Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Nemene La Aliene La Hna Hape, “Hnamano i Akötesie”?

Nemene La Aliene La Hna Hape, “Hnamano i Akötesie”?

Troa Xome La Ita Ne Thup Celë e 12 Semitrepa Me Wiike Cili

Nyima 19 Me 27

Nemene La Aliene La Hna Hape, “Hnamano i Akötesie”?

“Hna amë pala kö la hnamano sabathi thatraqane la nöjei Akötesie.”—HEB. 4:9.

1, 2. Nemene la hna aijijë së troa trotrohnine hnene la tusi Genese göne la hnaasevene ne drai, nge nemene fe la itre hnyinge hne së hna troa sa?

 Easa atre jëne la pane tusi Genese ka hape, sikisi lao drai ne Akötresieti a pane hnëkëne la ihnadro, matre ijije tro la itre atr a lapaan. Nge Tusi Hmitrötr a qaja ka hape, e ase hë la ketre drai, “ame hna hejiheji me hmakany.” (Gen. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Ngo ame ngöne Genese 2:1-3, tre thaa hane pëhë qaja la hnaithanata cili göne la hnaasevene ne drai.

2 Celë hi hatrene laka, thaa ase petre kö umuthe la “drai” ne mano i Akötresie. Ngo tune kaa pëhë enehila, ka mano pala jë kö Akötresie? Nge maine eje hi, tre, ijiji së fe kö troa hane sine la drai ne mano Nyidrë? Ka nyipi ewekë koi së la itre hnyinge celë, nge nyine mele fe koi së.

Hapeu Ase Jë Hë Iehova “Mano”?

3. Nemene la ka anyipicin ngöne la itre trenge ewekë i Iesu ngöne Ioane 5:16, 17 ka hape, thaa ase petre kö umuth lo hnaasevene ne drai ngöne lo hneijine lo itre pane Keresiano?

3 Lue mekune ka xatua së troa trotrohnine ka hape, thaa hna umuthe kö lo hnaasevene ne drai ngöne lo hneijine lo itre pane Keresiano. Ke drei la hna qaja hnei nyidrë kowe lo itretre xöjetriji nyidrë, pine nyidrë aloine la meci ne la ketre atr e Sabath. Önine la joxu koi angatre ka hape: “Hnei Kakati hna huliwa uti hë enehila, nge ini fe a huliwa.” (Ioane 5:16, 17) Nemene la aliene la hnëewekë celë? The thëthëhmine kö së laka, kola qeje Iesu ka hape, ka huliwa ngöne la Sabath. Qa ngöne lai, nyidrëti a sa ka hape: “Hnei Kakati hna huliwa.” Kösë lo nyidrëti a qaja ka hape: “Caasi hi la pengöne huliwa hnenge me Kakati hna kuca. Nge nyimu macatre hë ne Kakati a huliwa ngöne la sabathi Nyidrë. Haawe, maine nyipici ka hape, drai sabathi la, ngo meköti kö tro ni a sisedrëne la huliwang. Celë hi mekune ka amamane ka hape, ame lo hnaasevene ne drai, ene lo drai ne Akötresieti a pane mano qa ngöne la hna xup la ihnadro, tre, thaa hna umuth kö ngöne lo hneijine i Iesu. a

4. Nemene la ketre mekune hna qaja hnei Paulo nge ka anyipicine laka, thaa hna umuthe pala kö lo hnaasevene ne drai ngöne lo hneijine i nyidrë?

4 Paulo aposetolo la atre hamëne la hnaaluene mekune ka anyipicine laka, thaa hna umuthe kö la hnaasevene ne drai ngöne lo hneijine i Iesu. Ame la nyidrëti a amexeje la mekuna ne la tusi Genese 2:2, tre, hnei nyidrëti hna qaja göne lo drai ne mano i Akötresie ka hape: “Eëshë angete lapaun’ a lö kowe la hnamano.” (Heb. 4:3, 4, 6, 9) Qa ngöne lai, thaa hna umuth kö la hnaasevene ne drai ngöne lo hneijine i Paulo. Ngo eue pala ha la troa ase la drai cili?

5. Nemene la mekune hna thele troa eatrëne ngöne la hnaasevene ne drai, nge eue la troa eatre hnyawa la mekune cili?

5 Loi e tro sa mekune hmaca lo aliene la hnaasevene ne drai, matre atreine së troa sa la hnying. Kola qejepengöne koi së hnene la tusi Genese 2:3 ka hape: “Ame hnei Akötesieti hna amanathithine la drai hnaaluengemenën, me ahmitötën’ ej.” Hnei Iehova hna “ahmitötën” la drai cili, kola qaja ka hape, hna aketrepengönëne la drai cili matre aijijë Nyidrëti troa umuthe la huliwa i Nyidrë. Ame lo aja i Nyidrë, tre, ene la troa lapaane la ihnadro hnene la itre atr ka idrengethenge nge ka troa nyihnyawane ej memine la nöjei pengöne ewekë ka mele e celë fen. (Gen. 1:28) Celë hi mekun ekö hnei Iehova Akötresie me Iesu Keriso, “Joxu ne la sabath” hna “huliwa [kow] uti hë enehila.” (Mat. 12:8) Qa ngöne lai, tro kö a umuth elany la drai ne mano i Akötresie, e eatre hnyawa ha la aja i Nyidrë göne lai drai cili, laka, epine jë kö ngöne la kola troa umuthe la musi Keriso Ka Caa Thauzane Lao Macatre.

The “Nyi Tupune [Kö]

La Tha Idei” Angatr

6. Nemene la itre tulu hna hamëne koi së matre nyine hmekë së, nge nemene la ini hne së hna troa kapa qa ngön?

6 Ase hnyawa ha qejepengöne ekö koi Adamu me Eva la aja i Akötresie, ngo thaa hnei nyidroti ka hna ce mekune me Nyidrë. Nyipici laka, pa i Adamu kö me Eva thaa idrei, ngo ame pe hna hane xome fe e thupen la thiina i nyidro hnene la itre atr ka ala nyim. Goi nyitipu nyidroti fe hnene la nöje hnei Akötresieti hna iën, ene lo nöje Isaraela. Qa ngöne lai, hnei Paulo hna canga hmekëne lo itre pane Keresiano, ka hape, ijije tro mina fe la itre xan e angatr a kei kowe la hnö hnei angetre Isaraela ekö hna kei kow. Hnei nyidrë hna cinyihane ka hape: “Qa ngöne lai troa sha cate troa lö kowe la hnamano cili, wanga kei la kete e kola nyi tupune la tha idei cili.” (Heb. 4:11) Paulo a amamane e celë ka hape, ame la thangane la hna thaa idrei, tre, triane pë hë itre xan troa lö kowe la hnamano i Akötresie. Nemene la aliene la itre trenge ewekë celë koi së? Maine troa mama ngöne la aqane ujë së ka hape easa hane icilekeu memine la aja i Akötresie, tre, hapeu, pi tro fe kö sa hane trije troa lö kowe la hnamano i Akötresie? Ketre mekune lai nyine tro sa wanga atrune hnyawa, ke nyine mele koi së; ngo tro pë hë së lai a ithanatan e thupen. Tro pe së a pane wange la itre ini hne së hna troa xom qa ngöne la tulu ka ngazo ne la angetre Isaraela.

“Tha Tro Kö Angat a Lö Kowe La Hnenge Hna Mano”

7. Nemene la kepin matre hnei Iehova ekö hna thele troa thapa la angetre Isaraela qa ngöne la ithahluë ne la angetre Aigupito, nge nemene fe la qa i angatr ekö?

7 Hnei Iehova hna amamane la aja i nyidrëti göi angetre Isaraela ekö hna jëne Mose ngöne lo macatre 1513 M.P.K. Hnei Akötresieti hna qaja ka hape: “Uti hë ni troa thepe angate qa ngöne la ime i angete Aigupito, me tro sai angate qa ngöne la nöje cili [ene Aigupito] kowe la nöje ka loi me ka ishaisha, nöje ka di hnei zane thi me hani.” (Eso. 3:8) Hnei Iehova hna thapa la angetre Isaraela qa ngöne “la ime ne la angete Aigupito” matre tro angatr a ewekë i Nyidrë, tune lo aqane ahnithe Nyidrë koi Aberahama, keme i angatr. (Gen. 22:17) Hnei Akötresieti hna hamëne la itre wathebo kowe la angetre Isaraela matre xatua angatr troa hetre aqane imelekeu ka loi me Nyidrë. (Is. 48:17, 18) Öni Nyidrëti koi angetre Isaraela ka hape: “Maine tro nyipunie a nyipi denge thenge la aqane ewekëng, me trongëne la isisinyikeung, tro nyipunie a atu ka conge hune la nöjei nöje asë, ke ewekënge la fene hnengödrai asë.” (Eso. 19:5, 6) Qa ngöne lai ijiji angetre Isaraela ekö troa kapa madrine la aqane imelekeu i angatr me Akötresie, e tro angatr a drengethenge la hnei Nyidrëti hna qaja.

8. Maine drengethenge Akötresieti ju kö hnene la angetre Isaraela, tre, tro ha tune kaa la aqane mele i angatr?

8 Maine drei Iehova ju ekö hnei angetre Isaraela, tre, ma drei fe la aqane troa lolo la mele i angatr! Tro Iehova a amanathithine la itre hlapa i angatr, me itre hna tra vine i angatr, me itre si angatr me itre hna axö öni angatr. Nge ketre, thaa tro kö a ngaa angatr hnene la itre ithupëjia me angatr. (E jë la 1 Ite jo. 10:23-27.) Ame fe la kola traqa hnene la Mesia ekö, tre, tro nyidrëti a lö kowe la nöje ka ketre mus, ngo thaa ngöne kö la nöje ka akötr pine la aqane musinë angatr hnene la angetre Roma. Nge tro fe la nöje Isaraela ekö a hamë tulu ka loi göne la aqane mus, matre tro la itretre lapa ezi angatr a öhne laka, ketre jëne manathithi ngöne la götrane ua me götrane la ngönetrei la troa drengethenge la nyipi Akötresie.

9, 10. (a) Pine nemene matre thaa ewekë ka loi kö la hna ajane hnene la nöje Isaraela, ene la troa bëeke hmaca a tro Aigupito? (b) Maine tro hë la angetre Isaraela a bëeke hmaca a tro Aigupito, tre, nemene la thangane kowe la hmi angatr?

9 Thaa manathithi ka co kö ekö la hna hamëne koi angetre Isaraela, ke hna aijijë angatr troa ce huliwa me Iehova matre aejëne la aja i Nyidrë; nge tro hë angatr, cememine la nöjei nöj e cailo fen, a kapa la itre xaa manathithi ju kö ka nyimutre! (Gen. 22:18) Ngazo pe, thaa mekuna i angatre fe kö la troa amamane koi itre atr la eloine la musi Akötresie. Goi pi tro hmaca fe angatr a bëek a tro Aigupito! (E jë la Numera 14:2-4.) A tro jë Akötresieti a xomi angatre tune kaa nyine tulu koi itre xaa mus nge pi tro pe angatr a bëek a tro Aigupito? Maine tro hmaca angatr a bëeke kowe la musi ne la itre wanaithihlë ka thahluë angatr ekö, tre, thatreine jë kö tro angatr a trongëne la itre hna amekötine hnene la Wathebo i Mose, me kepe thangane qa ngöne la itre ewekë hnei Iehova hna hnëkëne matre troa senge pi la itre ngazo i angatr. Nyipici laka, ka hmaca të catre la aqane waiewekë i angatr. Qa ngöne lai, thaa sesëkötre kö së la Iehova a qaja kowe la itretre icilekeu me Nyidrë ka hape: “Hnenge hna jakalane la xöte cili, me hape, Menu pala kö angate e kuhu hni; nge tha ’te kö angate la ite jëng. Ame hnenge hna sisinyi ngöne la wesite ni, ka hape, Tha tro kö angat’ a lö kowe la hnenge hna mano.”—Heb. 3:10, 11; Sal. 95:10, 11.

10 Kola mama ngöne la aqane pi tro angatr a bëek a tro Aigupito laka, ase pë hë angatre wanga acone la itre manathithi hna hamën ekö koi angatr ngöne la götrane la ua, nge tru pena ha koi angatr la itre liki me salatr, me itre galika ne Aigupito. (Num. 11:5) Ceitune hi la aqane pë hni ne ole i angatr me Esau ekö, ke hmala hi la hni angatr troa trije la edrö i angatr ka tru alameken ngöne la götrane la ua, pine la itre xen ngöne la götrane la ngönetrei.—Gen. 25:30-32; Heb. 12:16.

11. Nemene ju hë la thangane la aqane pë lapaune ne la angetre Isaraela kowe la aja i Iehova ngöne lo hneijine i Mose?

11 Ngo thaa hnei Iehova kö hna cile ngöne la aqane pë lapaune ne la xötre atre Isaraela ka lö pi ekö qa Aigupito; hnei Nyidrëti pe “hna huliwa,” treqene troa apexejene la mekuna i Nyidrë, me mekune pena la xötr ka hnyipixe ka troa xulu. Idrei ju kö la xötr ka hnyipixe hune lo itre keme i angatr. Angatre ha lö kowe la Nöje hna Thingehnaean, thenge lo hnei Iehova hna amekötine koi angatr, me hnëkë troa thapa la nöj. Easa e ngöne Iosua 24:31 ka hape: “Hnei angete Isaraela hna nyi hlue i Iehova ngöne la nöjei drai Iosua asëjëihë, me nöjei drai asëjëihë ne la ite qate itetengekeu me Iosua, angete hane öhne la nöjei huliwa asëjëihë hnei Iehova hna kuca thatraqane la angete Isaraela.”

12. Nemene la ka anyipicine koi së laka, ijije troa lö kowe la hnamano i Akötresie ngöne la hneijine së enehila?

12 Ngo kolo ha meci trootro la xötr atr ka idrei, nge kola nyi hna i angatr hnene la ketre xötr “ka tha ’te Iehova kö memine la ite huliwa hnei nyidëti hna kuca thatraqai angete Isaraela.” Qa ngöne lai “hna kuca la ngazo xajawa i Iehova hnene la ite nekö i Isaraela, me nyi hlue ite Baala.” (A. ame. 2:10, 11) Kösë lo thaa “hna amanonyi angate” ju kö hnene lo Nöje Hna Thingehnaean. Nge pine lai thaa idrei angatr, thaa mele tingeting ahoeanyi ju kö angatre me Akötresie. Hnei Paulo hna qaja pë hë e thupene ka hape: “Maine hnei Iosua hna amanonyi angat, maine tha qaja hmaca kö hnei Akötesie la kete drai. Qa ngöne lai hna amë pala kö la hnamano sabathi thatraqane la nöjei ate i Akötesie.” (Heb. 4:8, 9) Ame “la nöjei ate i Akötesie” celë hna qaja hnei Paulo, tre, kolo itre Keresiano. Ngo nemene jë la aliene la hnaithanata celë göne la itre Keresiano? Kola amamane koi së laka, itretre Iudra ju hë maine qa ngöne itre xaa nöj, ngo ijije tro la itre Keresiano asë a hane lö kowe la hnamano i Akötresie.

Thaa Hane Pë Hë Itre Xane Lö Kowe La Hnamano i Akötresie

13, 14. Kola mama tune kaa, laka ka ce tro la troa trongëne la Wathebo i Mose memine la troa lö kowe la hnamano i Akötresie (a) ngöne lo hneijine i Mose? (b) me ngöne lo hneijine i Iesu?

13 Ame la Paulo a cinyihane ekö kowe la itre Keresiano, tre, nyidrëti a hnehengazo, ke, thaa hane pë hë itre xane sin la aqane trongene la huliwa hnei Akötresieti hna kuca matre troa eatr la aja i Nyidrë. (E jë la Heberu 4:1) Tune kaa la aqane mama la thiina cili? Angatr a ikelikelë pine la Wathebo i Mose. Ame petre kö ekö, tre, hna hamëne koi angetre Isaraela la Wathebo i Mose, matre aijijë angatr troa mel thenge la aja i Akötresie. Ngo ame hë la Iesu a mec, tre, thaa nyipi ewekë hmaca kö lo itre xaa hna amekötine hnene la Wathebo i Mose. Ngazo pe, thaa hane pë hë itre xaa Keresiano kapa la mekune celë, ke angatr a catre fë laka, tro pala kö a trongëne lo itre xaa hna amekötine hnene la Wathebo. b

14 Hnei Paulo hna qaja kowe lo itre Keresiano ka catre fë la Wathebo, ka hape ka draië catre kö la aqane huliwane Iesu la hnëqa ne atre huuj, hune la hnëqa hna xom hnene la itretre huuj ekö; a ka tune mina fe kowe la isisinyikeu ka hnyipixe memine la uma ne heta ngöne la götrane la ua. (Heb. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Haawe, hnei Paulo hna xome la Sabath ngöne lo Wathebo i Mose, matre troa amamane kowe la itre Keresiano la aqane troa lö kowe la hnamano i Akötresie. Hnei nyidrëti hna cinyihane ka hape: “Hna amë pala kö la hna mano sabathi thatraqane la nöjei ate i Akötesie. Ke ame la ate hna lö kowe la hnamano i angeic, angeic’ a kete mano thupene la nöjei huliwa i angeic, tui Akötesie thupene la huliwa i nyidë. (Heb. 4:8-10) Ame la itre Keresiano cili ne Heberu, tre, nyipi ewekë tro angatr a trije la mekune celë, ene laka ijije hi tro Akötresieti a kapa la atr hnene la “huliwa i angeic;” kola qaja la aqane trongëne angeice la Wathebo i Mose. Ngo kola mama hnyawa qa ngöne lo Penetekos macatre 33 M.K., laka, Iehova a kapa la itre atr ka lapaune koi Iesu Keriso.

15. Maine easa ajane troa lö kowe la hnamano i Akötresie, pine nemene matre nyipi ewekë tro sa drengethenge Nyidrë.

15 Nemene la ewekë ka sawa la angetre Isaraela ne lo hneijine i Mose troa lö kowe la Nöje Hna Thingehnaean? Hnene la hna thaa idrei. Nemene la ewekë ka sawa la itre xaa Keresiano ne lo hneijine i Paulo troa lö kowe la hnamano i Akötresie? Hnene mina fe la hna thaa idrei. Thaa hnei angatre kö hna kapa, laka, hetrenyi la ketre aqane troa hmi koi Iehova, nge thaa tro hmaca kö a trongëne la Wathebo i Mose.

Aqane Tro Sa Lö Kowe La Hnamano i Akötresie Enehila

16, 17. (a) Nemene la aqane tro sa lö kowe la hnamano i Akötresie ngöne la hneijine së? (b) Nemene la hne së hna troa ce ithanatane ngöne la hna cinyihane ka troa xulu?

16 Hetrenyi la itre xaa Keresiano enehila ka mekune laka, nyipi ewekë troa trongëne la itre xaa götrane la Wathebo i Mose, matre troa hetrenyi la mel. Ngo ka nualai hnyawa la itre trenge ewekë i Paulo celë kowe la angetre Efeso, kola hape: “Ke mele hë nyipunie qa ngöne la ihnimi gufa hnene la lapaun; nge ame lai, te tha qa thei nyipunieti kö; ngo ahnahna i Akötesie. Tha qa ngöne kö la hna huliwa, wanga tro kete ate a selën.” (Efe. 2:8, 9) Haawe, nemene la aqane tro la itre Keresiano enehila a lö kowe la hnamano i Akötresie? Mekune hi së lo laka, hnei Iehova hna iëne la drai ne mano i Nyidrë, ene lo hnaasevene ne drai, matre troa apexejene la aja i Nyidrë kowe la ihnadro me kowe la itre atr ka idrengethenge. Haawe, ijije hi tro sa lö kowe la hnamano i Iehova, maine ce mano pena me Nyidrë, hnene la hna drengethenge Akötresie me mele thenge la aja i Nyidrë, lo hna amamane koi së jëne la organizasio i Nyidrë.

17 Ketre, maine tro sa wange sixane la itre eamo qa hnine la Tusi Hmitrötr hna hamëne hnene la hlue ka nyipici me ka inamacan, haawe, easë hi lai a iëne troa ketre sipu mele cas me icilekeu memine la aja i Iehova. Tro la aqane ujë cili a angazone la elolone la aqane imelekeu së me Iehova. Ame ngöne la hna cinyihane ka troa xulu, tro pë hë sa ce wange la itre xaa jole hna cile kow hnene la itre hlue i Akötresie. Ketre, easë mina fe a troa ce ithanatane la itre mekune hne së hna axeciën ngöne la itre jole cili, a kola amamane la aqane tro sa lö kowe la hnamano i Akötresie.

[Ithueamacany]

a Ngacama itre ka huliwa ekö lo itretre huuj me angetre Levi ngöne la drai Sabath matre troa eatrëne la hnëqa hna ahnithe koi angatr e hnine la ēnēti hmitrötr, ngo thaa hna hane kö jele “ngazo” angatr. Haawe, pine laka, Iesu la Atre Huuj ka sisitria ne la ēnē ngöne la götrane la ua, qa ngöne lai, ijije tro nyidrëti a eatrëne la huliwa i nyidrë ce memine la mekune ka tingeting.—Mat. 12:5, 6.

b Thatre pengöne hnyawa kö së, ngo maine jë hetre itre xaa Keresiano ne Iudra ekö ka atrune pala kö lo Drai ne Nyi Thupene Mel, thupene lo Penetekos 33 M.K. Ngo ketre hatrene lai ka amamane laka, thaa metrötrëne fe kö angatr la mele hna huujëne hnei Iesu. Ngazo pe, hnine pala kö hnei itre xaa Keresiano ne Iudra la itre hnei angatr hna majemine kuca fene la Wathebo i Mose.—Gal. 4:9-11.

Itre Mekun Nyine Tro Sa Sine Thel

• Pine nemene laka, Akötresieti ekö a acile la hnaasevene ne drai?

• Nemene la ka anyipicine laka, easë pala hi ngöne la hnaasevene ne drai?

• Pine nemen matre thaa hane pëhë lö kowe la hnamano i Akötresie hnene la angetre Isaraela ekö ngöne lo hneijine i Mose, memine lo itre xaa pane Keresiano?

• Nemene la aqane tro sa lö kowe la hnamano i Akötresie ngöne la hneijine së?

[Thying]