Skip to content

Skip to table of contents

SUTUDI-ARTIKEL 52

Mma anga dda, yeepi i pikin fu lobi Yehofa

Mma anga dda, yeepi i pikin fu lobi Yehofa

„Pikin a wan gudu di Yehofa gi i.”​—PS. 127:3.

SINGI 134 A faantiwowtu di Gadu gi mma anga dda

SAN WI O LELI *

1. Sowtu faantiwowtu Yehofa gi mma anga dda?

YEHOFA meke a fosi man anga uman anga a fii fu meke pikin. Neen meke Beibel taki: „Pikin a wan gudu di Yehofa gi i” (Ps. 127:3). San a sani ya wani taki? Meke u taki wan bun mati fi i gi i wan gaan moni fu luku gi en. Fa i be o fii? A be o bigi gi i taki ai fitoow i, na so noh? Ma kande i be o booko yu ede fa yu o kibii a moni fu a á lasi. Yehofa, a moo bun mati fu u, gi mma anga dda a faantiwowtu fu luku wan sani di pelensipali moo moni. A gi den a wooko fu kibii den pikin fu den. Den mu yeepi den tu fu den de koloku.

2. Sowtu akisi wi o luku?

2 Sama mu taki efu wan toowpaa mu meke pikin efuso on ten den mu meke pikin? Fa mma anga dda sa yeepi den pikin fu den libi waka bun? Meke u luku wantu leli fu Beibel di sa yeepi toowpaa fu du sani anga koni.

LESIPEKI A TOOWPAA

3. (a) Sama mu taki efu wan toowpaa mu meke pikin? (b) Sowtu leli fu Beibel mati anga famii fu wan toowpaa mu holi a pakisei?

3 Aini son kondee, te tu sama toow nyunyun, da den sama fu den e si enke den mu meke pikin gawgaw. Son leisi famii anga mati e wani dwengi den fu meke pikin. Jethro, wan baala aini Asiya taki: „Son sama di abi pikin aini a kemeente, e wani dwengi den toowpaa di ná abi pikin fu denseefi meke pikin.” Jeffrey, wan taa baala a Asiya taki san a si e pasa: „Son sama e taigi toowpaa di ná abi pikin taki di den o gaandi den ná o abi sama fu solugu den.” Ma a wan toowpaa seefi mu luku efu den o meke pikin. A den abi a faantiwowtu de, a ná taa sama (Gal. 6:5). Wi e fusutan taki mati anga famii wani a nyun toowpaa piisii. Ma den mu holi a pakisei taki na a toowpaa seefi mu luku efu den o meke pikin.​—1 Tes. 4:11.

4-5. San a den tu sani di toowpaa mu taki fiti? On ten na a moo bun ten fu taki fiti fu den toli ya?

4 Toowpaa di wani meke pikin mu luku tu pelensipali sani. Den mu luku on ten den wani meke pikin, anga omen pikin den wani meke. On ten toowpaa mu taki fu den sani ya? Saide a pelensipali fu luku den tu toli ya?

5 Te tu sama meke mofu fu toow, a moo bun fu taki fiti efu den o meke pikin efuso on ten den o meke pikin, fosi den toow. Saide na a ten de den mu taki fiti? Bika a de taanga fanowdu fu den denki go na a wanse anga a toli ya. Boiti dati, den mu luku efu den kaba fu tyai a faantiwowtu ya tu. Son toowpaa e wakiti wan, efuso tu yali baka te den toow fosi da den meke pikin, bika te i meke pikin kaba ai teke ten anga kaakiti fu kiya den. Te den á meke pikin gawgaw, a sani ya e yeepi den fu kon gwenti a toowlibi. A so den e toon moo bun mati anga denseefi.​—Efe. 5:33.

6. San son toowpaa bosoloiti fu du fu di a libi taanga aini a ten ya?

6 Son Kelesten e waka a den dii manpikin fu Nowa anga den uman fu den baka. Den dii toowpaa ya á be meke pikin wantenwanten baka di den toow (Gen. 6:18; 9:18, 19; 10:1; 2 Peit. 2:5). Yesesi be taki a ten fu u be o de enke „a ten fu Nowa”. Wi e si kiin taki ’a libi taanga’ aini a ten ya (Mat. 24:37; 2 Tim. 3:1). Fu di son toowpaa sabi taki a libi taanga meke den á wani meke pikin ete. A sani ya e yeepi den fu poti moo pakisei na a peleikiwooko.

Te wan toowpaa e pakisei efu den o meke pikin, anga omen pikin den o meke, den mu „go sidon luku fosi” efu den o poi tyai a faantiwowtu ya (Luku paragraaf 7) *

7. Fa den sani di sikiifi a Lukasi 14:28, 29 anga Odo 15:22a sa yeepi toowpaa?

7 Te wan toowpaa e pakisei efu den o meke pikin, anga omen pikin den o meke, den mu „go sidon luku fosi” efu den o poi tyai a faantiwowtu ya. (Leisi Lukasi 14:28, 29.) Mma anga dda di abi ondoofeni sabi taki a ná moni wawan de fanowdu fu kiya wan pikin, ma ten anga kaakiti de fanowdu tu. Neen meke a de taanga fanowdu taki toowpaa di wani meke pikin e akisi denseefi taki: ’A u tu man o abi fu wooko fu bai den sani di wi abi fanowdu enke osufamii? Wi e denki go na a wan se te wi e luku san a den moo pelensipali sani di wi o abi fanowdu enke osufamii? Efu a u tu man o abi fu wooko, sama o luku den pikin te u de a wooko? Sama o abi kaakiti na a fasi fa den e denki anga a fasi fa den e du sani?’ Te toowpaa e taki fiti fu den toli ya, den e wooko anga san sikiifi a Odo 15:22a.​Leisi en.

Wan man di lobi en uman o yeepi en anga ala san a poi (Luku paragraaf 8)

8. San a wantu sani di toowpaa mu holi a pakisei efu den wani meke pikin? San wan dda di lobi en osufamii o du?

8 Wan mma anga wan dda mu meke ten gi den pikin fu den. Den abi kaakiti fanowdu fu kiya den tu. Efu wan toowpaa meke omen pikin baka makandaa, a o taanga fu poti pakisei na ala den pikin. Son toowpaa di abi omen yonkuu pikin taki a á makiliki fu poti pakisei na ala den. Son mma a weliweli den e de. Den e weli te da den nai poi sutudeli Beibel, begi, efuso go a peleikiwooko ala yuu. Ai taanga gi den fu poti pakisei te den de a komakandaa tu. Ma wan dda di lobi en osufamii o du ala san a man fu yeepi en uman luku den pikin te den de a komakandaa anga te den de a osu. A sa yeepi en uman boli, wasi tyobo sani, efuso du taa sani aini osu. A o meke moiti fu holi a osufamii anbegi ala wiki. A o meke moiti fu go aini a peleikiwooko anga en osufamii ala wiki tu.

YEEPI I PIKIN FU LOBI YEHOFA

9-10. San mma anga dda mu du efu den wani sabi fa den mu kiya den pikin fu den?

9 San a wantu sani di mma anga dda sa du fu yeepi den pikin fu lobi Yehofa? Fa den sa kibii den pikin fu a goontapu ya á poli den? Meke u luku wantu sani di mma anga dda sa du fu yeepi den pikin.

10 Begi Yehofa fu a yeepi i. Meke u luku san u sa leli fu Manowa anga en uman, a mma anga dda fu Simson. Di Manowa kon fusutan taki en anga en uman o meke wan manpikin, a begi Yehofa fu a soi den fa den mu kiya a pikin.

11. Fa mma anga dda sa waka a Manowa baka, enke fa Kuutubakaa 13:8 e soi?

11 Nihad anga Alma, di e tan a Bosniya-Hersegofina waka a Manowa baka. Den taki: „Leti enke Manowa, a so u begi Yehofa fu a yeepi u fu de wan bun mma anga dda. Yehofa aliki a begi fu wi a omen fasi. A yeepi wi anga a Wowtu fi en, den buku fu a olikanisâsi, den komakandaa anga den konkelesi.”​—Leisi Kuutubakaa 13:8.

12. Saide den pikin fu Yowsefu anga Maliya be sa waka a den baka?

12 Den pikin mu man waka a yu baka. A pelensipali fu taki anga a pikin, ma den sani di yu e du moo pelensipali. Den pikin fu Yowsefu anga Maliya be sa waka a den baka. Yesesi a be wan fu den pikin ya. Yowsefu be e wooko taanga fu solugu en osufamii. A be e gi en osufamii taanga-sikin fu dini Yehofa tu (Deit. 4:9, 10). Winsi fa a weiti á be e musu sama fu tyai den osufamii go a Yelusalem fu fii a Paskafesa, tokuso „ala yali” Yowsefu be e tyai en osufamii (Luk. 2:41, 42). Kande son dda aini a ten de be e fende taki a fooseli tumisi fu go anga a hii osufamii. Kande den be e fende taki a be e teke tumisi fuu ten anga moni. Ma Yowsefu be e si a dini di a be e dini Yehofa enke wan pelensipali sani. Neen meke a leli den pikin fi en fu du aseefi. Maliya be sabi Beibel bun. Den sani di a be e taki anga den sani di a be e du, yeepi den piki fi en fu lobi a Wowtu fu Gadu.

13. Fa wan toowpaa waka a Yowsefu anga Maliya baka?

13 Nihad anga Alma, meke moiti fu waka a Yowsefu anga Maliya baka. Fa a sani ya yeepi den fu leli a boi fu den fu lobi Gadu? Den taki: „U meke moiti fu soi a boi fu wi anga a fasi fa u be e tyai useefi taki a abi wini te sama e wooko anga den leli fu Yehofa.” Nihad taki: „Meke moiti fu tyai iseefi enke fa i wani a pikin fi i tyai enseefi.”

14. Saide mma anga dda mu sabi sama a den mati fu den pikin fu den?

14 Yeepi i pikin fu meke bun mati. Mma anga dda mu sabi sama a den mati fu den pikin fu den. Den mu sabi san den pikin e du tu. Den mu sabi sama anga a pikin fu den e taki a telefon, bika den sama ya sa abi kaakiti na a fasi fa a pikin e denki anga den sani di ai du.​—1 Kor. 15:33.

15. San mma anga dda sa leli fu a ondoofenitoli fu Jessie?

15 San mma anga dda mu du efu den á sabi wooko anga telefon efuso computer? Jessie, wan dda a Filipeinikondee taki: „Winsi wi á be sabi wooko bunbun anga telefon, tokuso u leli u pikin fu den luku bun fa den e wooko anga telefon.” Jessie á tapu den pikin fi en fu den á wooko anga telefon fu di a á sabi wooko anga en. A baala ya taki: „Mi gi den pikin fu mi taanga-sikin fu den koboloiki den telefon fu leli wan nyun tongo, fu seeka gi komakandaa anga fu leisi Beibel ala dei.” Efi yu a wan dda efuso mma, i leisi a pisi a jw.org® di e soi yonkuuwan san den mu holi a pakisei te den e taki anga taawan a internet, anga san den mu holi a pakisei te den e poti fowtow a internet? I luku a felon di den e kai Sama a basi, yu efuso i telefon? anga a taawan di den e kai Konikoni te yu e taki anga sama a internet * anga i pikin kaba? Den sani ya sa yeepi i fu sabi fa i mu leli i pikin fu wooko anga telefon fu sani á miti en.​—Odo 13:20.

16. San son mma anga dda du? Sowtu wini den fende fu a sani ya?

16 A omen mma anga dda e du ala san den man fu yeepi den pikin fu paa anga sama di sa yeepi den fu go a fesi a waaleiti. N’Déni anga Bomine, wan toowpaa di e tan a Ivoorkust, be gwenti kai a kelen-owluman anga en uman kon a den osu. N’Déni taki: „A boi fu u be fende wini fu a sani ya tuutuu. Enseefi bigin pionili. Nownow neen e holi peesi gi a kelen-owluman te a á poi go a wan kemeente.” I si enke i sa seeka den sowtu sani ya gi den pikin fi i?

17-18. On ten mma anga dda mu bigin leli den pikin fu den sani fu Yehofa?

17 Leli den pikin fi i yonkuuyonkuu. A omen wini yu o fende te i leli den pikin fi i yonkuuyonkuu (Odo 22:6). Luku a toli fu Timotiyesi di be e teke waka anga apostel Pawlesi. A „yonkuuyonkuu” Timotiyesi mma Eunise, anga en gaanmma Lowis bigin leli en sani fu Yehofa.​—2 Tim. 1:5; 3:15.

18 Jean-Claude anga Peace a wan taa toowpaa aini Ivoorkust. Ala den sigisi pikin fu a toowpaa ya e dini Yehofa fayafaya. Fa a toowpaa ya du yeepi ala den pikin fu den fu lobi Yehofa? Den waka a Eunise, anga Lowis baka. Den taki: „A beibibeibi u bigin leli den sani fu Gadu Wowtu. Faisi den meke, a so u bigin leli den.”​—Deit. 6:6, 7.

19. San a wani taki fu leli den pikin fi i sani fu Gadu ala yuu?

19 Enke fa Deitolonomi 6:6, 7 e soi, da na „ala yuu” mma anga dda mu leli den pikin fu den sani fu Yehofa da den ná o feegete den sani ya te den kon bigi. Efu mma anga dda wani leli den pikin fu den sani fu Yehofa ala yuu, den mu e du sani makandaa anga den. Kande mma anga dda o weli fu taigi den pikin fu den denseefi ala yuu. Ma den mu si a sani ya enke wan okasi di den abi fu yeepi den pikin fu fusutan a Wowtu fu Gadu. Den mu si en enke wan okasi fu yeepi den pikin fu du san den leli tu.

Mma anga dda mu luku fa den o leli ibiiwan fu den pikin fu den (Luku paragraaf 20) *

20. Fa mma anga dda sa wooko anga a sani di sikiifi a Psalm 127:4 te den e kiya den pikin fu den?

20 I mu sabi den pikin fi i bun. Beibel taki pikin de enke ga, aini a ana fu wan taanga man. (Leisi Psalm 127:4.) Anga omen sowtu sani i sa meke wan ga. Son ga e nyoni, taawan e moo bigi. A letiso pikin de tu. Winsi a wan mma wan dda den pikin abi, toku den nai de aseefi. Neen meke mma anga dda mu luku fa den o leli iniiwan fu den pikin fu den. Wan toowpaa aini Islayeli yeepi den tu pikin fu den fu dini Yehofa anga den hii ati. Luku san den taki yeepi den: „Wi á be e sutudeli anga den tu pikin na aseefi yuu.” A ná ala osufamii na aseefi, neen meke na a osufamii edeman mu luku san moo bun gi den pikin fi en.

YEHOFA O YEEPI I

21. Fa Yehofa e yeepi mma anga dda fu kiya den pikin fu den?

21 Son leisi mma anga dda e booko den ede anga a faantiwowtu di den abi fu kiya den pikin fu den. Ma den mu holi a pakisei taki pikin a wan kado di Yehofa gi den. A de kabakaba fu yeepi mma anga dda fu kiya den pikin fu den. Te mma anga dda begi Yehofa fu a yeepi den, ai koboloiki a Beibel, den buku, anga den taa sani di a olikanisâsi fi en e meke fu piki a begi fu den. Ai koboloiki mma anga dda aini a kemeente di abi ondoofeni fu yeepi den tu.

22. San a wantu fu den moo bun sani di mma anga dda sa gi den pikin fu den?

22 Son sama e taki a 20 yali langa yu e kiya wan pikin. Ma winsi omen yali wan pikin abi, i neen mma anga en dda ete. Wantu fu den moo bun sani di mma anga dda sa gi den pikin fu den, a lobi, den ten, anga a yeepi di den e yeepi den fu sabi Yehofa. Omen pikin di kiya a waaleiti e fii enke Joanna Mae, wan yonkuu sisa a Asiya. A taki: „Te mi luku a fasi fa mma anga nda kiya mi, ai bigi gi mi taki den leli mi fu lobi Yehofa. A ná meke namo den meke mi, ma den yeepi mi tu fu abi wan bun libi” (Odo 23:24, 25). A so miliyunmiliyun taa baala anga sisa e fii tu.

SINGI 59 Meke u gafa Gadu

^ paragraaf 5 Man anga uman di toow mu akisi denseefi taki: Wi o meke pikin? Efu wi o meke pikin, omen wi o meke? Fa u sa yeepi den fu lobi Yehofa? Wi o luku wantu ondoofenitoli aini a artikel ya di o yeepi u fu piki den akisi ya. Wi o luku san Beibel e taki fu den toli ya tu.

^ paragraaf 15 Luku a artikel di den e kai „Konikoni te yu e taki anga sama a internet” aini a Komakandaa buku fu yuni 2018.

^ paragraaf 60 SAN WI E SI A DEN FOWTOW: Wan Kelesten toowpaa e taki fiti efu den o meke pikin. Den e pakisei fa a o switi efu den meke pikin, ma den e denki den faantiwowtu di den o abi tu.

^ paragraaf 64 SAN WI E SI A DEN FOWTOW: Wan toowpaa nai sutudeli anga ala den pikin fu den a wan pasi, bika den pikin ná abi aseefi yali.