“EURÊKA!” Ame la aliene la hnëewekë celë, tre kola hape “Öhne hë ni!” Ame ngöne la itre macatre 1800, lo hneijine la kola thele gool hnei itre atr e Californie, Etazini, kola suene la hnëewekë cili la kola öhne la ketre gool hnene la ketre atr. Ngo, hetrenyi hmaca kö la ketre ewekë ka sisitria kö hune lai hna öhne hnei Charles Taze Russell me itre sine huliwa i angeic. Kolo itre nyipici qa hnine la Tusi Hmitrötr. Atraqatre la aja i angatr troa ce thawa itre eje me itre xa atr.

Ame ngöne la hneijine hedredrei lo 1914, itre milio lao atr ka ce traqa itronyi ngöne la itre traone ka tru troa goeëne la “Photo-Drame de la Création,” ketre peleihaus ka qeje Tusi Hmitrötr, nge ka eitre lao hawan hna kuca hnene la Asosiasio Ne La Itretre Ini Tusi Hmitrötr. Hetrenyi la itre iatr ka enij, me itre diapositives ka nyimu han, nge hetre muzike fe kö ka nyi sine trongen. Kola amamane trongëne kowe la itre ka goeën qaane la kola xupe la nöjei ewekë me aqane la trongene la melene la atr, uti hë la pune la musi Iesu Keriso ka Ca Thauzane Lao Macatre.—Hna ama. 20:4. *

Ngo tune kaa fe lo itre ka mele ngöne lo itre neköi traone ka co, me itre hnepe götrane hnalapa ne eëny? Pëkö hna thëthëhmin, ke, ame lo Ogas 1914, hnene la Asosiasio ne la Itretre Ini Tusi Hmitrötr hna kuca la “Eurêka Drame,” ketre peleihaus ka nango hopatre kö hune lo hnapan. Köni pengöne “Eurêka” hna ujëne ngöne la itre xa qene hlapa: Ame la “Eureka X,” tre hetre ka qeje pengön, me miuzik. Ame pena ha e hnine la “Eureka Y,” kola ithanata la ikaho nge kola mama trootro la diapositives ka nyimu han. Nge ame la “Eurêka Drame Thatraqane La Hnepe Lapa (qene Papale),” tre hna kuca nyine goeëne ngöne isa hnalapa. Hetre ka qeje pengöne trongën, nge hetre nyima hna thing koi Akötresie. Tha ka tru thupene kö la ipatefon me itre jiane göi troa goeën la “Eurêka Drame.”

Haawe, tha nyipi ewekë hë troa hetrenyi la itre masine me nöjei jiane nyine kuci sinema. Celë hi ka aijijëne la Itretre Ini Tusi Hmitrötr troa tro fë la peleihaus cili kowe la itre götrane nöj gaa nany, me ketr la hnënge götrane asë hnene la maca ne la Baselaia. Ame lo “Eureka X,” ijije hi troa elon e lai maine e jidr. Ame la projecteur thatraqane la itre diapositves e hnine la “Eureka Y,” tre, hna amelene hnei karesin. Önine la ketre hna cinyihane ngöne la Ita Ne Thup ne Finlande: “Tha jole kö koi huni troa amamane la itre iatr celë ngöne la nöjei götran.” Trenge nyipici hi lai!

Tha hane fe kö la Itretre Ini Tusi Hmitrötr hane loué la itre uma ne wai sinema. Hnei angatre pe hna catre thele la itre uma ka pë thupen, tune la itre uma ne ini, me itre uma ne kootr, me itre hnë treqe tërë, maine itre xa uma  ju kö. Tru hnei peleihaus hna amamane e kuhu trön ngöne la itre hlapa, nge hna athipi dara ngöne la itre ngöne uma. Hna cinyihane hnei Anthony Hambuch ka hape: “Hnene la itre ka eëny hna hnëkëne la ketre götrane la hlapa i angatr me ami cea matre troa lapa me drenge hnyawa la porogaram.” Hnene la itre ka tro fë la “Eurêka” hna huliwane la ketre ikatr hna hule hnei hos matre troa xome trongëne la itre jia ne huliwa i angatr, me trengetrenge i angatr göi troa meköl me kuci xen.

Traqa koi itre hadredre lao atr ka traqa ne troa goeë “Eurêka.” Ame ngöne la ketre traone qa ngöne la 150 lao traon ne Etazini, ala 400 lao ka goeëne la peleihaus ngöne la ketre uma ne ini. Ame ngöne la itre xa götran, 8 km la eqeane la itre gojenyi hna isa trongëne hnene la itre atr troa goeë “Eurêka Drame.” Ame e Suède, hna “ketr la hni” ne la itre ka lapa ezi Charlotte Ahlberg ka hane traqa kowe la neköi uma i angeic troa drenge la “Eurêka Drame” ngöne ikaho. Ame la kola amamane la peleihaus ngöne la ketre neköi traone gaa nany e Ostrali, traqa koi 1 500 lao ka traqa ne troa goeën. Hna qaja hnene la Ita Ne Thup ka hape, ame ngöne la itre uma ne ini ka tru, “tru la madrinene la itre porofesör, me itre ka ini la angatr a goeëne la itre iatr, me drenge la kola ithanata ngöne la patefon.” Hlemu catre la “Eurêka Drame,” goi hlemu fe ngöne la itre hnë wai sinema.

Ketre jia ne huliwa ka lolo catre la “Eurêka Drame” ngöne la “aqane kökötrene la huliwa ne la itre gurup.” Itre gurup ne la Itretre Ini Tusi Hmitrötr a upe la itre ka cile fë cainöje matre troa eköthe la itre gurup ne ini ka hnyipixe. Nango jole pi hë troa qaja hnyawane la etrune la itre ka goeëne la “Eurêka Drame.” Nyimu “Drame” hna kuca lapan. Ngo, ame lo 1915, 14 hmekuje hi lao “Drame” qa ngöne 86 hna amamane lapan. Tha mama kö la etrune la itre atr ka goeën, ngo ame lo pune la macatre cili, kola qaja ka hape, hna sasaithe la ca milio lao atr ka goeëne la “Drame.” Traqa koi 30 000 lao atr ka sipo itus.

Maine nyipici laka, ame la “Eureka Drame,” tre ewekë hna canga thëthëhmin, ngo ame pe, itre milio lao atr ka goeëne la peleihaus cili qaane la ketre götrane la fen uti hë la ketre götran; qaa Ostralie uti hë Argentine, me qaa Afirik götrane kolo jë, Caraîbes thenge pi hë uti hë Indes. Nyimutre thei angatre ka öhne la nyipici, ewekë ka sisitria kö hune la gool. Celë hi matre, ijiji angatr troa suene madrin, ka hape, “Eurêka!”