1, 2. An ka kan ka mun lo faamu Sutana n’a ka jinaw koo la?

ƝƐNAMAYA bena diya kosɔbɛ Jehova ka duniɲa kura kɔnɔ. O yɔrɔ la, an bena ɲɛnamaya kɛ i ko Jehova tun b’a fɛ cogo min na. Nka an be duniɲa min na bi, Sutana n’a ka jinaw lo b’o marala (2 Korɛntikaw 4:4). Hali n’an tɛ se k’u ye, u be yen tiɲɛn tiɲɛn na ani u fanga ka bon.

² Kalansen nin na, an ben’a ye cogo min na an be se ka to Jehova kɔrɔ ani k’an yɛrɛ latanga Sutana ma. Jehova ye layidu ta ko a bena an dɛmɛ. Nka, an ka kan k’a lɔn Sutana n’a ka jinaw be tɛmɛ fɛɛrɛ minw fɛ k’an lafili ani k’an kɛlɛ.

3. Sutana b’a fɛ ka mun lo kɛ an na?

³ Sutana ko adamadenw be baara kɛra Jehova ye u yɛrɛ nafa lo kosɔn. A y’a fɔ fana ko an bena Jehova ka baara dabila ni koow ka gwɛlɛ kojugu (Zɔbu 2:4, 5 kalan). Ni mɔgɔ dɔ y’a yira ko a b’a fɛ ka Jehova lɔn, Sutana n’a ka jinaw b’o kɔrɔsi ani u b’a ɲini k’a tigi bali o la. Ni mɔgɔ dɔ y’a yɛrɛkun di  Jehova ma ani ka batɛmu ta, Sutana n’a ka jinaw be dimi a tigi kɔrɔ. Bibulu b’a fɔ ko Sutana be “i n’a fɔ jara, a b’a fɛ ka dɔ le minɛ k’a ɲimi.” (1 Piyɛri 5:8). Jɛnɲɔgɔnya min be an ni Jehova cɛ, Sutana b’a fɛ k’o tiɲɛ.—Zaburuw 7:2, 3; 2 Timote 3:12.

4, 5. a) Sutana tɛ se ka mun lo kɛ? b) “Ka ban Sutana ma,” o kɔrɔ ko di?

⁴ Kuun t’a la ka siran Sutana n’a ka jinaw ɲɛ. U be se ka min kɛ an na, Jehova ye bali sigi o la. Jehova y’a daa di ko kerecɛn sɔbɛw “jamaba” dɔ bena kisi  “tɔɔrɔba” nata ma (Yirali 7:9, 14). Sutana tɛ se ka foyi kɛ k’o bali sabu Jehova b’a ka mɔgɔw latangara.

⁵ N’an tora Jehova kɔrɔ, jɛnɲɔgɔnya min be an n’ale cɛ, Sutana tɛna se k’o tiɲɛ. Ala ka Kuma b’an hakili sigi ko: “N’aw tora Masaba fɛ, a be to n’aw ye.” (2 Tilew Kibaru 15:2; 1 Korɛntikaw 10:13 kalan). Galen, cɛɛw ni muso kantigi caaman tora Jehova kɔrɔ. O cogo la, u sera ka ban Sutana ta ma. O mɔgɔ dɔw ye Abɛli, Enɔki, Nuhun, Sara ani Musa ye (Eburuw 11:4-40). An be se k’o ɲɔgɔn kɛ. Ala ka Kuma b’a fɔ ko: “Aw . . . ka ban Sutana ma. O la, a bena aw ye k’aw to yen.”—Zaki 4:7.

6. Sutana b’an kɛlɛ cogo di?

⁶ Sutana b’a lɔn ko a be se ka min kɛ an na, Jehova ye bali sigi o kan. O n’a ta bɛɛ, jɛnɲɔgɔnya min be an ni Jehova cɛ, Sutana b’a fɛ k’o nagasi. Bi, Sutana b’an kɛlɛ cogo caaman na. A be tɛmɛ fɛɛrɛ dɔw fɛ minw ye sanga sɔrɔ a bolo kabi saan waa caaman. O fɛɛrɛ dɔw ye jumanw ye?

7. Mun na Sutana be Jehova sagokɛlaw kɛlɛ?

⁷ Ciden Zan y’a sɛbɛ ko: “Diɲɛ . . . bɛɛ be Sutana sago kɔrɔ.” (1 Zan 5:19). Duniɲa jugu nin be Sutana bolo ani a b’a fɛ ka Ala sagokɛlaw fana kɛ a ta ye (Mise 4:1; Zan 15:19; Yirali 12:12, 17). Sutana b’a lɔn ko a ka wagati tɔɔ man ca. O kama, a b’a seko bɛɛ kɛra k’an kelen kelen bɛɛ lafili walisa an kana kantigiya kɛ Jehova ye. Tuma dɔw la, Sutana be sin k’an kɛlɛ. Nka, tuma dɔw la fana a be dogo k’o kɛ.

8. Kerecɛn kelen kelen bɛɛ ka ɲi ka mun lo faamu?

 ⁸ Efɛzikaw 6:12 b’a fɔ ko: “An be kɛlɛ kɛ ni . . . nijugu minw be sankolo la.” Kerecɛn kelen kelen bɛɛ be kɛlɛ la ni Sutana n’a ka jinaw ye. An ka ɲi k’a faamu ko minw y’u yɛrɛkun di Jehova ma, u bɛɛ niin b’o kɛlɛ la. Ciden Pol ye lɛtɛrɛ dɔ ci Efɛzikaw ma ka kerecɛnw jija siɲɛ saba bɛɛ ko u “ka lɔ ka ɲa” Sutana kama.—Efɛzikaw 6:11, 13, 14.

9. Sutana n’a ka jinaw b’a fɛ ka mun lo kɛ an na?

⁹ Sutana n’a ka jinaw b’a fɛ k’an lafili cogo caaman na. Hali n’an banna Sutana ta ma koo dɔ la, o t’a yira ko a tɛna se an kɔrɔ koo wɛrɛ la. Sutana b’a ɲini k’an ka fiɲɛw lɔn walisa ka se ka jaan dɔw labɛn an kama. Nka waajibi tɛ an ka ben o jaanw kɔnɔ sabu Bibulu b’an lalɔnniya a ka jaanw koo la (2 Korɛntikaw 2:11; Kunnafoni wɛrɛw lajɛ, a 31nan). A ka jaan dɔ ye jinakow ye.

10. a) Jinakow ye mun lo ye? b) Jehova be jinakow jati cogo di?

¹⁰ Jinakow ye koo dɔw ye minw b’a to mɔgɔ be jɛnɲɔgɔnya kɛ ni jinaw ye, i n’a fɔ subagayakow, ka filɛli kɛ, ka mɔgɔ bon ni kɔrɔti ye wala k’a ɲini ka kuma ni mɔgɔ saninw ye. Bibulu b’a fɔ ko jinakow “man di” Jehova ye fewu. A b’a fɔ fana ko an tɛ se ka jinakow kɛ ani ka Jehova bato (Deteronɔmu 18:10-12; Yirali 21:8). Kerecɛnw ka kan k’u yɛrɛ tanga jinako sifa bɛɛ ma.—Ɔrɔmukaw 12:9.

11. Ni kabako koow ka di an ye, o be se k’an lasun ka mun lo kɛ?

¹¹ Sutana b’a lɔn ko ni kabako koow ka di an ye, a tɛna gwɛlɛya a ma k’an lasun ka jinakow kɛ.  Jɛnɲɔgɔnya min be an ni Jehova cɛ, jinako sifa bɛɛ be se k’o nagasi.

12. Sutana b’a fɛ k’an ka miiriya yɛlɛma cogo di?

¹² Sutana b’a fɛ ka mɔgɔw hakili ɲagami. A be sigasigali miiriya don u kuun na dɔɔni dɔɔni. A laban, u b’a miiri ko “kojugu ye koɲuman ye, ko koɲuman ye kojugu ye.” (Ezayi 5:20). Sutana b’a fɛ an k’a miiri ko nafa tɛ Bibulu ka ladiliw la. Ale fɛ min ka fisa an ma, o ye ka ban Ala ka sariyakolow la.

13. Sutana y’a ɲini ka sigasigali miiriya don mɔgɔw kuun na cogo di?

¹³ Sutana ka fɛɛrɛ minw be ɲɛ a bolo kosɔbɛ, u dɔ ye ka sigasigali miiriya don mɔgɔw kuun na. A be baara kɛ n’o fɛɛrɛ ye kabi wagatijan. Edɛn nankɔtu kɔnɔ, a y’a ɲini ka sigasigali miiriya don Awa kuun na. A y’a ɲininga ko: “Tiɲɛ na, Ala y’a fɔ ko aw kana yɔrɔ nin yiriw si deen dumu wa?” (Zɛnɛzi 3:1). Kɔfɛ, Zɔbu tile la, Sutana ye Jehova ɲininga mɛlɛkɛw ɲɛɛ na ko: “I be miiri ko Zɔbu be siran i ɲa gwansan le wa?” (Zɔbu 1:9). Yezu batizenin kɔ, Sutana y’a kɔrɔbɔ ko: “N’i ye Ala Deen ye, a fɔ ko kabakuru nunu ka yɛlɛma ka kɛ buru ye.”—Matiyo 4:3.

14. Sutana be mun lo kɛ walisa mɔgɔw k’a miiri ko farati tɛ jinakow la?

¹⁴ Bi, Sutana bele b’a la ka sigasigali miiriya don mɔgɔw kuun na. A b’a kɛ mɔgɔw b’a miiri ko jinakow tɛ koo jugu ye ten. Cogo di do? A b’a kɛ mɔgɔw k’a miiri ko farati tɛ jinako dɔw la. Hali kerecɛn dɔw y’a to o miiriya y’u lafili (2 Korɛntikaw  11:3). O la, an be se ka mun lo kɛ walisa k’an yɛrɛ tanga? An be se k’a lɔn cogo di ko Sutana ka nanbarakow tɛ see sɔrɔla an kan? An ka koo fila lajɛ, Sutana be se k’an lafili minw na: ɲɛnagwɛkow ani furakɛcogow.

15. Ɲɛnagwɛko dɔw be se k’an lasun k’an seen don jinakow la. Cogo di do?

¹⁵ Bi, jinamoriyakow ani kabako koow be sɔrɔ filimuw, videwow, telewisɔn, videwo tulon ani site web caaman kɔnɔ ani u be jinaw yira. Mɔgɔ caaman b’a jati k’o koow ye tulonko ye. U t’a faamu ko farati b’a la ka jɛnɲɔgɔnya kɛ ni jinaw ye. Koo nunu fana be se k’a to mɔgɔ b’a seen don jinakow la: ɔrɔsikɔpu, ka filɛri kɛ mɔgɔ tɛgɛ kɔnɔ, ka buguri la, ka kolonkisɛ fili, ka sikow kɔrɔ fɔ, a n’a ɲɔgɔnnaw. Farati minw b’o koow la, Sutana b’a ɲini k’o dogo an na. A b’a fɛ fana an k’o koow jati gundokow, tulonkow ani kabako koow ye. Dɔw yɛrɛ be se k’a miiri ko farati t’a la ka jinakow ni kabako koow filɛ. Olu fɛ, a daan ye i kana o koow kɛ dɔrɔn. Mun na o miiriya bɛnnin tɛ?—1 Korɛntikaw 10:12.

16. Mun na an man ɲi k’an yɛrɛ ɲɛnagwɛ ni kabako koow ye?

¹⁶ Sutana n’a ka jinaw tɛ se k’a lɔn min b’an kɔnɔ. Nka, an be koo minw latigɛ an n’an denbayamɔgɔw ye, wala an b’an ɲɛnagwɛ ni fɛɛn minw ye, jinaw b’o lo kɔrɔsi kosɔbɛ. O lo b’u dɛmɛ k’a lɔn an be min miiri ani min ka di an ye. N’an b’an yɛrɛ ɲɛnagwɛ ni filimuw, mizikiw wala gafew ye minw be kuma jinakow, jinamoriya, lagwɛri, subagaya, sujaw n’a  ɲɔgɔnnakow la, Sutana n’a ka jinaw bena a kɔrɔsi ko an b’a ɲinina ka dɔ lɔn olu koo la. O kɔ, u be se k’an lasun an k’an seen don koɲuman jinakow la.—Galatikaw 6:7 kalan.

17. N’an be furakɛcogo dɔ ɲinina, cogo juman na o be se ka sababu di Sutana ma?

¹⁷ N’a sɔrɔ an be furakɛcogo dɔ ɲinina. O be se ka sababu di Sutana ma k’a ɲini k’an lafili. Bi, mɔgɔ caaman be tɔɔrɔla bana jugu dɔ bolo. Dɔw ye dɔgɔtɔrɔ caaman sɛgɛrɛ, nka u bele ma kɛnɛya (Mariki 5:25, 26). O koo be se k’u jigi tigɛ ani u  yɛrɛ be se k’a ɲini ka taga lagwɛrikɛla dɔ fɛ wala ka sɔn furakɛcogo dɔw la minw ɲɛsinna jinakow ma. Nka, furakɛcogo fɛɛn o fɛɛn ɲɛsinna jinakow ma, an kerecɛnw tɛ sɔn o si ma.—Levitiki 19:31.

18. Kerecɛnw tɛ sɔn furakɛcogo sifa jumanw lo ma?

¹⁸ Galen, Israɛlden dɔw tun be jinamoriyakow kɛ. Jehova y’a fɔ u ye ko: “N’aw be daalili kɛra, ne bi n yɛrɛ dogo aw la. Hali n’aw y’aw ka daaliliw caya, ne tena mɛnni kɛ aw fɛ.” (Ezayi 1:15). Miiri k’a filɛ: Jehova tun tɛ sɔn k’u ka deliliw lamɛn! Fɛɛn o fɛɛn be se ka an ni Jehova ka teriya nagasi ani k’a to a t’an dɛmɛ, sanko n’an man kɛnɛ, an t’o kɛ (Zaburuw 41:4). O kama, n’an b’a fɛ k’an yɛrɛ furakɛ cogo dɔ la, an ka ɲi ka sɛgɛsɛgɛri kɛ fɔlɔ k’a filɛ ni jinakow n’a ɲɔgɔnnakow t’a la (Matiyo 6:13). N’o lo, an man kan ka sɔn o furakɛcogo ma!—Kunnafoni wɛrɛw lajɛ, a 32nan.

19. Sutana be siranya bila mɔgɔ caaman na cogo di?

¹⁹ Mɔgɔ dɔw fɛ, Sutana n’a ka jinaw tɛ yen tiɲɛn tiɲɛn na. Nka dɔw b’a jati k’u be yen tiɲɛn tiɲɛn na sabu u ye jɛnɲɔgɔnya dɔ kɛ ni jinaw ye. Mɔgɔ caaman be siran jinaw ɲɛ kosɔbɛ. Ani landako minw basiginin tɛ tiɲɛn kan, u b’a miiri ko waajibi lo u k’u kɛ. Dɔw b’a lakali ko jinaw ye koo kabakoman dɔw kɛ mɔgɔw la. O maanaw be jɛnsɛn yɔrɔ bɛɛ ka siranya bila mɔgɔw la jinaw koo la. Tuma caaman na, o maanaw be mɔgɔw kabakoya ani u b’u lakali tɔɔw ye ni dusudiya ye. O maanaw ka teli ka siranya bila mɔgɔw la Sutana koo la.

20. An be se ka Sutana ka ngalon kumaw jɛnsɛn cogo di?

 ²⁰ Miiri k’a filɛ: Sutana b’a fɛ mɔgɔw ka siran a ɲɛ (2 Tesalonikaw 2:9, 10). Sutana ye ngalontigɛla ye. Jinakow ka di minw ye, Sutana b’a lɔn a be se k’u lasun cogo min na u ka koo dɔw miiri minw tɛ tiɲɛn ye. O mɔgɔw be koo minw lakali, olu ka miiriya la u y’o lo mɛn wala u y’o lo ye. Mɔgɔw kɛtɔ k’o maanaw lakali ani k’u lakali, a laban u b’a dama tɛmɛ. An t’a fɛ k’o maanaw lakali mɔgɔw ye ani ka Sutana dɛmɛ ka siranya bila mɔgɔw la.—Zan 8:44; 2 Timote 2:16.

21. Sanni an ka maana dɔw lakali jinaw koo la, an ka ɲi ka baro kɛ mun lo koo la?

²¹ Ni Jehova Seere dɔ tun ye jɛnɲɔgɔnya kɛ ni jinaw ye fɔlɔ la, a man kan k’o koo lakali ka mɔgɔw ɲɛnagwɛ n’o ye. Sutana n’a ka jinaw be se ka min kɛ, kuun t’a la Jehova sagokɛlaw ka siran o ɲɛ. Nka, an ka kan k’an ɲɛɛ lɔnin to Yezu kan. Ani, Jehova ye sebagaya min di a ma, an k’an hakili to o la (Eburuw 12:2). Yezu m’a ka kalandenw ɲɛnagwɛ ni maana dɔw ye jinaw koo la. Nka, a tun ka teli ka kuma Ala ka Masaya ani “Ala ka koba kɛninw” lo koo la.—Kɛwaliw 2:11; Luka 8:1; Ɔrɔmukaw 1:11, 12.

22. An cɛsirinin lo ka mun lo kɛ?

²² An kana ɲinɛ ko Sutana b’a fɛ ka an ni Jehova ka jɛnɲɔgɔnya tiɲɛ. A bena a seko bɛɛ kɛ walisa ka se k’o kɛ. Nka, an b’a ka nanbarakow kala ma ani an jijanin lo ka ban jinako sifa bɛɛ la. An t’a fɛ ka “donyɔrɔ di Sutana ma” walisa a ka se k’an barika dɔgɔya (Efɛzikaw 4:27 kalan). Tiɲɛn na, n’an lɔra kelen kan ka Sutana kɛlɛ, an tɛna ben a ka jaanw kɔnɔ ani Jehova bena an latanga.—Efɛzikaw 6:11.