Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Xomi Iehova Jë Nyine Göli Ne La Faipoipo i Epun

Xomi Iehova Jë Nyine Göli Ne La Faipoipo i Epun

“Maine tha thupëne kö la lapa hnei Iehova te, hmeke gufa la ate thupën.”—SALAMO. 127:1b.

1, 2. (a) Pine nemene matre aluzine pi hnene la ala 24 000 la ahnahna ka tru thatraqai angatr? (b) Pine nemene matre ka nyipi ewekë catre fe koi së la ka traqa koi angatr?

THA ekö catre kö matre lö jë hë Isaraela kowe la Nöje Hna Thingehnaean, hnene la ala treene thauzane lao atre Isaraela hna “kuci ngazo . . . memine la ite föe ne Moaba.” Ame la thangane lai, ala 24 000 lao itretre Isaraela ka mec. Watripë hë lo edrö hnei angatr hna lapa treqen, laka calemi hë! Luzi hë la ketre ahnahna ka tru, ke, hnei angatre hna kei kowe la kuci ngazo.—Numera 25:1-5, 9.

2 Ame la itre ewekë ka traqa ekö tune la hna melëne celë, tre, “hna cinyihan’ it’ eje nyine eamo shë, lo hna traqa la ite pune la fene hnengödrai kow.” (1 Korinito 10:6-11) Easa melëne hnyawa la itre drai tixenuë ne la “ite drai hnapin,” nge calemi catre hë la fene ka hnyipixe. (2 Timoteo 3:1; 2 Peteru 3:13) Ngazo pe, tha hmekëne hë hnene la itre xa hlue i Iehova la itre trepene meköti Nyidrë, ame hnei angatre hna kei kowe la kuci ngazo. Ame hë enehila, angatre a xeni pune la itre huliwa i angatr, nge e tha ietra pala kö, tro fe ha luzi koi  angatre elanyi la mele ka tha ase palua kö ngöne la Paradraiso e celë fen.

3. Pine nemene matre ka nyipi ewekë kowe la trahmanyi me föe la itre hna amekötine hnei Iehova, me ixatua i Nyidrë? (Wange ju la pane iatr.)

3 Ka nyipi ewekë catre kowe la itre trahmanyi me föe la itre hna amekötine hnei Iehova, me ixatua i Nyidrë matre tro pala hi nyidroti a thupëne la faipoipo i nyidro wanga angazone jë hnene la itre ewekë ka sis hna kuca hnene la fen. (E jë la Salamo 127:1.) Ame ngöne la tane mekune celë, tro sa ce ithanatane la nyine tro la lue trefën a kuca göi troa ekögölithe la faipoipo i nyidro. Nyipi ewekë tro nyidroti a thupëne la hni nyidro, me qale koi Akötresie, me xetrëne la atre ka hnyipixe, me ifekeune hnyawa la itre mekun, me hamëne koi ketre la ewekë i angeic.

THUPËNE JË LA HNI EPUN

4. Pine nemene matre hna kei hnene la itre Keresiano kowe la kuci ngazo?

4 Hnei nemene matre kei jë la Keresiano kowe la kuci ngazo? Hna nyiqaane pala hi hnene la lue alamek. Öni Iesu: “Ame la ate goeëne la fö’ i ket’ ate me meciu nyido, ase hë angeice kuci ngazo me nyido e kuhu hni.” (Mataio 5:27, 28; 2 Peteru 2:14) Ala nyimu la itre ka kei kowe la kuci ngazo, ke tha hnei angatre kö hna hmekëne la itre trepene meköti Iehova. Hnei angatre hna goeëne la itre iatr ka sis, me e la itre itus ka qaja la itre atr e kuca la itre ewekë ka sis, maine goeëne la itre ewekë hna sisine catrën ngöne Ëternet. Hnei itre xan hna goeën la itre film, me théâtre, me televizio ka amamane la itre atr a kuci ngazo. Hnei itre xane fe hna tro kowe la itre uma ne fia jidr, me uma ne fia xöe, maine tro kowe la itre uma ne ihuji xöe.

5. Pine nemene matre nyipi ewekë tro sa thupëne la hni së ka iaö?

5 Ame itre xan, hnei angatre hna kei kowe la kuci ngazo, ke tha goeë föe hmunë hë ngo kolo pena ha wesiwesi koi ketre föe. Easa mele ngöne la fene laka pëkö xomehnöth thene la itre atr, matre angatr a thele madrine ngöne la nöjei pengöne kuci ngazo. Ketre, qa ngöne laka itre atr ka tha pexeje së, ka iaö la hni së nge nyipi ngazo, matre tha jole kö troa hetre aja ka ngazo kowe la ketre atr ngo tha föe hmunë pe. (E jë la Ieremia 17:9, 10.) Öni Iesu: “Kola löpi qa kuhu hni la meku ngazo, me humu at, me nyi xetë, me kuci ngazo.”—Mataio 15:19.

6, 7. (a) Nemene la ewekë ka traqa e nue pi së la itre aja ka ngazo troa kökötre e kuhu hni së? (b) Nemene la nyine tro sa kuca matre tha tro kö sa kei kowe la kuci ngazo?

6 E nue hë hnene la lue atr ka isa föene hë troa kökötre e kuhu hni nyidro la itre aja ka ngazo, tro hë nyidroti lai a porotrikëne la itre ewekë nyine tro hi a ithanatane kö hnei lue trefën. Tha hmitre kö nge nyidroti ha thelejëne tro pala hi nyidroti a iöhny. Nge nyidroti fe a thele kepine matre qaja ka hape, tha hnei nyidroti kö hna thë troa itrony. Kolo pala hi a kökötre la itre aja koi ketre e kuhu hni nyidro, nge kolo fe a jole catre trootro troa kuca la ewekë ka loi. Matre kolo pala hi a kökötre la imelekeu i nyidro, nge jole catre fe hë troa inue, ngacama atre ju hë nyidro ka hape, ka ngazo la hnei nyidroti hna kuca.—Ite Edomë 7:21, 22.

7 Nanyi hë koi nyidro lo itre trepene meköti Iehova, matre musi hë la itre aja me itre porotrik ka ngazo, haawe, kolo ha ie, me iaba, me iketr me jiejie la itre götrane ngönetrei i ketre tha nyine tro kö a ketr. Nge nyidroti ha kuca la itre ewekë  hna nue hmekuje hi kowe la lue trefën ka faipoipo. ‘Hna hule me hnihni’ nyidro hnene la itre sipu aja i nyidroti kö. Ame hë la pun, thatreine hë xomehnöthe la itre aja ka ngazo, ame hna traqa pi kowe la kuci ngazo. (Iakobo 1:14, 15) Watripë hë nyidro, ke maine isa nue Iehova ju kö hnei nyidro troa amekötine la mele i nyidro matre metrötrëne la faipoipo, tha tro kö nyidroti a kei kowe la ngazo. Nemene la aqane tro la atr a acatrene la metrötre i angeic kowe la faipoipo?

CATRE JË QALE KOI AKÖTRESIE

8. Tro la aqane imelekeu së me Iehova a thupë së tune kaa qa ngöne la kuci ngazo?

8 E jë la Salamo 97:10. Tro la aqane imelekeu së me Iehova a thupë së qa ngöne la kuci ngazo. Ame la easa atrepengöne la itre thiina ka sisitria i Nyidrë, easë fe a thele troa ‘nyitipu Akötresie, tune la itre nekö hnimina; me tro pala hi ngöne la ihnim.’ Ame hë e cili, hetre trenge catre së hë troa thipetrije la “kuci ngazo, me ite thina ka sisi asë.” (Efeso 5:1-4) Ame la itre trahmanyi me föe ka atrehmekune laka, “tro Akötesieti a ahnëjinë angete nyi xetë me angete kuci ngazo,” tre, angatr a huliwa catre matre troa imelenyipicikeu.—Heberu 13:4.

9. (a) Nemene la ka aijijë Iosefa troa cile catr ngacama kolo pala hi a iaö angeic hnene la föe ne la maseta i angeic? (b) Nemene la itre ini nyine tro sa xome qa ngöne la tulu i Iosefa?

9 Hnene la itre xa Keresiano hna wangahmalohmaloeëne la itre trepene meköti Akötresie matre hnei angatre hna majemine ce tro pala hi memine la itre sine huliwa i angatr thupene la hna huliwa. Ame itre xan, hna tupathi angatr ngöne la hna huliwa, ka tui Iosefa ketre thöth. Angeic a öhne laka, kola aja angeic hnene la föe ne la maseta i angeic. Matre e nöjei drai, nyiidro a iaö angeic troa ce meköle me nyiidro. Ame hë e thupen, “hnei nyidoti hna xölehuje la ixete i angeic, me hape, Tro sho a ce meköl.” Ngo hna thipetrije hnei Iosefa me kötr. Qa kaa la trenge catre i Iosefa matre atreine angeic cile catr? Qa ngöne laka ka xecie e kuhu hni angeic troa isigöline la aqane imelekeu i angeic me Akötresie. Nyipici laka luzi hë la huliwa i Iosefa, nge hna akalabusi angeic, ngo ame pe hnei Iehova hna amanathithi angeic. (Genese 39:1-12; 41:38-43) Haawe, easë ju hë ngöne la hna huliwa maine ngöne la ketre götran, ngo nyipi ewekë tro sa neëne la itre ewekë ka troa huli së kowe la ngazo.

XETRËNE JË LA ATRE KA HNYIPIXE

10. Nemene la ka aijijëne troa thupën me ekögölithe la faipoipo?

10 Tro la atre ka hnyipixe, “lo hna xupe tui Akötesie ngöne la thina ka meköt, me thina ka hmitöte me nyipici” a thupëne la lue trefën qa ngöne la kuci ngazo. (Efeso 4:24) Ame la easa xetrëne la atre ka hnyipixe, easë hi lai a ‘humuthe’ la itre hnepe ngönetrei së, kola hape, easa isine matre tha tro kö sa kei kowe la “kuci ngazo, me thina ka sis, me qene tratraij, me aja ka ngazo, me meciun.” (E jë la Kolose 3:5, 6.) Ame la hnaewekë “humutheju,” tre kola hape, hetre itre nyine tro sa kuca ke nyipi ewekë matre troa thipetrije la itre aja ka ngazo. Easë lai a thupën matre tha tro kö sa nue la ketre ewekë troa aciane the së la itre aja ka ngazo. (Iobu 31:1) Haawe, ame la easa mele thenge la itre trepene meköti Akötresie, easë hi lai a inine troa sisine “la ngazo” me lapa xome catrëne “la loi.”—Roma 12:2, 9.

Nyipi ewekë tro la lue trefën a acatrene la aqane imelekeu i nyidro, ene la troa ithanatakeu cememine la menyik, me ihnim, me utipin

11. Nemene la aqane acatrene la faipoipo hnene la atre ka hnyipixe?

 11 Ame la easa xetrëne la atre ka hnyipixe, easë hi lai a nyitipune la itre thiina i Iehova. (Kolose 3:10) E tro la trahmanyi me föe a hetre “utipin, me thina ka loi, me hni ka ipië, me thina ka menyik, me xomi hni ahoeany,” tro lai a acatrene la otretre ne la faipoipo i nyidro, nge tro Iehova a amanathithi nyidro. (Kolose 3:12) Ketre, tro fe nyidroti a ce mele hnyawa me cas e hnei nyidroti hna nue “la tingetinge i Keriso troa musinëne la [lue hni nyidro].” (Kolose 3:15) Maine hetrenyi la ‘ihnimikeu’ thene la lue trefën, tro nyidroti lai a isa pi canga pane nyipi ewekë ketre me imetrötrë.—Roma 12:10.

12. Ame koi epun, nemene la itre thiina ka nyipi ewekë catre matre troa mele madrine hnine la faipoipo?

12 Ame la kola hnyingëne kowe la lue trefëne la itre thiina ka lolo ka aijijë nyidro troa mele madrine hnine la faipoipo i nyidro, öni Sid la trahmany ka hape: “Ihnim la thiina ka sisitria hnei nyiho hna huliwane catrën. Nge mama hnyawa fe koi nyiho ka hape, ka nyipi ewekë catre la thiina ka menyik.” Casi hi la mekuna i Sonja, föi nyidrë, öni nyiidro: “Nyipici laka, ketre ixatua ka tru la thiina ka menyik. Hnei nyiho fe hna tupathe pala hi troa thiina ka ipië, ngacama tha ka hmaloi kö.”

IFEKEUNE HNYAWA JË LA ITRE MEKUN

13. Nemene la ka nyipi ewekë matre troa acatrene la otretre ne faipoipo, nge pine nemen?

13 Ame la ketre aqane ka lolo matre troa acatrene pala hi la faipoipo, tre ene la troa ithanata kowe la föe hmunë cememine la menyik. Ngo, kola mama ngöne la aqane ithananane la itre trahmanyi me föe ka nyimutre laka, tru kö la hnei angatr hna metrötrëne la itre xa atr hune la itre föi angatr. E hetrenyi “la tenge ka haite asë, me iwesitë, me elëhni, me kakaeo [ilu menu], me nyi tru,” nyidroti hi lai a ananazijëne trongëne la aqane imelekeu i nyidro. (Efeso 4:31) Tro la iqejegele lapa, me thiina ka iakötrë a angazone la faipoipo. Haawe, nyipi ewekë tro la lue trefën a acatrene la aqane imelekeu i nyidro, ene la troa ithanatakeu cememine la menyik, me ihnim, me utipin.—Efeso 4:32.

14. Nemene la nyine tro sa neën?

14 Öni Tusi Hmitrötr, hetre “ijine lapa thaupu.” (Ate Cainöj 3:7) Eje hi laka, tha kolo kö lai a hape, tha tro hmaca kö sa ithanata, ke, ka nyipi ewekë catre la troa ifekeune la itre mekun e hnine la faipoipo. Önine la ketre trejine föi qaa Alema: “Ame ngöne la itre ijine cili, e troa lapa thaup, tro pena lai a akötrëne la föi epun.” Öni eahlo hmaca jë: “Maine nyipici laka, tha ka hmaloi kö troa xomehnöthe la elëhni së, ngo ketre tha loi kö troa nue asë la trenge hni. Ame e cili, epuni a canga qaja me kuca la ketre ewekë ka troa akötrëne la föi epun, nge ka angazone catrëne pe la mele i epun.” Tha itre trahmanyi kö me föe a nyinyin la itre jole ka traqa  koi nyidro la nyidroti a lapa kakaeo menu maine xele pena ma ithanata koi ketre me ketre. Nyidroti pe a acatrene la faipoipo i nyidro la nyidroti a thele troa canga iloi, me thupën matre tha tro kö a traqa kowe la iwesitrë.

15. Nemene la aqane troa acatrene la faipoipo hnene la hna ifekeune hnyawa la itre mekun?

15 Atreine hi tro epuni a acatrene la faipoipo i epun hnene la hna xomi ijine troa ce thawakeune la itre mekune me aliene hni epun. Nyipi ewekë catre la aqane tro epuni a qaja la ketre ewekë, ceitu hi memine la enyipiewekëne la ewekë nyine tro epuni a qaja. Haawe, ame ngöne la itre ijine jol, kuca asë jë la hnei epuni hna atreine matre troa qaja la itre hnaewekë ka lolo, me ithanata amenyikeny. Ame hë e cili, tha jole kö kowe la föi epun troa drei epuni hnyawa. (E jë la Kolose 4:6.) Tro la lue trefën a acatrene la faipoipo i nyidro e hnei nyidro hna ifekeune hnyawa la lue hni nyidro jëne la itre hnaewekë ka lolo, nge ka keukawa.—Efeso 4:29.

Troa catr la faipoipo ne la lue trefëne ka ifekeune la hni nyidro (Wange ju la paragarafe 15)

HAMËNE PI KOI KETRE LA EWEKË I ANGEIC

16, 17. Pine nemene matre nyipi ewekë tro la lue trefën a ihamënekeune la ewekë i ketre koi ketre?

16 Tro fe la lue trefën a acatrene la faipopo i nyidro e hnei ketre hna amë panëne la aja i föe hmunë hui angeic. (Filipi 2:3, 4) Nyipi ewekë kowe la trahmanyi me föe troa wangatrune la itre aja ne la hni me ngönetrei.—E jë la 1 Korinito 7:3, 4.

17 Ngazo pe, xele kö la itre xa trefën troa amamai ihnim, maine troa kuca la itre ka nyipi ewekë thatraqane la mele ne la lue trefën. Ame pena itre xa trahmany, angatr a mekune ka hape, e troa menyik koi föe hmunë, tre trahmanyi lai ka pë pengön. Öni Tusi Hmitrötr: “Loi e tune lai nyipunie ange trahmany, trotrohnine ju ka hape, ketre atr ka kucakuca la föe hna ce mele memin.” (1 Peteru 3:7, La Bible Osty) Loi e tro la trahmanyi a trotrohnine ka hape, ame la kola ihamënekeune la ewekë ne la lue trefën, tre, tha kolo  hmekuje kö a qaja la kola ce meköle trefën. Ngo kolo fe a qaja laka, tro pala hi a hetre hni ne ihnim. Tro lai a tru hmaca kö la madrine i föe ngöne la kola ce meköle trefën. E nyidroti a iamamanekeune la hni ne ihnim, tha tro kö lai a jole troa aeatrëne thei ketre la itre aja ne la hni me ngönetrei angeic.

18. Nemene la aqane tro la trahmanyi me föe a acatrene la aqane imelekeu i nyidro?

18 Maine eje hi laka, pëkö nyipi kepine matre troa nyixetë trije la föe hmunë, ngo ame pe e pëkö hni ne ihnim hna iamamanekeun hnene la lue trefën, tre ketre kepine hi lai ka troa upe la trahmanyi maine föe troa thele troa hnimi angeic pena hnei ketre. (Ite Edomë 5:18; Ate Cainöj 9:9) Celë hi kepine matre Tusi Hmitrötr a eamone la lue trefën matre tha tro kö a “cipa kete hnei kete,” ene lo ewekë ne la faipoipo, ngo loi pe e ce hni nyidro ngöne la ketre ijin. Pine nemen? “Wanga tupathi [epon] hnei Satana ngöne la tha ’teine kö [epon] xomi hni.” (1 Korinito 7:5) Eje hi laka, ketre akötre ka tru elanyi kowe la lue trefën troa nue Satana troa nyijëne la hna ‘thatreine xomihni’ hnei nyidro matre troa iaöne la ketre e nyidro troa nyixetë. E tro la lue trefën a isa hamënekeune la ewekë i ketre, nyidroti lai a isa pane thele la loi i ketre. Hnene la ihnim matre nyidroti a ujë tune lai, ngo kolo kö a kuca pine laka hnëqa hi. Tro la itre aqane iamamanekeune nyidro la ihnim a acatrene la aqane imelekeu i nyidro.—1 Korinito 10:24.

ACATRENE JË LA FAIPOIPO I EPUN

19. Nemene la aja ka catre the së, nge pine nemen?

19 Calemi catre hë la fene ka hnyipixe! Watripë hë së elanyi e tro sa kei kowe la ngazo tune la ala 24 000 itretre Isaraela ngöne hnapapa ne Moaba. Ase jë hi Tusi Hmitrötr qeje pengöne la ewekë ka traqa, kola hmekë së me hape: “Ame la ate mekune laka angeic’ a cile huti, wange kö ke keipi.” (1 Korinito 10:12) Maine easa ajane troa acatrene la faipoipo së, nyipi ewekë tro sa mele nyipici koi Iehova me kowe la föe së. (Mataio 19:5, 6) Nyipi ewekë catre hmaca kö enehila tro sa catr “mate öhnyi [së] jë ngöne la tingeting, ka pë ethan, me pë engazone xajawa i nyidë.”—2 Peteru 3:13, 14.