Skip to content

Skip to table of contents

A TOLI DI SIKIIFI A FESISE | FA A DU KON TAKI A BEIBEL DE ETE?

Beibel de ete

Beibel de ete

SAIDE A Á BE MAKILIKI FU KIBII A BEIBEL: A papirus anga perkament tapu den be e sikiifi a Beibel (2 Timotiyesi 4:13). * A sani ya be meke a taanga fu kibii a Beibel. Saide?

Papirus e piiti gaw, den sani di sikiifi neen e komoto gaw. Ai poli gaw tu. „A pampila ya sa lulu te da a toon sakasaka efuso doti”, a so wan koniman den kai Richard Parkinson taki. Wan taa koniman den kai Stephen Quirke e ondoosuku den gaandi sani fu Egepte. A taki: „Efi i kibii a pampila ya a wan peesi pe ai sweti, a o buku. Efi i beli en a ondoo doti, da sani enke alata anga mila sa nyan mi en.” Baka di den fende son wan fu den papirus ya, den fika den a waan peesi efuso koo peesi, a sani de meke den papirus ya poli moo gaw.

Perkament e libi langa moo papirus. Ma efu den wooko guwaguwa anga en, efu den poti en a wan peesi di koo efuso waan tumisi a o poli tu.  * Mila anga den taa sani di e nyan udu, lobi nyan perkament tu. A buku Everyday Writing in the Graeco-Roman East taki: „Den gaandi buku be e poli gaw.” Efu a Beibel be poli, da a bosikopu di de aini á be o de moo.

FA A BEIBEL DU DE TE ANGA A DEI FU TIDE: Wan fu den weiti fu den Dyu be taki den kownu mu „sikiifi a weiti poti aini wan buku”. Dati a den feifi fosi buku fu Beibel (Deitelonomi 17:18). Boiti dati, fu di sama be gwenti sikiifi a Wowtu fu Gadu poti a bukulolo, meke aini a ten fu den fosi Kelesten, sama be sa fende den buku ya aini den Dyu keliki a hii Islayeli. Te a Masedoniya seefi sama be sa fende den buku ya! (Lukasi 4:16, 17; Toli 17:11) Fa a waka son gaandi bukulolo de ete?

Den bukulolo di u sabi enke a Dede Se lolo, a omen dunsu yali den de kaba. Den be poti den aini doti patu, neen den kibii den aini wan beligi-olo, a wan dee peesi

Wan koniman den e kai Philip W. Comfort taki: „Den Dyu be gwenti poti bukulolo aini doti patu efuso taa sani fu den á poli gaw.’’ Den Kelesten be e du a sani ya tu. Neen meke ondoosukuman fende son bukulolo aini doti patu, beligi-olo anga taa peesi pe alen nai kai lawlaw.

FA SANI WAKA: Neen meke tide na a dei, a omen dunsu bukulolo fu Beibel sama fende. Son wan fu den bukulolo ya pasa 2000 yali. Bukulolo á de di gaandi moo den bukulolo fu Beibel.

^ paragraaf 3 Papirus a wan sowtu pampila. Den e meke en anga wan sowtu gaasi di e goo aini wataa. Anga meti buba den e meke a perkament.

^ paragraaf 5 A perkament tapu den sikiifi taki Ingiisikondee nai taki gi Ameekankondee moo. Ma nownow, baka wan sani fu 250 yali, a taanga fu leisi den sani di sikiifi na a perkament tapu.