Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Isa Catre Pi Së Troa Nue Trije La Itre Hna Ngazo Koi Së Hnei Itre Xan

Isa Catre Pi Së Troa Nue Trije La Itre Hna Ngazo Koi Së Hnei Itre Xan

21-27 JANUARE 2012

NYIMA: 77, 118

Isa Catre Pi Së Troa Nue Trije La Itre Hna Ngazo Koi Së Hnei Itre Xan

“Loi e ixomi hninekeune me inuekeune nyipunie.”—KOL. 3:13.

TRO NYIPUNIETI A SA TUNE KAA?

Pine nemene matre loi e troa hmala la hni së troa nue la ngazo i itre xan?

Nemene la ceitune hnei Iesu hna xom, göi troa amamane la enyipiewekëne la troa nue la ngazo i itre xan?

Nemene la itre eloine la troa nue trije la itre ngazo i itre xan?

1, 2. Pine nemene matre nyipi ewekë tro sa wai pengö së hnyawa, matre tro sa atre ka hape, hetrenyi jë fe kö the së la ajan troa nuetrije la ngazo i itre xan?

 KOLA ini së hnei Tusi Hmitrötr la aqane goeëne Iehova la ngazo, memine la aliene la hni Nyidrë e tro sa kuca la ngazo. Nge eje mina fe a amamane koi së ka hape, hetre aja i Nyidrë troa nue trije la itre ngazo. Ase hë së lo ce wange ngöne lo tane mekune hnapan, la kepine matre hnei Iehova hna nue trije la ngazo i Davita me Manase. Hnei nyidroti hna ietrane la itre ngazo i nyidro, me qaja amamane koi Iehova, nge hnei nyidroti fe hna isine matre tha tro hmaca kö nyidro a kuca la itre ngazo cili. Hnei Iehova hna öhne laka, ka nyipi ietra nyidro, celë hi matre hetre aja i Nyidrë troa utipi nyidroti hmaca.

2 Tro pena së enehila, a ketre sipu waipengö së, ka hape, hetrenyi fe kö the së la ajane troa nue trije la ngazo ne la itre xan? Maine ketre sinee i nyipunieti ju fe ekö la ka meci hnene la itre huliwa i Manase, nemene la hnei nyipunieti hna troa kuca? Atreine jë kö nyipunie troa nue trije la itre ngazo i angeic? Easa mele enehila ngöne la fene ka pë ihnimin, me ka iakötrë, me ka thele troa isa kuci ajan. Ngo nemene kö la enyipiewekëne la troa inine troa nue trije la ngazo i itre xan? Maine qanangazo nyipunieti jë hi hnene la ketre atr, nemene la ka troa xatua nyipunie troa atreine xomehnöthe la trenge hni nyipunie, matre troa ujë thenge la aja i Iehova, ene la troa atreine nue la itre ngazo ne la atre iakötrë?

ENYIPIEWEKËNE LA TROA NUE TRIJE LA HNA NGAZO KOI SË

3-5. (a) Nemene ceitune la hnei Iesu hna hamën, nyine troa amamane koi së la enyipiewekëne la troa nue trije la ngazo i itre xan? (b) Nemene la hnei Iesu hna ini së jëne la itre trenge ewekë i nyidrë ngöne Mataio 18:21-35?

3 Loi e troa hmala la hni së troa nue trije la ngazo ne la itre atr ka akötrë së, itre ka sine la ekalesia i Keresiano, me itre xa atre ju fe kö. Maine tro sa ujë tune lai, tro pala hi a tingetinge la aqane imelekeu së memine la nöjei atr, ene la itre atrene la hnepe lapa së, me itre sinee së, me itre xa atre ju kö, me Iehova mina fe. Kola amamane hnene la Tusi Hmitrötr ka hape, ngacama troa a nyimu a akötrë së hnene la itre atr, ngo qa së pala hi troa nue trije la itre ngazo i angatr. Hnei Iesu hna hamëne la ketre ceitune ka xatua së troa trotrohnine la enyipiewekëne la troa nue trije la itre ngazo i itre xan; kola qaja la ketre hlue ka trene gufa kowe la joxu.

4 Maine troa e la trenge mani hna troa të hnene lo hlue kowe la joxu i angeic, tre ma loi e tro angeic a pane huliwa koi 60 milio lao drai, matre atreine jë angeice të lai gufa. Ngo hnene lai joxu hna hnim lai hlue, me qaja ka hape, tha nyipi ewekë hmaca kö tro angeic a të lai gufa. Ngo tune kaa fe lai hlue, nemene la hnei angeice hna troa kuca e hetre gufane ju la ketre thei angeic? Hetre atr hnei angeice hna hane hamë mani kow, a ketre hlue hi. Nge kösë ka hape, loi e tro lai hlue cili a pane huliwa kowe la 100 lao drai, matre atreine jë angeice të lai gufa. Ngo tha hna hnimi angeice kö hnene lo lai pane hlu, kolo pe a anyimenyimë angeice troa canga të la gufa. Hnene lai hnaaluene hlue hna xëwe troa pane nue ijine koi angeic, matre atreine angeice të la gufa, ngo hnene lo pane hlue hna iup troa kuië angeic e kalabus. Nge pine la ewekë cili, elë catre la hni ne lo joxu, ene lo ka hnime lo pane hlu. Nyidrëti a elëhnine laka, tha hnime kö lai ketre hlue hnei ketre. Qa ngöne lai, nyidrëti a iupi jë troa hane umëne lo pane hlue e kalabus, uti hë la ijine tro angeic a atreine të la gufa i angeice thene la joxu.—Mat. 18:21-34.

5 Nemene la ini hnei Iesu hna thele troa amamane koi së jëne la ceitune celë? Nyidrëti a amamane ka hape, tha ajane kö Iehova troa nue trije la itre ngazo së, e tha hne së kö hna pane nue trije la itre ngazo i itre xan. (Mat. 18:35) Tha ka pexeje kö së, nge itre ka tria pala hi së. Pëkö ala casi ka atreine drenge thenge Iehova hnyawa. Ngo ka hmala pala hi la hni Nyidrë troa nue trije la itre ngazo së. Nge ame la Nyidrëti a nue trije la ngazo, tre, kösë lo, pëkö ngazo hne së hna kuca. Haawe, maine easa ajane troa hane hnimi së hnei Iehova, loi e tro sa nue trije la itre ngazo i itre xan. Celë hi lai hnei Iesu hna ini së ngöne lo Cainöje Hune La Wetr, kola hape: “Maine tro nyipunieti a nue tije la ite menu ne la nöjei ate, kete tro Tetetro i nyipunieti e koho hnengödrai a nue tije la ite menu i nyipunie. Ngo maine tha hnei nyipunieti kö hna nue tije la ite menu ne la nöjei ate, kete tha tro kö la Tetetro i nyipunie e koho hnengödrai a nue tije la ite menu i nyipunie.”—Mat. 6:14, 15.

6. Pine nemene laka, tha ewekë ka hmaloi kö e itre xa ijine la troa nue trije la itre ngazo i itre xan?

6 Maine nyipici laka, ewekë ka loi la troa nue trije la ngazo ne la itre xan, ngo ame pe, tha ewekë ka hmaloi kö. Ame itre xa ijin, tre kola elë la trenge hni së hnene laka, kola akötrë së hnei angatr. Easa elëhni me mekune ka hape, kola mele hnihni së hnei angatr. Maine jë hna traqa fe koi së la mekune ka hape, loi e troa pane traqa la ketre ewekë ka ngazo kowe lai atr ka akötrë së, matre tro fe angeic a pane hane drenge la akötren la hnei angeice hna kuca. Nge pine laka, tru catre pala ha la elëhni së, matre easa mekune ka hape, tha ijiji kö tro sa nue trije la ngazo ne lai atr cili. Maine easa melëne la ewekë celë, nemene la ka troa xatua së troa nue trije la ngazo ne la atr ka akötrë së, tune la aqane upi së hnei Iehova?

THELE JË LA KEPINE MATRE NYIPUNIETI PALA HI A AKÖTR

7, 8. Nemene la ka troa xatua nyipunie troa atreine nue trije la ngazo ne la atr ka akötrë nyipunie?

7 Ame la kola akötrë së, maine easë pena hi la ka mekune ka hape hna akötrë së, tre canga elë jë hi la trenge hni së. Hanawange la aqane qeje pengöne hnene la ketre nekö trahmany la hnei angeice hna kuca, ngöne la kola pane elë la trenge hni angeic: ‘Jöeë pi ni qa ngöne la hnalapa, nge öninge jë hi, pë hmaca kö tro ni a bëek. Nanyi hë ni qa ngöne la hnalapa, nge eni a goeëne la aqane lolone la drai me mingöminge la xötre gojenyi hnenge hna trongën. Ketre götrane ka mingöminge me gaa tingetinge pi hë e cili. Ene pe trotro lapa ju hi la elëhning. Thupene hë lai, eni ha bëeke hmaca kowe la hnalapang, nge eni pë hë a ietrane la hnenge hna canga elëhni menu.’ Ame la easa kuca matre pane trotro lapa pi la elëhni së, tre, kolo hi lai a aijijë së troa hetrenyi hmaca la itre mekune ka loi, me thupë së matre tha tro kö sa qaja la itre trenge ewekë ka akötr.—Sal. 4:4; Ite edomë 14:29; Iako. 1:19, 20.

8 Ngo nemene pala kö la nyine tro nyipunieti a kuca e tha trotro lapa petre kö la elëhni nyipunie? Thele jë la kepin. Maine jë, hnene laka tha meköti kö la hna kuca koi nyipunieti hnene la ketre, maine tha hna metrötrë nyipunieti pena kö. Maine pena, nyipunieti a mekune laka, hna thë hi hnei angeice troa akötrë nyipunie. Ngo hapeu, ka nyipi ngazo catre jë kö lai hnei angeice hna kuca? E atre hë nyipunie, haawe, mama pi hi koi nyipunieti la itre mekene tus ka ihmeku memine la hnei nyipunieti hna melën, nge ka troa xatua nyipunie troa amenyikene la hni nyipunie. Ketre, tro fe hë nyipunieti lai a xom la aqane ujë ka amadrinë Iehova. (E jë la Ite Edomë 15:28; 17:27.) Ame la nyipunieti a pane nue pe la itre aliene hni nyipunie, matre troa lapa mekune hnyawa la itre aqane trongene la itre ewekë ka traqa koi nyipunie, tre mama pi hi la aja thei nyipunie troa nue trije la ngazo ne la itre xan. Maine nyipici laka, tha ewekë ka hmaloi kö lai, ngo ame pe, tro la Tusi Hmitrötr a xatua nyipunie tro atre la itre nyipi aliene la hni nyipunie, me amamane la aqane tro nyipunieti a nue trije la ngazo i itre xan, tune la aqane kuca i Iehova.—Heb. 4:12.

HAPEU, TRO KÖ SA DRENG AKÖTRËN LA HNA KUCA KOI SË?

9, 10. (a) Nemene la hna majemine canga kuca hnene la atr, e troa akötrë angeic? (b) Nemene la eloin e tro sa inine troa xome hnöthe la elëhni së, me nue trije la ngazo hna kuca koi së?

9 Nyimutre la itre ewekë ka aelëhnine la atr. Ame la ketre, maine ka nyenyape hnyawa kö nyipunie, nge nyenyape jë hi la ketre loto, a xönë hi troa jenge la loto i nyipunie, tro nyipunieti lai a ue? Ame la itre xan, tre elëhni jë hi angatr, nge angatr pë hë a qaja jë la itre trenge ithanata ka ngazo, maine nyi hatre pena. Ngo tha aqane ujëne kö la Keresiano lai.

10 Loi e troa pane thele troa atre la pengön. Maine jë hna asesëkötrë nyipunie ngöne lai hnepe ijine cili, ke ma hetre ketre ewekë hnei nyipunieti hna mekun, ngöne la nyipunieti a xomi loto. Maine jë, hetre engazone jë pena la loto ne lai atr. Ame la easa thele troa atre la kepine matre traqa pi la itre ewekë koi së, me öhne laka, tha atre asë kö së la qaane la itre ewekë cili, lapa kötre ju hi la trenge hni së, nge hetre aja së hë troa nue trije la ngazo ne lai atr. The tro kö sa canga dreng akötrëne la hna kuca koi së hnei angeic. Kola qaja hnei Ate Cainöj 7:9, ka hape: “The saqe kö la hni eö troa elëhni, ke eëköne la elëhni la hni ne la ate ka hmo.” Ame itre xa ijin, easa mekune ka hape, hna thë hi hnei ketre troa akötrë së. Ngo maine jë, tha hnei angeice kö lai hna thë, ke ketre atr ka tha pexeje fe hi angeice lai. Nge maine jë, tha nyipi atrepengöne hnyawa kö së la aqane trongene la itre ewekë ka traqa. Haawe, loi e tro sa pane mekune hnyawa laka, tha nyipi atre asë kö së la itre kepine matre ujë jë, maine ithanata jë tune lai la atr. Hnimi angeice ju pe, nge nue trije pi la ngazo i angeic. Jëne madrine hi lai, e tro sa ujë tun.—E jë la 1 Peteru 4:8.

‘LOI E TROA HMACA KOI NYIPUNIE LA MANATHITHI NYIPUNIE’

11. Nemene la hne së hna troa kuca, e traqa ju ngazo la aqane kepe së hnene la itre atr hne së hna cainöje kow?

11 Nemene la ka troa xatua së troa xome hnöthe la trenge hni së, e ithanata akökötrenyi ju la atr hne së hna cainöje kow? Ame lo Iesu a upe lo ala 70 troa cainöj, hnei nyidrëti hna upi angatr troa qaja la ketre hnaithanata kowe la nöjei hnepe lapa hnei angatre hna tro kow, kola hape: “Tro ha manathithi la lapa celë.” Nge öni nyidrë: “Maine eje kö e cili la ate troa manathith, tro ha traqa kow’ eje la mane ne la thithi nyipunie ; ngo e pëkö, tro ej’ a hmaca koi nyipunie.” (Luka 10:1, 5, 6) Hetre madrine së la kola kapa la maca ka loi hnene la itre atr, ke atre hi së laka, tro angatre lai a öhnyi thangane ka loi qa ngön. Ngo ame itre xa ijin, angatr a calogitre koi së. Nemene la hne së hna troa kuca? Hnei Iesu lo hna qaja ka hape, loi e tro pala hi a tingetinge la hni së, ngacama ngazo ju hë la aqane kepe së hnene la itre atr; ke maine tro sa elëhni pine la aqane ujë i angatr, tre tro ha patre the së lo tingetinge hnei Iesu hna qaja.

12. Nemene la nyine tro sa kuca thenge la hna qaja hnei Paulo ngöne Efeso 4:31, 32?

12 Catre pi pe së tro pala hi sa thele la tingeting ngöne la huliwa ne cainöje me ngöne la nöjei ijine mele së. Ame la easa nue trije la itre ngazo i itre xan, tre tha kolo kö lai a hape, easa kapa la hnei angatr hna kuca, maine mekune pena ka hape, ka pë pengöne lai. Ngo ngazo pe e tro pala pë hë sa lapa fë trenge hni, pine la hnei angatre hna kuca. Loi e tro pala hi a eje e kuhu hni së la tingeting. Ame la patre pi qa kuhu hni ne la itre xa atr la tingeting, tre hnene laka hnei angatre hna majemine troa lapa mekune pala hi la itre akötr ka traqa koi angatr. The nue pi kö la elëhni troa musi hui nyipunie. Maine tro pala hi sa lapa fë trenge hni, tha tro hë së lai a hane mele madrin. Haawe, nue trije pi la itre ngazo i itre xan!—E jë la Efeso 4:31, 32.

AMADRINË IEHOVA JË HNENE LA AQANE UJË I NYIPUNIE

13. (a) Nemene la nyine troa kuca hnene la Keresiano matre “xawane la ite wanalepe ka mele” hune la he ne la ithupëjia me angeic? (b) Maine tro sa thiina ka menyik, nemene hë la thangane lai kowe la atr ka akötrë së?

13 Ame itre xa ijin, tre maine jë akötrë nyipunieti jë hi hnene la ketre atre ne fen. The tro pi kö nyipunieti a cile troa xatua angeic troa atre la itre hna inine hnei Tusi Hmitrötr. Kola qaja hnei Paulo aposetolo, ka hape: “Qa ngöne lai, maine mecijinë hë la ithupëjia me eö, thu a i angeice ju ; maine pi iji angeic, thue ime i angeice ju ; ke e kuca lai hnei ’ö, eö a xawane la ite wanalepe ka mele hune la he i angeic. The nga kö hnene la ngazo, ngo nganepi la ngazo hnene la loi.” (Rom. 12:20, 21) Ame la easa loi thiina kowe la atr ka elëhni menu koi së, tre maine jë tro fe hë angeic a saze me lolo la thiina i angeic koi së. Maine tro nyipunieti a amamane laka trotrohnine hi nyipunieti la atr ka akötrë nyipunie, nge nyipunieti a utipi angeic, maine jë tro hë angeice lai a hane ajane troa inine la Tusi Hmitrötr. Ngacama kepe së ju hë maine tha kepe së pena, ngo loi e troa thiina ka menyik, ke, jëne tro hi lai a upe la atr troa thele la kepin matre isapengö së kö memine la itre xa atr.—1 Pet. 2:12; 3:16.

14. Pine nemene matre loi e tro sa nue trije la ngazo i itre xan, ngacama akötre catre ju hë la hnei angatre hna kuca koi së?

14 Hetrenyi la itre atr tha tro kö sa ce sinee memin; ka tune la atr hna upe trön eë. Hna upi angeice lai trön eë, pine la hnei angeice hna kuca la ewekë ka ngazo catr, ngo tha ietra kö. Maine nyipunieti la hna ngazo kow hnene lai atr, tre tha ewekë ka hmaloi kö la troa nue trije la ngazo i angeic. Ngacama ietra ju hë angeic e thupen, ngo ma ka akötre pala hi koi nyipunie la hnei angeice hna kuca. Loi e tro nyipunieti a catre sipone koi Iehova la ixatua i Nyidrë, matre hetrenyi jë thei nyipunieti la aja troa nue trije la ngazo ne la atr ka akötrë nyipunie. Ka nyipi ewekë catre lai, ke thatre pengöne hnyawa kö së la mekune me aliene hni ne lai atr ka iakötrë. Iehova casi hi la ka atre. Nge pine laka, atrepengöne hnyawa hi Nyidrëti la ewekë ka sihngödri e kuhu hni angeic, celë hi matre Nyidrëti a xomihnin ahoeane lai atr ka ngazo. (Sal. 7:9; Ite edomë 17:3) Kepine hi lai matre, Tusi Hmitrötr a hmekë së troa të koi ketre atr, la ngazo hnei angeice hna kuca koi së. Kola qaja koi së hnene ej, ka hape: “The të kö la ngazo i kete ate hnei ngazo. Hnëkënejë la ite ewekë ka loi qëmeke ne la nöjei ate asë. E ateine nyipunie, lapa loi ju me nöjei ate asë. Ange hna hnime fe, the të kö la ngazo hnei nyipunie, ngo nuepi kö kowe la tene elëhni, qa ngöne la ase hë cinyihan, ka hape, ‘Öni Joxu kola ulatin, qânge troa të ite ngazo, tro ni a nyi thupen.’ ” (Rom. 12:17-19) Hetrenyi la itre ewekë hnei Iehova hna atre, nge hna thatreine pë hë hne së; qa ngöne lai, Tusi Hmitrötr a hmekë së troa meku hnine menune la itre atr. (Mat. 7:1, 2) Haawe, mejiune ju pe së ka hape, atreine kö Iehova troa amekötine hnyawa la itre atr.

15. E akötrë së jë hnei ketre, nemene la nyine tro sa kuca, matre lapa kötre pi la elëhni së?

15 Maine jole pala ha koi nyipunie troa nue trije la ngazo i ketre, loi e troa mekune ka hape, casi hi la jole hne së asë hna cile kow, ene laka, tha itre atr ka pexeje kö së. (Rom. 3:23) Iehova a hnim la nöjei atr asë, ke pëkö ala casi e angatre ka pexej. Qa ngöne lai, thithi jë pe së thatraqane lai atr ka akötrë së, ke ame la easa thithi thatraqai angeic, lapa kötre ju hi la elëhni së. Ase hë Iesu qaja hnyawa ka hape, tha tro kö sa lapa fë elëhni, ngacama tru la hna akötrë së hnene lai atr. Öni nyidrë: “Hnimeju la ite ithupëjia me nyipunie, qeje tenge ka loi ju koi angete ëji nyipunie ; kucajë la loi koi angete methinë nyipunie ; nge thithiju thatraqai angete qaqa me axösisi nyipunie.—Mat. 5:44.

16, 17. Nemene la nyine tro sa kuca e amekötine jë hi hnei itre qatre thup, ka hape, ietra ha la atr ka ngazo? Nge pine nemen?

16 Qa ne la itre qatre thup hna acile hnei Iehova troa waipengöne la itre atr ka kuca la ngazo, me goeëne ka hape, ka nyipi ietra jë kö maine tha ka ietra pena. Thatre hnyawa kö angatre la nöjei pengöne ewekë, tui Akötresie, ngo ame pe, angatr a thele troa axecië mekune thenge la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, me jëne la ixatua ne la uati hmitrötr. Qa ngöne lai, ame la angatr a sipo Iehova troa xatua angatr troa axecië mekun, tre loi e troa xeci e kuhu hni së laka, ka ihmeku la mekune hna axeciën, memine la aqane waiewekë i Iehova.—Mat. 18:18.

17 Ame e cili, nyipi ewekë tro sa nyipici. Loi e tro sa mejiune kowe la aqane nyi nyine Iehova la itre jol, nge tro fe sa kapa la aqane axecië mekunene la itre qatre thup. Ame hë la itre qatre thup a amekötine ka hape, ka ietra ha lo atr ka ngazo, hapeu, tro kö nyipunieti a hane nue trije la ngazo i angeic, me hnimi angeic? (2 Kor. 2:5-8) Tha ewekë ka hmaloi kö lai, nge the qaja pala ha, e hnei angeic hna sipu akötrë së, maine akötrëne la ketre sinee së pena. Ngo maine tro nyipunieti a mejiune koi Iehova, memine la aqane nyi nyine Nyidrëti la itre jole ka traqa e hnine la ekalesia, tro nyipunieti a hetrenyi la aqane ujë ka loi. Tro ha mama laka, hetrenyi nyipunieti la aja troa nue trije la ngazo i itre xan.—Ite edomë 3:5, 6.

18. Nemene la itre eloine la tro nyipunieti a nue trije la itre ngazo i itre xan?

18 Nyimu eloine la troa nue trije la ngazo i itre xan. Lapa hnyawa la hni së, ke easa tupath troa thipetrije la elëhni së memine la itre mekune ka ahleuhleune la mele së. Kolo mina fe a aijijë së troa atreine ce mele hnyawa pala hi memine la itre xa atr. Ame la easa xele ma nue trije la ngazo i itre xan, kösë lo easa ha kucakuca, nge tha lapa hnyawa ha la hni së. Ketre, tha aqane ujë kö lai ka troa xatua së troa atreine ce mele memine la itre atr. Ame la manathithi ka tru hne së hna kapa e tro sa nue trije la ngazo ne la itre xan, tre, ene laka, tro pala hi a lolo la aqane imelekeu së me Iehova, Tretretro së ekoho hnengödrai.—E jë la Kolose 3:12-14.

[Thying]