Maine jë hetre itre atr ka sei hna cil hnei epuni hna atre, ke tru catre la itre atr ka sei hna cil enehila. Ame e Pologne, tre kola qaja hnei mus ka hape, ame thene la itre ka faipoipo nge 30 lao macatre i angatr, tre tru la itre ka sei hna cil hmaca thupene la theri maine sikisi lao macatre; ngo tha angatre hmekuje kö.

Kola qaja hnene la ketre organizasio ne Espagne (Institut de politique familiale) ka hape, kola mama jëne lo hna hape itre statistiques ka hape, ame e Erope, maine lue faipoipo, tre ca ka sei hna cil. Ka tune fe ngöne la itre xa nöje ka tru trenge mani.

Nemene la qaane la ewekë celë ka lapaan asë hë la fen? Kola qaja hnene la ketre atr ka inamacane qa Erope nge ka thele troa xatuane la itre ka faipoipo ka hape, ame la sei hna cil, ke kolo pe hi lai a anyipicine la ka kaqa ha. Nge kolo mina fe a qajaqaja la etrune la akötr hna melën, ke kola elëhni, me hacehnin, me hmahma me pë madrin. Ame itre xan, tre mekune ju hi angatr troa hane hnöjua. Ame la kola ase qaja ngöne la hna kootr ka hape, lue ka sei hna cile hë, tre e cili hi la kola fetra la itre xa pengöne aqane waiewekë me mekun. Ame la itre xa atr ke, thatre hë angatre ka hape, drei angatr, nge nemene fe la aliene la mele i angatr, ke kösë lo kola ce traqa itronyi la nöjei mekune ka akucakucanyi angatr.

Öni Ewa e mekune hmaca la hnei angeice hna melëne ka hape: “Ame ju hi la eni a lö pi qa ngöne la hna kootr tre, tru jë hi la hmahma theng, ke kösë lo tru hë kowe la itre atr ka lapa ezi eni, me kowe la itre sine huliwang la pengö i eni cili. Celë hi kepine matre elë catre la hning. Ketre, eni casi pë hë memine la lue neköng, matre eni ha ce xom la hnëqa i thin, me hnëqa i keme fe.”  * Öni Adam, ka qatre thup koi 12 hë lao macatre enehila, ka hape: “Ame itre xa ijin, ame la eni a mekune ka hape, pë hnyawa kö ca hnënyengöneng, nge eni fe a elëhni, tre kösë lo eni ha xele ma wai atr.”

Ame itre xan, tre jole tro angatr a hetrenyi hmaca la aqane waiewekë ka loi, ke ngacama nyimu macatre hë thupene la hna sei hna cil, ngo angatre pala hi a xouene la itre drai elany. Angatr a mekune ka hape, tha pi semesinee angatre kö hnei itre xan. Nge ketre, nyipi ewekë fe tro angatr a saze la itre hna majemin, me cile cas kowe la itre jol, tune la aqane qaja hnene la ketre föe ka huliwa ngöne la hna kuci zonal.

Stanisław a qaja ka hape: “Ame hë la eni me föeng a sei hna cil, tre tha hnei angeice kö hna nue ni troa iöhny memine la lue nekö i nyiho jajiny. Ame la pun, tre eni ha mekune ka hape, pëkö atr ka hane pi semesinee ni, nge ma ase jë fe Iehova nue ni. Ketre, kösë lo xele hë ni ma mel. Ame hë enehila, eni a wang atrehmekune ka hape, tru catre la hnenge hna mekune  menune e koilo.” Ame pena Wanda, tre angeic a xouene la itre jole hna troa ixelë memin elany thupene la hna sei hna cil. Öni angeic: “Ame hë e thupen, kösë lo xeci hnyawa e kuhu hning laka, pë pi kö ketre atr, maine ketre trejine pena elany ka troa hane meku ni me ha neköng. Ngo, eni ha öhn enehila laka, tru catre pe la hnene la itre trejine hna xatua ni, me ce me ni, la eni a thele troa inine kowe la ha neköng la aqane troa nyihlue i Iehova.”

Easa dreng ngöne la itre ithanata ne la itre Keresiano celë, la ehacene la itre mekune ka ajolë angatr, thupene la hna sei hna cil. Kösë kola ngazo la isa aqane goeëne angatr la sipu pengö i angatre kö, nge angatr a mekune ka hape, ka loi hi la troa nuaxöji angatr. Celë hi kepine matre, kolo fe a hane ngazo la aqane goeëne angatr la itre xa atr. Ame hë la pun, angatr a mekune ka hape, ka ngazo la thiina ne la itre trejine koi angatr, nge tha semesinee angatre kö. Ngo kolo pe a amamane hnene la hna qaja hnei Stanisław me Wanda ka hape, ame hë e thupen, angatre ha wang atrehmekune ka hape, ka tru angatr kowe la itre trejine me angatr. Tha mano kö la itre Keresiano xatuane la itre trejine me angatr, ngacama tha canga öhne kö hnene la itre trejine ka sei hna cil la ixatua hna hamën.

Loi e tro sa mekune hnyawa ka hape, ngacama thele jëne ju hë së troa ce me angatr, ngo atre ju hi së laka tro pala hi la itre trejine me easë ka sei hna cil a akötr, ke patre hë la föi angatr. Ame la itre Keresiano föe, ke tro hi a canga traqa koi angatr lai mekune laka, pëkö atr ka hane pi semesinee angatr. Öni Alitsia: “Traqa koi 8 hë lao macatre thupene la hnenge hna sei hna cil, ngo ame itre xa ijin, tre traqa mina pi lai mekune theng ka hape pëkö ca eloing. Ame e cili, tre eni a lapaa mekune troa umë, me treij.”

Traqa asë hi koi nöjei ka sei hna cil la itre mekune cili, ngo ame pe, Tusi Hmitrötr a qaja angazone la troa umë. Ke ame la atr ka umë, tre canga tro hi angeic elany a icilekeu memine “la nöjei inamacan’ asë.” (Ite edomë 18:1) Ngo ame pe, loi e tro fe la föe ka hacehni (maine trahmanyi pena) a atre hnyawa laka, tha loi kö troa lapaa thele eamo maine ixatua thene la ketre trahmany (maine ketre föe), wanga cia jë thene la ketre e nyidro la itre aja ka ngazo.

Jole catre la itre mekune ka traqa kowe la itre trejine me easë ka sei hna cil; itre xan a xouene la itre drai elany, itre xan a hacehnin laka angatr casi pë hë, nge itre xan a mekune ka hape, hna triji angatr. Nge pine laka, atre hi së ka hape, troa traqa lapa koi angatr la itre mekune cili, nge jole troa cile kow, haawe, epi tro sa nyitipu Iehova, me xatuane la itre trejine me easë cili. (Sal. 55:22; 1 Pet. 5:6, 7) Maine tro sa hamëne koi angatr la ixatua hne së hna atrein, tro hë angatre lai a madrin. Ke e hnine la ekalesia la hnei angatr hna troa kapa la ixatua qaathene la itre nyipi sinee!—Ite edomë 17:17; 18:24.