë, ene pe hnene la köni trahmanyi ka mele nyipici celë hna traqa fë la itre ewekë hna ajane hnei angatr, kola qaja la itre ibeetr, me qitr, me bali, me qitre hna dreuth, me itre wene theletha, me itre adrase, me hani, me batra, me itre mamoe. (E jë la 2 Samuel 17:27-29.) Hna ketr hnyawa la hni i Davita hnene la aqane mele nyipici memine la aqane ikep hnene la köni trahmanyi celë. Tro Davita a thëthëhmine palua tune kaa la hnei angatre hna kuca koi nyidrë?

16. Drei la atre hamëne la göxeni koi Davita memine la itre atre i nyidrë?

16 Ngo drei la atre hamëne la göxeni koi Davita memine la itre atre i nyidrë? Ka xeci hnyawa e kuhu hni Davita laka, Iehova a thupëne la nöje i Nyidrë. Ijije tro Iehova a upe la itre xaa ka nyihlue i Nyidrë troa xatuane la ketre trejine ka aja ixatua. Ame ngöne la kola mekune la itre ewekë ka traqa ngöne la nöje Gileada, tre, thaa ka sihngödri kö koi Davita laka, ame la ihnimi hna amamane hnene la köni trahmanyi cili, tre, ketre aqane amamane Iehova la ihnim i Nyidrë. Ame ngöne la pune ne la mele i nyidrë, tre, hnei Davita hna cinyihan, ka hape: “Nekönate ni ekö, ngo qate hë enehila; nge tha öhne kö ni la ate ka meköti a hna tij, memine la ite matra i angeic’ a sipo xen.” (Sal. 37:25) Hapeu, thaa kolo kö a akeukawane la itre hni së troa atre laka, tro pala hi Iehova a hamëne la itre ewekë ka sisitria catre kowe la mele ne la itre ka nyihlue i Nyidrë?—Ite edomë 10:3.

“Ate Kö Iehova La Aqane Troa Amelene La Ite” Atr

17. Nemene la hnei Iehova hna anyimua amaman?

17 Davita lo ketre atr thene lo itre xaa ka thili koi Iehova laka, hnei Nyidrëti hna amelene ngöne lo itre hneijine ekö. Qaane lo ijine i Davita, hnei Iehova hna anyimua amamane la enyipicine la itre trenge ewekë i Peteru Aposetolo celë, kola hape: “Ate kö Iehova la aqane amelene la itete thina ka ijiji Akötesie qa ngöne la nöjei itupath.” (2 Pet. 2:9) Tro sa pane ce wange la lue xaa ceitun.

18. Tune kaa la aqane amelene hnei Iehova la itre hlue i Nyidrë, ngöne lo hneijine i Hezekia?

18 Ame ngöne la kola ngaa Iudra hnene la trongene isi ka tru i angetre Asuria me mekune mina fe troa lepi Ierusalema, hmekune lo itre macatre 700 M.P.K., tre, öni Hezekia Joxu e thith, ka hape: “Iehova fe, Akötesi nyihunie, enehila epi amele nyihunie . . . , mate ate hnene la ite baselaia asë e celë fene laka enëtilai hmekuje hi Iehova.” (Is. 37:20) Ame la hnei Hezekia hna pane hnehengazon, tre, ene la ëje i Akötresie memine la pengö i Nyidrë. Hnei Iehova hna sa la thithi celë, ka qaa kuhu hni. Ene pe ame ngöne hi la caa jidr, tre, hnene la caa angela hna lepe la ala 185,000 lao angetre Asuria, nge amelene la itre hlue i Iehova ka mele nyipici.—Is. 37:32, 36.

19. Nemene la ithuemacanyi nyine tro la itre Keresiano ne la hneijine i Iesu a troa drengethenge, matre tro angatr a neëne la ewekë hnamecin?

19 Xalaithe pe hi la itre drai qëmekene tro nyidrëti a mec, nge hnei Iesu hna hamëne la ketre ithuemacanyi hna perofetan nyine loi kowe la itretre drei nyidrë e Iudra. (E jë la Luka 21:20-22.) Itre macatre hë la ka tro, ngo ame ju hi la kola traqa ngöne la macatre 66 M.K., tre, hnene la ketre icilekeu ne la angetre Iudra hna ukune la itre trongene isi angetre Roma troa icilekeu pena me Ierusalema. Hnene la itre legeona i Cestius Gallus hna thë la hna xupi etine la ēnē; thupene jë hi lai, canga tro hmaca jë hi hnei angatr. Maine wanga atrehmekune hë angatr e celë, kösë ketre ijine ka sisitria troa kötrene la ithupëjia, ene lo hnei Iesu hna thingehnaean, haawe hnene la itre Keresiano ka lapaune hna kötr kowe la itre wetr. Ame ju hi ngöne la macatre 70 M.K., tre, hna bëeke hmaca hnene la itre legeona i angetre Roma. Ame la ijine cili, tre, pë hë jëne troa kötr, nge ketre kolo hi lai a apaatrene hnyawa la traon e Ierusalema. Ame la itre Keresiano ka drengethenge la ithuemacany i Iesu, tre, hnei angatre hna neëne la ewekë celë hnamecin.—Luka 19:41-44.

20. Pine nemene matre ijije tro sa mejiune koi Iehova, ene lo “Ate amele” së?

20 Kola acatrene la lapaune së ngöne la easa wange la aqane xatuane Iehova la nöje i Nyidrë ngöne lo hneijine ekö. Ame la hnei Iehova hna kuca ekö, tre, celë hi ka troa nyi trepene la mejiune së koi Nyidrë. Ngacama nyimutre la itre jole hne së hna cile kow enehila me elany, ngo ijiji së mina fe troa lapaune catre koi Iehova, ene lo “ate amele” së. Ngo tune kaa la aqane tro Iehova a amele së? Nge nemene la pengöne la itre atr hna amexeje ngöne la mekene la hna cinyihane celë? Tune kaa la aqane trongene la itre jol koi angatr? Tro pë hë sa ce wange la itre ewekë cili ngöne la hna cinyihane ka troa xulu.

Mekune Pala Kö Nyipunie?

• Nemene pengöne lapaune la hnei Salamo 70 hna upi së troa hetreny?

• Hna xatua Davita tune kaa ngöne lo nyidrëti a wezipo?

• Nemene la itre ceitune ka amamane laka, Iehova a amelene la nöje i Nyidrëti qaathene la itre ka icilekeu?

[Thying]