Skip to content

Skip to table of contents

Sani di leisiman akisi

Sani di leisiman akisi

San Yelemiya be wani taki di a sikiifi taki Lakeli e kee gi den manpikin fi en?

A sikiifi aini Yelemiya 31:15 taki: „Yehofa taki: ’Den e yee fa wan sama di e tyali e kee a Rama. A Lakeli e kee gi den manpikin fi en. A á wani sama toosutu en, bika den manpikin fi en á de moo.’”

Lakeli dede fosi den tu manpikin fi en. Neen meke a gei enke a wan fowtu Yelemiya meke di a sikiifi a sani ya. A sikiifi a sani ya wan dunsu yali baka di Lakeli dede.

A fosi manpikin fu Lakeli a be Yowsefu (Genesesi 30:22-24). Bakaten neen Lakeli meke wan taa manpikin di den be e kai Benyamin. Ma Lakeli dede di a meke a manpikin ya. Da saide meke a sikiifi aini Yelemiya 31:15 taki Lakeli e kee fu di den manpikin fi en „á de moo”?

Yowsefu be meke tu manpikin di den be e kai Manasse anga Efrayim (Genesesi 41:50-52; 48:13-20). Bakaten a lo fu Efrayim be abi makiti moo den taa lo fu a tin lo kownukondee fu Islayeli. Te den be e taki fu Efrayim dan a be e soi go na ala den tin lo. A lo fu Benyamin, a taa manpikin fu Lakeli, be toon wan pisi fu a tu lo kownukondee fu Yuda. Neen meke i be sa kai Lakeli mama fu Islayeli, bika a be e teke peesi gi ala den mama di be de aini a tin lo kownukondee fu Islayeli, anga a tu lo kownukondee fu Yuda.

A ten di a buku Yelemiya sikiifi, den Asiriyasama be wini a tin lo kownukondee fu Islayeli kaba. A omen sama den be tyai gwe a katibo. Ma a kan taki son wan fu den bakapikin fu Efrayim lowe go a Yuda. Den Babilonsama be wini a tu lo kownukondee fu Yuda aini a yali 607 fosi Kelestesi. Den tyai omen sama gwe a katibo tu. Den tyai somen fu den sama ya go na a foto Rama. A wan sani fu 8 kilomeiti a be e teke fu waka fu a foto ya go a Yelusalem (Yelemiya 40:1). A kan taki den kii wantu fu den katiboman ya na a pisi fu a lo fu Benyamin ape den be beli Lakeli (1 Samuweli 10:2). Neen meke te Beibel e taki Lakeli e kee gi den manpikin fi en, da a kan taki a sani ya e soi go na a gaan tyali di sama be e tyali fu di den be kii somen sama fu a lo fu Benyamin. A kan taki ai soi go na a tyali di sama be e tyali fu di den be kii somen sama a Rama. Ma a kan tu taki a kee di Lakeli e kee abi fu du anga a kee di ala den mama fu Islayeli be e kee fu di tyaipi Islayelisama be dede efuso be de a katibo.

A sani di Yelemiya sikiifi fu Lakeli a be wan polofeititoli. A polofeititoli ya be e soi go a wan sani di be o pasa baka omen ondoo yali na a ten di Yesesi be de wan pikin boi. Kownu Herodes be taigi sama fu kii ala den pikin boi aini Betelehem di be abi 2 yali go a ondoo. A foto ya be de koosube fu Yelusalem. Pakisei a kee anga a tyali fu den mama di be abi den pikin ya. Den pikin fu den „á be de moo”. A leti enke sama be e yee a kee fu den mama ya te a Rama.​—Mateyesi 2:16-18.

A dati meke a kee di „Lakeli e kee gi den manpikin fi en” e soi go a den mama fu a ten fu Yelemiya anga den wan fu a ten fu Yesesi di bee tyali fu di den manpikin fu den be dede. A leti enke den sama di dede go na „a kondee fu a feyanti fu den”. A kondee ya na dede, a feyanti fu u. Ma den sama di dede sa komoto aini a ana fu a feyanti ya te den o opobaka.​—Yelemiya 31:16; 1 Korentesama 15:26.