1, 2. a) Mun na Yezu ka kalandenw kabakoyara? b) Yezu tun be kumana sumantigɛ juman lo koo la?

 YEZU ka kalandenw kabakoyara tuma min na a y’a fɔ u ye ko: “Aw ye aw ɲa kɔrɔta ka forow flɛ; siman kɔgɔra, a tigɛwagati sera ka ban.” Yezu ye yɔrɔ min yira, u ye filɛri kɛ yen, nka u y’a ye ko sumanw kɔgɔnin tɛ. Ɔrizi tun ma bonya ka ɲɛ fɔlɔ. N’a sɔrɔ u y’u yɛrɛ ɲininga ko: “A kaan be sumantigɛ juman lo ma? Kalo damanin bena tɛmɛ fɔlɔ sumantigɛ be sɔrɔ ka daminɛ.”—Zan 4:35, Biblu Ala ta Kuma.

² Yezu tun tɛ kumana sumantigɛ yɛrɛ yɛrɛ lo koo la. Nka, a tɛmɛna o fɛ, k’a ka kalandenw kalan koo nafaman fila la. O koow ɲɛsinna sumantigɛ lo ma Alako ta fan fɛ, o kɔrɔ, ka mɔgɔw lajɛn. O ye koo jumanw lo ye? Walisa k’o lɔn, an k’o maana lajɛ koɲuman.

3. a) Mun lo ye Yezu lasun k’a fɔ ko: “Siman kɔgɔra, a tigɛwagati sera ka ban”? b) Yezu y’a ka kuma ɲɛfɔ cogo di?

³ Yezu ye baro min kɛ n’a ka kalandenw ye, o kɛra saan 30 laban fan fɛ Sikari dugu gɛrɛfɛ, Samari jamana na. Yezu ka kalandenw tagara dugu kɔnɔ. Ale yɛrɛ sigira kɔlɔnda dɔ la ani a ye kibaro diiman fɔ muso dɔ ye. O muso y’a faamu joona ko Yezu ka kalanw nafa ka bon. A ye koo ɲuman minw faamu, a bolila ka taga Sikari dugu la k’o fɔ mɔgɔw ye. O y’a sɔrɔ Yezu ka kalandenw kɔsegira ka na. Muso ye min fɔ dugumɔgɔw ye, o diyara u ye ani u caaman bolila ka taga kɔlɔnda la Yezu fɛ. N’a sɔrɔ forow filɛtɔ le, Yezu ye Samarika caaman natɔ ye yɔrɔjan ani a y’a fɔ ko: “Aw ye aw ɲa kɔrɔta ka forow flɛ; siman kɔgɔra, a tigɛwagati sera ka ban.” Yezu y’a ka kalandenw dɛmɛ u k’a faamu ko a kaan tɛ sumantigɛ yɛrɛ yɛrɛ lo ma. Nka a kaan be min ma, o ɲɛsinna sumantigɛ koo ma Alako ta fan fɛ. A ko: “Min bɛ suman tigɛ, . . . a bɛ sumankisɛw lajɛ ɲɛnamaya banbali kama.”—Zan 4:5-30, 36, Bible senuma.

4. a) Yezu y’a ka kalandenw kalan koo fila jumanw lo la sumantigɛ koo la? b) An bena ɲiningali jumanw lo lajɛ?

⁴ Yezu y’a ka kalandenw kalan koo kɔrɔtanin fila jumanw lo la sumantigɛ koo la? A fɔlɔ, o baara ye kɔrɔtɔko lo ye. Yezu kɛtɔ k’a fɔ ko “siman kɔgɔra, a tigɛwagati sera ka  ban,” a tun b’a ka kalandenw jijara le o baara la (Zan 4:35b, Biblu Ala ta Kuma). Walisa k’a ka kalandenw dɛmɛ u k’a faamu ko o baara ye kɔrɔtɔko lo ye, Yezu ko: “Mɔgɔ min y’o tigɛbaga ye. . . A b’a ka sara sɔrɔla ka ban.” Sumantigɛ tun daminɛna ka ban. O kama, kalandenw tun man ɲi ka koow bila ka suma! A filanan, baarakɛlaw ninsɔn ka di. Yezu ko dannikɛlaw ni sumantigɛlaw be “jɛn ka nisɔndiya ɲɔgɔn fɛ.” (Zan 4:35b, 36). Siga t’a la, Yezu ninsɔn diyara k’a ye ko Samari dugumɔgɔ ‘caaman lara ale la.’ O cogo kelen na, a ka kalandenw bena ninsɔndiya n’u ye sumantigɛ baara kɛ n’u dusu bɛɛ ye (Zan 4:39-42). Koo minw lakalila o maana na, o kɛra saan kɛmɛkulu fɔlɔ la. Nka, o koow kɔrɔtanin lo kosɔbɛ an fɛ sabu o b’a yira ko min be kɛra bi sumantigɛ baara la Alako ta fan fɛ, o ɲɔgɔn ma kɛ ka ye. Sumantigɛ min be kɛra bi, o daminɛna wagati juman? Jɔnw lo b’o baara kɛra? Nafa juman lo be sɔrɔla o la?

5. Sumantigɛ min be kɛra duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ, jɔn lo b’o ɲɛminɛna? Zan ka yelifɛn b’a yira cogo di ko o baara ye kɔrɔtɔko lo ye?

⁵ Yelifɛn dɔ la, Jehova y’a yira ciden Zan na ko a ye Yezu lo sugandi a ka sumantigɛ baara ɲɛminɛ duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ (Yirali 14:14-16 kalan). O yelifɛn na, Zan ye Yezu ye masafugulan b’a kuun na ani wɔrɔsɔ b’a bolo. “Masafugulan sanulaman” min be Yezu “kuun na,” o b’a yira ko a be masaya la. “Wɔrɔsɔ dadiman” min b’a bolo, o b’a yira ko Sumantigɛla lo. Jehova y’a to mɛlɛkɛ dɔ y’a fɔ ko: “Dugukolo suman mɔna, a kantuma sera.” O cogo la, Jehova y’a yira ko o baara ye kɔrɔtɔko lo ye. Tiɲɛn na, suman “kantuma sera.” O kɔrɔ ko an man ɲi ka koow bila ka suma! Ala ye cii di Yezu ma ko: “Kannni kɛ n’i ka wɔrɔsɔ ye.” Yezu y’a ka wɔrɔsɔ kɛ ka dugukolo kan, o kɔrɔ, a ye mɔgɔw lajɛn dugukolo kan. O yelifɛn kabakoman b’an hakili jigi tugun ko “siman kɔgɔra, a tigɛwagati sera.” O yelifɛn b’an dɛmɛ k’a faamu fana tuma min na o sumantigɛ baara daminɛna duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ.

6. a) ”Sumantigɛtuma” daminɛna wagati juman? b) “Dugukolo suman” tigɛ yɛrɛ yɛrɛ daminɛna tuma juman? A ɲɛfɔ.

⁶ Zan ka yelifɛn na Yirali sapitiri 14nan kɔnɔ, a ye Yezu ye a be suman tigɛra ani masafugulan b’a kuun na (vɛrise 14nan). O b’a yira ko Yezu tun kɛra Masacɛ ye ka ban saan 1914 (Dan. 7:13, 14). Dɔɔni o kɔ, cii dira Yezu ma ko a ka sumantigɛ daminɛ (vɛrise 15nan). Yezu ye ntalen min la bile tigɛko la, o ntalen na, koow kɛra ka tugu tugu ɲɔgɔn kɔ o cogo kelen na. Yezu y’a fɔ ko: “Sumantigɛtuma, o ye diɲɛ laban tuma ye.” O la, sumantigɛtuma ani duniɲa laban tuma daminɛna wagati kelen na saan 1914. Sumantigɛ yɛrɛ yɛrɛ daminɛna kɔfɛ le, “sumantigɛtuma” na (Mat. 13:30, 39). N’an ye jatiminɛ kɛ, an b’a faamu ko sumantigɛ daminɛna saan damanin Yezu siginin kɔ masaya la. A fɔlɔ, k’a ta saan 1914 ka taga se saan  1919 daminɛ na, Yezu y’a ka kalanden mɔlenw saniya Alako ta fan fɛ (Mal. 3:1-3; 1 Piyɛri 4:17). O kɔ, saan 1919, “dugukolo suman” tigɛ daminɛna. Yezu tun ye jɔncɛ kantigiman min sigi kura ye, a sinna ka tɛmɛ o fɛ, k’an balimaw dɛmɛ u y’a faamu ko waajuli baara ye kɔrɔtɔko lo ye. An k’a filɛ min kɛra.

7. a) Sɛgɛsɛgɛri juman lo y’an balimaw dɛmɛ k’a faamu ko waajuli baara ye kɔrɔtɔko ye? b) U y’an balimaw jija ko u ka mun lo kɛ?

⁷ Saan 1920, a tun fɔra zuwekalo ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ (angilikan na) ko: “Ala ka Kuma sɛgɛsɛgɛri y’an dɛmɛ k’a faamu ko nɛɛmaba dira legilizi ma ka waajuli kɛ masaya koo la.” Ɲɛyirali fɛ, Ezayi ka kiraya kumaw ye balimaw dɛmɛ u y’a faamu ko u ka ɲi ka Masaya kibaro fɔ duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ (Ezayi 49:6; 52:7; 61:1-3). U tun t’a lɔn u tun bena o baara kɛ cogo min na. Nka, u tun lanin b’a la ko Jehova bena u dɛmɛ (Ezayi 59:1 kalan). Komi a faamuyara ka ɲɛ ko waajuli baara ye kɔrɔtɔko ye, u ye balimaw jija ko u ka dɔ fara u ka baara kan. Balimaw y’o koo ta cogo di?

8. Saan 1921, balimaw ye koo fila jumanw lo faamu waajuli baara koo la?

⁸ Saan 1921, a tun fɔra desanburukalo ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ (angilikan na) ko: “Ɲinan saan ɲɔgɔn ma sɔrɔ ka ye. Mɔgɔ caamanba ye tiɲɛn kibaro mɛn saan 1921 ka tɛmɛ saan tɛmɛninw bɛɛ kan.” A tun fɔra yen fana ko: “Baara caaman bele be yen ka kɛ. . . . An k’o kɛ ni ninsɔndiya ye.” Yezu tun y’a ka cidenw dɛmɛ ka koo kɔrɔtanin fila minw faamu waajuli baara koo la, a kɔrɔsi balimaw y’o faamu cogo min na: O baara ye kɔrɔtɔko lo ye ani baarakɛlaw ninsɔn ka di.

9. a) Saan 1954, Kɔrɔsili Sangaso ye mun lo fɔ sumantigɛ koo la ani mun na? b) Weleweledalaw hakɛ cayara cogo di duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ saan 50 tɛmɛninw na? (tablo nin lajɛ: “ Min farala weleweledalaw hakɛ kan”).

⁹ Saan 1935 fan fɛ, an y’a faamu ko saga dɔ wɛrɛ mɔgɔw jamaba bena sɔn Masaya kibaro la. O la, an tora k’an jija tugun waajuli baara la (Ezayi 55:5; Zan 10:16; Yir. 7:9). Mun lo sɔrɔla o la? Saan 1934, weleweledalaw hakɛ tun ye mɔgɔ 41 000 ye. Saan 1953, u cayara ka se mɔgɔ 500 000 ma! O kama, saan 1955, mɛkalo tile fɔlɔ ka Kɔrɔsili Sangaso y’a fɔ ko: “Jehova ka hakili senu ani a ka Kuma barika lo la, o sumantigɛ baaraba sera ka kɛ duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ.” a—Zak. 4:6.

10, 11. Yezu ye ntalen min la mutaridikisɛ koo la, o kisɛ be falen ka bonya cogo min na, o faan jumanw lo yirala ka gwɛ?

¹⁰ Yezu ye ntalen minw la Masaya koo la, a y’a yira ka gwɛ nafa min bena sɔrɔ sumantigɛ baara la. A ye ntalen minw la mutaridikisɛ ani burufununan koo la, an k’olu lajɛ. U be dafara cogo minw na laban wagati la, an bena sinsin o lo kan.

¹¹ Ntalen, mutaridikisɛ koo la. Cɛɛ dɔ ye mutaridikisɛ dan. A bonyana ka kɛ yiri ye ani kɔnɔw b’u ka ɲaga la a kan (Matiyo 13:31, 32 kalan). Koo jumanw lo yirala ka gwɛ o kisɛ bonyako la? 1) O kisɛ be falen ka bonya cogo min na, o be mɔgɔ kabakoya. “O kisɛ nin ka dɔgɔ ni diɲɛ kɔnɔ dannifɛnw bɛɛ ye,” nka a be falen ka kɛ yiri ye ani a “bolow be boɲa.” (Mariki 4:31, 32). 2) O kisɛ be falen ka bonya, siga t’o la. “N’a serila ka ban, a be falen ka boɲa.” Yezu m’a fɔ ko “n’a sɔrɔ a bena boɲa.” Nka, a ko: “A be falen ka boɲa.” Foyi tɛ se k’o kisɛ bali a ka falen ka bonya. 3) Ninmanfɛnw be na to a suma kɔrɔ. Kɔnɔw b’u ka “ɲagaw la a suma na.” An ka wagati la, sumantigɛ min be kɛra Alako ta fan fɛ, o koo saba ɲɛsinna o ma cogo di?

12. Yezu ye ntalen min la mutaridikisɛ koo la, cogo juman na o ɲɛsinna bi ka sumantigɛ koo ma? (tablo nin fana lajɛ: “ Bibulukalanw hakɛ”).

¹² 1) O kisɛ be falen ka bonya cogo min na: O ntalen b’a yira ko Masaya kibaro bena to ka jɛnsɛn ani kerecɛn kafo bena yiriwa. Kabi saan 1919, sumantigɛla minw kisɛyanin lo, olu be lajɛnna kerecɛn kafo kɔnɔ, o min saniyara. O wagati la, waajulikɛlaw tun man ca. Nka, u buguyara joona joona. Tiɲɛn na, u hakɛ cayara cogo kabakoman na saan 120 tɛmɛninw na (Ezayi 60:22). 2) O kisɛ be falen ka bonya, siga t’o la: Foyi tɛ se ka kerecɛn kafo bali a ka yiriwa. Ala juguw ye kɔrɔbɔli gwan cogo o cogo a sagokɛlaw kun, u ma se ka kisɛ fitinin nin bali a ka falen ani ka to ka bonya (Ezayi 54:17). 3) Ninmanfɛnw be na to a suma kɔrɔ: Kɔnɔ minw be na u ka ɲagaw la o yiri suma kɔrɔ, o ye mɔgɔ kɔnɔgwɛ miliyɔn caaman tagamasiɲɛ lo ye. U be bɔ jamana 240 ɲɔgɔn na, u sɔnna Masaya kibaro diiman na ani u kɛra kafoden dɔw ye (Ezek. 17:23). Kerecɛn kafo kɔnɔ, u be dumuni sɔrɔ Alako ta fan fɛ, u lafiyanin lo ani u latanganin lo.—Ezayi 32:1, 2; 54:13.

13. Yezu ye ntalen min la burufununan koo la, o be koo jumanw lo yira ka gwɛ kibaro diiman jɛnsɛnko la?

¹³ Ntalen, burufununan koo la. Muso dɔ ye burufununan don mugu kɔnɔ k’a nɔɔni. O kɔ, mugu bɛɛ fununa (Matiyo 13:33 kalan). O ntalen be koo jumanw lo yira ka gwɛ kibaro diiman jɛnsɛnko la? An k’u la fila lajɛ. 1) O kibaro jɛnsɛnli be na ni yɛlɛmani ye. Burufununan be mugu nɔɔninin bɛɛ ta ‘fɔɔ a bɛɛ be funu.’ 2) O kibaro be jɛnsɛn yɔrɔ bɛɛ le. Burufununan b’a to mugu bɛɛ be funu. O koo fila ɲɛsinna cogo di sumantigɛ baara koo ma min be kɛra Alako ta fan fɛ an ka wagati la?

14. Yezu ye ntalen min la burufununan koo la, cogo juman na o ɲɛsinna bi ka sumantigɛ baara koo ma?

 ¹⁴ 1) Kibaro diiman jɛnsɛnli be na ni yɛlɛmani ye: Burufununan ɲɛsinna Masaya kibaro lo ma ani mugu ye adamadenw lo tagamasiɲɛ ye. N’u ye burufununan don mugu la, o b’a to mugu be funu. O cogo kelen na, ni mɔgɔ sɔnna Masaya kibaro diiman na, o b’a to a dusukun be yɛlɛma (Ɔrɔm. 12:2). 2) Kibaro diiman be jɛnsɛn yɔrɔ bɛɛ le: Burufununan be mugu nɔɔninin bɛɛ ta cogo min na fɔɔ mugu bɛɛ be funu, o ɲɛsinna Masaya kibaro jɛnsɛnko le ma. O Masaya kibaro jɛnsɛnna “fɔɔ ka taga se diɲɛ faan bɛɛ la.” (Kɛw. 1:8). O b’a yira ko Masaya kibaro bena jɛnsɛn hali jamana minw na bali sigira an ka baara kan. O bena kɛ hali ni mɔgɔw fanba t’u mako don kibaro diiman na o yɔrɔw la.

15. Ezayi 60:5, 22 ka kumaw dafara cogo di? (koorilen nunu fana lajɛ: “ O sera ka kɛ Jehova lo barika la,” ɲɛɛ 93, ani “  ‘Siya min fanga ka dɔgɔ, olu kɛra setigiw ye’ cogo min na”).

¹⁵ Sumantigɛ min be kɛra bi Alako ta fan fɛ, Jehova tɛmɛna kira Ezayi fɛ k’a ɲɛfɔ cogo barikaman na, o baara tun bena jɛnsɛn cogo min na ani ninsɔndiya min tun  bena sɔrɔ a la. b A y’o kɛ saan 800 ɲɔgɔn sanni Yezu k’a ka ntalenw la burufununan ani mutaridikisɛ koo la. O kiraya kuma fɛ, Jehova y’a fɔ ko mɔgɔw bena ‘bɔ fɔɔ yɔrɔjan’ ka na ale ka ɔriganisasiyɔn kɔnɔ. A kumana “Zeruzalɛmu” fɛ, o kɔrɔ, kerecɛn mɔlen tɔɔ minw be dugukolo kan. A ko: “O yeko bena i nisɔndiya haali! I dusu bena diya kosɔbɛ. U bena kɔgɔji tigɛ ka na ni siya wɛrɛw ka nafolo ye i fɛ.” (Ezayi 60:1, 4, 5, 9). Tiɲɛn na, o kumaw be dafara bi! Minw be Jehova sago kɛra kabi wagatijan, olu ninsɔn ka di k’a ye ko Masaya waajulikɛlaw cayara u ka jamanaw na. U tun ye mɔgɔ damanin dɔrɔn ye ani u cayara ka kɛ mɔgɔ waa caaman ye.

16, 17. Fɛɛn minw kama dannikɛla ni sumantigɛla be “ɲagali ɲɔgɔn fɛ,” u dɔ ye juman ye? (koorilen nin fana lajɛ: “ Cogo min na sɛbɛnin fila ye mɔgɔ fila dusukun sɔrɔ Amazoni”).

¹⁶ An k’a to an hakili la ko Yezu y’a fɔ a ka cidenw ye ko: “Min bɛ suman tigɛ, . . . a bɛ sumankisɛw lajɛ ɲɛnamaya banbali kama, walisa min bɛ danni kɛ ani min bɛ suman tigɛ, olu ka ɲagali ɲɔgɔn fɛ.” (Zan 4:36, Bible senuma). Kuun jumanw kosɔn an be “ɲagali ɲɔgɔn fɛ” sumantigɛ baara la duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ? An be ninsɔndiya ɲɔgɔn fɛ kuun caaman kosɔn. An ka u la saba lajɛ.

¹⁷ A fɔlɔ, an be ninsɔndiya k’a ye Jehova be min kɛra waajuli baara la. N’an be waajuli kɛra, an be Masaya kisɛ lo danna (Mat. 13:18, 19). N’an ye mɔgɔ dɛmɛ a kɛra Krista ka kalanden ye, an be suman lo tigɛra. Jehova b’a kɛ Masaya kisɛ be ‘falen cogo min na ka boɲa,’ an bɛɛ ninsɔn ka di k’o ye (Mariki 4:27, 28). An be kisɛ minw dan, u dɔw be falen kɔfɛ ani mɔgɔ wɛrɛw b’o suman tigɛ. Balimamuso Joan be Garande Beretaɲi jamana na ani a batizera a saan 60 ye nin ye. A ko: “N’ ye mɔgɔ dɔw kunbɛn minw y’a fɔ n’ ye ko n’ ye kisɛ dan u dusu la tuma min na n’ y’u waaju a saan damanin ye nin ye. O kɔ, Jehova Seere dɔw ye bibulukalan kɛ n’u ye n’ ɲina ma ani k’u dɛmɛ u kɛra Jehova sagokɛlaw ye. N’ dusu ka di k’a ye ko n’ ye kisɛ min dan, o bonyana ani dɔw y’o suman tigɛ.” N’a sɔrɔ Joan ka koo ɲɔgɔn y’i sɔrɔ ka ye.—1 Korɛntikaw 3:6, 7 kalan.

18. Ka kɛɲɛ ni 1 Korɛntikaw 3:8 ye, kuun juman kama an be ninsɔndiya?

¹⁸ A filanan, an ninsɔndiyanin be to an ka baara la n’an be Pol ka kuma nunu to an hakili la: “U kelen kelen bɛɛ bena u ka sara sɔrɔ ka kɛɲɛ n’u ka baara ye.” (1 Kor. 3:8). Baarakɛlaw b’u ka sara sɔrɔ ka kɛɲɛ n’u ka baara lo ye. U t’a sɔrɔ ka kɛɲɛ n’u ka baara tɔnɔ ye. Minw be waajuli kɛra yɔrɔ minw na mɔgɔ caaman tɛ sɔn ka lamɛnni kɛ, o koo be olu hakili sigi yɛrɛ le! Jehova fɛ, a sagokɛla minw bɛɛ be danni kɛ n’u dusu bɛɛ ye, u be “baara caaman” lo kɛra. O la, u ka ɲi ka ninsɔndiya.—Zan 15:8; Mat. 13:23.

19. a) Yezu ka kiraya kuma min be sɔrɔ Matiyo 24:14 kɔnɔ, o ɲɛsinna an ka ninsɔndiya koo ma cogo di? b) An ka ɲi ka mun lo to an hakili la hali ni an yɛrɛ ma se ka mɔgɔ dɔ dɛmɛ a kɛra Krista ka kalanden ye?

¹⁹ A sabanan, an be ninsɔndiya sabu an ka baara be kiraya kuma dɔ dafa. An k’a filɛ Yezu y’a ka cidenw jaabi cogo  min na tuma min na u y’a ɲininga ko: “Taamasiɲɛ jumɛn bena i nako, ni diɲɛ laban koo yira?” A y’a fɔ u ye ko o tagamasiɲɛ faan dɔ ye ko waajuli baara bena kɛ duniɲa kuru bɛɛ kɔnɔ. Baara min kalifara an ma ko an ka mɔgɔw kɛ Krista ka kalandenw ye, yala a kaan tun b’o lo ma wa? Ayi. A ko: “Kibaru diman bena fɔ diɲɛ yɔrɔ bɛɛ la, waasa Alalɔnbaliw bɛɛ k’a koo mɛn.” (Mat. 24:3, 14). O la, ka danni kɛ, o kɔrɔ ko ka waajuli kɛ, o lo ye tagamasiɲɛ faan dɔ ye. O kama, n’an be Masaya kibaro diiman fɔra, an b’a to an hakili la ko hali n’an ma mɔgɔ dɔ dɛmɛ a kɛra Krista ka kalanden ye, an kɔni be seereya kɛra.  c Mɔgɔw be sɔn kibaro diiman ma wo, u tɛ sɔn a ma wo, an be Yezu ka kiraya kuma dafara. Ka fara o kan, “an ni Ala ye baarakɛɲɔgɔnw ye.” O ye nɛɛma ye an fɛ (1 Kor. 3:9, Bible senuma). O ye sababu ɲuman ye an fɛ ka ninsɔndiya!

20, 21. a) Min fɔra Malasi 1:11 kɔnɔ, o be dafara cogo di? b) I cɛsirinin lo ka mun lo kɛ sumantigɛ baara la, ani mun na do?

²⁰ Saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, Yezu y’a ka cidenw dɛmɛ u y’a faamu ko waajuli baara ye kɔrɔtɔko lo ye. Bi do? K’a ta saan 1919, a y’a ka kalandenw dɛmɛ fana k’o tiɲɛnko faamu. O kama, Ala sagokɛlaw ye dɔ fara u ka baara kan. Tiɲɛn na, foyi tɛ se ka waajuli baara bali. I ko kira Malasi tun kɔnna k’a fɔ cogo min na, waajuli baara be kɛra bi “k’a ta kɔrɔn fɛ, ka ta’a bila tileben fɛ.” (Mal. 1:11). Dannikɛlaw ni sumantigɛlaw mana kɛ yɔrɔ o yɔrɔ dugukolo kan, k’a ta kɔrɔn fɛ, ka taga a bila tileben fɛ, u be jɛn ka baara kɛ ani ka ninsɔndiya ɲɔgɔn fɛ. Tile kuru bɛɛ la, k’a ta sɔgɔma fɔɔ sufɛ, an b’an jija waajuli baara la sabu kɔrɔtɔko lo.

²¹ N’an ye jatiminɛ kɛ, an b’a ye ko Ala sagokɛlaw tun man ca. Nka saan 100 tɛmɛninw na, u cayara kosɔbɛ. N’an miirila o la, o b’an “nisɔndiya haali!” (Ezayi 60:5, 22). Sumantigɛ baaraba lo be kɛra bi ani a ɲɔgɔn ma kɛ ka ye. An be ninsɔndiya min sɔrɔ a la ani an be “Forotigi” Jehova kanu cogo min na, o k’an kelen kelen bɛɛ lasun k’o baara kɛ fɔɔ a laban na!—Luka 10:2.