1, 2. (a) Nemene la aqane thele Satana troa amenune la itre atr? (b) Nemene la ka troa xatua së troa easenyi koi Akötresie?

 HNEI Iehova Akötresie hna xupe la atr ce memine la aja thei angatre troa imelekeu hnyawa me Nyidrë. Ngo ame la aja i Satana, tre ene la tro sa mekune ka hape, tha ka nyipi ewekë kö Iehova koi së. Celë hi hnei Satana lai hna thele troa acatrene ngöne la mekuna ne la atr qaane ekö lo angeice a thoi koi Eva e Edena. (Gen. 3:4-6) Nge qaane ju hi lai, ala nyimu catre la itre atr ka mekune ka hape, tha ka nyipi ewekë kö Akötresie koi angatr.

² The tro pi kö sa xötrethenge la mekune ka menu cili. Tusi Hmitrötre a qeje pengöne koi së la itre aqane thele Satana troa amenune la itre atr. (2 Kor. 2:11) Aja i angeice tro sa xomi mekune ka troa ananyi së qaathei Iehova. Hnene lo tane mekune ka ase hë hna qeje pengöne la aqane tro sa ië ewekë hnyawa göi hna huliwa, me göi itre nyine iamadrinë, me göi hnepe lapa. Tro pena la tane mekune celë a qaja hmaca koi së la aqane huliwane Satana la foa lao ewekë nyine amenu së: itre mo ka hnyipixe, me egöcatrene la mel, me mani, me aqane troa mama. Maine troa loi la aqane ië ewekë së ngöne la itre götrane cili, atreine hi tro pala hi sa “eashenyijë koi Akötesie.”—Iako. 4:8.

3. Hnene la itre atr hna huliwane tune kaa la itre ordinatör me itre xa mo ka tun?

³ Tru catre trootro hë hnei atr ka huliwane la itre ordinatör me itre mo ka hnyipixe. E tro sa huliwane hnyawane la itre mo cili, tro itre eje lai a nyine ixatua koi së. Ngo e huliwane angazone hë së, tro hë itre eje a ananyi së qaathene la Tretretro së e hnengödrai. Ixatua ka tru koi së la itre ordinatör. Hnene la itre trejine me easë hna huliwane la itre ordinatör göi troa fejane me iupi fë la Ita Ne Thup. Kola xatua së hnene la itre ordinatör troa thele ewekë me ithanata me itre xan, nge lolo pi hë. Ngo e tru hë koi së la itre ordinatör, tro itre eje lai a hule la itre mekuna së, nge tro pe hi së lai a lapa ne kuci ordinatör. Hna kuca la itre pubilisite ka nyimutre nyine huli së troa hetrenyi la itre mo ka hnyipixe. Tru pala ha la hna piine hnene la ketre nekö trahmanyi  la ketre iordinatör, ene pe sipu tro fë juetrëne pi angeice troa hule la wenethuluhmati ne la ngönetrei angeic, matre salemëne göi troa itöne lai ordinatör. Ka huliwa menu catre angeic!

4. Hnene la ketre trejine hna saze tune kaa la ketre hna majemine ka ngazo matre tha tro hmaca kö a huliwane menune la ordinatör?

⁴ Ewekë ka ngazo catre fe la tro sa nue la itre mo ka hnyipixe troa angazone la aqane imelekeu së me Iehova. Maine jë, tro ha tru menu hnei traeme hne së hna xome kowe itre ej, maine tro pena a huliwane menun. Hnei Jon, ketre trejine trahmanyi ka 30 lao macatre hna qaja ka hape, tru catre hnei traeme hnei angeice hna xome troa kuci ordinatör matre pë ju pë hë ijine troa ini tus. * Hnei angeice pala hi hna hlë jidri aqeanyi troa kuci Ëternet. Öni angeice ka hape, ngacama pi meköle ju hë angeic, ngo angeice pala hi a isi me pi meköle göi troa catre iupi fë macakeu jëne Ëternet, maine goeë film, nge ame itre xa film, ke, ka ngazo. Pi tro hë angeice a saze la itre hna majemine cili, celë hi matre kuca jë angeice matre troa pi cas lai ordinatör ngöne la traeme ne tro angeice a meköl.—E jë la Efeso 5:15, 16.

5, 6. (a) Nemene la nyine tro la itre keme me thine a kuca thatraqane la itre nekö i angatr? (b) Nemene la aqane tro la itre keme me thin a wange hnyawa ka hape, ka loi kö la itre hna ce mele memin hnene la itre nekö i angatr?

⁵ Itre keme me thin, maine tha nyipi ewekë kö koi epuni troa goeëne la nöjei ewekë hnei nekö i epuni hna kuca ngöne ordinatör, ngo wange hnyawa ju pe la aqane tro angatre a huliwane ej. The nue angatre kö troa tro kowe la itre sit ka amamai kuci haze me kuci ngazo, maine itre elo ne kuci isi, maine tro pena a lö hnine la itre huliwa ne la itre atr ka ngazo ngöne Ëternet. E tro epuni a nue angatre troa kuca la mekuna i angatre matre tha tro kö a ajolë epuni hnei angatr, tro angatre lai a mekune ka hape, pëkö engazone la itre ewekë cili. Itre keme me thin, hnëqa i epuni la troa hmekëne me thupëne la itre nekö i epuni wanga tro la ketre ewekë a ananyi angatre qaathei Iehova. Ame la itre öni, tre, itre ka isigöli itre kuku, e hetre ka angazo nyudreni ju. Haawe, tro fe la itre keme me thine a thupëne hnyawa wanga traqa ju la ngazo kowe la itre nekö i angatr.—Wange ju la Hosea 13:8.

⁶ Xatuane jë la itre nekö i epuni troa ce mele memine la itre Keresiano, itre ka co me itre ka tru, lo itre ka atreine xomi mekune hnyawa. Ngo the thëthëhmine kö laka, nyipi ewekë catre kowe la itre nekönatre tro epuni a ami ijine thatraqai angatr. Ce ihnyima jë me ce elo, me ce huliwa me angatr. Itre nyine kuca lai ka troa aijijë epuni asë troa lapa huti thei Iehova. *

7. Pine nemene matre ka nyipi ewekë catre la tro sa egöcatre ngöne la mele së?

⁷ Hne së pala hi hna majemine hnyingë itre xan la pengö i angatr. Ase jë hi Adamu me Eva drei Satana, nanyi pi nyidro qaathei Iehova, nge nyiqaane tithe jë hi la itre atr hnei mec. Madrine catre Satana la kola tithi së hnei mec, matre tha ijiji së ju troa huliwa koi Iehova. Nge e meci pena ha së, pë hë hne së lai hna atreine kuca koi Iehova. (Sal. 115:17) Celë hi matre ka nyipi ewekë catre la tro sa kuca la  hne së hna atreine matre tro pala hi a egöcatre la mele së. * Nge nyipi ewekë tro pala hi sa hnyingë pengöne la mele ne la itre trejine me easë.

8, 9. (a) Nemene la nyine tro sa kuca matre tha tro kö sa kukehnine ju pë hë la egöcatrene la mele së? (b) Pine nemene matre nyine loi thatraqane la mele së la troa madrine la hni së?

⁸ Ngo, tha egöcatre hmekuje kö la ewekë nyine tro sa kukehnine kowe la mele së. Hnei itre xan hna xome la itre traeme ka nyimutre troa ithanatane la eloine e troa xeni acony, me thele nyin ne la itre mec, maine ithanatane pena la pengöne la itre drösinö me itre nyine amingömingöi ngönetrei, nge co catre pe hi la traeme ne cainöjëne la Baselaia i Akötresie. Ame la mekuna i angatr, tre, ixatua lai hnei angatre hna hamëne koi itre xan. Ngo ame la Uma Ne Baselaia me Hnë asabele me kovasio, tre, tha itre göhnë ne tro kö a salemë ewekë me hamë ithuemacanyi göi thele drösinöe. Pine nemen?

⁹ Easa traqa ngöne la itre icasikeu göi troa ithanatane la Tusi Hmitrötr, me troa kepe madrine qa ngöne la uati hmitrötre i Akötresie. (Gal. 5:22) Tha hnë ithanata kuci drösinöe kö me mo la itre hnë icasikeu, ngacama itre ewekë lai hna pi ithahnatane hnei itre atr. Thupëne kö wanga angazone jë la madrine i itre xane hnene la aqane ujë cili. (Rom. 14:17) Isa qanyine kö la itre atr troa amekötine la aqane tro angatr a thupëne la mele i angatr. Pëkö atr, maine droketre pena ka atreine troa nyinyin asë la nöjei pengöne mec. Tha ixatua kö lai koi së e hnehengazone menune jë së la pengöne la mele së. (Luka 12:25) Önine pe la Tusi Hmitrötr, “ame la hni ka madin,” celë hi ka aegöcatrene la mele së.—Ite edomë 17:22.

10. (a) Nemene la pengöne la atr ka mingöminge xajawa i Iehova? (b) Nge eu la troa pexeje la egöcatrene la mele së?

¹⁰ Ngacama ewekë ka loi la tro sa nyidrawane hnyawa la pengö së, ngo tha nyipi ewekë kö tro sa thele tro pala hi a tune la thöth. Öni Tusi Hmitrötr: “Korona ka lolo la iqia e hna öhne ngöne la jëne ka meköt.” (Ite edomë 16:31) Ame koi Iehova, sisitria kö la pengöne la atr e kuhu hni hune la pengöne la ngönetrei angeic, nge ka loi e tro fe sa mekune tui Nyidrë. (E jë la 1 Peteru 3:3, 4.) Matre, tro kö së lai a angazone la mele së hnei hna xome la itre drösinöe ka hetre ethanyine kowe la mele së, maine tro pena a xöje la ketre götrane la ngönetrei së göi tro hi a mingöming? Nekönatre ju hë së maine thupëtresij, maine qatr, maine ka egöcatre pena, ngo ame la nyipi lolo hna öhne the së, tre, ene “la madine qa thei Iehova.” (Neh. 8:10) Ame hë ngöne la fene ka hnyipixe, tro ha pexeje la egöcatre së, nge tro hmaca ha së a pepeija tune la thöth. (Iobu 33:25; Is. 33:24) Ngo qëmekene tro sa traqa e cili, nyipi ewekë tro sa pane ië ewekë hnyawa enehila, me lapaune kowe la itre hnei Iehova hna thingehnaean. Itre ewekë lai ka thue madrine së hë enehila, celë hi matre loi e tha tro kö sa hnehengazone menune troa thele pala hi troa hetrenyi la mele ne la atr ka egöcatr.—1 Tim. 4:8.

11. Tro la mani a ananyi së tune kaa qaathei Iehova?

¹¹ Pëkö engazone la tro sa trene mani, maine tro pena a thele troa hetre mani. (Ate cai. 7:12; Luka 19:12, 13) Ngo e tro sa hni koi mani, tro lai a ananyi së qaathei Iehova. (1 Tim. 6:9, 10) Ame “la ite jolene la fen,” tre, kola qaja la itre ewekë ka loi thatraqane la mele së, ngo hne së pe hna kukehnine atrune menun. Tro la itre ewekë cili a ananyi së qaathei Iehova. Ame pena la pengöne la “ite iaö ne la tenga mo” tre, ka iamenu, ke, tro së lai a mekune menune ka hape, tro la mani a thue madrinë së me thupë së. (Mat. 13:22) Öni Iesu, “pëkö ate” atreine ce nyi hlue i Akötresie, me mamona.—Mat. 6:24.

12. Nemene la hna kuca hnene la itre atr matre canga saqe hi hetre mani? Nemene la aqane tro sa hmekën matre tha tro kö a menu la aqane ië ewekë së?

¹² E tro sa mekune ka hape, mani la ka sisitria ngöne la mele së, tro së lai a huliwane menun ej. (Ite edomë 28:20) Hnei itre xan hna pi hetre mani nyimenyim, ene pe itöne jë angatr la itre trikitre ne elo loteri. Ame laka lö hnine jë la itre xa trejine la itre huliwa ne thele mani, tre, angatr a mekune ka hape, aqane tro angatre lai a hle mani nyimenyim, nge hnei angatre fe hna hule la itre xa atrene la ekalesia troa tui angatr. Hnei itre xa trejine fe hna sipo mani thene la itre xa Keresiano nyine eköthe la ketre huliwa ne thele mani, nge angatre pë hë a sisinyi ju me  hape, tro kö a tru la etrune la mani nyine tro angatre a të elany. Maine ka pi hetrenyi së, canga tro hi së lai a kapa la ketre huliwa ne thele mani, ngo ka tro pe a aluzi mani e thupen. Ke ame mani, tha tune kö lo hna qaja ka hape, sameke hi nge traqa ha. Celë hi matre thupëne kö la pi hetreny.

13. Tune kaa la aqane tro sa goeëne la mani thenge la aja i Iehova?

¹³ Maine tro sa amë panëne la “baselaia i Akötesie, me thina ka meköti anganyidë,” tro hë Iehova lai a amanathithine la hne së hna catre huliwa göi troa hetrenyi la itre ka nyipi ewekë kowe la mele së. (Mat. 6:33; Efe. 4:28) Tha pi tro kö Nyidrë a wai së e tro sa traqa ne meköle ngöne hna icasikeu, ke, tru pala ha la hne së hna huliwa. Nge ketre, tha ajane kö Nyidrëti e tro pala hi sa meku mani ngöne la Uma Ne Baselaia. Mekuna ne hi la itre atr ne la fen ka hape, loi e troa catre huliwa matre canga hetre mani, ke, tha pi tro kö angatr a qatre ngöne itre hna huliwa. Angatre fe a ithuecatrene la itre nekö i angatre troa nyitipu angatr. Ngo öni Iesu pe ka hape, tha ka meköti kö lai. (E jë la Luka 12:15-21.) Ketre aqane mekune i Gehazi fe hi lai, me hape tha ka ngazo kö e troa pi hetreny, nge tro fe a imelekeu hnyawa me Iehova.—2 Ite jo. 5:20-27.

14, 15. Pine nemene matre tha ka inamacane kö la atr ka mekune ka hape, tro mani a hamë së la mele xetietë? Hamëne jë la ketre ceitun.

¹⁴ Hnene laka hace pala ha la i hna xolouthe hnene la aeto, ene pe hule alöne ju hi lai aeto. Tro fe hi lai a traqa tune koi së e tro sa isine troa trenamo. Hnei Alex, ketre qatre thup, hna qaja la pengöi nyidrë, ka huliwane hnyawane nyidrë la mani, goi thupëne fe nyidrë matre tha tro kö a aluzine menune la sine sop. Hnei nyidrë hna lö hnine la ketre huliwa ne thele mani matre ijiji nyidrëti jë troa canga nue la huliwa i nyidrë me xome la huliwa ne pionie. Itre drai ka nyimutre ne lapa nyidrëti tro hi a mekune la nöjei aqane troa hle mani atruny. Ketre, hnei nyidrëti hna huliwane asë la itre manie i nyidrë, me sipo xan, göi troa thele jëne matre tro itre ej a hnaho atruny. Ame la engazon, tre, tha hnaho kö, ngo luzi pena ha. Öni Alex: “Pi tro hmaca ha ni a xome lo trenge manienge ekö.” Qa ngöne lai, hnei nyidrëti hna mekune ka hape, loi e tro nyidrëti a pane treqene matre, hetre manie i nyidrëti hmaca jë.

¹⁵ Traqa kowe la itre treu ne kola lapane la he i Alex hnene hi la huliwa ne thele mani. Pë hë göhnene la huliwa i Iehova koi nyidrë, nge tha meköle hnyawa ha nyidrë e itre jidr. Ngo thatreine hmaca kö nyidrëti troa weje lo etrune manie i nyidrë ka luzi hë. Matre lue luz, luzi hë mani uti fe hë salemëne nyidrëti la uma i nyidrë. Öni nyidrë zöi nyidrë la itre jole ka traqa kowe la hnepe lapa i nyidrë. Hetre ini ka tru hnei nyidrëti hna xome qa ngöne lai. Öni nyidrë, ame la atre lapa qale me mejiune ka hape, tro la fene i Satana a hamëne koi angeice la nyipi manathith me mele xetietë, tre, tro hë angeice lai a mele hleuhleu. (Ite edomë 11:28) E tro sa hni koi mani, maine mekune ka hape, ka atreine së thele mani, easë hi lai a lapa qale koi Satana, lo “haze ne la fen.” (2 Kor. 4:4; 1 Tim. 6:17) Hnei Alex hna saze hmaca la aqane mele i nyidrë, göi troa aelëne hmaca la traeme ne troa cainöjëne la maca ka loi. Hane hi lai ka xatua nyidrë troa ce mele madrine hmaca memine la hnepe lapa i nyidrë, me easenyi catre koi Iehova.—E jë la Mareko 10:29, 30.

16. Nemene la nyine troa mama me madrine fë, ngo nemene la ewekë ka troa traqa e tro sa mekune ka hape, easë hi la ka sisitria?

¹⁶ Ka madrine catre së e tro sa amamane ka hape, Itretre Anyipici Iehova së. (Iere. 9:24) Qa ngöne lai, tro pala hi së a thele troa loi la aqane xomi mekune së, me trongëne la itre trepene meköti Akötresie. Ngo tro pala hi sa hmekëne wanga nyi tru jë së, me mekune ka hape, sisitria pala kö la hne së hna atre hui Iehova, nge tro hë së lai a nanyi qaathei Nyidrë.—Sal 138:6; Rom. 12:3.

17, 18. (a) Amexeje jë la itre tulu hna qaja hnene la Tusi Hmitrötre ne la atr ka ipië me atr ka nyi tru. (b) Nemene la hna kuca hnene la ketre trejine matre tha tro kö la nyi tru a ananyi angeice qaathei Iehova?

¹⁷ Tusi Hmitrötre a amamane koi së la pengöne la itre atr ka nyi tru, me itre ka ipië. Hnei Davita Joxu hna sipo ixatua thei Iehova, ene pe amanathithi nyidrëti ju. (Sal. 131:1-3) Ngo hnei Iehova hna nyi thupene kowe la lue joxu, Nebukaneza me Belesaza pine la nyi tru i nyidro. (Dan. 4:30-37; 5:22-30) E traqa ju la ketre ewekë kowe la mele së, tro lai a traqa la jole koi së e hne së hna nyi tru. Hnei Raian, ketre drikona ka 32 lao macatre hna mejë  me tro pena kowe la ketre ekalesia. Hnei angeice hna mekune ka hape, ma tro jë a canga acili angeic troa qatre thup. Ngo ase pi hë la ca macatre nge tha qatre thupe pala kö angeic. Hapeu, hnei Raian kö hna pi tru me elëhni kowe la itre qatre thup pine tha canga acili angeice troa qatre thup? Hapeu, hnei angeice kö hna nue la itre icasikeu, me nyijëne la pi tru troa ananyi angeice qaathei Iehova me qa ngöne la ekalesia? Maine epuni ju fe lai, nemene la hnei epuni hna troa kuca?

¹⁸ Hnei Raian hna thele la aqane troa huliwane la traeme i angeic matre hetre thangane ka loi koi angeic. (Ite edomë 13:12) “Eni ha trotrohnine trongëne la enyipiewekëne koi ni troa inine xomihni me ipië. Celë hi matre nyipi ewekë tro Iehova a ini ni.” Hnei Raian hna nyiqaane mekune hnyawa la ixatua hnei angeice hna troa hamëne kowe la itre atrene la ekalesia, memine fe lo itre atr hna öhne ngöne la hna cainöje trootro. Tha hmitre ju kö nge nyimu atr hë hnei angeice hna ini Tusi Hmitrötre kow. Öni angeic, “Sesëkötre pi kö ni la kola acili ni troa qatre thup ngöne la ca macatre nge sine e thupen. Nge, ame lo ka angazone la hning ekö, tre, paatre hë hnene la etrune la madrinenge hnine la huliwa ne cainöj.”—E jë la Salamo 37:3, 4.

19, 20. (a) Tro sa hmekëne tune kaa matre tha tro kö la itre ewekë hne së hna melëne o drai a ananyi së qaathei Iehova? (b) Nemene la itre tulu nyine tro sa xome qaathene la itre ka lapa qale catre koi Iehova?

¹⁹ Ame lo sevene lao ewekë hne së hna ithanatane ngöne lo lue tane mekune celë, tre hetre eloine fe hi itre ej. Tru catre la madrine së e tro sa amamane ka hape, Itretre Anyipici Iehova së. Tro fe sa madrine la kola mele ka loi hnene la hnepe lapa së, memine fe la easa egöcatr. Ame la huliwa me mani, tre, ka nyipi ewekë kowe la mele së, ke, nyine thupë së me hnepe lapa së. Ka loi mina fe koi së la itre ijine ce kuci madrin, nge jia ne huliwa ka loi koi së la itre ordinatör me itre xa mo ka hnyipixe. Ngo tha tro pi kö sa thëthëhmine laka, e tro sa kuca la ketre ewekë ngöne la ijine ka tha ijij, maine tro pena a tru menu la traeme hna xome kowe lai, nge maine hna huliwane menun, tre ijije hi tro lai a ananyi së qaathei Iehova.

²⁰ Aja i Satana tro sa nanyi qaathei Iehova. Matre catre pi pe së huliwa matre troa hetre nyine thupë së me hnepe lapa së! (Ite edomë 22:3) Easenyi catre jë koi Iehova, me lapa qale koi Nyidrë. Nyimu atr e hnine la Tusi Hmitrötr ka ujë tune lai. Hnei Enoka me Noa hna “ce trotro me Akötesie.” (Gen. 5:22; 6:9) Hnei Mose hna lapaune koi Akötresie kösë angeic a goeë Nyidrë. (Heb. 11:27) Hnei Iesu pala hi hna kuca la aja i Tretretro i nyidrë, ene pe Iehova a amanathithi nyidrëti ju. (Ioane 8:29) Xötrethenge jë la itre tulu celë. “Madine pala jë; thithijë the mano kö; oleneju la nöjei ewekë asëjëihë.” (1 Thes. 5:16-18) The nue kö la ketre ewekë troa ananyi epuni qaathei Iehova!