Taga a kɔnɔkow lajɛ

Taga a kɔnɔnakow lajɛ

Jehova Seerew b’u jija k’u deenw degi kerecɛn sɔbɛw ka kokɛcogow la

Mɔgɔ ka ɲi ka bonya la kokɛcogo minw kan

Mɔgɔ ka ɲi ka bonya la kokɛcogo minw kan

Kabi galen, cɛɛw ni musow y’u jaa gwɛlɛya ka koow kɛ cogo dɔ la min tun be dan na mɔgɔ caaman ka kokɛcogow la u ka wagati la. U ye kɔrɔbɔlibaw sɔrɔ politikikow, diinankow ani u ka siya kosɔn. Tuma caaman na, u yɛrɛ sɔnna ka sa u ka miiriyaw kosɔn.

KERECƐN fɔlɔw jaa tun ka gwɛlɛ yɛrɛ le! Saan kɛmɛkulu fɔlɔ ka taga se 3nan wagati la, u ye kɔrɔbɔliba sɔrɔ: karifi minw tun be Ɔrɔmu, olu ye u caaman faga sabu u banna ko u tɛ Ɔrɔmu masacɛ bato. Tuma dɔw la, o kafiriw tun be sarakabɔlan lɔ fogoba dɔ la. U tun b’a fɔ kerecɛnw ye ko n’u b’a fɛ u k’u labila, u ka ɲi ka wusulan fitinin jɛni o sarakabɔlan kan walisa k’a yira ko masacɛ ye ala ye. Nka, kerecɛn damanin dɔrɔn lo sɔnna k’o kɛ. U fanba fɛ, a tun ka fisa u k’u faga sanni u ka ban Ala ta ma.

Bi, Jehova Seerew fana be ban k’u seen don politikikow la. Misali la, tarikikow b’a yira ko kɔrɔbɔliw bɛɛ n’a ta, u lɔra kelen kan Naziw ka fanga wagati la. Ka kɔn kɛlɛba filanan ɲɛ ani o kɛlɛ tuma na, Jehova Seerew mɔgɔ waa kelen ni kɔ bɔnɛna u niin na. U fanba sara fanga baarakɛyɔrɔw la sabu u ma sɔn k’u seen don kɛlɛ la ani u tun tɛ sɔn k’a fɔ ko “Heil Hitler,” (o kɔrɔ, kisili be bɔ Hitler lo fɛ). U ye Jehova Seerew deenw bɔsi u la. U y’o deenw kalan koo dɔw la minw bɛnnin tɛ ni Bibulu ka fɔta ye. O kɔrɔbɔliw bɛɛ n’a ta, o denmisɛnw lɔra kelen kan ani u ma sɔn k’o kalanw sira tagama.

Ka darapo fo

Bi, Jehova Seerew man teli k’o kɔrɔbɔlibaw ɲɔgɔn sɔrɔ. Nka denmisɛn minw ye Jehova Seerew ye, n’olu y’a latigɛ k’u tɛna u seen don faso kanuyakow la, i n’a fɔ ka darapo fo, tuma dɔw la, mɔgɔw t’u faamu.

“Fɛɛn min ye masacɛ ta ye, aw k’o di masacɛ ma, ka Ala ta di Ala ma”—Matiyo 22:21

Jehova Seerew b’u deenw kalan ko u kana a ɲini tɔɔw fɛ u ka ban ka darapo fo. Mɔgɔ kelen kelen bɛɛ lo ka ɲi k’o koo latigɛ. Nka Jehova Seerew yɛrɛ tɛ sɔn abada ka jamana si ka darapo fo. O kɔrɔ tɛ ko u tɛ bonya la darapo kan. U be jamana o jamana kɔnɔ, u be bonya la o jamana ka darapo kan tiɲɛn na. U b’o yira u kɛtɔ k’o jamana ka sariyaw labato. U tɛ wuli jamana ka faamanw kama cogo si la! Jehova Seerew b’a jati ko adamadenw ka gofɛrɛnɛmanw ye Ala ka labɛn lo ye sabu a sɔnna u ka kɛ yen. O kama, u b’u jati ko n’u be lanpo sara ani ka bonya la “faamaw” kan, u be Ala ka sariya lo labatora (Ɔrɔmukaw 13:1-7). O bɛnnin lo ni Krista ka kuma nunu ye, mɔgɔ caaman be minw lɔn: “Fɛɛn min ye masacɛ ta ye, aw k’o di masacɛ ma, ka Ala ta di Ala ma.”—Matiyo 22:21.

Dɔw be se k’u yɛrɛ ɲininga ko: “N’o lo, mun na Jehova Seerew tɛ sɔn ka darapo fo walisa ka bonya la a kan?” U t’o kɛ sabu u b’a jati ko ka darapo fo, o ye batoliko lo ye. Ala kelenpe do lo ka kan ni batoli ye. U tɛ sɔn ka mɔgɔ si wala fɛɛn si bato Ala kɔ. N’u y’o kɛ, u dusukun bena u kɛlɛ o kosɔn (Matiyo 4:10; Kɛwaliw 5:29). O la, ni Jehova Seerew n’u deenw be ban ka koo dɔw kɛ u ka lannakow kosɔn, a ka di u ye ni kalanfaw be sɔn o ma.

Jehova Seerew dɔrɔn lo t’a jati ko ka darapo fo, o ye batoliko lo ye. O tɛ bari an na sabu gafe nunu kɔnɔnakow b’o lo yira:

“Darapo fɔlɔw kuun jɔnjɔn tun ye diinankow lo ye. . . . A be komi u tun be diinan ɲɛmɔgɔw ka dɛmɛ ɲini tuma bɛɛ walisa ka jamanaw ka darapow kɛ fɛɛn senumanw ye.” (Anw lo ye kumaden dɔw fin.)—Encyclopædia Britannica.

“Darapo ni kuruwa ye fɛɛn senumanw ye. . . . Mɔgɔw ka ɲi ka jamana ka darapo koo ta cogo min na, o fɔra sariyaw ni cikanw kɔnɔ ni kumaden barikaman dɔw ye i n’a fɔ: ‘ka baara kɛ darapo ye,’ . . . ‘ka bonya la darapo kan,’ ‘ka darapo bato.’ ” (Anw lo ye kumaden dɔw fin.)—The Encyclopedia Americana.

“Kerecɛnw tun tɛ sɔn . . . ka saraka bɔ [Ɔrɔmu] masacɛ ye, ale min tun be jati ala ye. O kerecɛnw tun tɛ sɔn ka min kɛ, bi o be komi ka ban ka darapo fo wala ka ban k’i daa di ko i bena kantigiya kɛ jamana ye koo bɛɛ la.”—Those About to Die, ɲɛɛ 135nan. Daniel Mannix lo y’a sɛbɛ saan 1958.

I ko an y’a fɔ ka tɛmɛ cogo min na, Jehova Seerew kɛtɔ ka ban ka darapo fo, o t’a yira ko u tɛ bonya la gofɛrɛnɛman dɔ wala a kuntigiw kan. U be banna dɔrɔn le ka wale dɔ kɛ min be jati batoliko ye. O wale dɔw ye k’u kunbiri gwan jaa dɔ ɲɛfɛ wala ka jaa dɔ fo, o min ye jamana tagamasiɲɛ ye. U b’a jati k’u be Eburu kanbele saba dɔw lo ladegira. Bibulu sɛbɛwagati la, Babilɔni masacɛ Nebukadnezar tun ye jaa belebeleba dɔ lɔ Dura kɔkɛnɛ na ani a tun ko mɔgɔw k’u kunbiri gwan o jaa kɔrɔ. Nka, o Eburu kanbele saba banna (Daniyɛli sapitiri 3nan). O la, Jehova Seerew deenw kalanna min na ka bɔ Bibulu kɔnɔ, u be tugu o lo kɔ. U b’o kɛ hali ni denmisɛn tɔɔw be darapo fo wala n’u b’u daa di k’u bena kantigiya kɛ jamana ye koo bɛɛ la. Jehova Seerew deenw t’u niin don o koow la, nka u be koow kɛ ni bonya ye u kɛtɔ k’u daa je. Denmisɛn minw ye Jehova Seerew ye, olu be ban ka jamana fasa la fana sabu u kalanna min na ka bɔ Bibulu kɔnɔ, u be tugu o lo kɔ.

Joo be bangebagaw fɛ ka min kɛ

Bi, jamanaw fanba be joo di bangebagaw ma u k’u deenw kalan u yɛrɛ ka lannakow la. Diinanw bɛɛ sɔnnin b’o ma, i ko a yirala ka gwɛ katolikiw ka sariyasun (Le droit canon) kɔnɔ cogo min na, o min be sen kan halibi: “Komi bangebagaw lo y’u deenw wolo, waajibi lo u k’u kolo, ani joo yɛrɛ b’u fɛ k’o kɛ. O lo kama bangebaga minw ye kerecɛnw ye, olu lo ka kan k’u deenw kolo fɔlɔ kerecɛnya sira kan ka kɛɲɛ ni legilizi ka kalanw ye.”—Canon 226nan.

Jehova Seerew be u deenw jija u k’u janto tɔɔw la

Jehova Seerew fana tɛ foyi fɛ o kɔ. U b’u deenw kanu ani u b’u jija k’u degi kerecɛn sɔbɛw ka kokɛcogow la. U b’u deenw kalan fana u k’u mɔgɔɲɔgɔnw kanu ani u kana mɔgɔ ka fɛɛn soɲɛ wala k’a tiɲɛ. U ka laɲinita ye ka tugu ciden Pol ka ladilikan kɔ, a ye min di kerecɛnw ma Efɛzi dugu la. A ko: “Wolobagaw, aw fana, aw kana fariya aw deenw ma fɔɔ u be muruti, nga aw k’u kolo k’u ladi, ani k’u kalan ka kɛɲɛ ni Matigi sago ye.”—Efɛzikaw 6:4.

Ni bangebagaw tɛ diinan kelen na

Denbaya dɔw la, bangebaga kelen dɔrɔn lo ye Jehova Seere ye. O koo ɲɔgɔn na, bangebaga min ye Jehova Seere ye, ale ka ɲi ka sɔn a ma ko joo be tɔɔ kelen fɛ fana k’u deenw kalan a ka lannakow la. N’u be deen kalan lannakow la minw tɛ kelen ye, o tɛ koo jugu si wala koo jugu bɛrɛ kɛ a la. * A laban, deen yɛrɛ lo b’a latigɛ a bena don diinan min na. Bangebagaw ye Jehova Seerew ye wo, u tɛ Jehova Seerew ye wo, deenw bɛɛ lo t’a latigɛ k’u bangebagaw ka diinan sira tagama.

Joo min be denmisɛnw fɛ ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’u dusukun ye

Kerecɛn kelen kelen bɛɛ be koow kɛ ka kɛɲɛ n’a dusukun ye cogo min na, a ka ɲi i k’a lɔn ko Jehova Seerew b’u janto o la kosɔbɛ (Ɔrɔmukaw sapitiri 14nan). Saan 1989, Nasiyɔn Zini ye sariya dɔ sigi ka ɲɛsin denmisɛnw ka joo koo ma. A fɔra o sariya kɔnɔ ko joo be denmisɛnw fɛ “ka miiri, ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’u dusukun ye ani k’a latigɛ u bena don diinan min kɔnɔ.” A fɔra fana ko koo o koo ɲɛsinna deen ma, joo b’a fɛ k’a ka miiriya fɔ o koo la ani mɔgɔw ka ɲi k’u janto a ka miiriya la.

Deenw tɛ kelen ye. O kama, baara min be kalifa denmisɛnw ma wala min be ɲini u fɛ lakɔliso la, a tɛ bari an na k’a ye ko denmisɛn minw ye Jehova Seerew ye, olu wala lakɔliden tɔɔw tɛ desizɔn kelen ta o koo la. An lanin b’a la ko ele fana sɔnnin b’a ma ko joo be mɔgɔ kelen kelen bɛɛ fɛ ka koow kɛ ka kɛɲɛ n’a dusukun ye.

^ dakun 18 Ka ɲɛsin o koo ma, Steven Carr Reuben y’a sɛbɛ a ka gafe kɔnɔ ko: “Ni bangebagaw t’a yira u yɛrɛ ye mɔgɔ sugu minw ye, n’u tɛ kuma ka gwɛ, n’u be koo dɔw dogo ani n’u tɛ diinankow ɲɛfɔ ka ɲɛ, o b’u deenw hakili ɲagami. Nka bangebagaw ka ɲi k’u kɔnɔ gwɛ k’u ka lannakow ɲɛfɔ ka ɲɛ ani k’u deenw dɛmɛ u k’a faamu koɲuman fɛɛn min kama u be fɛti dɔw kɛ. O la, n’u deenw kɔrɔbayara, u bena a ye k’u latanganin lo Alako ta fan fɛ ani ko nafa b’u la. O kɔrɔtanin lo kosɔbɛ sabu o b’a to u be la u yɛrɛ la ani u b’a ye ko kuun b’u ka ɲɛnamaya la.”—Raising Jewish Children in a Contemporary World.