1. Yala mɔgɔ caaman be la jinamoriya ni subagaya la wa?

“F ARAFINNA, kuun t’a la ka ɲiningali kɛ ni subagaw be yen wala n’u tɛ ye.” O ye gafe La religion traditionnelle africaine ka fɔta ye. O gafe fana ko “farafin lɔyɔrɔ mana kɛ min o min ye, ale fɛ, subagaya ye tiɲɛnko ye sɔbɛ la.” Kunfinw fara mɔgɔ kalannenbaw kan, u sifaw bɛɛ be la jinamoriya ni subagaya la. Egiliziw ani silamɛya diinan kuntigiw fana be la a la.

2. Mɔgɔ caaman ka miiriya la, jinamoriya fanga bɔra min?

² Farafin caaman ka miiriya la, hakilimaya fanga wala sebagaya dɔ be yen. Ala lo b’a mara. Danfɛn hakililamanw ni bɛnbaw be se ka baara kɛ n’a ye. Hadamaden dɔw be baara kɛcogo lɔn n’a ye fana: ɲuman kama (jinamoriya min be kɛ ka mɔgɔ mako ɲɛ) wala juguman kama (min be kɛ ka mɔgɔ mako sa).

3. Jinamoriya min be kɛ ka mɔgɔ mako sa, o ye mun ye? Ani, mɔgɔ b’a miiri ko a be se ka mun kɛ?

³ Jinamoriya min be kɛ ka mɔgɔ mako sa, o ɲɛsinna juguw ma. Mɔgɔw b’a miiri ko minw be baara kɛ n’a ye, u be se ka tonsow, kɔnɔw, limɔgɔw ni sogo wɛrɛw ci walisa u ka mɔgɔ kɛlɛ. Mɔgɔ caaman b’a miiri ko kɛlɛw, denntanya, banaw ani hali saya ye jinamoriya nɔɔ ye, min be kɛ ka mɔgɔ mako sa.

4. Mɔgɔ caaman be mun lo miiri subagaw koo la? Ani, mɔgɔ minw y’u bolo bɔ subagaya la, olu dɔw ye mun fɔ?

⁴ Subagaya bɔlen be o jinamoriya sifa ma. Mɔgɔw b’a fɔ ko subagaw b’u fari bɔ ka bila suu fɛ. Ani, u be pan ka taga ɲɔgɔnw kunbɛn, wala ka taga u juguw ka niinw domu ka bɔ yen dɔɔni dɔɔni. Komi o subagaw fari be to sunɔgɔ la u ka dalan kan, mɔgɔ minw y’u bolo bɔ subagaya koow la, olu lo ka fɔtaw be ta ka kɛ seereya ye. Ɲɛyirali fɛ, Afiriki zurunali dɔ ye subaga kɔrɔ dɔw ka fɔtaw lakali  (sunguruw lo tuma caaman na). U y’a fɔ ko: “Ne ye mobili akisidanw lawili ka mɔgɔ 150 faga.” “Ne ye denmisɛn looru faga, ne kɛtɔ k’u basi bɛɛ min.” “Ne ye n’ tericɛ saba faga sabu u ye ne bila ka ben.”

5. Mɔgɔw fɛ, jinamoriya sifa juman be ɲuman kɛ? Ani, baara juman be kɛ n’a ye?

⁵ Jinamoriya min be kɛ ka mɔgɔ mako ɲɛ, mɔgɔw b’a jate k’a be mɔgɔ tanga juguya ma. O jinamoriya sifa kɛbagaw be kirisi bololanɛgɛw don. U be furaw min, wala u b’u mɔ u fari la walisa k’u yɛrɛw tanga. U ka boon kɔnɔ, wala woo dɔ kɔnɔ u be fɛɛnw dogo: see be fɛɛn minw ye k’u tanga u ka miiri la. U b’u jigi la sɛbɛnw kan: Korana wala Bibulu ka kumaw be sɔrɔ minw kɔnɔ.

6. Sitanɛ n’a ka jinɛw ye mun lo kɛ fɔlɔ la? Ani, an ka kan k’u ka fanga jate cogo di?

⁶ Tiɲɛn lo, Sitanɛ n’a ka jinɛw ye hadamadenw ka jugu faratimanw ye. U be se ka hadamadenw ka miiriyaw n’u ka ɲɛnamaya yɛlɛma. Fɔlɔ la, u yɛrɛ donna hadamadenw ni dantafɛnw na k’u kɛ jinɛtɔw ye (Matiyu 12:43-45). Hali n’an man kan k’u ka fanga mafiɲɛya, an fana man kan k’a jate k’a dama tɛmɛ.

7. Sitanɛ b’a fɛ an ka la mun na? Ani ɲɛyirali juman b’o yira?

⁷ Sitanɛ ye nanbara kuntigi ye. A be mɔgɔw lafili, a kɛtɔ k’u bila k’ale ka fanga jate k’a dama tɛmɛ. An ka ɲɛyirali dɔ ta: Kɛlɛ dɔ tuma na Afiriki jamana dɔ kɔnɔ, sɔrɔdasiw tɛmɛna minan dɔw fɛ ka mankanba bɔ walisa k’u juguw bagabaga. Sanni sɔrɔdasiw ka kɛlɛ daminɛ, u ye kasɛti lamɛnta dɔ bɔ: marafabaw ni marafaw cili mankan tun be o kasɛti kɔnɔ. U tun b’a fɛ u juguw k’a miiri ko olu be kɛlɛ kɛra ni minanw barikamanw ye. O cogo kelen na, Sitanɛ b’a fɛ mɔgɔw k’a miiri ko daan tɛ ale ka fanga la. A ka laɲinita ye ka mɔgɔw lasun siranya fɛ u k’ale bato, sanni ka Jehova bato. Sisan, an ka Sitanɛ ka ngalon saba lajɛ. A b’a fɛ mɔgɔw ka la u la.

8. Ngalon kelen juman jɛnsɛnna Sitanɛ sababu fɛ?

⁸ Sitanɛ ka ngalon fɔlɔ ye nin ye: Bɔnɛ si tɛ na a yɛrɛ ma. Ni bɔnɛ dɔ ma sin ka kɛ mɔgɔ dɔ nɔɔ ye, a bɔra fanga ɲɛlɔnbali dɔ le la. Ɲɛyirali fɛ, deen dɔ be se ka sa sumaya fɛ. N’a sɔrɔ a bamuso b’a lɔn ko sosow lo be sumaya di mɔgɔ ma. Nka, a fana be se k’a miiri ko mɔgɔ dɔ ye subagaya kɛ walisa ka soso bila ka na ale deen cin.

9. Bibulu b’a yira cogo juman na ko gwɛlɛyaw bɛɛ tɛ Sitanɛ nɔɔ ye?

⁹ Hali ni see be Sitanɛ ye ka gwɛlɛya dɔw lase mɔgɔw ma, a ma daga k’a miiri ko bɔnɛ bɛɛ ye ale lo nɔɔ ye. Bibulu b’a fɔ ko: “Ɲɔgɔn danni ko tɛ sen diya nɔ ye. Kɛlɛ yɔrɔ la se sɔrɔli tɛ fariya nɔ ye. Dumuni fɛn sɔrɔli tɛ hakilitigiya nɔ ye. Nafolotigiya tɛ faamuli nɔ ye. Madiyali tɛ dɔnniya nɔ ye. K’a masɔrɔ kow bɛɛ ni u waati ni u tuma don.” (Waajulikɛla 9:11). Ɲɔgɔndan boli dɔ la, mɔgɔ dɔ be se ka teliya ka tɛmɛ tɔɔw kan, nka n’a sɔrɔ a tɛna see sɔrɔ. “Barili koo” dɔ kosɔn, a be se ka dɛsɛ. N’a sɔrɔ a be talon  ani a be ben, wala a be bana, wala a fasa dɔ be faran. O koow be se ka mɔgɔ bɛɛ sɔrɔ. Waajibi tɛ ko Sitanɛ nɔɔ lo, wala subaga dɔ nɔɔ lo. U y’a tigi sɔrɔ dɔrɔn.

10. Mɔgɔw be mun lo fɔ subagaw koo la? Cogo di an y’a lɔn k’o ye ngalon ye?

¹⁰ Ngalon filanan min jɛnsɛnna Sitanɛ sababu fɛ, o ye nin ye: Suu fɛ, subagaw b’u fari bɔ ka bila. Ani, u be taga subaga wɛrɛw kunbɛn, wala u b’u juguw niin mugan wala u b’a domu ka bɔ yen. Sisan, i k’i yɛrɛ ɲininga: ‘ni see be subagaw ye k’o kɛ, mun lo be bɔ u fariw la tiɲɛn na?’ I ko an y’a ye ka tɛmɛ, niin ye mɔgɔ yɛrɛ ye. Fɛɛn tɛ, min be se ka bɔ mɔgɔ la. Ka fara o kan, hakili ye ɲɛnamaya barika ye: ale lo be fari bila walew kɛli la. Nka, a tɛ se ka foyi kɛ n’a bɔra fari la.

11. Mun na an b’a lɔn ko subagaw tɛ se k’u fari bɔ ka bila? Yala i lara o la wa?

¹¹ Niin fara hakili kan, u si tɛ bɔ fari la ka taga koo ɲuman wala koo juguman dɔ kɛ. O la, subagaw tɛ se k’u fari bɔ ka bila. Tiɲɛn na, u be min fɔ, u t’a kɛ. U fana b’a miiri k’u ye koo minw kɛ, u m’u kɛ.

12. Cogo juman na Sitanɛ be mɔgɔw bila ka miiri k’u ye koo dɔw kɛ, k’a masɔrɔ u m’o kɛ?

¹² An be se ka subagaw ka darakan ɲɛfɔ cogo di? Sitanɛ be se k’a kɛ mɔgɔw b’a miiri k’u ye koo dɔw kɛ, k’a masɔrɔ u m’a kɛ. Yeliw sababu fɛ, Sitanɛ be se k’a kɛ mɔgɔw ɲɛ na k’u ye koo dɔw ye, u y’u mɛn, ani u y’u kɛ, k’a masɔrɔ o tɛ. O cogo la, Sitanɛ jigi b’a la ka mɔgɔw bɔ Jehova kɔ, ani k’a don u kuun na ko Bibulu tɛ tiɲɛn fɔ.

13. (a) Jinamoriya min be kɛ ka mɔgɔ mako ɲɛ, yala a ka ɲi wa? (b) Bibulu be mun lo fɔ jinamoriya koo la?

¹³ Ngalon sabanan ye nin ye: Jinamoriya min be kɛ ka mɔgɔ mako ɲɛ, o ka ɲi. A be jinamoriya faan jugu kɛlɛ. Bibulu tɛ jinamoriya faan ɲuman faranfasi ka bɔ a faan jugu la. A be jinamori sifa bɛɛ jalaki. A filɛ, Jehova ye sariya minw di Israɛl siya ma ka ɲɛsin jinamoriya n’a kɛbagaw ma:

•   “Aw kana filɛli kɛ.”—Levitike 19:26.

• “Cɛw ni muso minw bɛ suw kili, ani dɔnbaaw, olu ka faga.”—Levitike 20:27.

• ‘Filɛlikɛla wala boli dilabaa wala subaa, wala kilisifɔla wala jinɛkilila kana sɔrɔ aw cɛma.’—Dutɛrɔnɔmɛ 18:10-14.

14. Mun na Jehova tun ye sariyaw di minw be jinamoriya jalaki?

¹⁴ O sariyaw tun b’a yira ka gwɛ ko Ala tun t’a fɛ a ka jama ka jinamoriya kɛ. Jehova y’o sariyaw di a ka jama ma sabu a tun b’a kanu. Ani, a tun t’a fɛ u ka kɛ siranya ni lannako fusa jɔɔnw ye. A tun t’a fɛ jinɛw k’u tɔɔrɔ.

15. Cogo juman na Bibulu b’a yira ko Jehova ka sebagaya ka bon ka tɛmɛ pewu Sitanɛ ta kan?

¹⁵ Jinɛw be se koo minw na, ani u tɛ se minw na, Bibulu tɛ kunnafoni misɛnw di o bɛɛ kan. Nka a b’a yira ko Sitanɛ n’a ka jinɛw ka fanga tɛ suma yɛrɛ ni Jehova Ala ka sebagaya ye. Jehova y’a kɛ, Sitanɛ gwɛnna ka bɔ sankolo la (Jirali 12:9). A kɔrɔsi fana ko Sitanɛ ye sira deli Ala fɛ walisa ka Job kɔrɔbɔ. Ani, a ye Ala kanminɛ ko a man kan ka Job faga.—Job 2:4-6.

16. An ka kan ka ɲɛsin jɔn ma walisa ka tangali sɔrɔ?

¹⁶ Ntalenw 18:10 b’a fɔ ko: “Jehova tɔgɔ ye sankanso jan barkama ye, mɔgɔ tilennen be boli ka don a kɔnɔ ka i lasago yen.” (ABU, 1961). O la, an ka kan ka tangali ɲini Jehova lo fɛ. Jehova sagokɛlaw tɛ kirisi wala fura kɛ walisa k’u yɛrɛw tanga Sitanɛ n’a ka jinɛw ka wale juguw ma. U fana tɛ siran subagaw ka danga ɲɛ. Bibulu be min fɔ, u be la o la: “Matigi b’a ɲɛ yaala ka dugukolo yɔrɔw bɛɛ filɛ minw bɛɛ be a ɲini ni u dusukun bɛɛ ye, walisa a ka olu dɛmɛ.”—2 Tilew Kibaru 16:9.

17. Yakuba 4:7 be hakili sigi juman di an ma, nka an ka kan ka mun lo kɛ?

¹⁷ Ile fana be se k’o jigiya sɔrɔ n’i ye baara kɛ Jehova ye. Yakuba 4:7 b’a fɔ ko: “A’ ye kolo Ala ye. A’ ye jɔ Sitanɛ ɲɛ ka a kɛlɛ, n’o kɛra, a na boli k’i mabɔ aw la.” N’i ye baara kɛ tiɲɛn Ala ye, i kɛtɔ ka kolo a ye, i be se ka la a la ko Jehova bena i tanga.