Iehova a Icasinekeune La Nöje i Nyidrë Ka Madrin
19-25 NOFEBA 2012
NYIMA: 119, 118
Iehova a Icasinekeune La Nöje i Nyidrë Ka Madrin
“Troa icasinekeune la nöj, ite trahmanyi me fö, me nekönat, me tenyiwa thei ’ö.”—DEU. 31:12.
NEMENE LA AQANE TRO NYIPUNIETI A SA?
Nemene la ka amamane ka hape, ka nyipi ewekë catre kowe la nöje i Iehova la itre kovasio?
Nemene la itre trenge catre hna kuca hnene la itretre Isaraela ka nyimutre matre troa hane sine la itre pui ne xeni e Ierusalema?
Pine nemene matre nyipi ewekë tro epuni a sine la nöjei kovasio asë?
1, 2. Ame ngöne la hna cinyihane celë, nemene la itre ithuemacanyi göi itre kovasio hne së hna troa kapa?
NYIMUTRE hë la itre macatre enehila, kola icasikeu hnene la Itretre Anyipici Iehova e cailo fen, ngöne lo ijine kovasio ne distrik. Ala nyimu the së la itre ka hane sine hë la itre kovasio cili, maine jë anyimua sine hë së.
2 Hnene la nöje i Akötresie hna hane kuca la itre kovasio ekö, a itre thauzane hë lao macatre enehila. Tro fe sa hane atrepengöne jëne la Tusi Hmitrötr la itre kovasio ne la nöje i Akötresieti ekö, me öhne laka, ceitune hi itre eje memine la itre kovasio së enehila. Easë fe a troa atre la kepine matre nyine loi fe koi së la troa hane sine itre ej.—Sal. 44:1; Rom. 15:4.
ITRE KOVASIO KA TRU NGÖNE LA ITRE HNEIJINE EKÖ ME NGÖNE LA HNEIJINE SË
3. (a) Nemene la ewekë ka traqa ekö ngöne la pane kovasio ne la nöje i Iehova hna qaja hnei Tusi Hmitrötr? (b) Kola atre tune kaa hnene la angetre Isaraela la ijine icasikeu i angatr?
3 Ame la pane kovasio ka tru hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, tre, kolo ijine tro hnei angetre Isaraela asë kowe la Wetre Sinai, matre troa kapa la itre hna amekötine qaathei Iehova. Ketre ijine lai ka ketre pengöne kö ngöne la aqane trongene la hmi ka wië. Hnei Iehova hna amamane kowe la angetre Isaraela la mene i Nyidrë me hamë angatre la trenge Wathebo i Nyidrë. Ketre drai lai hna troa lapa mekune pë hë hnei angatr. (Eso. 19:2-9, 16-19; e jë la Esodo 20:18; Deuteronomi 4:9, 10.) Qaane ju hi la drai cili, kola saze la aqane imelekeu i angetre Isaraela me Akötresie. Tha qea ju kö thupene la kovasio cili ngöne la Wetre Sinai, Iehova a qaja koi Mose la aqane troa hëne icasikeune la nöj. Hnei Nyidrëti hna upi Mose troa kuca la lue trutru sileva. Ame ngöne la kola ufe la lue trutru, atre hnyawa hi la angetre Isaraela laka tro angatr a tro kowe “la qëhnelö ne la uma ne heta ne icasikeu.” (Num. 10:1-4) Drei jë kö la madrinene la nöj, ngöne la angatr a sine la itre kovasio cili!
4, 5. Pine nemene matre ka nyipi ewekë catre la itre kovasio hna hnëkëne hnei Mose me Iosua?
4 Ame ngöne lo 40 lao macatre ne mele angetre Isaraela ngöne la hnapapa, hnei Mose hna hnëkëne la ketre kovasio thatraqane la nöje asë. Ketre ewekë lai ka traqa ngöne la ketre ijine ka sisitria ne la mele ne la nöje Isaraela. Easenyi hë matre lö jë angatre kowe la Nöje Hna Thingehnaean, ene pe, ketre ijine ka ijije koi Mose troa amekunëne la itre trejine me angeice la nöjei ewekë asë hnei Iehova hna kuca thatraqai angatr, me itre xa ewekë ju kö e thupen.—Deu. 29:1-15; 30:15-20; 31:30.
5 Maine jë e cili hi la Mose a qaja kowe la nöje ka hape, tro ha hetrenyi thei angatre la kovasio ka ketre pengön. E nöjei sevene lao macatre, ngöne la Pui Ne Xeni Ne Uma Ne Hunuma, tro ha qaja kowe la nöjei trahmany, me föe, me nekönatr, me itre trehnyiwa thei angatr troa icasikeu ngöne la ketre hnë hna amekötin hnei Iehova. Ame e cili, tro angatr a atrepengöne la Trenge Wathebo i Iehova matre tro angatr a xoue Nyidrë me drengethenge Nyidrë. (E jë la Deuteronomi 31:1, 10-12.) Kola mama laka aja i Iehova tro la nöje i Nyidrë a atrepengöne la itre wathebo i Nyidrë memine la aja i Nyidrë. Ame hë e thupene la hnei angatre hna thapa la Nöje Hna Thingehnaean, hnei Iosua hna qaja koi angatre troa icasikeu. Ame ngöne la ijine cili, kola mele xötreithi angatre hnene la itre ethen, haawe, atre hi angeice laka nyipi ewekë troa xatuane la angetre Isaraela troa catre nyipici koi Iehova. Ame ju hi la drai cili, hnene la nöje hna sisinyi troa nyi hlue i Akötresie.—Ios. 23:1, 2; 24:1, 15, 21-24.
6, 7. Nemene la itre kovasio ka tru hna kuca ngöne la hneijine së?
6 Ame fe la hneijine së enehila, hna hane kuca fe la itre kovasio ka tru. Ame ngöne la itre kovasio cili, hna hamëne la itre ithumacanyi ka hnyipixe göi aqane eköthe la organizasio memine fe la aqane troa trotrohnine la itre xa xötr. (Ite edomë 4:18) Ame lo macatre 1919, hnene la Itretre Inine La Tusi Hmitrötr hna cile fë la ketre kovasio ka tru, thupene la Pane Isi Ka Tru. Hna hnen ej e Cedar Point, Ohio e Etazini; nge 7 000 la etrune la itre atr ka sin ej. Ame e cili, hna ithuemacanyi kowe la nöje i Akötresie, ka hape, tro hë angatr a catre cainöje e cailo fen. Ame la macatre 1922, ngöne la hnen ka cas, hna cile fë la ketre kovasio ka naene lae drai, nge hnei Joseph F. Rutherford hna hamëne la ketre cainöje ka ixatua me thuecatrene la itre ka dreng, troa catre cainöje uti hë la troa apatrenyi Babulona Atraqatr. Öni angeice ka hape: “Nyipi ewekë tro la fen asë a atre ka hape Iehova la Akötresie, nge Iesu Keriso la Joxu, me Tixene la nöjei tixen. Pëkö ketre ijine ka tune lai. Hanawang, musi hë la Joxu! Nyipunieti hi la itretre tro fë maca i nyidrë. Celë hi matre ahlemune jë, ahlemune jë, ahlemune jë la Joxu memine la baselaia i nyidrë.” Hetre thangane catre la cainöj, pine laka, qaane ju hi lai, kolo pala hi a catre cainöje hnene la itre ka sine lai kovasio, memine asë hi lo itre hlue i Akötresie e cailo fen.
7 Ame la macatre 1931, ngöne la kovasio e Columbus, Ohio, kola kapa madrine hnene la Itretre Inine La Tusi Hmitrötr la ëje i angatre ka hnyipixe, Itretre Anyipici Iehvova. Ame hë lo macatre 1935, e Washington, hnei Rutherford hna qaja la pengöne la “ka ala nyimu atraqat;” kola qeje angatre ngöne la tusi Hna Amamane, ka hape, angatr a “cile qëmeke ne la theron, me qëmeke ne la Arenio.” (Hna ama. 7:9-17) Ame hë e thupen, lo macatre 1942, ngöne lo Hnaaluene Isi Ka Tru, hnei Nathan H. Knorr hna cile fë la ketre cainöje hna hape, “Tro Kö a Cile Huti La Tingeting?” Hnei angeice hna qeje pengöne la “öni ka sheshe ka palulu” hna qaja ngöne Hna Amamane mekene 17, me qaja ka hape, tru catre pala kö hnei huliwa thupene la isi.
8, 9. Pine nemene matre hna ketr la itre hlue i Akötresie hnene la itre xa kovasio?
8 Ame lo kovasio “Itre Nöje Ka Madrin” ngöne lo macatre 1946, hnei Knorr hna cile fë la ketre cainöje ka hetre thangane catr hna hape, “Itre Ejolene La Troa Eköthe Hmaca La Huliwa Me Akökötren Ej.” Hna cinyanyi pë hë hnene la ketre trejine ka öhne qa hune la hnë cainöj, la aqane ujë ne la itre atrene la icasikeu. Hnei angeice hna qaja ka hape, ame la Trejine Knorr a qaja la aqane troa atrune la Bethela e Brooklyn memine la hnë feja itus, tre, qea pi hë la hna xeexe hnene la itre atren. Ngacama nanyi angeic, ngo tha jole kö koi angeic troa goeëne la madine ka eje thene la nöjei atr. Ame la macatre 1950, ngöne la ketre kovasio e Neweiok hna sine hnene la itre atr qaa cailo fen, hna kapa madrine hnene la itre atren la Tusi Hmitrötr, Les Écritures grecques chrétiennes — Traduction du monde nouveau. Celë hi ketre igötranene la Tusi Hmitrötre qene Papale ka hmaloi troa trotrohnin, nge hna amë hmaca la ëje i Akötresie tune la hna kuca e hnine la Wesi Ula i Nyidrë.—Iere. 16:21.
9 Hna eköthe fe la itre kovasio ngöne la itre nöje hna akötrëne ngöne ekö la Itretre Anyipici Iehova, maine itre nöje hna wathebone ekö troa cainöje ngön. Ketre ijine lai ka ketr la itre trejine ka melëne la itre ewekë cili ekö. Drei la ketre ceitun, hnei Adolf Hitler hna qaja ka hape, tro angeic a apatrene la Itretre Anyipici Iehova qaa Alema. Ngo ame lo macatre 1955 e Nuremberg, 107 000 la etrune la Itretre Anyipici Iehova ka sine la kovasio ngöne lo lai götrane hna majemine icasikeu ngön hnei Hitler me itre ka isigöli angeic. Nyimutre la itre ka sine la icasikeu cili, angatr a treije hnei madrin! Ame lo macatre 1989, 166 518 lao trejine trahmanyi me föe ka traqa e Pologne matre troa hane sine la köni kovasio hna hape, “Aqane Hmi Nyipici Koi Akötresie.” Nyimutre la itre ka traqa qaa ngöne lo itre götrane hna hëne ekö ka hape, Union Soviétique, me Tchécoslovaquie, me qaa ngöne la itre xa nöje ahië ne Erop. Ame koi itre xan, ketre pane icasikeu lai hnei angatre hna hane sin, laka kola sasaithe la 15 maine 20 la etrune la itre trejin. Pane mekune jë la madrinene la itre atr ngöne la Kovasio ka tru e cailo fen hna kuca ngöne la macatre 1993, e kiev, me Ukraine, laka 7 402 la hna bapataison e cili. Tha hna hane kö traqa tune ngöne la itre xa kovasio ne la Itretre Anyipici Iehova.—Is. 60:22; Hag. 2:7.
10. Nemene la kovasio ka tru aliene koi epun? Nge pine nemene matre kola qaja ka hape, ka tru alien?
10 Maine jë hetre kovasio ne distrik maine kovasio ka tru e cailo fen ka tru aliene koi epun. Maine jë tha thëthëhmine kö epuni lo pane kovasio hnei epuni hna hane sin, maine hna bapataiso epuni ngön? Itre ewekë lai ka traqa, nge ka nyipi ewekë catre ngöne la epuni a nyi hlue i Iehova, nge tha tro pi kö epuni lai a thëthëhmin. Itre ewekë lai ka sisitria catre koi epun!—Sal. 42:4.
ITRE IJINE TRO PALA HI SA MADRIN
11. Nemene la itre pui ne xeni hnei Akötresieti hna upi angetre Isaraela troa atrun e nöjei macatre?
11 Hnei Iehova hna amekötine kowe la angetre Isaraela laka tro angatr a icasikeu, hmekune lo köni pui ne xeni e nöjei macatre e Ierusalema. Kolo ijine Pui ne Xeni Areto hna tha Levenëne Kö, Pui Ne Xeni Ne La Itre Wiik (hna hëne pë hë e thupene ka hape Penetekos), memine la Pui Ne Xeni Ne Uma Ne Hunuma. Öni Akötresie kowe la angetre Isaraela: “Tro ha a köni a mama ngöne la macate hnene la nöjei trahmanyi asë xajawa i Joxu Iehova.” (Eso. 23:14-17) Ka nyipi ewekë catre kowe la itre trahmanyi ka ala nyimu la itre pui ne xeni cili ngöne la angatr a nyi hlue i Iehova, ene pe angatr a sine itre ej memine la hnepe lapa i angatr asë.—1 Sam. 1:1-7; Luka 2:41, 42.
12, 13. Nemene la hna kuca hnene la angetre Isaraela matre troa sine la itre pui ne xeni e nöjei macatre? Pine nemene matre ketre tulu ka lolo koi së la hnei angatr hna kuca?
12 Pane mekune jë së la hna kuca hnene la ketre hnepe lapa ne Isaraela, ngöne la kola hnëkë troa sine la ketre pui ne xen. Drei la ketre ceitun, tro Iosefa me Maria ekö a trongëne la 100 km göne hi la troa tro qaa Nazaretha a tro Ierusalema. Hapeu, maine epuni ju a ce tro memine la itre nekö i epuni ka co petre kö, ije drai nyine tro epuni a xom? Ame la easa e la hna qaja göne lo tronge i Iesu a tro Ierusalema ngöne lo nyidrëti a nekönatr, easa öhne laka, hna majemine ce tro hnei itre treme sinen me itre ehnemu ngöne la ijine cili. Pane mekune jë së la itre ejolene koi angatre troa tro me hnëkëne la nyine xen, me thele hnë meköl. Kola mama laka pëkö xou ngöne la itre jëne tronge i angatr, ke, hnene la keme me thine i Iesu hna nue angeic, ngacama truelof petre hi la macatre i angeic. Drei lai itre pui ne xeni ka sisistria koi angatr asë, ene mina fe kowe la itre thöth!—Luka 2:44-46.
13 Amë hë e thupene la angetre Isaraela a isa mele ngöne la itre xa götrane ne la fen, angatr pë hë a isa traqa qaa ngön matre troa atrune la itre pui ne xen. Ame lo Penetekos macatre 33, hnei angetre Iuda me itre xa hlue i Iehova hna amamane laka, angatr a atrune la itre pui ne xeni cili, hnene la hna tro Ierusalema, itre xan a traqa qaa Italia, me Libua, me Kerete, Asia, me Mesopotamia.—Ite hu. 2:5-11; 20:16.
14. Nemene la aliene hni ne la itretre Isaraela ngöne la angatr a sine la itre pui ne xen e nöjei macatre?
14 Ame la ka sisistria kowe la itretre Isaraela ka nyipici ngöne la angatr a tro Ierusalema eë, tre, ene laka, angatr a troa ce atrunyi Iehova memine la itre xa hlue i Nyidrëti ka alanyim. Nemene la aliene hni ne la itre ka sine la itre ijine cili? Ame la Iehova a qeje Pui Ne Xeni Ne Uma Ne Hunuma kowe la nöje i Nyidrë, tre, öni Nyidrë ka hape: “Tro eö a madine la pui ne xeni ’ö, eö, me nekö i ’ö trahmanyi me jajiny, me hlue i ’ö trahmanyi me föe, memine la ate Levi, me tenyiwa, me neköeng, me sine fö, ngöne la ite lapa i ’ö. Luengemene la o drai tro eö a pui ne xeni göi Iehova Akötesi ’ö ngöne la hnë tro Iehova a iën ; ke tro Iehova Akötesi ’ö a amanathithinyi ’ö ngöne la nöjei xenin’ asë ne la zi ’ö, me nöjei huliwa asë ne la lue iwanakoime i ’ö, nge tro eö a madin.”—Deu. 16:14, 15; e jë la Mataio 5:3.
PINE NEMENE MATRE TRO SA WANGATRUNE LA ITRE KOVASIO SË ENEHILA?
15, 16. Nemene la itre trenge catre hnei epuni hna kuca matre troa hane sine la itre kovasio? Pine nemene matre hetre madrine i epuni troa nue la trenge catre i epuni thatraqane lai?
15 Itre tulu ka lolo catre la itre pui ne xeni e Ierusalema, kowe la nöje i Iehova enehila. Nyimutre la itre ewekë hna kuca ekö ngöne la itre kovasio, nge ka ceitu memine la itre hna kuca enehila. Tune lo hneijine la nöje i Akötresieti ekö, ala nyimu the së la ka nue la trenge catre së matre troa hane sine la itre kovasio. Ngo easa madrine troa kuca itre trenge catre cili, ke, atre hnyawa hi së laka atraqatre la itre manathithi hne së hna troa kapa qaa ngön. Itre ka nyipi ewekë pala hi itre eje ngöne la aqane hmi së koi Nyidrë. Nyipi ewekë la itre ithuemacanyi memine la trotrohnine hne së hna kapa e cili, matre troa acatrene la imelekeu së me Akötresie. Kola upi së hnene la itre Kovasio troa trongëne la itre hne së hna inine qa hnine la Tusi Hmitrötr, nge kolo fe a xatua së troa neëne la itre jol. Itre eje fe a xatua së matre tha tro kö sa hnehengazo menu pala ha, nge kolo fe a xatua së troa amëne panëne ngöne la mele së la itre ewekë ka ithue madrin.—Sal. 122:1-4.
16 Jëne madrine pala hi la itre Kovasio kowe la itre ka sine itre ej. Kola qaja hnene la ketre rapore göne la ketre kovasio ka tru lo macatre 1946 ka hape, celë hi ketre ijine ka sisitria, kola traqa ala nyimu me madrine ngöne la hnë ka cas hnene la Itretre Anyipici Iehova. Ketre madrine ka tru fe la troa drenge la itre nyima hna thinge me elone koi Iehova. Kolo fe a qaja ka hape, ala nyimu la itre ka saene troa huliwa ngöne la itre götrane ka aja ixatua. Ketre jëne madrine lai, troa huliwa thatraqane la itre trejine me angatr. Hapeu, hetrenyi fe kö thei epuni la madrine ka tune lai, ngöne la itre kovasio ne distrik maine kovasio ka tru e cailo fen?—Sal. 110:3; Is. 42:10-12.
17. Nemene la itre ewekë ka saze ngöne la aqane eköthe enehila la itre kovasio?
17 Hetrenyi la itre ewekë ka saze ngöne la aqane eköthe la itre kovasio enehila. Drei la ketre ceitun, itre xan a mekune hmaca lo angatr a sine ekö la itre kovasio ka eitre lao drain! Kola icasikeu e hmakany, me hnaipajö, me hej. Hetre götrane pala hi hna hnëkëne thatraqane la huliwa ne cainöj. Ame itre xa ijin, kola nyiqaane la porogarame e 9 h e hmakany, nge kola nyipune e 9 h e hej. Ame itre ka saene troa ixatua, tre, angatr a xome la itre hawa ka nyimutre me catre huliwa troa hnëkë kofi, me nyine xeni e hnaipajö me hej, thatraqane la nöjei atr. Tha qea ha enehila la itre kovasio tune ekö. Nge ijije hë enehila kowe la itre trejine trahmanyi me föe ka alanyim, troa hane drenge hnyawa la porogaram, ke, angatr a isa hnëkë kemeji angatr, me traqa fë kowe la hna kovasio.
18, 19. Nemene la igötranene la itre kovasio hnei epuni hna lapa treqen? Pine nemen?
18 Hetrenyi lo itre ewekë ka ej e hnine la porogaram, hne së hna ajane me lapa treqen. Drei la ketre ceitun, hetrenyi fe la “xeni koi [së] ngöne la nyipi ijin” hna hamëne jëne la itre cainöj, me itre itusi ka hnyipixe, ka xatua së troa trotrohnine hnyawa la itre hna perofetane hnei Tusi Hmitrötre memine la itre ini hna hamën hnene ej. (Mat. 24:45) Nyimutre la itre itusi cili hne së hna xome matre troa xatuane la itre atr, troa trotrohnine la itre trenge nyipici qa hnine la Tusi Hmitrötr. Hetrenyi fe la itre edromë qa hnine la Tusi Hmitrötr hna xome matre troa elon, nyine xatua së asë itre thöthi me itre qatr, troa waipengö së matre xecie koi së ka hape, easa nyi hlue i Iehova cememine la itre aja ka meköt, nge troa hane thupë së fe qaa ngöne la aqane waiewekë ne la fen. Ame la cainöje ne bapataiso, tre, kola xatua së asë troa isa wange la ewekë hne së hna amë panëne ngöne la mele së. Ketre easa madrine la easa goeëne la itre xan a nue la mele i angatr, hnene la hna xome la bapataiso.
19 Kola mama ngöne la itre macatre ka nyimutre, itre thauzane la etrun, laka, ame pala hi la itre kovasio, tre, celë fe hi ketre igötranene la hmi ka wië. Itre eje a xatua së troa madrin, me mele nyipici koi Iehova ngöne la itre ijine jol, me xatua së fe troa catre huliwa i Nyidrë. Itre eje a aijijë së troa hane atre la itre xa trejin, me xatua së troa trotrohnine la aliene la troa hane sine la lapa ka ca hae ne la itre trejine e cailo fen. Ka nyipi ewekë catre la itre kovasio, ke, jëne Iehova hi lai a amanathithine la itre hlue i Nyidrë me thupë angatr. Epi xecie koi së laka, tha tro kö sa triane la ketre drai hna hnëkëne thatraqane la kovasio.—Ite edomë 10:22.
[Thying]