Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Catre Pi Së, Ke Ce Iehova Me Easë!

Catre Pi Së, Ke Ce Iehova Me Easë!

“Catejë, nge iahlëpi; . . . ke eje kö Iehova Akötesi ’ö thei ’ö.”—IOS. 1:9.

1, 2. (a) Nemene la ka nyipi ewekë ngöne la easa cile kowe la itre ejolene la mel? (b) Nge nemene la lapaun?

 MAINE nyipici laka, ka ithue madrine la troa huliwa i Iehova, ngo ame pe, pëkö ketre e easë ka tha cile kö kowe la itre jol. Nge ame itre xa ijin, tre easa akötre pine la hne së hna kuca la meköt. (1 Pet. 3:14; 5:8, 9; 1 Kor. 10:13) Ame ngöne la itre ijine cili, nyipi ewekë tro sa catre me lapaun.

2 Ngo nemene la lapaun? Öni Paulo aposetolo: “Ame la lapaun, te, kola lapa qale kowe la nöjei ewekë hna mejiune kow, me nyine anyipicine la nöjei ewekë ka tha hna goeëne kö.” (Heb. 11:1) Qa ngöne lai, xecie hnyawa e kuhu hni së ka hape, ame asë hi la itre hnei Akötresieti hna thingehnaean, tre tro asë hi a eatr, nge ame la nöjei hnei Nyidrëti hna qaja ngöne la Wesi Ula i Nyidrë, tre nyipici asë hi, ene fe lo “nöjei ewekë ka tha hna goeëne kö.”

3, 4. (a) Nemene la pengöne la atr ka catr? (b) Nemene la nyine tro sa kuca matre tro sa lapaune me catr?

3 Ame la atr ka catr, tre tha xou i angeice kö troa ithanata me kuca la ketre ewekë, ngacama angeic a qëmeke kowe la ketre jole maine ngazo pena. Nge celë hi pengöne la atre lai ka tha xou kö troa akötre pine la hnei angeice hna lapaune kow.—Mar. 6:49, 50; 2 Tim. 1:7.

4 Aja së asë hi troa catre me lapaun. Ngo maine jë, tro sa mekune ka hape, tha nyipi catre kö së, nge loi e tro fe a acatrene catrëne la lapaune së. Ame ngöne la Tusi Hmitrötr, tre ala nyimu la itre hlue i Akötresieti ka hamë tulu ka loi ngöne la götrane celë. Haawe, maine easë fe a ajane troa catre me lapaun, loi e tro sa ithanatane la itre tulu cili.

HNEI IEHOVA EKÖ HNA CE ME IOSUA

5. Nemene la nyine tro Iosua ekö a kuca matre atreine angeice xomiujine la nöj?

5 Tro sa pane ce ithanatane la ewekë ka traqa ekö catr; kolo 40 lao macatre thupene la hnei Iehova hna thepe angetre Isaraela qa Aigupito. Itre milio la etru i angatr, nge hna xomiujine la nöje cili hnene la ketre perofeta, Mose la ëje i nyidrë. Ame ju hi la kola 120 lao macatre i Mose, hnei nyidrëti hna elë hune la wetr Nebo, nge hnei nyidrëti hna öhne qa lai lo Nöje Hna Thingehnaean. Ketre, e cili hi la hnei nyidrëti hna mec. Thupe i Mose, Iosua pena ha la ka elemekene la nöje Isaraela, nge “tiqa ha [angeice] . . . hnene la u ka inamacan.” (Deu. 34:1-9) Itre ka hnëkë hë la angetre Isaraela, angatre pe hi a treqene troa uti kowe la nöje Kanana. Ame e cili, nyipi ewekë tro Iosua a catr, me inamacan, me mejiune koi Akötresie matre atreine angeice troa xomiujine la nöj.—Deu. 31:22, 23.

6. (a) Thenge la hna qaja ngöne Iosua 23:6, nyipi ewekë troa catre ngöne nemene götran? (b) Nemene la hna ini së hnene la tus i Ite Huliwa 4:18-20 me Ite Huliwa 5:29?

6 Ame ngöne lo itre macatre ne kola pane isi hnei angetre Isaraela me angetre Kanana, tre ma drei jë kö la kola hane thuecatre i angatr hnene la aqane inamacane i Iosua, me catr, me lapaun. Nyipi ewekë tro angatr a catr matre atreine angatre cile ngöne la hna isi, nge matre tro fe angatr a drengethenge Akötresie. Ame hë la kola easenyi troa meci hnei Iosua, tre öni angeice jë hi koi angatre ka hape: “Catejë nyipunie troa thupëne me kuca asë la hna cinyihane ngöne la tusi wathebo i Mose, mate tha jea kö kowe la götrane maca me mi.” (Ios. 23:6) Ame mina fe easë enehila, tre nyipi ewekë tro sa catr, matre tro pala hi sa drenge thenge Iehova ngöne la nöjei ijin, ngacama uku së ju hë hnene la itre xan troa kuca la ewekë ka isazikeu memine la aja i Nyidrë. (E jë la Ite Huliwa 4:18-20; 5:29.) Maine tro sa mejiune koi Iehova me sipone koi Nyidrëti jëne la thithi troa köjane koi së la gojeny, tro kö Nyidrëti lai a xatua së troa catr.

ITRE NYINE TROA KUCA MATRE TRO SA ‘LOI XÖLENE NGÖNE LA JË SË’

7. Nemene la nyine tro Iosua ekö a kuca matre tro angeic a catr, nge matre tro fe a loi xölene la jë i angeic?

7 Maine easa ajane troa hetre trenge catr troa kuca la aja i Akötresie, nyipi ewekë tro sa inine la Wesi Ula i Nyidrë, me trongëne la itre hnene eje hna qaja. Celë hi lai hnei Iehova hna upi Iosua troa kuca ngöne lo angeic a nyi hna i Mose; öni Nyidrë: “Catejë, nge nyipi iahlëpi, mate thupëne me kuca asë la wathebo hnei Mose sinelapange hna ahnithe koi ’ö.” Nge hnei Nyidrëti fe hna qaja ka hape: “Tha tro kö a pate la tusi wathebo celë qa ngöne la qe i ’ö, ngo tro eö a mekune ngön’ ej’ e lai me jid, mate thupëne me kuca asë tune la hna cinyihane ngön’ ej ; ame hnei ’ö hna troa loi xölene ngöne la jë i ’ö, me manathith.” (Ios. 1:7, 8) Hnei Iosua hna kapa la itre manathith, ke hnei angeice hna drenge la eamo celë. Maine tro sa drengethenge, tro fe hë sa hane catre tui angeic, nge tro ha hetre thangane ka loi la hne së hna huliwa koi Akötresie.

Hanawange la topike ne la macatre 2013: “Catejë, nge iahlëpi . . . ke eje kö Iehova Akötesi ’ö thei ’ö.”—Iosua 1:9

8. Ekaa la hna xom lo topik ne la macatre 2013? Troa xatua nyipunieti tune kaa hnene la trenge ewekë celë?

8 Öni Iehova koi Iosua ekö: “Catejë, nge iahlëpi ; the qou kö, nge the hmengöhmengöne kö, ke eje kö Iehova Akötesi ’ö thei ’ö ngöne la hnei ’ö hna troa tro kow.” (Ios. 1:9) Ce Iehova mina fe me easë. Qa ngöne lai, maine troa traqa koi së la nöjei pengöne itupath, tha tro pi kö sa xou. Mekune ju pe së la trenge ewekë celë: “Catejë, nge iahlëpi; . . . ke eje kö Iehova Akötesi ’ö thei ’ö.” Trenge ewekë lai hna xom qa ngöne la tus i Iosua 1:9, nge ka nyi topik ne la macatre 2013. Tro la trenge ewekë cili, memine la thiina me trenge ewekë ne la itre atr ka catr me ka lapaun, a ithuecatre koi së ngöne la itre drai ka calemi.

ITRE KA THA XOU KÖ TROA NYI HLUE I AKÖTRESIE

9. Hna mama tune kaa thei Rahaba ka hape, hnei angeice hna catre me lapaun?

9 Hnei Iosua hna upe ekö la lue atr troa alamekëne la nöje Kanana, nge hnei Rahaba, ketre föe ne gojenyi e cili hna juetrë nyidro. Ame ju hi la kola tro troa thele nyidroti hnene la itre ithupëjia, hnei Rahaba hna köjane menune koi angatr la ketre gojeny. Hnene la hnei angeice hna catre me lapaun, matre mele ju pë hë angeice me hnepe lapa i angeice ngöne lo ijine kola traqa hnene la angetre Isaraela troa lepi Ieriko. (Heb. 11:30, 31; Iako. 2:25) Ame hë e thupen, hnei Rahaba hna nuetrije la aqane mele i angeice hnapane ka ngazo, matre troa amadrinë Iehova. Ketre ame fe la itre Keresiano enehila, tre hnei angatre hna pane catr me lapaune matre atreine jë hi angatre saze la aqane mele i angatr, thenge la aja i Akötresie.

10. Eu la Rutha a hane iëne troa nyi hlue i Iehova? Hnei Iehova hna amanathithi Rutha tune kaa?

10 Hanawange la pengöne la ketre föe ne Moaba, ka mele thupe i Iosua; Rutha la ëje i angeic. Maine jë hnene la föe cili hna hane drenge la kola qeje Iehova, ke hnei angeice hna pane föe ne la ketre atre Isaraela. Hnei angeice fe hna hane catr, qëmekene troa hmi koi Iehova. Ka mele Naomi ekö, treetre i angeic e Moaba. Ame ju hi la kola meci hnene la fö i Naomi me lue nekö i eahlo trahmany, tre mekune jë hi eahlo troa bëeke Betheleema eë, e Isaraela. Ame ngöne la nyidroti hë e kuhu gojeny, Naomi a upi Rutha hmaca jë kowe la itre sinee i angeic; ngo thipëne kö hnei Rutha. Öni Rutha: “Ame la nöjei ate i eapo nöjei atenge fe ; ame la Akötesi eapo Akötesingöti fe.” (Rutha 1:16) Ame hë e thupen, Rutha a faipoipo jë me Boaza, ketre sine la lapa i Naomi, me hnahone la nekönatre trahmany, ka troa xötrapane i Davita me Iesu. Hane hi la ketre ewekë ka anyipicine laka, Iehova a amanathithine la hna catre me lapaune hnene la itre atr.—Rutha 2:12; 4:17-22; Mat. 1:1-6.

ITRE KA NUE MEL, PI AKÖTRESIE

11. Nemene la aqane amamane Iehoiada me Ioseba laka, lue trefëne ka catre nyidro? Nemene la thangane lai hnei nyidroti hna catr?

11 Ame la easa öhne laka ce Akötresieti memine la itre ka amë panëne la aja i Nyidrë, me mele goeëne la itre xa hlue i Nyidrëti fe, kolo hi lai a acatrene e cili la lapaune së, nge atreine hë së troa catr. Hanawange la tulu i Iehoiada, Atre Huuje ka tru memine la föe i nyidrë, ene Ioseba. Ame ju hi la kola meci hnei Ahazia Joxu, Athalia thine i nyidrëti pë hë a humuthe ju la itre nekö i nyidrë, me ketre sipu cile jë troa isola. Ngo ame pe, mele pe kö Ioasa. Iehoiada me Ioseba pë hë a kuca jë la ketre ewekë hna mecine ekö; hnei nyidroti hna kötre sai Ioasa, nekö i Ahazia me juetrë nyën, a traqa koi sikisi lao macatre. Ame hë la kola traqa kowe la hnaasevene ne macatre, hnei Iehoiada hna acili Ioasa troa joxu, me iupi jë troa humuthi Athalia. (2 Ite jo. 11:1-16) Ame hë e thupen, Iehoiada pë hë a xatua Ioasa Joxu troa nyi hnyawane hmaca la ēnē. Traqa koi 130 lao macatre i Iehoiada ngöne la nyidrëti a mec, nge hna ce kelemi nyidrëti memine la itre joxu “ke hnei nyidëti hna kuca la loi e Isaraela koi Akötesie me ēnē i anganyidë.” (2 A. l. ite jo. 24:15, 16) Hnene hi lai aqane ujë i Iehoiada me föe i nyidrë, matre mele ju kö la hnepe lapa hna troa traqa qa ngön hnene la Mesia.

12. Kola mama tune kaa la aqane catre i Ebede-Melek?

12 Ame Ebede-Melek, angeice la ketre hlue ngöne la hnalapa i Zedekia Joxu, nge hnei angeice hna hane nue mele göi troa xatua Ieremia. Hnene la itre tixe i angetre Iudra hna qaja kowe la joxu ka hape, Ieremia a ananazijëne la itre sooce memine la itre atre ne la nöj. Qa ngöne lai, hnene la joxu hna nue angatre pi troa kuca la hnei angatre hna mekune göi Ieremia. Haawe, angatr a xomi Ieremia jë me kuië angeice ju hnine la ihnaop gaa trëtr, matre tro pe hi angeic a meci e cili. (Iere. 38:4-6) Ngo hnei Ebede-Melek hna sipone koi Zedekia Joxu troa xatua Ieremia. Tha ewekë ka co kö la hna kuca hnei Ebede-Melek, ke ala nyimu ekö la itre atr ka xele ma wai Ieremia. Ngo hnei Zedekia hna kapa la sipo i Ebede-Melek, me upi angeice troa ce tro memine la ala 30 matre tro angatr a xomi Ieremia qa kuhu hnine hnaop. Ame hë e thupen, hnei Akötresieti hna ahnithe koi Ebede-Melek jëne Ieremia ka hape, tro pe kö angeic a mele ngöne la ijine angetre Babulona a troa lepi Ierusalema. (Iere. 39:15-18) Hatrene hi lai laka, Akötresieti a amanathithine la itre atr ka kuca la aja i Nyidrë.

13. Nemene la ka amamane laka, hnene lo köni nekö i angetre Heberu hna catr? Nemene la hna ini së hnene la tulu i nyudren?

13 Ame ekö lo itre macatre qëmekene troa traqa hnei Keriso, hna amanathithine fe la köni nekö i angetre Heberu, hnene la hnei angatre hna catr, me lapaun. Hnei Nebukaneza Joxu hna upe kowe la nöjei atr ka tru ne Babulona troa traqa itrony, matre tro angatr a thili kowe lo hnasaatre gool. Ame la atr ka tha drenge kö la hna amekötine cili hnei joxu, tre tro ha kuiëne hnine la eë. Ngo hnene lo köni nekö i angetre Heberu hna sa koi joxu ce memine la metrötre ka hape: “Ateine la Akötesie hne huni hna nyi hlue kowe troa thepe huni qa ngöne la hnaope ka mele hnei eë, nge tro nyidëti a thepe huni qa ngöne la ime i cilie joxu. Nge maine pëkö, trotrohnineju cilieti joxu laka tha tro kö huni a nyi hlue ne la ite haze i cilie, me thili kowe la hnashaate gole hnei cilieti hna acil.” (Dan. 3:16-18) Easa madrine ngöne la easa e ngöne Daniela 3:19-30 la aqane thepe nyudreni hnei Iehova. Maine jë tha tro kö a hane kuië së hnine eë pine la hne së hna drei Iehova, ngo ame pe, hetrenyi kö la itre ewekë ka jole catre hne së hna troa hane melën. Ngo loi e troa xecie hnyawa e kuhu hni së laka, tro Akötresieti a amanathithi së e hne së hna catr, me lapaune koi Nyidrë.

14. Thenge la hna qaja ngöne Daniela mekene 6, kola mama tune kaa laka, hnei Daniela hna catr? Nge nemene hë la thangan?

14 Ame Daniela, tre hnene la itre ithupëjia me nyidrëti hna uku Dariu Joxu troa acili la ketre wathebo, göne tro hi a akötrë Daniela. Öni angatre kowe lai joxu: “Ame la ate troa sipo ewekë thei kete haze me ate uti hë la ite drai ka caate nge luepi, loi pe koi enëti hmekuje hi lai joxu, troa kuiëne kowe la ope liona.” Hna mama ngöne la ijine cili laka, ka catre Daniela, nge ka lapaune nyidrë. Ame la Daniela a drei mejene lai wathebo hna acil, nyidrëti hi “a Iöjë kowe la uma i nyidë, nge hna fē la ite mamalama ne la hnahage i nyidë hmekun’ e Ierusalema, nge nyidëti a isa a köni a sa watingöneca nyidë o drai, me thithi me ole xajawa i Akötesi nyidë, tune lo hna majemine pala kö.” (Dan. 6:6-10) Celë hi kepine matre kuië Daniela ju pë hë hnine la ope liona, ngo mele ju kö nyidrë, ke hna thepe nyidrëti hnei Iehova!—Dan. 6:16-23.

15. (a) Kola mama jëne nemene laka, lue ka catre Akula me Perisila, nge ka lapaune nyidro? (b) Nemene la aliene la trenge ewekë i Iesu ngöne Ioane 13:34? Nemene la aqane amamane hnene la itre Keresiano laka, hetrenyi angatre la ihnimi cili?

15 Tusi Hmitrötr a qeje Akula me Perisila, ka hape, hnei nyidroti fe hna nue mele göi Paulo. Hnei nyidroti hna catr, me trongëne lo trenge ewekë i Iesu ka hape: “Ini a hamë nyipunie la wathebo ka hnyipixe, laka tro nyipunieti a ihnimikeun ; tro nyipunie a ihnimikeune tune la hnenge hna hnimi nyipunie.” (Ioane 13:34) Celë hi hna hane amekötine ngöne lo Wathebo i Mose, ka hape, tro la atr a hnim la atre lapa easenyi angeic, tui angeice hi. (Lev.  19:18) Ngo hnauëne kö la Iesu a qaja ka hape, ka “hnyipixe” lai wathebo hnei nyidrëti hna qaja? Hnene laka celë hi wathebo lai ka iupi troa hnime la itre atr tune la aqane kuca i nyidrë, ene la troa nue mele thatraqai angatr. Hna mama la ihnimi ne la itre Keresiano ngöne la itre hnei angatre hna kuca, matre tha tro kö a lepe maine humuth la itre trejine me angatr hnene la itre ithupëjia.—E jë la 1 Ioane 3:16.

16, 17. Nemene ekö la ewekë ka tupath la lapaune ne la itre pane Keresiano? Hna tupath tune kaa la lapaune ne la itre xa Keresiano ne la hnedrai së?

16 Hnene la itre pane Keresiano hna xötrethenge la tulu i Iesu, ene la troa thili koi Iehova hmekuje hi. (Mat. 4:8-10) Tha ajane fe kö angatr troa hane dreu ka pui loi nyine atrune la gavena i angetre Roma. (Goeëne ju lai iatr ngöne götrane 10.) Ngo hna qaja hnei Daniel P. Mannix ngöne la itus i nyidrëti hna hape, Itre Ka Tro Ha Mec, qene papale (Those About to Die) ka hape, ame ngöne la hnë kuci elo i angetre Roma, tre hetrenyi la ita ne huuj ka mele pala pe hi. Nge öni nyidrëti ka hape, maine tro la ketre atr hna othe ekö a xomi hnepe ka pui loi me kuiëne hnine la eë, tro ha hamëne koi angeice la sine pepa me nue angeice hmaca. Ngo ketre ase hë canga thuemacane lai atr la nyine troa kuca koi angeic, e xele ju angeic ma hane thili kowe la gavena. Ame pe hi la nyine tro angeic a kuca, tre ene la troa kapa ka hape, ame la gavena i angetre Roma, tre celë hi haze lai. Ngo hna e hi la etrune la itre Keresiano ka kei thenge lai hna amekötine cili.

17 Hna hane kuca tune fe kowe lo itre Keresiano hna umëne ngöne lo itre kalabus ne la itre Nazi. Casi hi la nyine tro angatr ekö a kuca, ene la troa sija la sine pepa ka qaja ka hape, tha angatre hmaca kö a troa nyi hlue i Iehova. Ngo ketre hna e hi la itre ka saenëne lai pepa. Ame ngöne lo kola pane isi e Rwanda, hnene la Itretre Anyipici Iehova ne Hutu me Tutsi hna itö ijuetrë. Ame ngöne la itre ijine ngazo ka tune lai, tre nyipi ewekë tro la itre hlue i Akötresieti a catr, me lapaune koi Nyidrë.

THE THËTHËHMINE PI KÖ SË, CE IEHOVA ME EASË!

18, 19. Drei la itre tulu qa hnine la Tusi Hmitrötr, ka ithuecatre koi së troa catre me lapaune ngöne la huliwa ne cainöj?

18 Hna ahnithe koi së enehila la ketre hnëqa ka tru, ene la troa cainöjëne la maca ne Baselaia me inine la itre atr. Pëkö ketre hnëqa ka tune la, hnei Akötresieti hna ahnithe kowe la itre hlue i Nyidrëti e celë fen. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Eloine pe ke hnei Iesu hna amamai tulu ka lolo catre ngöne la götrane celë. Hnei nyidrëti hna “trongëne la nöjei lapa, me nöjei hnalapa, kola cainöjën, me amamane la maca ka loi ne la baselaia i Akötesie.” (Luka 8:1) Hetre ewekë nyine tro sa kuca, tui nyidrëti ekö; nyipi ewekë tro sa catr me lapaune matre atreine së troa cainöjëne la Baselaia. E ce Akötresieti me easë, atreine hi tro sa tui Noa ekö, ketre atr ka catr. Nyidrëti lo “ate cainöjëne la thina ka meköt . . . kowe la fene hnengödrai ka ngazo” nge hna troa apatrene e thupene hnene la iwë atraqatr.—2 Pet. 2:4, 5.

19 Ketre ixatua fe koi së la troa thithi ngöne la huliwa ne cainöj. Ame la itre xa atre drei Iesu ekö hna qanangazon, tre hnei angatre hna sipone ngöne la thithi troa xatua angatre matre tro pala hi angatr a ‘qaja la wesi ula i Akötresie hnene la cate asë;’ nge hna kapa la sipo i angatr. (E jë la Ite Huliwa 4:29-31.) Maine ka xou nyipunie troa cainöje ngöne itre hnalapa trootro, thithi jë koi Iehova troa hamë trenge catre me acatrene la lapaune i nyipunie, ke tro Nyidrëti lai xatua nyipunie.—E jë la Salamo 66:19, 20. *

20. Nemene la ixatua hna hamëne kowe la itre hlue i Iehova?

20 Tha ewekë ka hmaloi kö la troa catre kuca la aja i Akötresie ngöne la easa melëne la itre jole ngöne la fene celë ka ngazo, nge ka gomegom. Ngo tha easë kö a isi cas. Iehova la xöle së. Nge kolo fe a xatua së hnene la Nekö i Nyidrë, ene la He ne la ekalesia. Ketre, ase hë sasaithe la sevene milio la etrune la Itretre Anyipici Iehova e cailo fen. Haawe, catre jë së lapaune me cainöjëne la maca ka loi. Celë hi lai hna ithuecatre koi së troa kuca hnene la topik ne la macatre 2013 ka hape: “Catejë, nge iahlëpi; . . . ke eje kö Iehova Akötesi ’ö thei ’ö.”—Ios. 1:9.

^ Hane fe lai itre xa tulu ne itre atr ka catr ngöne lo tane mekune ne Ita Ne Thup qene faras ne 15 Febuare 2012, hna hape, “Sois courageux et très fort.”