1, 2. Mɔgɔ caaman be mun lo miiri mɔgɔ salenw koo la?

FARAFINNA, mɔgɔ miliyɔn caaman b’a miiri ko saya tɛ ɲɛnamaya daan ye. Olu fɛ, yɛlɛmani dɔ lo dɔrɔn, ka taga duniɲa wɛrɛ kɔnɔ. Mɔgɔ caaman b’a miiri k’u bɛnbaw bɔra duniɲa yeta la ka taga duniɲa yebali la, k’u bɔra hadamadenw ka duniɲa na ka taga danfɛn hakililamanw ka duniɲa na.

² Olu fɛ, bɛnbaw b’u janto u ka denbayaw la dugukolo kan walisa u ka sii sɔrɔ, ani u ka yiriwa. Ka kɛɲɛ n’o miiriya ye, bɛnbaw ye teri fangamanw ye. U be se ka mɔgɔw dɛmɛ ka siman ɲuman ni hɛɛrɛ sɔrɔ, ani k’u tanga bɔnɛ ma. Mɔgɔw ka miiriya la, n’i ɲinɛna u kɔ, wala n’i ye u gasi tiɲɛ, u be se ka bɔnɛ lase i ma: bana, fantanya, ani balawo.

3. Mɔgɔ dɔw b’u bɛnbaw bato cogo juman na?

³ Mɔgɔ ɲɛnamaw be kɛcogow ni landaw kɛ walisa ka bɛnbaw bonya, ani ka jɛnɲɔgɔnya ɲuman kɛ n’u ye. O kɛcogow be ye sanga ni suu doncogo fɛ, i n’a fɔ ka siɲɛna kɛ suu kɔrɔ. Bɛnbaw be bato cogo wɛrɛw la fana. Ɲɛyirali fɛ, sanni mɔgɔ dɔw ka dɔlɔ min, u be dɔɔni bon dugukolo kan k’o kɛ bɛnbaw ta ye. Fana, gwa mana kɛ ka ban, domuni dɔ be to yen daga kɔnɔ walisa bɛnbaw natɔ, u ka fɛɛn dɔ sɔrɔ ka domu.

4. Mɔgɔ caaman be mun lo miiri niin koo la?

⁴ Dɔ wɛrɛw b’a miiri ko niin sabali dɔ be mɔgɔ ɲɛnamaw la, ani a be to ɲɛnamaya la farikolo sa tuma. Olu fɛ, ni mɔgɔ dɔ ka ɲɛnamaya tilenna, a niin be taga sankolo, wala alijɛnɛ na. Nka n’a tigi ye toliya kɛ, a niin be jalaki ka taga jahanama na. Tuma dɔw la, mɔgɔw b’o miiriya ɲagami n’u ka lannako kɔrɔw ye. Ɲɛyirali fɛ, arajo be sanga kunnafoni minw fɔ, an b’a mɛn tuma dɔw la ko “Ala y’a ka kalifa minɛ” wala “bɛnbaw ye karisa weele.” O lannakow bɛɛ basiginen be miiriya nin kan: farikolo mana sa, niin wala hakili be to ɲɛnamaya la. Bibulu be mun lo fɔ o koo la?

5, 6. Bibulu fɛ, niin ye mun ye?

⁵ Bibulu b’a yira ko niin tɛ fɛɛn yebali dɔ ye, min be mɔgɔ la. Niin ye mɔgɔ yɛrɛ de ye. Ɲɛyirali fɛ, tuma min na Ala ye Adama dan, “cɛ kɛra mɔgɔ ɲɛnama [“niin”, NW ] ye.” ( Jenɛse 2:7). Fɛɛn yebali dɔ ma don Adama na. A kɛra niinman ye, mɔgɔ kuturu.

⁶ O de y’a to Bibulu dɔw be Heburukan daɲɛ bayɛlɛma k’a sɛbɛ “niin”. O daɲɛ be se ka falen ni “ɲɛnama”, “danfɛn”, wala “mɔgɔ” ye. An b’a kalan ko mɔgɔw wolola ( Jenɛse 46:18). U be se ka domuni kɛ  (Levitike 7:20). Niinw be se ka sun don (Zaburuw 35:13). Niinw be se ka kasi, u barika be se ka dɛsɛ, ani mɔgɔ be se k’u magwɛn ( Jeremi 13:17; Jonasi 2:8; Zaburuw 7:6). Mɔgɔ be se ka minɛ ani ka don nɛgɛ jɔlɔkɔ la (Dutɛrɔnɔmɛ 24:7; 105:18). Heburukan daɲɛ kelen lo bayɛlɛmana ka sɛbɛ “niin” ani “mɔgɔ” o vɛrisew kɔnɔ. U fila bɛɛ kɔrɔ ye kelen ye.

7. Bibulusen jumanw b’a yira ko niin be se ka sa?

⁷ Komi mɔgɔ ye niin ye, a mana sa, niin be sa. Ezekiɛl 18: 4 b’a fɔ ko: “Mɔgɔ [“niin”, NW ] min be jurumu kɛ, o de na sa.” Ka fara o kan, Kɛwalew 3:23 b’a fɔ ko: “Mɔgɔ o mɔgɔ [wala “niin”, NW ] tɛ sɔn ka o kira lamɛn, o tigi na halaki ka bɔ a ka mɔgɔw cɛma.” O la, niin tɛ fɛɛn ye min be to ɲɛnamaya la farikolo salen kɔ.

8. Hadamadenw fɛ, hakili ye mun ye?

⁸ Hakili ni niin tɛ kelen ye. Hadamadenw fɛ, hakili ye ɲɛnamaya barika ye. O lo b’a to u be walew kɛ u ka ɲɛnamaya kɔnɔ. Hakili be i ko kuran. Kuran sababu fɛ, vantilatɛri wala firigo be baara kɛ. Nka kuran dɔrɔn tɛ se ka fɔɲɔ fifa, wala ka fɛɛnw suma a yɛrɛma n’a ma tɛmɛ minan dɔ fɛ. O cogo kelen na, hakili min be an na, a b’a to an be yeli kɛ, ka mɛnni kɛ, ani ka miiri. Nka hakili dɔrɔn tɛ se k’o wale si kɛ ni ɲɛɛw, tulow, wala kunsɛmɛ tɛ yen. O de y’a to Bibulu b’a fɔ hadamadenw koo la: “A hakili be bɔ, a be kɔsegi a ka dugukolo la, o loon bɛɛ la a miiriyaw be ban.”—Zaburuw 146:4, NW.

9. Niin ni hakili tɛ mun kɛ?

⁹ O la, Bibulu ka fɔta la, mɔgɔ mana sa, niin wala hakili si tɛ bɔ ka taga duniɲa yebali dɔ kɔnɔ.

10. Bibulu be mun fɔ mɔgɔ salenw cogoya koo la?

¹⁰ Suuw do be cogoya juman na? Komi Jehova lo ye hadamadenw dan, a fana b’a lɔn min be kɛ an salen kɔ. A ka Kuma be kalan kɛ ko mɔgɔ salenw tɛ niin na. U tɛ se ka mɛnni kɛ, ka yeli kɛ, ka kuma, wala ka miiri koo foyi si la. Bibulu b’a fɔ ko:

• “Mɔgɔ salenw tɛ foyi dɔn.”—Waajulikɛla 9:5.

• “U ka kanuya ni u ka koniya kow ani u ka ko latigɛlenw bɛɛ banna.”—Waajulikɛla 9:6.

• “Baara wala miirili wala hakilitigiya wala dɔnniya tɛ [kaburu kɔnɔ], i bɛ taa o yɔrɔ min na.”—Waajulikɛla 9:10.

11. Tuma min na Adama ye jurumu kɛ, Ala ye mun fɔ a ye?

¹¹ Bibulu be min fɔ an bɛnba fɔlɔ Adama koo la, miiri o kan. Jehova ye Adama dilan “dugukolo buguri la” ( Jenɛse 2:7). Ni Adama tun ye Jehova ka sariya sira tagama, a tun bena ɲɛnamaya kɛ fɔɔ abada hɛɛrɛ la dugukolo kan. Nka a ye Jehova ka sariya tigɛ, ani a ka jalakili kɛra saya ye. Adama salen kɔ, a tagara min? Ala y’a fɔ a ye ko: ‘I na kɔsegin dugukolo la, katuguni i bɔra o la. I ye buguri ye, i na kɔsegin buguri la.’—Jenɛse 3:19.

12. Adama sara minkɛ, mun y’a sɔrɔ?

¹² Sanni Jehova ka buguri ta ka Adama dan, a tun be min? Yɔrɔ si. A tun tɛ balo la yɛrɛ. O kama, tuma min na Jehova y’a fɔ Adama ye ko a bena ‘kɔsegin dugukolo la’, o kɔrɔ tun ko Adama bena kɛ niinntan ye, i ko buguri. Adama ma taga ɲɛnamaya kɛ duniɲa yebali kɔnɔ. A ma ‘tɛmɛ’ ka taga bɛnbaw fɛ. A ma taga sankolo wala jahanama na. A kɔsegira niinntanya la. A tun tɛ yen tugun.

13. Hadamadenw ni bɛgɛnw mana sa, mun lo b’u bɛɛ sɔrɔ?

¹³ Yala o koo kelen lo be hadamadenw bɛɛ sɔrɔ wa? Ɔnhɔn kɛ. Bibulu b’a ɲɛfɔ ko: “[Hadamadenw fara bɛgɛnw kan] u fila bɛɛ be taa yɔrɔ kelen na. U bɛɛ bɔra buguri la, u bɛɛ na kɔsegin buguri la.”—Waajulikɛla 3:19, 20.

14. Jigiya juman be yen mɔgɔ salenw koo la?

 ¹⁴ Bibulu b’a fɔ ko Ala ye lahidu ta ka suuw lakunu ka kɛ ɲɛnamaya la alijɛnɛ kɔnɔ dugukolo kan (Yuhana 5:28, 29; Kɛwalew 24:15). Nka o ye koo nata ye. Sisan, u be sunɔgɔra saya kɔnɔ (Yuhana 11:11-14). An man kan ka siran u ɲɛ, wala k’u bato sabu u tɛ se k’an dɛmɛ wala k’an mako sa.

15, 16. Cogo juman na Sitanɛ b’a ɲini k’a don mɔgɔw kuun na ko mɔgɔ salenw ma sa tiɲɛn na?

¹⁵ Sitanɛ Naafigi lo ye ngalon jɛnsɛn ko an tɛ sa tiɲɛn na. O miiriya bɔra ale lo fɛ. Ale n’a ka jinɛw be hadamadenw bila ka miiri ko bana ni kunko wɛrɛw ye bɛnbaw nɔɔ ye. O cogo la, a b’a fɛ mɔgɔ ka sɔn a ka ngalon na. Tiɲɛn lo, gwɛlɛya dɔw ye jinɛw yɛrɛw nɔɔ ye. Tiɲɛn lo fana, gwɛlɛya dɔw ma kɛ koo ɲɛlɔnbali si sababu ye. Nka, k’a fɔ ko mɔgɔ minw be sunɔgɔra saya kɔnɔ, u be se ka bɔnɛ lase an ma, o tɛ tiɲɛn ye.

¹⁶ Jinɛw be tɛmɛ cogoya wɛrɛ fɛ ka mɔgɔw bila u k’a miiri ko Bibulu tɛ tiɲɛn fɔ saya koo la. U be nanbara kɛ mɔgɔw la walisa u k’a miiri k’u ɲɛɛ lara mɔgɔ salen kan, wala k’u kumana n’a ye. Jinɛw b’o kɛ yeliw, sikow, filɛlikɛlaw, wala cogoya wɛrɛw sababu fɛ. Nka, mɔgɔw ma jɛnɲɔgɔnya kɛ ni mɔgɔ salenw ye, jinɛw lo. O jinɛw b’a fɔ k’olu ye mɔgɔ salenw ye. O de kama Jehova be filɛlikɛlaw ni sukililaw jalaki fanga la.—Dutɛrɔnɔmɛ 18:10-12; Zakari 10:2.