1. I ko masacɛ Dawuda, n’a sɔrɔ an dɔw b’an yɛrɛ ɲininga mun lo la?

AN BƐƐ b’a fɛ ka ɲɛnamaya kɛ ɲɛsuma na. Hami man di mɔgɔ si ye. Nka tuma dɔw la, n’a sɔrɔ an be hami kojugu. O lo kama, i ko masacɛ Dawuda, Jehova sagokɛla dɔw be se ka Jehova ɲininga ko: “Ne ka dusukasi bena ban tuma jumɛn? Loon bɛɛ ne dusu tɔɔrɔnin lo.”—Zab. 13:3.

2. An bena mun lo lajɛ barokun nin na?

² Tiɲɛn lo ko an bɛɛ be hami tuma dɔw la. Nka, an be se ka koo dɔw kɛ walisa an kana hami kojugu. Koo minw be se ka hami bila an na, an bena u dɔw lajɛ barokun nin na. An bena koo wɔɔrɔ lajɛ fana an be se ka minw kɛ walisa an hakili siginin ka to gwɛlɛyaw wagati la.

3. Koo jumanw lo be se ka hami bila an na? Yala an be se k’an yɛrɛ tanga u ma wa?

³ Koo caaman be se ka hami bila an na ani an tɛ se k’an yɛrɛ tanga u dɔw ma. Ɲɛyirali fɛ, dɔ be fara dumuni, fani wala sibonw sɔngɔ kan saan o saan ani an tɛ se ka foyi kɛ k’o bali. An baarakɛɲɔgɔnw wala an ka lakɔli filankuruw fana b’a ɲini tuma o tuma k’an lasun an ka nanbarakow wala kakalayakow kɛ. See t’an ye k’u bali k’o kɛ. Fariyako minw fana be kɛ an ka kiinw kɔnɔ, an tɛ se k’o bali. O gwɛlɛyaw bɛɛ b’an kan sabu an be duniɲa min kɔnɔ, mɔgɔw fanba ka miiriya basiginin tɛ Bibulu ka  sariyakolow kan. Sutana lo ye duniɲa nin ka ala ye. A b’a lɔn ko “diɲɛ hamiko” bena mɔgɔ dɔw bali ka Jehova sago kɛ (Mat. 13:22; 1 Zan 5:19). A tɛ bari an na k’a ye ko duniɲa fanin lo haminankow la!

4. N’an be hami kojugu an ka gwɛlɛyaw koo la, mun lo be se ka kɛ?

⁴ An be se ka hami kojugu an ka gwɛlɛyaw koo la fɔɔ an t’a lɔn an bena min kɛ tugun! Ɲɛyirali fɛ, an mako be wari min na walisa k’an makoɲɛfɛnw san, an be se ka hami ko an tɛna o sɔrɔ. Wala an be se ka jɔrɔ ko an bena bana ani ko an tɛna se ka taga baara la wala ko an bena bɔnɛ a la yɛrɛ. N’a sɔrɔ an be jɔrɔla fana ko an tɛna to kantigiya la, n’u y’an lasun ka Ala ka sariyaw tiɲɛ. Yanni dɔɔni, Sutana bena a kɔmɔgɔw lasun u ka wuli Ala sagokɛlaw kama. O la, an be se ka hami sabu an t’a lɔn an bena min kɛ n’u wulila an kama. An be se k’an yɛrɛ ɲininga ko: “Yala koo jugu lo ka hami o koow la wa?”

5. Yezu tun b’a fɛ ka mun lo fɔ tuma min na a ko an “kana hami”?

⁵ Yezu y’a fɔ a ka kalandenw ye ko: “Aw kana hami.” (Mat. 6:25). Yala a tun b’a fɔra le ko an man ɲi ka hami koo si la wa? Ayi, o tɛ! An k’a to an hakili la ko galen, koo dɔw ye hami bila Jehova sagokɛla kantigi dɔw la. Nka, u bele koo tun ka di a ye * (1 Mas. 19:4; Zab. 6:4). Yezu tun b’an hakili sigira le. A tun t’a fɛ an ka hami kojugu an makoɲɛfɛnw koo la, fɔɔ Jehova sago kɛli tɛ kɛ an ɲɛnako fɔlɔ ye tugun. N’o lo, an be se ka mun lo kɛ ni hami b’an kan?—Koorilen nin lajɛ: “ An be se ka min kɛ.”

6. Ka kɛɲɛ ni Filipikaw 4:6, 7 ye, ni hami b’an kan mun lo be se k’a to an hakili be sigi?

⁶ 1) Delili kɛ tuma o tuma. Ni hami b’i kan gwɛlɛya dɔ kosɔn, i be se ka dɛmɛ ɲini Jehova fɛ delili la (1 Piyɛri 5:7). A bena i ka deliliw jaabi. A b’o kɛ cogo di do? A “ka hɛrɛ min tɛmɛna mɔgɔw ka faamuyali ma,” a be se k’o d’i ma (Filipikaw 4:6, 7 kalan). Jehova be tɛmɛ a ka hakili senu barikaman fɛ k’an dɛmɛ walisa an hakili siginin ka to.—Gal. 5:22.

7. An ka ɲi ka mun lo to an hakili la n’an be delili kɛra?

⁷ N’i be Jehova delila, i dusukunnakow bɛɛ fɔ a ye. Gwɛlɛya min b’i kan ani i be min miiri o koo la, o fɔ a ye. N’o gwɛlɛya be se ka ɲɛnabɔ, a deli a ka hakilitigiya d’i ma i k’a lɔn i be se k’o ɲɛnabɔ cogo min na. A deli fana a ka fanga d’i ma, i ka se k’o kɛ. N’i tɛ se ka foyi kɛ walisa k’o gwɛlɛya ɲɛnabɔ, Jehova deli a k’i dɛmɛ i kana hami kojugu o gwɛlɛya kosɔn. I ka deliliw la, n’i b’a fɔ Jehova ye i be fɛɛn tigitigi min fɛ, i bena se k’a ye a y’o deliliw jaabi cogo min na. N’i ma sin k’i ka delili jaabili sɔrɔ, kana i fari faga. Jehova b’a fɛ i k’a fɔ i ka delili la i be fɛɛn tigitigi minw fɛ. Nka o dɔrɔn tɛ. A b’a fɛ i k’i jija delili la fana.—Luka 11:8-10.

8. An ka ɲi ka mun lo fɔ an ka deliliw la?

⁸ N’i b’i ka haminankow fɔra Jehova ye delili la, kana ɲinɛ ka barika la a ye fana. Jehova ye koo ɲuman minw kɛ i ye, to ka miiri o la hali ni gwɛlɛya caaman b’i kan. N’a sɔrɔ tuma dɔw la, i tɛna a lɔn i be se k’i dusukunnakow fɔ Jehova ye cogo min na. O wagatiw la, a  to i hakili la ko Jehova bena i ka delili jaabi hali n’i be se k’a fɔ dɔrɔn le ko: “Sabari ka n’ dɛmɛ.”—2 Til. Kib. 18:31; Ɔrɔm. 8:26.

9. An be se ka mun lo kɛ ni siranya b’an na?

⁹ 2) I jigi la Jehova ka hakilitigiya kan sanni k’i jigi la i yɛrɛ ta kan. Saan kɛmɛkulu 8nan na ka kɔn Krista tile ɲɛ, Zudakaw tun sirannin lo ko Asirikaw kana wuli u kama. Komi u tun t’a fɛ Asirikaw ka see sɔrɔ u kan, u ye dɛmɛ ɲini Ezipitikaw fɛ (Ezayi 30:1, 2). Jehova ye u lasɔmi k’u bena bɔnɛ lase u yɛrɛ ma sabu u y’u jigi la Ezipitikaw kan (Ezayi 30:7, 12, 13). A tɛmɛna Ezayi fɛ k’a fɔ u ye koo min be se k’u latanga sɔbɛ la. A ko: “K’aw hakili sigi, ani k’aw jigi la ne kan, o le bena fanga d’aw ma.”—Ezayi 30:15b.

10. Koo minw na an be se k’a yira ko an jigi lanin be Jehova kan, u dɔw kofɔ.

¹⁰ An be se k’a yira cogo di ko an jigi lanin be Jehova kan? An ka ɲɛyirali dɔw lajɛ. A be se ka kɛ ko u b’a fɛ k’i ta baara dɔ la min sara ka ca. Nka, o baara bena i ka wagati fanba ta ani k’i bali ka caaman kɛ Jehova ka baara la. Wala, a be se ka kɛ ko i baarakɛɲɔgɔn dɔ b’i kanbeletigɛra wala k’i sungurutigɛ, i do b’a lɔn ko Jehova sagokɛla tɛ. Wala, i somɔgɔ kanulen dɔ be se ka kangari la i ye ko n’i ma Jehova batoli dabila, i t’ale ka mɔgɔ dɔ ye tugun. O koow kelen kelen bɛɛ la, a man nɔgɔ ka desizɔn ta. Nka i ka ɲi ka min kɛ, Jehova bena i dɛmɛ k’o lɔn (Mat. 6:33; 10:37; 1 Kor. 7:39). Yala i bena i jigi la Jehova kan ani ka tugu a ka ladiliw kɔ wa?

11. Bibulu ka ɲɛyirali jumanw lo be se k’an dɛmɛ an hakili siginin ka to ni mɔgɔw b’an kɛlɛla?

¹¹ 3) A ɲini ka kalan sɔrɔ ɲɛyirali ɲumanw ni ɲɛyirali juguw la. Ɲɛyirali caaman be sɔrɔ Bibulu kɔnɔ minw b’a yira ko a kɔrɔtanin lo an hakili siginin ka to ani an k’an jigi la Jehova kan. O ɲɛyiraliw lajɛtɔ, a kɔrɔsi fɛɛn min ye Ala sagokɛlaw dɛmɛ u hakili siginin tora hali k’a sɔrɔ mɔgɔw tun b’u kɛlɛla. Ɲɛyirali fɛ, tuma min na Yahutuw ka kititigɛsoba mɔgɔw y’a fɔ ka gwɛlɛya cidenw ye k’u kana waajuli kɛ tugun, cidenw ma siran. U y’u jaa gwɛlɛya k’a fɔ ko: “Anw te se ka ban Ala sago la ka adamadenw ta kɛ.” (Kɛw. 5:29). U ye cidenw bugɔ. O bɛɛ n’a ta, u hakili ma ɲagami. Mun na do? Sabu u tun b’a lɔn ko Jehova be n’u ye ani ko u koo ka di a ye. O kama, u tora ka kibaro diiman waajuli kɛ (Kɛw. 5:40-42). O cogo kelen na, tuma min na u tun b’a fɛ ka Yezu ka kalanden Etiyɛni faga, a hakili siginin tora ani “a ɲaa kɛra i n’a fɔ mɛlɛkɛ ta.” (Kɛw. 6:12-15). Mun na do? Sabu a tun lanin b’a la ko a koo ka di Jehova ye.

12. Ka kɛɲɛ ni 1 Piyɛri 3:14 ani 4:14 ye, mun na an be se ka ninsɔndiya n’u b’an tɔɔrɔla?

¹² Jehova tun y’a yira cidenw na ka gwɛ ko a be n’u ye. A tun ye see di u ma u ka kabakow kɛ (Kɛw. 5:12-16; 6:8). Jehova t’o ɲɔgɔn kɛ an ye bi. Nka, a b’an hakili sigi ni kanuya ye a ka Kuma kɔnɔ ko an koo ka di ale ye ani ko a ka hakili senu bena to n’an ye, n’an be tɔɔrɔla sabu an be koo tilennin kɛra (1 Piyɛri 3:14; 4:14 kalan). O la, an man ɲi ka jɔrɔ ko an bena mun lo kɛ ni kɔrɔbɔli y’an sɔrɔ sini ma. Nka, an ka ɲi k’an jigi la Jehova kan ko a bena an dɛmɛ ani k’an kisi. Yezu ye  layidu ta ko: “Ne yɛrɛ bena hakilitigiya kuma don aw daa la fɔɔ aw jugu si tena se k’aw sɔsɔ.” An ka ɲi ka la o layidu la i ko kerecɛn fɔlɔw y’a kɛ cogo min na. Yezu b’an hakili sigi ko: “Aw ka muɲuli ben’a to aw bena hɛrɛ sɔrɔ.” (Luka 21:12-19). An k’a to an hakili la fana ko Jehova sagokɛla kantigi minw sara, a bena u suu kunu, sabu u tun be cogo min na tigitigi, a tɛ ɲinɛ o kɔ.

13. Mɔgɔ minw hakili siginin ma to ani u m’u jigi la Jehova kan, nafa juman lo b’a la k’u ka koo lajɛ?

¹³ Mɔgɔ minw hakili siginin ma to ani u m’u jigi la Jehova kan, an be se ka kalan sɔrɔ u ka koo la. N’an b’u ka ɲɛyirali juguw lajɛ, o bena an dɛmɛ k’an yɛrɛ tanga u ka filiw ɲɔgɔn ma. Ɲɛyirali fɛ, Zuda masacɛ Aza ka masaya daminɛ na, kɛlɛbolo barikaman dɔ nana a kama. A y’a jigi la Jehova kan ani Jehova y’a dɛmɛ a ye see sɔrɔ (2 Til. Kib. 14:9-12). Kɔfɛ, Israɛl masacɛ Bayesa ka kɛlɛbolo dennin nana masacɛ Aza kama. O tuma na, masacɛ Aza m’a jigi la Jehova kan walisa a k’ale kisi i ko a tun y’a kɛ fɔlɔ la cogo min na. Nka, a ye wari ci Siri masacɛ ma walisa a k’ale dɛmɛ (2 Til. Kib. 16:1-3). Tuma min na a banana kosɔbɛ, a m’a jigi la Jehova kan fana.—2 Til. Kib. 16:12.

14. An be kalan jumanw lo sɔrɔ masacɛ Aza ka filiw la?

¹⁴ A daminɛ na, Aza ye dɛmɛ ɲini Jehova fɛ gwɛlɛyaw tuma na. Nka kɔfɛ, sanni a ka dɛmɛ ɲini a ka Ala fɛ, a y’a ɲini ka koow ɲɛnabɔ a yɛrɛ ma. Aza ye dɛmɛ min ɲini Sirikaw fɛ walisa ka Israɛl jamana kɛlɛ, a daminɛ na, a tun be komi o bena ɲɛ a bolo. Nka a ma hɛɛrɛ sɔrɔ wagatijan kɔnɔ. Jehova tɛmɛna a ka kira dɔ fɛ k’a fɔ a ye ko: “E y’i jigi la Siri masacɛ kan minkɛ, i ma i jigi la Masaba i ka Ala kan, o la, Siri masacɛ ka kɛlɛdenw bɔsira i bolo.” (2 Til. Kib. 16:7). An man ɲi ka la an yɛrɛ la kojugu k’a miiri ko an be se k’an ka gwɛlɛyaw ɲɛnabɔ an yɛrɛ ma ani an tɛ dɛmɛ ɲini Jehova fɛ a ka Kuma kɔnɔ. Hali ni an ka ɲi ka desizɔn dɔ ta joona joona, a ka ɲi an k’an hakili sigi ani k’an jigi la Jehova kan. O la, a bena an dɛmɛ ka desizɔn ɲuman ta.

15. An be se ka mun lo kɛ n’an be Bibulu kalanna?

¹⁵ 4) Vɛrise dɔw to i hakili la. Vɛrise dɔw b’a yira ko a kɔrɔtanin lo an hakili siginin ka to ani an k’an jigi la Jehova kan. Bibulu kalantɔ, i jija k’o vɛrisew to i hakili la. Walisa k’u to i hakili la, i be se k’u kalan ni kaanba ye wala k’u sɛbɛ yɔrɔ dɔ la ani ka to k’u kalan tuma o tuma. Jehova tun y’a fɔ Zozuwe ye ko a ka sariyasɛbɛ kalan loon o loon a kaan jukɔrɔ, o kɔrɔ ka miiri a kan. O la, a tun bena se ka koow kɛ ni hakilitigiya ye. O tun bena a dɛmɛ ka see sɔrɔ siranya kan ani ka jagwɛlɛya sɔrɔ walisa ka Ala ka jama ɲɛminɛ (Zozuwe 1:8, 9). Koo minw be se ka hami wala siranya bila an na, vɛrise caaman be sɔrɔ Ala ka Kuma kɔnɔ minw be se k’an dɛmɛ an hakili siginin ka to o koow ɲɔgɔn na.—Zab. 27:1-3; Talenw 3:25, 26.

16. Jehova be tɛmɛ kafo fɛ cogo di walisa k’an dɛmɛ an hakili siginin ka to ani an k’an jigi la ale kan?

¹⁶ 5) To ka jɛn ni Ala sagokɛlaw ye. Jehova be tɛmɛ an balimaw fɛ walisa k’an dɛmɛ an hakili siginin ka to ani an k’an jigi la ale kan. Lajɛnw na, an be nafa sɔrɔ koo nunu na: kalanw, lakalitaw ani an be baro minw kɛ ni balimaw  ye walisa ka ɲɔgɔn jija (Eburuw 10:24, 25). Teri sɔbɛ minw b’an fɛ kafo kɔnɔ, n’an b’an dusukunnakow fɔ u ye, u be se k’an jija kosɔbɛ fana. An teri dɔ ka “kumaɲuman” be se k’a to an tɛ hami kojugu.—Talenw 12:25.

17. Ka kɛɲɛ ni Eburuw 6:19 ye, an be ni jigiya min ye Ala ka Masaya koo la, o be se k’an hakili sigi cogo di gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta?

¹⁷ 6) To ni jigiya barikaman ye. An be ni jigiya min ye Ala ka Masaya koo la, “barika b’o la” i ko nɛgɛ gwiliman min be kurunba lalɔ. O b’an dɛmɛ an hakili siginin ka to gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta (Eburuw 6:19 kalan). Jehova ye layidu ta siniɲasigi min koo la, miiri o la. O wagati la, mɔgɔ si tɛna jɔrɔ koo si la (Ezayi 65:17). Miiri k’a filɛ ko i be duniɲa kura hɛɛrɛman kɔnɔ, yɔrɔ min na koo jugu si tɛ yen (Mise 4:4). I bena i ka jigiya barika bonya fana n’i b’a kofɔ tɔɔw ye. O la, i seko bɛɛ kɛ waajuli baara la ani a ɲini ka mɔgɔw kɛ Krista ka kalandenw ye. N’i b’o kɛ, ‘i jigi be min kan, i bena se k’o sɔrɔ.’—Eburuw 6:11.

18. An be se ka gwɛlɛya jumanw lo sɔrɔ sini ma ani an be se ka see sɔrɔ u kan cogo di?

¹⁸ Duniɲa nin laban wagati surunyana kosɔbɛ. O kama, an bena to ka gwɛlɛya caaman sɔrɔ minw be se ka hami bila an na. Saan 2021 ka kalankun be se k’an dɛmɛ k’o gwɛlɛyaw muɲu ani an hakili siginin be to. An tɛna se k’o kɛ an yɛrɛ ka fanga barika la. Nka, n’an y’an jigi la Jehova kan, an bena se k’o kɛ. Saan 2021 kuru bɛɛ la, an k’a yira an ka kɛwalew fɛ ko an lanin lo Jehova ka layidu nin na: “K’aw hakili sigi, ani k’aw jigi la ne kan, o le bena fanga d’aw ma.”—Ezayi 30:15.