Yenda kuvikaramo

Yenda kulikukwamo lyakuvikaramo

SHIRONGWA 03

Kuvhura u pure ashi Bibeli ushiri ndi?

Kuvhura u pure ashi Bibeli ushiri ndi?

MuBibeli kwa kara mo matwenyidiro namapukururo ghamangi. Nove walye wa hora kuyiva ovyo ya shonganga Bibeli. Ndi walye wa kara nashinka shakuyihuguvara morwa yayo mbapira yakare? Kuvhura tu pure ovyo ya ghamba Bibeli ashi atwe kuvhura kuhafere liparu weno ntani kumeho ndi? Shingi shavantu vavipura. Kuna kukushungida u vi kona-kone naumoye.

1. Ovyo va tjanga muBibeli ushiri ndi?

Bibeli kwa tanta ashi nkango damo “ushiri.” (Muuditi 12:​10) Ovyo va tjanga mo vya shorokire shiri ntani vantu ovo va twenya mo nko vakalire. (Varura Lukas 1:3; 3:​1, 2.) Vantu ovo vakushongango nakutjanga vishorokwa vyakare va wana maumbangi ogho gha kwatitoko ushiri wavininke vatjanga muBibeli yira: Mayuva, vantu, mavango navishorokwa nka vimwe vyamuBibeli.

2. Morwanke tu ghambera ashi Bibeli shimpe mulyo weno mpili yi kare ashi yayo kare va yi tjanga?

Bibeli kwa twenya vininke ovyo va pilire kuyiva vantu pashiruwo shinya ngoli vavo kwayaviyivire muruku yashiruwo. Pashihonena, yayo ya twenya vininke vimwe kuhamena untjitwe. Ntani nka pashiruwo shinya vantu kapi va vi pulire ashi ushiri. Ngoli pamayuva ghetu, vakushongi untjitwe va vi kwatitako ashi ovyo ya ghamba Bibeli ushiri. Nkango damuBibeli “da wapera kudihuguvara. Dado danaruntje.”​Pisalme 111:8.

3. Morwanke tu huguvarera ovyo ya ghamba Bibeli kuhamena meho?

MuBibeli kwa kara mo mauporofete * ogho gha pumbo “ovyo ngavi shoroko.” (Jesaya 46:​10) Yayo kwa pumbire vininke vyavingi kumeho vi ka shoroke. Bibeli ya twenya maukaro ghakukushuva-shuva ogho ghana kushoroko weno mumayuva ghetu. Mushirongwa shino, kutukakona-kona mauporofete ghamwe ghamuBibeli. Ushiri wamauporofete ogho kutetukita!

TEDA KO

Kona-kona u kenge ovyo va wana vakushongi untjitwe vyakuwo naBibeli, ntani shana ko mauporofete ghamwe ghamuBibeli ghakutetukita.

4. Untjitwe wakuwa novyo yaghamba Bibeli

Pakare, shingi shavantu kwa pulire ashi livhu kwa tentama pashuma shangandi. Kengera VIDIYO.

Kenga ovyo vatjangire mu mbapira yaJoba mwaka 3 500 dakapito. Varura Job 26:7 makura timwitirenu lipuro lino:

  • Morwanke tu tetukitira ovyo a ghambira Joba ashi livhu kapi lya tentama pashuma shangandi?

Dogoro mwaka 200 dina kapito ntani va ya kwata lighano omo gha yendanga mema. Ngoli koneka ovyo ya ghambire Bibeli mwaka 3 500 dakapito. Varura Joba 36:​27, 28 makura timwitirenu mapuro ghano:

  • Vinke vina kukutetukito ovyo vana shingonona kuhamena mema?

  • Matjangwa ghano una varura, ghana nkondopeke lihuguvaro lyoye muBibeli ndi?

5. Bibeli kwa pumba vishorokwa vyamulyo

Varura Jesaya 44:27–​45:2 makura timwitirenu lipuro lino:

  • Vinke ya pumbire Bibeli mwaka 200 kumeho Babilon va ka yi djonaure?

Maumbangi gha negheda ashi Koresi hompa waPersia navakwavita vendi va fundire shitata shaBabilon mumwaka 539 kumeho yakuya Jesus palivhu. Vavo kwa pwilikire mukuro owo wa popeliro shitata. Makura ava pitire kumavero ogho gha kaliro shiyashi, ava fundu shitata va hana kurwa. Weno pana piti mwaka dakupitakana 2 500, Babilon ndayakarera shimpe mulirunda. Kenga ngoli ovyo ya pumba Bibeli.

Varura Jesaya 13:​19, 20 makura timwitirenu lipuro lino:

  • Weni uporofete uno wa tikilira mo?

Lirunda lyaBabilon namuntji lino muIraq

6. Bibeli ya pumba vishorokwa tuna kumona namuntji

Bibeli kuna kututantera ashi atwe kuna kuparuka “pamayuva ghauhura.” (2 Timotheus 3:1) Kenga ovyo ya ghamba Bibeli kuhamena mayuva ghauhura:

Varura Matheus 24:​6, 7 makura timwitirenu lipuro lino:

  • Vinke ya shingonona Bibeli ovyo ngavi shoroko pamayuva ghapauhura?

Varura 2 Timotheus 3:​1-5 makura timwitirenu mapuro ghano:

  • Vinke ya twenya Bibeli kuhamena nkalito yavantu pamayuva ghapauhura?

  • Nkalito munke vana twenya oyo wa monanga?

VAMWE KUGHAMBA ASHI: “Bibeli muntu tupu ayi tjango yira ame.”

  • Ove maumbangi munke ghana kukurenkito ghu pure Bibeli?

LIKAMO

Vishorokwa vya kare namaukenu kuhamena untjitwe namauporofete kunegheda ashi kuvhura tu pure Bibeli.

Livyukuruko

  • Ovyo va tjanga muBibeli ushiri ndi?

  • Maukenu munke ghamwe va wana kuhamena untjitwe ogho ghakuwo novyo ya ghamba Bibeli?

  • Weni ghuna kughayara, Bibeli kuvhura yi ghambe ovyo ngavi shoroko kumeho ndi? Morwanke ghuna kughambera ngoli?

Shitambo shande

YIVAKO VYAVINGI

Maukenu munke va twenya kuhamena “mayuva ghapauhura”?

“Mauporofete 6 ghuna kumona ogho ghana kutikiliromo” (Ruhungu, 1 May 2011)

Yiva omo mauporofete ghamuBibeli kuhamena lipangero lyaGreece gha tika mo.

“Nkango dauporofete” kutunkondopeka (5:​22)

Kenga omo mauporofete ghamuBibeli gha rundurura maghano ghamukafumu umwe kuhamena omo ka kenganga Bibeli.

“Kapi na pulire ashi Karunga mpo a kara” (Ruhungu No. 5 2017)

^ par. 9 Uporofete kuna kara mbudi yakutunda kwaKarunga kuhamena ovyo ngavi shoroko kumeho.