Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Nyenyape Jë Me Catr

Nyenyape Jë Me Catr

Troa Xome La Ita Ne Thup Celë e 7 Nofeba Me Wiike Cili

Nyima 54 Me 135

Nyenyape Jë Me Catr

“Tro sha nyenyape fë la xomi hnine ngöne la hna isasaqe hna amë qëmeke shë.”—HEB. 12:1.

1, 2. Hnei Paulo aposetolo hna aceitunëne la mele ne Keresiano me nemen?

 AME ngöne la itre nöje ka nyimutre, hetrenyi la ketre elo hna kuca ngöne la nöjei macatre, hna hëne ka hape marato. Kolo hna iwaja hnene lo itre ka hlemu hë ngöne la hna isasaqe, nge casi hi la aja i angatr, ene la troa hun. Ala nyimu fe la angetre nyenyap, ngo tha göi tro kö a traqa pa ngo loi e traqa pi kowe la hna ie.

2 Hnene la Tusi Hmitrötre hna aceitunëne la mele ne la Keresiano memine la atr ngöne la hna isasaqe. Hnei Paulo aposetolo hna fe amamane la mekune cili kowe la itre Keresiano ne Korinito ngöne la pane tusi nyidrë koi angatr. Öni nyidrëti ka hape: “Tha ’te kö nyipunie laka ame angete nyenyape ngöne la hna isasaqe hi, te, nyenyape asë, ngo ala casi hi la ka tro ha kepe thupen ? Loi e nyenyape tune fe nyipunie mate troa heten.”—1 Kor. 9:24.

3. Pine nemene matre cinyihane jë Paulo ka hape, tro hi ala casi a hun?

3 Hapeu, Paulo kö la a qaja ka hape, tro hi la ca Keresiano a kapa la thupen, ene la mel, nge tro ju pë hë la munën a nyenyape gufa? Ohea. Ame la itre ka nyenyap, tre, tru la hnei angatre hna hnëkë me isa catre isine troa traqa pa, pine laka angatr a ajane troa hun. Celë hi matre ame la aja i Paulo, tre, tro fe la itre Keresiano a catre isine tune la itre ka nyenyap, matre hetrenyi fe angatre la mele ka tha ase palua kö. E tro angatr a kuca tune lai, ijiji angatre fe hë troa hane kapa la thupen, ene la mel. Nyipici, ame ngöne la isasaqe ne la itre Keresiano, tre, tro asë hi la itre ka traqa kowe la pun a kapa la thupene cili.

4. Nemene la itre ewekë nyine tro sa waipengöne ngöne la hna isasaqe së?

4 Ame la itre hnaewekë celë kowe la itre ka iwaja hnine la hna nyenyape kowe la mel enehila, tre, nyine ithuecatre me nyine ixatua troa thele mekun. Pine nemen? Pine laka pëkö thupen nyine aceitunëne memine la mel e hnengödrai me e celë fen ngöne la Paradraiso. Nyipici, tha ka hmaloi kö nge nanyi la hna nyenyape ngöne la isasaqe celë; nyimu ejolen, nge nyimu ka iajolë, me tru hnei itre xa ethanyine ju kö. (Mat. 7:13, 14) Celë hi kepine matre tru hnei ka hunyiny, tha nyenyape hë itre xan, nge kei fe hë itre xan. Nemene la itre ihnö, me itre ethanyine hnine la hna isasaqe kowe la mel? Troa neëne itre ej tune ka? Nemene la nyine tro epuni a kuca matre traqa pi kowe la pun, me hun ngöne la hna isasaqe cili?

Xomihni Jë Matre Hun

5. Nemene la itre ewekë ka mama ngöne la hna isasaqe, tune la hna amexeje hnei Paulo ngöne Heberu 12:1?

5 Ame pë hë ngöne la tusi Paulo koi angetre Heberu e Ierusalema me Iuda, hnei nyidrëti hna amexeje la itre xa ewekë ka mama ngöne la itre hna kuci elo maine hna isasaqe pena. (E jë la Heberu 12:1.) Hnei nyidrëti hna amamane la kepine matre tha tro kö la itre Keresiano a nue la hna isasaqe, nge nyidrëti pë hë a qaja jë la nyine tro angatr a kuca göi troa traqa kowe la pun. Hetre ini hne së hna troa xom qa ngöne la eamo i Paulo kowe la itre Keresiano ne Heberu. Ngo tro sa pane ce wange la kepine matre cinyihane jë Paulo la tusi celë, memine la nyine tro angatr a kuca tune la aqane ithuecatre i Paulo koi angatr.

6. Nemene la itre ewekë ka hace hna melëne hnene la itre Keresiano nge ka xulu qathene la itre hene ne hmi?

6 Ame lo hneijine i Iesu, hnene la itre Keresiano hna mele hnine la itre itupath me itre jole ka tru e Ierusalema me Iudra. Pine la aqane musi ne la itre hene ne hmi angetre Iudra, kola hule la itre atr troa drei angatr. Itre macatre qëmeken, hnene la itre hene ne hmi cili hna ukune la nöje troa atë la ngazo hui Iesu Keriso me hape atre thepe mus; celë hi matre humuthi nyidrëti pi ceitu me atr ka ngazo. Nge ka xecie koi angatre troa icilekeu uti hë la pun. Easa e ngöne la tusi Ite Huliwa, la nöjei pengöne aqane icilekeu ka traqa kowe la itre Keresiano; hna canga nyiqane hi thupene lo itre iamamanyikeu ngöne Penetekos 33 M.K. Celë hi matre jole me hace catre kowe la itre ka mele nyipici.—Ite hu. 4:1-3; 5:17, 18; 6:8-12; 7:59; 8:1, 3.

7. Nemene hnedrai ka jole la hna melëne hnene la itre Keresiano, ene lo itre hnei Paulo hna cinyanyi kow?

7 Hnene fe la itre Keresiano cili hna melëne lo hneijine qëmekene troa apatren la hnedrai angetre Iudra. Ase hë Iesu lo qaja koi angatre ka hape, tro ha apatrene trije la nöje ka pi tru i angetre Iudra. Hnei nyidrëti fe hna ithuemacanyi angatr la itre ewekë ka troa traqa pa qëmekene troa traqa la pun, me amekötine koi angatr la itre ewekë nyine kuca matre mele pe angatr. (E jë la Luka 21:20-22.) Hawe, matre nemene ju hë la nyine tro angatr a kuca? Hnei Iesu hna hmekë angatr ka hape: “Wange kö nyipunie, wanga hacepi la ite hni nyipunie hnene la hna xeni atrun, me hna iji atrun, me kuke hnine kowe la mele celë, ame hna traqa la drai cili a asheshëkötë nyipunie.”—Luka 21:34.

8. Hnauëne laka nanazije ju la itre xa Keresiano me tha cile hut?

8 Ame la Paulo a cinyihane la tusi nyidrë koi angetre Heberu, tre, thötre hë lao macatre thupene lo Iesu a hamëne lai ithuemacany. Kola tro la itre drai, nge nemene ju hë la thangane lai kowe lai itre Keresiano? Hnene la itre jol me itre ejolene la mel hna athixötrë itre xan, celë hi matre nanaziji pi angatre ngöne la götrane la ua, nge jole jë fe hi koi angatre troa imelekeu me Iehova. (Heb. 5:11-14) Hnei itre xan hna mekune ka hape, ma ka loi jë hi troa hane mele tune la angetre Iudra ka mele xötreithi angatr. Nge öni angatre fe, nemene la engazon ke, ka lapaune pala hi la angetre Iudra koi Akötresie me xötrethenge la Trenge Wathebo i Mose. Hna hule la itre xa Keresiano hnene la itre xa trejine me angatr, itre ka catre fë ka hape, tro pala kö a trongëne la Trenge Wathebo i Mose me qene nöje i angatr. Nemene ju hë la aqane xatuane Paulo la itre Keresiano, matre tro angatr a hmek me cile huti ngöne la götrane la ua?

9, 10. (a) Ngöne la pune la mekene 10 ne la tusi Heberu, nemene la ixatua hna hamën hnei Paulo? (b) Pine nemene matre Paulo a amexeje la itre huliwa hna kuca hnene la “itete anyipicine” ekö?

9 Ka nyipi ewekë catr e tro sa wange la aqane ce huliwa Paulo memine la ua i Akötresie matre troa acatrene la lapaune ne la itre Keresiano ne Heberu. Hnei Paulo hna amamane hnyawa ngöne la mekene 10, la pengöne la Trenge Wathebo, me hape “ahnue ne la nöjei ewekë ka loi a troa traqa,” me amamane hnyawa fe la esisitriane la thupene mel, lo mele hna hujëne hnei Keriso. Traqa ha kowe la pune la mekene cili, Paulo a hmekë angatre ju me hape: “Nyipi koi nyipunie la xomi hnin, mate thupene la hnei nyipunie hna kuca la aja i Akötesie, ame hnei nyipunie hna troa hetenyi la hna thinge hnaean. Ke xoxopa pe hi la ijin, ame hna hlepëtipi nyidëti la ka tro ha hlepëti, nge tha tro kö a hmit.”—Heb. 10:1, 36, 37.

10 Ame ngöne Heberu mekene 11, Paulo a qeje pengöne la aliene la nyipi lapaune koi Akötresie. Nge e thupen, nyidrëti ha qaja la aqane melëne hnene la itre trahmanyi me föe ekö la lapaune i angatr. Hapeu, tha Paulo jë kö la a sesë menu koi ketre mekun? Ohea. Atre hi Paulo laka, ka nyipi ewekë kowe la itre Keresiano troa trotrohnine laka, ame la troa melëne la nyipi lapaun, tre loi e troa catre huliwa nge loi e troa cile hut. Tro la tulu ne la itre hlue i Iehova ka mele nyipici ekö a thuecatrene la angetre Heberu, matre cile huti angatr hnine la itre itupath. Thupene jë hi la hna e wengëne la itre huliwa hna kuca hnene la itre ka mele nyipici ekö, öni Paulo jë hi: “Qa ngöne lai, kola cile xöteithi shë la itete anyipicine ka ala nyimu, tro fe sha nue tije la nöjei hace asë, memine la ngazo ate ajolenyi shë, nge tro sha nyenyape fë la xomi hnine ngöne la hna isasaqe hna amë qëmeke shë.”—Heb. 12:1.

“Itete Anyipicine Ka Ala Nyim”

11. Maine tro sa mekune la tulu ne la ‘itretre anyipicine ka ala nyim,’ nemene hë la thangane lai koi së?

11 Ame la ‘itete anyipicine ka ala nyimu’ ekö, tre, tha itre ka traqa ne tro kö a igoeë tili, tune lo itre ka traqa ne wai itre ka iwaja, maine ketre atre kuci elo maine ekip pena xöle i angatr. Ame la itre hlue i Iehova qëmekene la hneijine i Keriso, tre itre ka hane hë angatre sine la iwaja. Ase hë angatr ekö hane nyenyape me traqa kowe la pune la hna isasaqe. Ngacama meci hë angatre enehila, ngo tro la tulu i angatr a xatuane la itre ka nyenyap enehila ngöne la hna isasaqe. Atre hnyawa hi së la thangane kowe la atr ka nyenyap, e atre hë angeice ka hape, kola cile goeë angeice hnene lo itre ka nyenyape hë ekö nge itre ka traqa ha kowe la hna ie! Eje hi lai laka tro hë angeic a kuca la hnei angeice hna atrein, maine pena tro hë angeic a nue asë la trenge catre i angeice ngöne la iwaja. Tro hi la itre hlue i Iehova cili a anyipicine laka, ijije hi troa hun ngöne la hna isasaqe, ngacama ka jole ju hë. Hawe, ijije tro fe la itre Keresiano ne Heberu a mekune hnyawa la tulu ne la “itete anyipicine ka ala nyim,” matre tro fe angatr a catr, me ‘nyenyape cememine la xomi hnin;’ nge tu së mina fe enehila.

12. Nemene la aqane ketri së hnene la tulu ne la itre atr hnei Paulo hna amexej?

12 Ala nyimu catre la itre hlue i Iehova hna qaja hnei Paulo ka melëne fe hë la itre jole ka traqa koi së enehila. Ame la ketre ceitun, tre Noa: hnei angeice hna mele ekö qëmekene troa apatrene la fen hnei Iwë ka tru. Easë mina fe enehila a mele qëmekene troa nyipune la fene celë. Hna upi Aberahama me Sara hnei Iehova troa nuetrije la hnalapa i nyidro göi troa nyihlue i Nyidrë, me treqene la ketre ewekë hna thingehnaean. Tu së fe, epi tro sa sipu xele së kö me thele tro Iehova a kepe së me treqene la itre manathith hnei Nyidrëti hna hnëkëne koi së. Hnei Mose hna thupa la hnapapa ka tru ethanyin, me tro kowe la Nöje Hna thingehnaean. Tu së fe, tro sa thupa la fene celë, me tro kowe la fene ka hnyipixe hna thingehnaean. Hawe, nyipi ewekë tro sa waipengöne hnyawa la itre ewekë hna melëne ekö hnene la itre atr cili: aqane hune i angatr maine hna hmaca të pena, me aqane catre i angatr maine itre ijine pujehnine pena.—Rom. 15:4; 1 Kor. 10:11.

Hnei Angatre Hna Traqa Tune Ka Kowe La Hna Ie?

13. Nemene la itre jole hnei Noa hna cile kow, nge nemene la ka aijijë angeice troa elë hune itre ej?

13 Nemene la ka aijijëne la itre hlue i Iehova cili troa catre matre traqa pi kowe la hna ie ngöne la hna isasaqe? Loi e mekune së lo hna qaja hnei Paulo göi Noa. (E jë la Heberu 11:7.) Hetrenyi la ketre ewekë “tha hna goeëne pete kö” hnei Noa, ene laka troa “akaca trane la fene hnengödrai hnei iwë.” (Gen. 6:17) Tha hna traqa tune petre kö ëkö, nge ketre pë pala kö ewekë ka tun. Ngo, tha luelue kö Noa me mekune ka hape, thatreine kö troa traqa la ewekë cili. Pine nemen? Pine laka catre la lapaune i angeice laka ame la ewekë hna qaja hnei Iehova, tre, tro kö Nyidrëti a aeatrën. Ame koi Noa, tha ka hace kö troa eatrëne la hnëqa i angeic qathei Iehova. Ame “hnei angeice [pe] hna kuca.” (Gen. 6:22) E tro sa mekune la huliwa i Noa, tha ka co kö la nyine tro angeice a “kuca;” ene la troa cane la aka, me icasikeune la itre öni, me xeen la itre xeni thatraqai atr me öni, nge tro fe a cainöjëne la maca i Iehova kowe la itre atr, me xupe xatuane la lapaune ne la hnepe lapa i angeic. Ame la thangane la lapaune me aqane cile hut i Noa, tre, mele me manathithi koi angeice me hnepe lapa i angeic.

14. Nemene la itre jole hna xomihnine hnei Aberahama me Sara ngöne la mele i nyidro, nge nemene la ini nyine tro sa xome qa ngön?

14 Traqa ju fe hi Aberahama me Sara a nyi xane lo itre atr hna siji ëjene hnei Paulo lo itre ka ‘cile xötreithi së’ ene lo “itete anyipicine ka ala nyim.” Hnei Iehova hna qaja koi nyidro troa feke më iwa qa Ur, ngo thatre petre kö la pengöne la drai elany koi nyidro. Lue tulu ka mama thei nyidro koi së, ene la lapaune ka cile hut, me idrengethenge nyipine la itre ijine jol. Qa ngöne la nöjei pengöne huj hna kuca hnei Aberahama, ene pe hë angeice jë ka hape, “keme ne la angete lapaun’ asë.” (Rom. 4:11) Hnei Paulo hi hna qaja la itre hnepe ewekë ka xalaithe nge ka mama catre hna kuca hnei Aberahama; ngo ame la nöjei huliwa i Aberahama asë, ke tha thatre kö la angetre Heberu. Ngo, e tro sa wang, hetre ini ka sisitria catre hna hamëne hnei Paulo: “Meci asë hë angate lai ngöne la lapaun, nge tha hetenyi kö la ite hna thinge hnaean, ngo angat’ a goeën’ it’ eje nge nanyi pete kö, me kapa madin, me amaman, ka hape, ite tenyiwa angate me itete tro agö e celë fene hnengödrai.” (Heb. 11:13) Eje hi laka, hnene la lapaune i angatre koi Akötresie me aqane imelekeu i angatre me Nyidrë, hna xatua angatre troa nyenyape ngöne la hna isasaqe cememine la xomihni.

15. Nemene la ka upi Mose troa mele tune lai?

15 Mose la ketre tulu nyipine la “itete anyipicine ka ala nyim.” Hnei Mose hna hutrö kowe la mele ga mana hnei mo, matre “ajane troa ce xome la ngazo memine la nöje i Akötesie.” Nemene la ka upi angeice troa ujë tune lai? Paulo a sa ju ka hape: “Nyidëti a hnine kowe la nyipi thupen. . . . Hna cate nyidë, kösë kola goeëne la ka tha mama kö.” (E jë la Heberu 11:24-27.) Tha hna ajeanyi Mose kö hnene la aja “troa madine fë la ngazo ka canga pat.” Pine laka ame Akötresie me itre hnei Nyidrë hna thingehnaean, tre, ka mele e kuhu hni Mose, celë hi ka acatrene me acile huti angeic. Hnei angeice hna nue la mele i angeic troa eatrongëne la angetre Isaraela qa Aigupito kowe la Nöje Hna Thingehnaean.

16. Pine nemene matre tha nanazije kö Mose, ngacama tha tro kö a hane lö kowe la Nöje Hna Thingehnaean?

16 Tui Aberahama, tha öhne ju fe kö Mose la aqane eatr lo hna thingehnaeane hnei Akötresie. Traqa angetre Isaraela kowe la hna lö kowe lo Nöje Hna Thingehnaean, öni Iehova ju pe hi koi Mose: “Tro eö a goeëne la nöje qëmeke i ’ö ; loi pe tha tro kö eö a hane tro kowe la nöje la hnenge hna troa hamëne kowe la ite neköi Isaraela.” Ame la kepin, ke, hnei angeice me Arona hna tru la hna elëhni kowe la nöje ka tha idrei, ene pe “ngazo la thina i [nyidroti] koi [Akötresie] qëmeke ne la ite nekö i Isaraela ngöne la ani e Meriba.” (Deu. 32:51, 52) Hapeu hnei Mose kö hna nanazije me wesitre pine lai? Ohea. Hnei angeice pe hna amexeje la ketre manathith hna troa kapa hnene la itre tribu, nge hnei angeice hna nyipun hnene la itre trenge ewekë celë hna hape: “Isaraela fe, manathithi hë eö, dei la ka cei tune me eö ; nöje hna amelene hnei Iehova, pete nyine xatua eö, me taua ka lolo i ’ö.”—Deu. 33:29.

Itre Ini Koi Së

17, 18. (a) Nemene la ini hne së hna kapa qathene la “itete anyipicine ka ala nyimu” ngöne la hna isasaqe kowe la mel? (b) Nemene hmaca pe la hne së hna troa ce wange ngöne la hna cinyihane ka troa xulu?

17 Ase hë së ce wange lo hna melëne hnene la itre xan e angatr, lo “itete anyipicine” ka “cile xöteithi shë.” Hawe, trotrohnine hnyawa ha së laka, loi e tro sa hane traqa kowe la hna ie, ngo eje hi lai laka, nyipi ewekë tro sa lapaune koi Akötresie me kowe la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean. (Heb. 11:6) Nyipi ewekë troa mama la lapaune cili ngöne la nöjei aqane mele së. Isa pengöne kö la itre hlue i Iehova memine la itre atr ka tha lapaune kö, ke, eje thei angatre la mejiune kowe la itre drai elany. Atreine fe hi së troa “goeëne la ka tha mama kö,” me hane nyenyape ngöne la hna isasaqe cememine la xomihni.—2 Kor. 5:7.

18 Tha ka hmaloi kö la troa nyenyape hnine la hna isasaqe ne la Keresiano. Ngo, atreine hi së troa traqa me ie ngöne la pune la hna isasaqe. Ame ngöne la hna cinyihane ka troa xulu, tro hmaca pë hë sa ce wange la ketre ixatua koi së.

Ijiji Nyipunieti Kö Troa Qeje Pengön?

• Pine nemene matre qea la hnei Paulo hna cinyihane göi troa qaja la pengöne la itete anyipicine ka mele nyipici ekö?

• Tro lai a thuecatre koi së tune ka troa nyenyape me catre ngöne la hna isasaqe, e tro sa wange la tulu ne la “itete anyipicine ka ala nyimu” ka “cile xöteithi shë”?

• Nemene la ini hnei epuni hna xome qa ngöne la hna goeëne la tulu ne la “itete anyipicine” tui Noa, Aberahama, Sara, me Mose?

[Thying]