Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

Ange Hane Ju Lapaune Tui Angatr | Sara

“Föe Ka Lolo Eö”

“Föe Ka Lolo Eö”

SARA e nyipine la hnahag, nge eahlo a goeëne xötreithi eahlo. Easa mekune la ketre föe ne kohië ka wetrewetr la lue mek, nge canga mama hi la pengöi eahlo. Hapeu eahlo a hleuhleu? Maine eje hi, tha jole kö troa atre la kepin. Nyimutre la itre ewekë ka traqa kowe la hnalapa cili. Hnei eahlo me Aberahama hna mele e cili, nge madrine catre nyidro. * Lolo la mele i nyidro lue trefën.

Ka mele nyidro e Ure, ketre traone ka hlemu loi ke, nyimutre hnei itre ka tratrau sinöe, me itre ka itö me ka salem. Maine jë lue ka trenamo nyidro. Ame koi Sara, ke, ka sisitria catre la uma i eahlo, ngo tha uma hmekuje kö me itre aliene ej la ka nyipiewekë. Mele i eahlo e cili me föe i eahlo. Itre macatre ne ce mel, hetrenyi la itre ijine madrin nge hetrenyi la itre ijine jol. Nge the qaja kö la itre thithi nyidroti koi Iehova. Celë hi matre, ka tru catre koi Sara la hnalapa i eahlo.

Ngo, tha hnei Sara kö hna cile troa tro qa cili. Ngacama ka sikisitre hë lao macatre i eahlo, ngo hnei eahlo hna tro kowe la ketre nöje trenyiwa. Hnei eahlo hna saze la aqane mele i eahlo, me mele e hnine la itre jol me akötr, nge thatreine hmaca kö troa bëek, ka tro palua ha. Nemene la ka upi eahlo troa saze la aqane mele i eahlo? Nemene la ini hne së hna troa xome qa ngöne la lapaune i eahlo?

“TRO PI QA NGÖNE LA ZI ’Ö”

Maine jë hnei Sara hna tru e Ure. Ame enehila, hnapapa pe hi nge pëhë ka mele e cili. Ngo ame ngöne lo hneijine i Sara, kola traqa fë e cili hune la itre he la itre ewekë ka tru alameken qa ngöne la itre nöj ka nany, jëne la Hneopegejë ne Euferata. Kola tro nyimenyime me iuku hnene la itre atr ngöne la itre gojenyi ka ilitr e Ure. Kola ijengekeune la itre he ka xep, nge mana la xen, ke, nyimutre catr la itre ewekë hna amë e hnine la itre setroa. Pane mekune jë, hnei Sara hna tru ngöne la götrane ka hlemu loi, nge atre asë hi la itre atr la ëje i eahlo. Ketre, hna atre eahlo pine laka ketre föe ka mingöminge catr eahlo. Nge ka tru la lapa i eahlo.

Ame e hnine la Tusi Hmitrötr kola qeje Sara ka hape, ketre föe ka lapaune catr. Ngo tha ka lapaune kö eahlo kowe la haze ne la treu. Ketre haze hna thili kow hnene la angetre Ure. Hna acile ngöne la traone cili, la ketre hnasaatr ka tru thatraqane lai haze. Ame keme i eahlo, ka thili nyidrë koi idrola. Ngo ame pë hë Sara, ketre hlue i Iehova eahlo, nge ka nyihluene eahlo la nyipi Akötresie. Tha hnei Tusi Hmitrötr kö hna qaja la kepin, matre lapaune jë eahlo. Ketre, hnei eahlo hna ikötresai me Aberahama, ketre trahmanyi ka tru catre kö hui eahlo. * (Genese 17:17) Thupene lai hna qeje nyidrë ka hape, “keme ne la angete lapaun’ asë.”(Roma 4:11) Hnei Aberahama me Sara hna eköthe hnyawa la mele i nyidro lue trefën, matre cile huti ej. Hetrenyi pala hi thei nyidroti la metrötr, nge ka ifekeune nyidroti la itre mekun. Ngacama nyidroti a cile kowe la itre jole ka tru, ngo ame pe aja i nyidroti pala hi troa ce huliwa. Nge eje hi lai laka, kola tro loi la faipoipo i nyidro, ke ka catre la ihnimi nyidroti koi Akötresie.

Tru catre la ihnimi Sara koi Aberahama. Nge nyidroti a lapa ngöne la hnalapa ne la keme i nyidroti e Ure. Thupene lai, hnei nyidroti hna cile kowe la ketre jole ka tru, nge hleuhleu catre nyidro. Tusi Hmitrötr a qaja ka hape, ka “safëje Sarai, pëkö nekö i angeic.” (Genese 11:30) Ame ngöne la itre hneijin ekö, hace ka tru kowe la itre föe ka tui Sara. Ngo ame pe, hnei Sara pala hi hna mele nyipici koi Akötresie me kowe la föi eahlo. Hnei Aberahama me Sara hna hetru Lota ceitu me sipu neköi nyidro. Ame Lota, tre, neköne la trejine me Aberahama ka meci hë. Kolo pala hi a tro la itre drai, nge traqa ju hi la ketre ewekë koi nyidro.

Hnei Aberahama hna tro troa wai Sara, nge kola elitrauje la madrine i nyidrë. Sesëkötre pi kö nyidrëti lai ewekë ka traqa. Hnene la Akötresie hnei nyidrëti hna thili kow hna ithanata me iamamanyi koi Aberahama, ngo kola mekune ka hape, ketre angela! Pane meku Sara jë së. Kola ketrepengöne la iqëmeke i Sara ngöne la eahlo a goeë Aberahama, me hnying ka hape: “Nemene la hnei Akötresieti hna qaja koi nyipë? Hane jë qaja koi ni!” Maine jë hnei Aberahama hna pane lapa, matre troa mekune la ewekë ka traqa koi nyidrë. Thupene lai, hnei nyidrëti hna qaja koi eahlo la itre hna qaja hnei Iehova me hape: “Nuepi pe la nöje i ’ö, me lapa ka cahae me eö, nge trojë kowe la nöje hnenge hna troa amamane koi’ö.” (Ite Huliwa 7:2, 3) Thupene la hnei nyidroti hna pane imadri, nyidroti ha lapa mekune la hna qaja hnei Iehova. Kola upi nyidroti troa nue la mele i nyidro ka lolo, me troa mel e hnine la itre uma mano! Nemene jë la aqane troa sa hnei Sara? Maine jë hnei Aberahama hna pane treqen. Hapeu tro kö eahlo a hmala troa saze me kapa la ketre aqane mele ka hnyipixe?

Maine jë troa jole koi së troa trotrohnine la aqane ië ewekë i Sara. Maine jë tro sa mekune ka hape, ‘Thatreine jë kö tro Akötresieti a upi ni memine la föeng troa kuca la ketre ewekë ka tune la!’ Ngo tha easa së kö la ka hnyinge tune la. Easa mele ngöne la fene ka aja mo. Ej a upi së troa amë panëne ngöne la mele së la itre sipu aja së. Kolo fe a upi së troa trenamo, me mekune ka hape, celë hi nyipi mele lai. Ngo Tusi Hmitrötre pe a upi së troa thupëne la aqane ië ewekë së. Loi e tro sa thele panëne la itre ewekë i Akötresie, matre troa amadrinë Nyidrë nge pine pë hë la itre sipu aja së. (Mataio 6:33) Ame la easa lapa mekune la itre hnei Sara hna kuca, ijije hi tro sa isa hnying, ka hape, ‘Nemene la hnenge hna mekune troa kuca ngöne la meleng?’

HNEI NYIDROTI “HNA TROPI QA NGÖNE LA NÖJ”

Ame la Sara a hnëkëne la itre ewekë i eahlo, hnei eahlo hna iëne la itre nyine troa xom me itre nyine troa amë pe. Eje hi laka tha ijiji eahlo kö troa xome la itre ewekë ka tru catr, matre troa thue hnene la itre boliko me itre kamela. Ngo tro hi a xome la itre ka nyipiewekë, pine laka, kola troa feke trootro. Ame pë hë la itre xa ewekë i angatr, maine jë hetre hna salemëne maine pena hna ihamën. Itre ewekë lai hna kuca ngöne la traone hnei angatr hna mele ngön. Nge e cili, tha jole kö troa tro kowe la hna maketr me kowe la itre setroa, matre troa itö qitr me miitr me itre wene sinöe, me iheetr, me itre xa ka nyipiewekë thatraqane la mel.

Pine laka ka tru la lapaune i Sara, hnei eahlo hna nue pe la aqane mele i eahlo ekö ka lolo

Maine jë jole koi Sara troa trotrije la hnalapa i eahlo, ke, ma ceitune hi la uma i eahlo memine lo itre uma hna öhne hnene la itre archéologue e Ure. Maine eje hi lai, tre, ma tru catre kö la itre ewekë hnei eahlo hna trotrije pe. Ame la itre uma ke, hna sasaithe la treene lao hnahag, ketre tune la itre hnë jöe tim me itre jë i tim. Ngacama ka co hi la itre xa uma, ngo ame pe ka catre itre ej, ke, catre la itre ngöne uma nge nyine kiine la itre qëhnelö. Tha ceitune kö memine la itre uma mano laka, tha jole kö troa atrekënö, ke, tha nyine kiine kö la itre qëhnelö. Ketre, tha tro kö a thupë së qa ngöne la itre öni hna majemine öhne ekö ngöne la itre nöj hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, tune la itre liona me itre lepad, me itre bea, me itre luko.

Nge tune kaa la lapa ka cahae i Sara? Drei la itre hnei eahlo hna troa trotrij? Maine jë ketre ewekë ka hace catr koi Sara la hna amekötine hnei Akötresie, lo kola hape, “nuepi pe la nöje i ’ö, me lapa ka cahae me eö”. Eahlo a troa trotrije la lapa ka cahae hnei eahlo hna hnim, nge ketre, tha tro hmaca kö angatr a iöhny. Ketre tune fe la itre xa i eahlo me itre trejine me eahlo, me itre tresi eahlo me itre xane ju kö. Ngo ketre föe ka catre Sara, celë hi matre eahlo a troa hnëkë hnyawa ngöne la itre drai qëmekene tro eahlo a tro.

Ngacama nyimutre la itre jol, ngo ka madrine Sara nge ka hnëkë hë eahlo troa tro. Hnei Tera, keme i Aberahama nge qatr ne la hnepe lapa, hna ce tro me Aberahama me Sara, ngacama truu hadredre hë lao macatre i nyidrë. (Genese 11:31) Maine jë ketre hnëqa ka tru koi Sara troa thupëne la keme i eahlo ka qatre hë. Hnei Lota mina fe hna ce tro memine la itre ka drengethenge Iehova, matre “hnei angeice hna tro qa ngöne la nöje i angete Kaledaia.”—Ite Huliwa 7:4.

Hnene la itre tronge i angatr hna pane cil e Harana, laka 960 lao kilomet e kolopi, nge angatr a tro xötre ezine la Hneopegejë ne Euferata. Hnene la lapa ka cahae hna pane lapa e Harana, ngo tha qea ju kö. Maine jë hna wezipo catre hnei Tera, nge tha ijiji nyidrëti hë troa xötrethenge angatr. Matre hnei angatr hna lapa e cili uti hë la kola meci hnei Tera. Kola traqa koi 205 lao macatre i nyidrë. Thupene lai qëmekene troa feke qa cili, hnei Iehova hna ithanata hmaca me Aberahama. Nyidrëti a upi Aberahama troa feke qa ngöne la nöje cili, matre troa tro kowe la nöje hnei Iehova hna troa amamane koi angeic. Ngo ame la Akötresieti a ithanata koi Aberahama, hnei Nyidrëti hna thingehnaean hmaca ka hape: “Tro ni a celohmë eö mate nöje atraqat.” (Genese 12:2-4) Ngo ame la angatr a feke qa Harana, 75 lao macatre i Aberahama nge 65 lao macatre i Sara, nge pë fe kö neköi nyidro. Troa xulu tune kaa qaathei Aberahama la ketre nöj atraqatr? Maine jë tro nyidrëti a xome pena la ketre föe? Ame ngöne la ijine cili, hna majemine hnene la itre trahmanyi troa nyimu föe, matre ma ka loi tro Sara a pane mekune la ewekë cili.

Ngo ame pe tha hnei angatr kö hna cil. Hnei angatr hna feke qa Harana. Ngo nyipiewekë tro sa pane atre ka hape, drei la itre ka ce tro me angatr. Kola qaja e celë, ka hape, hnene la hnepe lapa i Aberahama hna ce tro memine la itre mo i angatr, tune la “nöjei ate hna hetenyi hnei angat’ e Harana.” (Genese 12:5) Drei la itre atr cili? Maine jë lo itre hlu. Ngo, maine jë hnei Aberahama me Sara hna qaja la lapaune i nyidroti kowe la itre ka hetre hni ne aja troa dreng. Hnene la itre hna cinyihane qene Iuda ka hekö hna amamane ka hape, ame ngöne la xötre celë tre, kola qaja la itre prosélytes: angetre ce hmi memine la angetre Iuda. Maine jë, hnene la lapaune ka catr ka ej thei Sara, hna thue aja kowe la itre atr ngöne lo eahlo a qeje Akötresie me qaja la mejiune i eahlo. Ka loi mina fe koi së troa mekune hnyawa lai, pine laka easa mele ngöne la ketre hneijin kola co trootro la lapaun me mejiun. Ame la easa kapa la ketre ini ka lolo qa hnine la Tusi Hmitrötr, ijiji së kö troa ce thawa memine la ketre atr?

“TRO AIGUPITO EË”

Thupene la hnei angatr hna sasaithe la Hneopegejë ne Euferata, hmekune lo 14 Nisa 1943 M.P.K., hnei angatr hna kolojë thenge, uti hë la traqa angatr ngöne lo nöje hna thingehnaean hnei Iehova. (Esodo 12:40, 41) Easa mekune la angatr a tro, nge Sara a goe trootro me haine la emingömingöne la nöj memine la drai. Ame hë la angatr a traqa ezine la hnaxulu e More, easenyin e Sekema, Iehova a mama hmaca koi Aberahama, me qaja ka hape: “Tro ni a hamëne la nöje celë kowe la ite matra i ’ö.” Maine jë ka hetre thangane catre koi Aberahama la aliene la hnëewekë celë hna hape, ‘matran’! Canga mekune hmaca hi nyidrëti lo hlapa ekö e Edena, lo Iehova a ahnith amë laka, tro kö a traqa la ijine tro la ketre matran a apatrenyi Satana. Ase hë Iehova qaja koi Aberahama, laka, troa xulu qaathei angeic la ketre nöj. Nge troa kapa jëne la nöje cili la itre manathith hnene la itre atr e cailo fen asë.—Genese 3:15; 12:2, 3, 6, 7.

Eje hi laka, hna ketr asë hi la itre hnepe lapa hnene la itre jol ka traqa ngöne la ijine cili. Tune la jiin ka lepe la nöje Kanana, matre mekune jë hi Aberahama troa feke memine la hnepe lapa i nyidrë a tro Aigupito. Ngo ame pe hnei nyidrë hna cile kowe la ketre jol e cili. Hnei nyidrëti hna qaja koi Sara ka hape: “Hana wang, öhnë hë ni laka föe ka lolo eö ; celë hi mate e öhnyi eö hnei angete Aigupito, tro angat’ a hape, Dei la fö’ angeic ; nge tro angat’ a humuthi ni, ngo tro pë hë angat’ a amele eö. Ma qajajë eö, ka hape, Xang, mate loi ni me mele hnei ’ö.” (Genese 12:10-13) Hnauëne la kola sipo tune lai hnei Aberahama?

Ame Aberahama, tre, tha ketre atr kö ka silitrengathoi, maine ka xou pena ngöne la kola jelengazo nyidrë. Ame Sara, tre, nyipici, lue tremune eahlo me Aberahama. Matre ka meköti lo lai aqane ujë i Aberahama. Atre hnyawa hi Aberahama me Sara laka, pëkö ketre ewekë ka sisitria hune la troa kuca la aja i Akötresie. Kola qaja la troa hnahone la matran me eköthe la ketre nöj hna jëne Aberahama. Drei la ketre hnëqa ka tru! Hetrenyi la itre aqane mele ekö hna öhne jëne la archéologie. Hna majemine kötre fë la itre föe hnene la itre atr ka cilëne la itre hnëqa ka tru e Aigupito, nge hna humuthe pë hë la itre föi angatr. Celë hi matre ka inamacane la aqane ujë i Aberahama, nge hna kapa hnei Sara la mekuna i nyidrë.

Tha jole kö tro sa trotrohnine la kepin matre kola xou hnei Aberahama; hna wangatrehmekune hë la emingömingö i Sara hnene la itre tane la lapa i Farao, ngacama tru catre hë la macatre i eahlo. Hnei angatr hna qeje eahlo koi Farao, ame hna iupi troa thei eahlo! Hace catre Aberahama, nge maine jë tru la xou thei Sara. Ngo kola mama laka, lolo la aqane ujë ne la itre atr koi eahlo. Hna nyipi eahlo, nge tha hna xomi eahlo kö ceitune me ketre atr hna akalabusin. Maine jë hnei Farao hna wesiwesi me xome la itre mo i angeic matre troa iaö Sara. Thupene lai, hnei angeice hna ce ithanatane me Aberahama “trejine” me eahlo matre troa föe i angeic.—Genese 12:14-16.

Easë pena ha a meku Sara, eahlo ezine mamalama me goe. Nemene jë la mekuna i eahlo, ke, eahlo hmaca petre hi e hnine la ketre iumëtë, nge tru catre la xen? Hapeu, hna iaö eahlo kö hnene la aqane mele cili, maine jë ketre mel ka sisitria catre kö hune lo mele i eahlo ekö e Ure? Nge drei jë kö la aqane madrine i Satana, e traqa ju nue Aberahama me hmala Farao pena ha! Ngo tha celë kö la hna kuca hnei Sara. Hnei eahlo hna nyipici koi Aberahama, me ahmitrötrëne la faipoipo i eahlo. Hnei eahlo fe hna nyipici kowe la Akötresi eahlo. Epi troa nyipici la itre ka faipoipo ngöne la fene celë ka kuci huliwa ka sis! Hane ju nyitipune la aqane nyipici Sara, ngöne la epuni a ce mele memine la itre atr hnei epuni hna hnim me itre sinee i epun.

Ngacama ka mingöminge catre la uma i Farao, ngo hnei Sara hna mele nyipici kowe la föi eahlo

Hnei Iehova hna thupëne la föe hnei Nyidrëti hna hnim, me thepe eahlo qa ngöne la jole cili. Hnei Nyidrëti hna axulune koi Farao me lapa i angeic la itre meci atraqatr. Ame la Farao a atre ka hape, ka faipoipo Sara me Aberahama, angeice hi a upi Sara hmaca ju kowe la föi eahlo, me sipo angatr troa tro qa Aigupito. (Genese 12:17-20) Drei la madrine ka tru koi Aberahama troa iöhnyi hmaca memine la föe i nyidrë! Mekune jë së lo nyidrëti a qaja koi eahlo cememine la ihnim, ka hape: “Öhnë hë ni laka föe ka lolo eö.” Madrine catre Aberahama pine laka ka mingöminge catre Sara. Ngo tha hnene casi kö la emingömingöne la iqëmeke i eahlo, ngo hnene fe la itre thiina i eahlo, nge celë hi lai hna wangatrune hnei Iehova. (1 Peteru 3:1-5) Ijiji së fe troa hane mingöming tui Sara. Haawe, maine easë pala hi a ajane troa amë panëne la itre huliwa i Akötresie, nge pine pë hë la itre xaa ewekë, catre jë së ce thawa me itre xan la nyipi atrehmekun. Loi e tro fe a trongëne la itre trepene meköti Akötresie, ngacama easë cile kowe la itre itupath. Maine tro sa ujë tune lai, easë hi lai a nyitipune la lapaune i Sara.

^ par. 3 Ame ekö, ame la ëje i nyidro, tre, Aberama me Sarai, ngo hna atre nyidroti hnyawa ngöne la lue ëjene hna hamëne hnei Iehova.—Genese 17:5, 15.

^ par. 8 Ame Sara me Aberahama, ke, lue tremun. Tera la ëjene la keme i nyidro, ngo isa thine i nyidroti pe. (Genese 20:12) Ame enehila, tha ijije hmaca kö troa faipoipo tune lai. Celë hi matre nyipiewekë troa mekune hnyawa la ka isapengöne catre la aqane mel ekö me enehila. Tha iananyi petre kö angatr ekö, memine la mele ka pexej hna aluzine hnei Adamu me Eva. Ame fe kowe la itre ka catr ekö, ke, tha ka ngazo kö la aqane faipoipo cili ngacama kola ixome hnine la lapa ka cahae, pine laka pëkö ethane kowe la itre nekönatr hna hnahon. Ngo thupene lo la ijine cili laka 400 hë lao macatre, ke, ceitune hë lo eqeane la mele ne la atr me easë enehila. Ame ngöne la ijine cili, ke, hna amekötine hnene la Wathebo i Mose laka tha tro kö a ce meköle hnene la lue atrene la hnepe lapa.—Levitiko 18:6.