Yehofa e teke en fu bigi te yu e taki „amen”
YEHOFA e teke en fu bigi taki wi e dini en. Ai „poti pakisei” a den sama di e dini en. ’Ai aliki san den e taki tu.’ Ai si ala san wi e du fu gafa en, a ná abi fa a nyoni (Male. 3:16). Pakisei a wowtu „amen”. A omen leisi wi e taki a wowtu ya. I si enke Yehofa e teke en fu bigi te wi e taki „amen”? Eeye, ai bigi gi en! Saide? Meke u luku fosi san a wowtu ya wani taki anga fa den be e koboloiki en aini Beibel ten.
„ALA SAMA MU TAKI, ’AMEN!’”
A wowtu „amen” wani taki „a so a de” efuso „a letiso”. Aini Hebrewtongo a wowtu ya wani taki „i sa biibi en” efuso „i sa fitoow en”. Son leisi den be e koboloiki a wowtu ya te den be de a kuutu. Baka te a sama be sweli, da a be mu taki „amen” fu soi taki na a tuu ai taki. A be mu taki „amen” tu fu soi taki a o tyai a bakapisi fu den sani di a taki (Num. 5:22). Te wan sama be taki „amen” a lanti fesi, a be abi fu du san a taki.—Neh. 5:13.
Deitolonomi kapitel 27 e soi fa den Islayelisama be e koboloiki a wowtu „amen”. Baka di den be go aini a Paamisi kondee neen ala den kon a wan na a paata pisi fu Ebal anga Gerisim mongo fu aliki den weiti di Yehofa be gi den. Den be mu piki tu efu den be o du den sani di Yehofa taki. Di den yee den weiti anga san be o miti den efu den pasa den weiti ya, neen ala den taki „amen” (Deit. 27:15-26). Pakisei fa a be sa de fu yee fa dunsudunsu man, uman anga pikin e taki a wowtu ya na a wan yuu! (Yow. 8:30-35) Noiti den sama ya be feegete san be pasa a dei de. Den Islayelisama di be taki „amen” be du san den be paamisi Yehofa a dei de, bika Beibel taki: „A pisiten di Yowsuwa be de a libi, den Islayelisama be e dini Yehofa. Baka di Yowsuwa dede den be e dini En ete na a ten fu den man di be si ala den sani di Yehofa be du gi Islayeli.”—Yow. 24:31.
Yesesi seefi be e koboloiki a wowtu „amen” fu soi taki den sani di ai taki a tuu. Ma a be e koboloiki a wowtu ya a wan taa fasi. Yesesi á be e taki „amen” baka te wan sama be taki wan sani, ma a be e taki „amen” (aini Saanantongo a wowtu ya wani Mat. 5:18; Yoh. 1:51). A so a be e soi den sama taki den sa biibi san a taki. Yesesi na a sama di Gadu gi a makiti fu meke den sani di a paamisi kon tuu, neen meke a be man koboloiki a wowtu „amen” na a fasi ya.—2 Kor. 1:20; Openb. 3:14.
taki „fu tru”) fosi a be taki wan pelensipali sani. Son leisi Yesesi be e taki a wowtu ya tu toon baka makandaa, „amen amen” („ALA DEN SAMA TAKI: ’AMEN!’ NEEN DEN GAFA YEHOFA”
Den Islayelisama be e taki „amen” tu te den be e gafa Yehofa anga te den be e begi en (Neh. 8:6; Ps. 41:13). Te den be taki „amen” na a kaba fu wan begi, da den be e soi taki den sani di a sama taki aini a begi bun gi den. A sani de be e yeepi den fu dini Yehofa makandaa anga piisii. Na aseefi sani ya den Islayelisama be du di Kownu David be tyai a Ark fu Yehofa go a Yelusalem. Di den holi wan fesa, David sikiifi wan begi neen a meke den singi a begi ya di sikiifi a 1 Koloniki 16:8-36. Den sani di a taki aini a begi be doo den sama ati, neen meke „ala den sama taki: ’Amen!’ Neen den gafa Yehofa”. Den be e piisii taki den be e dini Yehofa makandaa.
Den Kelesten fu a ten fu den apostel be e taki „amen” te den be e gafa Yehofa. Son wan fu den man di Yehofa be meke sikiifi Beibel be e poti a wowtu „amen” tu aini den buku di den be e sikiifi (Rom. 1:25; 16:27; 1 Peit. 4:11). A Beibel buku Openbaring e taki fu wantu engel a hemel di e gafa Yehofa. Den e taki: „Amen! Gafa Yah!” (Openb. 19:1, 4). Den fosi Kelesten be lobi taki „amen”, te den be kaba begi a wan komakandaa (1 Kor. 14:16). „Amen” a ná wan wowtu di den be e koboloiki sondee fu denki.
SAIDE A DE FANOWDU FU TAKI „AMEN”?
Baka di u luku fa a foluku fu Yehofa be e koboloiki a wowtu ya, wi e fusutan saide
a de fanowdu fu taki „amen” na a kaba fu wan begi. Te u taki „amen” te u kaba begi, wi e soi taki den sani di u taki aini a begi e komoto a wi ati. Te u taki „amen” na a kaba fu wan begi a komakandaa wi e soi taki wi e holibaka gi den sani di a sama taki aini a begi. Meke u luku wantu taa sani di e soi saide u mu taki „amen”.Wi e aliki te taawan e begi, bika begi a wan fu den sani di u mu du te wi e dini Yehofa. Den sani di wi e taki anga den sani di wi e du te wi e begi a wan fasi fa wi e dini Yehofa. A wani di u wani taki „amen” anga u hii ati, o yeepi u fu aliki bun te wan sama e begi. A o yeepi u tu fu tyai useefi bun te taawan e begi.
Wi e soi taki wi e libi na a wan. Te wan baala e begi aini a kemeente ala sama e poti pakisei a san ai taki aini a begi (Toli 1:14; 12:5). Te a kaba begi ala wi e taki „amen” tu. A ná abi wi e taki „amen” taanga efuso aini wi ati, te wi e du en makandii a sa meke Yehofa du san wi akisi en.
Wi e gafa Yehofa. Yehofa e poti pakisei na ala den sani di wi e du te wi e dini en, winsi a wan pikin sani (Luk. 21:2, 3). Ai si wi ati neen meke a sabi saide wi e du son sani. Winsi anga telefon u mu aliki wan komakandaa, Yehofa e yee te wi e taki „amen”. Te wi e taki „amen” makandaa anga den taawan di de a komakandaa wi e gafa Yehofa.
Kande wi e si enke a á de fanowdu fu taki „amen”, ma wi á mu si en fu wan pikin sani. Wan buku taki te den sama di e dini Gadu e taki „amen”, den e soi san de aini den ati. Den e soi taki den sani di a sama taki aini wan begi bun gi den. Den e soi tu taki den e biibi taki Gadu e aliki begi. Meke u gafa Yehofa ala yuu te wi e taki „amen”.—Ps. 19:14.